TASARRUF-YATIRIM-KURUMSAL KALİTE İLİŞKİSİNE YÖNELİK BİR ANALİZ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 119 - 139, 03.04.2018

Erdoğan Teyyare

https://doi.org/10.11616/asbed.v18i38800.459486

Cited By: 4

Öz

Kurumların ülkelerin sosyal ve ekonomik hayatının çeçrevesini oluşturduğu ve ülkelerin ekonomik performansını etkilediği genel kabul gören bir olgudur. Ülkelerin göstermiş olduğu ekonomik performans, büyük ölçüde kurumların ve kurumsal yapıların oluşturduğu teşvik yapısı tarafından belirlenmektedir. Teşvik yapısı; tasarruf, yatırım, çalışma, teknoloji, üretim ve değişim gibi birçok faktörü etkileyerek ekonomi üzerinde doğrudan ve dolaylı yollarla etkide bulunabilmektedir. Çalışmadada Türkiye’de 1984-2014 yılları arasındaki kamu borçlanması, tasarruf ve kurumsal kalite değişkenleri dikkate alınarak, bu değişkenlerin yatırım düzeyi üzerine etkileri En Küçük Kareler Yöntemi (EKK) ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak kamu borçlanmasının artması yatırımlarda azalmaya yol açtığı, tasarrufların ise yatırımları pozitif yönde etkilediği ortaya konmaktadır. Bunlara ek olarak kurumsal kalite düzeyinin artması, doğrudan ve dolaylı olarak yatırımların artırılmasında büyük öneme sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tasarruf, Yatırım, Kurumsal Kalite, EKK

Kaynakça

• Acemoglu, Daron (2009). Introduction to Modern Economic Growth. New Jersey: Princeton University Press.
• Acemoglu, Daron, Simon Johnson ve James A. Robinson (2005). Institutions as a Fundamental Cause of Long-Run Growth. Handbook of Economic Growth Volume IA, (Der.: Philippe Aghion ve Steven N. Durlauf). Elsevier. Amsterdam.
• Acemoglu, Daron, Simon Johnson, James Robinson ve Yunyong Thaicharoen (2003). “Institutional Causes, Macroeconomic Symptoms: Volatility, Crises and Growth”. Journal of Monetary Economics 50(1): 49-123.
• Alesina, Alberto ve Beatrice Weder (1999). “Do Corrupt Governments Receive Less Foreign Aid?,” NBER Working Paper. Sayı 7108, (http://www.nber.org/papers/w7108.pdf, 03.02.2018 tarihinde erişildi).
• Aron, Janine (2000). “Growth and Institutions: A Review of the Evidence”. The World Bank Research Observer 15(1): 99-135.
• Asteriou, Dimitrios ve Simon Price (2001). “Political Instability and Economic Growth: UK Time Series Evidence,” Scottish Journal of Political Economy 48(4): 383–399.
• Barro, Robert J. (1996). “Determinants of Economic Growth: A Cross-Country Empirical Study”. NBER Working Papers. Sayı 5698. (http:// www.nber.org/papers/w5698, 03.02.2018 tarihinde erişildi).
• Chong, Alberto ve Cesar Calderon (2000). “Causality and Feedback Between Institutional Measures and Economic Growth”. Economics & Politics 12(1): 69-81.
• Dikmen, Nedim (2012). Ekonometri Temel Kavramlar ve Uygulamalar. 2. Baskı. Bursa: Dora Yayıncılık.
• Dollar, David ve Aart Kraay (2003). “Institutions, Trade and Growth”. Journal of Monetary Economics 50(1): 133-162.
• Durgun Kaygısız, Ayşe, Göze Kaya, Dilek ve Kösekahyaoğlu, Levent (2016). “Türkiye’de Tasarruf, Yatırım, Cari Açık ve Büyüme: 1980-2014 Dönemi Üzerine Bir Nedensellik İlişkisi Analizi”. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7(1): 273-300.
• Dücan, Engin (2008). Türkiye Ekonomisinde Tasarruf-Yatırım Dengesizlikleri ve Üçüz Açıklar Sorunu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Easterly, William (2001). “Can Institutions Resolve Ethnic Conflict?”. Economic Development and Cultural Chance 49(4): 687-706.
• Easterly, William ve Ross Levine (1997). “Africa’s Growth Tragedy: Policies and Ethnic Divisions”. The Quarterly Journal of Economics 112(4): 1203-1250.
• Gupta, Dipak K. (1990). The Economics of Political Violence: The Effect of Political Instability on Economic Growth. New York: Praeger Publishers.
• Güriş, Selahattin ve Çağlayan, Ebru (2010). Ekonometri Temel Kavramlar. İstanbul: Der Yayınları.
• Hall, Robert E., ve Charles I. Jones (1999). “Why Do Some Countries Produce So Much More Output per Worker Than Others?”. The Quarterly Journal of Economics 114(1): 83-116.
• Karabıyık, Lale (1997). Menkul Kıymetler Borsası ve Diğer Yatırım Alternatifleri. 1. Baskı. Bursa: Marmara Kitapevi.
• Karakayalı, Hüseyin ve Halit Yanıkkaya (2006). “Kurumsal Faktörlerin Ekonomik Büyümeye Etkileri,” Kurumsal İktisat. (Der: Coşkun Can Aktan). SPK KurumsalAraştırmalar Serisi 2(194): 135-157.
• Knack, Stephen ve Philip Keefer (1995). “Institutions and Economic Performance: Cross-Country Tests Using Alternative Institutional Measures”. Economics and Politics 7(3): 207-227.
• Konuralp, Gürel (2005). Sermaye Piyasaları Analizler, Kuramlar ve Portföy Yönetimi. 2. Basım. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Levine, Ross. (2005). “ Law, Endowments and Property Rights”. Journal of Economic Perspectives 19(3): 61-88.
• Mauro, Paolo (1995). “Corruption and Growth”. The Quarterly Journal of Economics 110(3): 681-712.
• North, Douglas C., (1994).“Economic Performance Trough Time”.The American Economic Review 84(3): 359-368.
• North, Douglass C. (2010).Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans. Çev. G. Ç. Güven İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
• North, Douglass C. ve Barry R. Weingast (1989). “Constitutions and Commitment: The Evolution of Institutions Governing Public Choice in Seventeenth-Century England”. The Journal of Economic History 49(4): 803-832.
• Olson, Mancur (1996). “Distinguished Lecture on Ekonomics in Government: Big Bills Left on The Sidewalk: Why Some Nations are Rich, and Others Poor”. Journal of Economic Perspectives 10(2): 3-24.
• Rodrik, Dani (1997). “TFPG Controversies, Institutions and Economic Performance in East Asia”. NBER Working Paper. Sayı 5914, (http://www. nber.org/papers/w5914, 11.02.2018 tarihinde erişildi).
• Rodrik, Dani (1999). “Where Did All the Growth Go? External Shocks, Social Conflict, and Growth Collapses”. Journal of Economic Growth 4(4): 385-412.
• Sala-i-Martin, Xavier X. (1997). “I Just Ran Four Million Regressions”. NBER Working Papers. Sayı 6252, (http://www.nber.org/papers/w6252, 11.02.2018 tarihinde erişildi).
• Sancak, Ercan ve Demirci, Nedret (2012).“Ulusal Tasarruflar Ve Türkiye’de Sürdürülebilir Büyüme İçin Tasarrufların Önemi”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 8(2): 159-198.
• Sbia, Rashid and Hamdi, Helmi (2013).”Are Investment and Saving Cointegrated Evidence From Middle East and North African Countries”. MPRA Paper. Sayı 64151, (https://mpra.ub.uni-muenchen.de/64151/, 11.02.2018’de erişildi.)
• Shleifer, Andrei ve Robert W. Vishny (1993). “Corruption”. The Quarterly Journal of Economics 108(3): 599-617.
• T. C. Kalkınma Bakanlığı (2014),”10. Kalkınma Planı 2014-2018 Finansal Hizmetler Özel İhtisas Raporu”, http://www.kalkinma.gov.tr, 25.11.2017’de erişildi).
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2018). http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/TemelEkonomikGostergeler.aspx, 11.02.2018 tarihinde erişildi.).
• Tanzi, Vito ve Hamid, Davoodi (1997). “Corruption, Public Investment and Growth”. IMF Working Paper. Sayı 139, http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/wp9713 9.pdf, 11.02.2018 tarihinde erişildi).
• Tarı, Recep (2012). Ekonometri. 8. Baskı. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• TCMB (2015). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB). “Tasarruf–Yatırım Dinamikleri ve Cari İşlemler Dengesi Gelişmeleri”. Ankara.
• Wei, Shang-Jin (2000). “How Taxing Is Corruption on International Investors?”. The Review of Economics and Statistics 82(1): 1-11.
• World Bank (2018). World Development Indicators, http://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=world-development-indicators 11.02.2018 tarihinde erişildi).