MEHMET YAZAR'IN TOBB TÜRKİYE ODALAR ve BORSALAR BİRLİĞİ BAŞKANLIĞI DÖNEMİ

Year 2010, Volume: 13 Issue: 23, 129 - 139, 01.06.2010

Hüseyin Çavuşoğlu

Abstract

Araştırmanın Temelleri: Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı döneminde, siyasi iktidar-Odalar Birliği arasında yaşanan gelişmeler ve Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı dönemiyle önceki dönemler arasındaki farklarla ilgili değerlendirmelerdir. Araştırmanın Amacı: Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı döneminde 27 Mayıs 1979-4 Nisan 1985 siyasi iktidar-Odalar Birliği ilişkisini ve Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı döneminin önceki dönemlerden farklarını ortaya koymaktır. Veri Kaynakları: Gazete, kitap, dergi taraması ve bazı milletvekilleriyle yapılan sözlü tarih çalışmalarıdır. Ana Tartışma: Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı döneminde, Odalar Birliği ile siyasi iktidar arasındaki ilişki ve Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığı döneminin önceki dönemlerden farklarıdır. Sonuçlar: Mehmet Yazar’dan önce Odalar Birliği’nde hakim unsur tüccar kesimken; Mehmet Yazar’ın Odalar Birliği Başkanlığıyla sanayici kesim Odalar Birliği’ne hakim olmuştur. Mehmet Yazar, sanayici kesimi temsilen Odalar Birliği Başkanlığı’na gelmiştir. Mehmet Yazar’ın TOBB Başkanlığı döneminde, Odalar Birliği’nin tarafsız bir kuruluş haline geldiği, bir baskı grubu olarak büyük bir aşama kaydettiği ve önemli bir ekonomik güce ulaştığı görülmektedir. 12 Eylül sonrası kurulan askeri hükümet döneminde, Odalar birliği bir ana muhalefet partisi gibi işlev görmüş ve alınan ekonomik tedbirlerde, atılan bütün adımlarda Odalar Birliği’nin damgası olmuştur. 6 Kasım 1983 seçimleriyle iktidara gelen ANAP iktidarı döneminde, Odalar Birliği ile ANAP iktidarı arasında bir soğukluk yaşandığı, ilişkilerin gerginleştiği görülmektedir. Turgut Özal tarafından, Odalar Birliği’nin gücünün azaltılması için İhracatçı Sermaye Şirketleri kurulmuştur

Keywords

Mehmet Yazar, Odalar Birliği, Turgut Özal, ANAP

Mehmet Yazar’s Presidential Term at UCCE The Union of Chambers and Commodity Exchanges

Abstract

Foundations of the Research: The following issues are evaluations as regards developments having emerged between the political power and UCCE during the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE and differences between the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE and the previous terms. Objective of the Research: The objective of the research is to put forward the relation between the political power and UCCE during the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE May 27, 1979- April 4, 1985 and the differences between the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE and the previous terms. Data Resources: The resources are newspaper, book and journal scanning and oral history works carried out with some parliamentarians. Main Discussion: The main discussions are the relation between the political power and UCCE during the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE and the differences between the presidential term of Mehmet Yazar at UCCE and the previous terms. Results: While the merchants’ section had been the dominant factor in the UCCE before Mehmet Yazar, the industrial section became dominant in UCCE with the presidency of Mehmet Yazar. Mehmet Yazar took the chair of UCCE as a representative of the industrialists’ section. During Mehmet Yazar’s presidency at UCCE, it is seen that UCCE became an impartial institution, improved so much as a pressure group and reached a significant economic power. During the period of military government having been established pursuant to September 12, UCCE functioned as an opposition party and made a mark on the economic precautions and all the steps taken. It is seen that there was a distance between UCCE and the Motherland Party during the ruling period of The Motherland Party having come into power with the elections of November 6, 1983 and the relations became tense. Foreign trade companies were established by Turgut Özal so as to reduce the power of UCCE.

Keywords

Mehmet Yazar, UCCE the Union of Chambers and Commodity Exchanges , Turgut Özal, the Motherland Party.

References

• Akın, K. (2000). Milli Nizam’dan 28 Şubat’a olay adam Erbakan. İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Akşin, S. vd., (2000). Bugünkü Türkiye (1980-1995) Türkiye tarihi 5. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Arcayürek, C. (1999). Demokrasi dönemecinde üç adam. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Cansen, E. (4 Haziran 1989). Oyunun kuralı “Demirel ve Özal”. Hürriyet, s. 4.
• Cumhuriyet Ansiklopedisi (1981-2000), (2003). Cilt: 4, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Çakır, R. (12 Aralık 1994). Çiller takiyye mi yapıyor?. Milliyet, s. 12.
• Çakır, R. (2004). Milli Görüş hareketi. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Cilt: 6 İslamcılık, İstanbul: İletişim Yayınları. s. 545.
• Damyan, N. (1997). Türkiye’de 1980 sonrasındaki parlamenter elitin toplumsal kökenleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirhan, Ç. (1994). Milli Nizam’dan Refah’a Erbakan nereye Koşuyor?. İstanbul: Tempo Kitapları.
• Demirtepe, Ü. (22 Ekim 1991). Politikacılarımızın röntgeni. Milliyet, (Yazı Dizisi: 19-26 Ekim 1991), s. 11.
• Dilligil, T. (1994). Erbakancılık ve Erbakan. Ankara: Turkish Daily News Matbaa ve Gazetecilik.
• Erdoğan, M. (2000). Demokrasi laiklik resmi ideoloji. Ankara: Liberte Yayınları.
• Erel, T. ( (a) 20 Eylül 1984). 400 milyarlık kaynak transferi. Milliyet, s. 6.
• Erel, T. ( (b) 1 Ekim 1984). Öneri seçenek olabilir. Milliyet, s. 6.
• Erel, T. ( (c) 26 Aralık 1984). Cici muhalefete televizyon ödülü. Milliyet, s. 6.
• Erol, H. (1997). Türk siyasal partilerinde örgütlenme ve liderler oligarşisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gemalmaz, M. S. (1996). 12 eylül rejimi. CDTA, Cilt: 14, İstanbul: İletişim Yayınları. s. 981.
• Melih, H. (Temmuz 1989). Şahsi tutumlarında ve devlet idaresinde Demirel-Özal karşılaştırması. Doğru Söz, Yıl: 14, Sayı: 161, s. 22.
• Öncü, A. (1984). Cumhuriyet döneminde odalar. CDTA, Cilt: 6, İstanbul: İletişim Yayınları. ss.1567-69.
• Poyraz, E. (1998). MNP’den FP’ye ihanetin belgeleri. Ankara: MK Yayıncılık.
• Sakallıoğlu, Ü. C. (1996). Doğru Yol Partisi. CDTA, Cilt: 15, İstanbul: İletişim Yayınları. s.1258-59.
• Sakallıoğlu, Ü. C. (1996). 1983-1994: Siyasal parti topoğrafyası. CDTA, Cilt: 15, İstanbul: İletişim Yayınları. s. 1249.
• Teziç, E. (1976). 100 soruda siyasi partiler. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Turgut, H. (1992). Demirel’in dünyası. Cilt: 1, İstanbul: ABC Ajansı Yayınları.
• TOBB. (1991). Ticaret ve sanayi odaları ticaret odaları sanayi odaları deniz ticaret odaları ticaret borsaları ve türkiye ticaret, sanayi, deniz ticaret odaları ve ticaret borsaları birliği kanunu ve tüzüğü. Ankara: TOBB Yayını.
• TOBB. (1992). 1991-1992 faaliyet raporu. Ankara: TOBB Yayını.
• Ural, İ. (1987). Yıkılan değerler. Ankara: Sevilay Matbaası.
• Yalçın S. (1994). Hangi Erbakan. Ankara: Başak Yayınları.
• Yaşar, M. (10 Mayıs 1986). Yazar’la yeni ufuklara. Yeni Asır, s. 6.
• Yaşar, M. (1990). Paşalar politikası. İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Yıldız, A. (26 Mayıs 1969). İşin içyüzü “İki AP’linin mücadelesi”. Milliyet, s. 11.
• Yiğit, E. (27 Mayıs 1979). Hasta ekonomiye Kayseri reçetesi. Tercüman, s. 7.
• http://www.tobb.org.tr/yonetim/eskibaskanlar.php (Erişim tarihi 21.07.2008)
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Mehmet_Yazar (Erişim tarihi: 20.02.2010)
• İsmet Sezgin ile yapılan görüşme, 15 Nisan 2008.
• Mehmet Yazar ile yapılan görüşme, 9 Mayıs 2008.
• Yalım Erez ile yapılan görüşme, 2 Haziran 2008.