LİSANSÜSTÜ EĞİTİM ALAN MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN TIMMS ARAŞTIRMASI ile İLGİLİ GÖRÜŞLERİ

Year 2019, Volume: 22 Issue: 42, 111 - 140, 31.12.2019

Mehmet Ali Kandemir , Yıldız Yıldız

https://doi.org/10.31795/baunsobed.659289

Abstract

Bu çalışmada ortaokul matematik öğretmenlerinin Trends in International Mathematics and Science (TIMSS-Uluslararası Matematik ve Fen Bilimleri Araştırması) uygulaması ile ilgili görüşlerini belirlemek, matematik dersinde kullandıkları öğretim yöntemlerinin TIMSS’e uyumlu olup olmadığı ile ilgili görüşlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma grubu belirlenirken çalışmanın amacına bağlı olarak amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Ölçüt örneklemede yüksek lisans yapan ve ortaokulda çalışan matematik öğretmenleri seçilmiştir. Veri analizinde ATLAS.ti 4.2 programı kullanılmış ve içerik analizi yapılmıştır. Öğretim modelleri, stratejileri ve yöntemlerin TIMSS sınavının kapsamına uygun olduğu bulunmuştur. TIMSS’de Türk öğrencilerin başarısız olması eğitim sistemi, öğretmen ve öğrenci boyutlarından kaynaklandığı belirlenmiştir. Öğretmenler öğrencilerini çeşitli nedenlerle TIMSS’e hazırlamakta yetersiz kaldıklarını ifade etmişlerdir. Genel itibariyle öğretmenlerin TIMSS sınavı ile görüşleri olumlu yöndedir. Öğretmenler lisansüstü eğitim almalarının TIMSS gibi uluslararası sınavlar konusunda bilinçlenmelerine katkısı olduğunu belirtmişlerdir.

Keywords

Matematik öğretmeni, Öğretim yöntemleri, Öğretmen görüşleri, TIMSS

Opinions of Post-Graduate Mathematics Teachers about TIMSS Research

Abstract

This study aims to determine the opinions of teachers about TIMSS and to reveal their thoughts about whether the teaching methods they use in mathematics course are compatible with TIMSS. In the study, the case study method was used from qualitative research designs. Semi-structured interview form was used as data collection tool. When determining the study group, criterion sampling was used from purposive sampling methods depending on the purpose of the study. In criterion sampling, master's and junior high school math teachers were selected. ATLAS.ti 4.2 program was used for data analysis and content analysis was performed. Instructional models, strategies and methods were found to be appropriate for the scope of the TIMSS exam. The failure of Turkish students in TIMSS was determined to be due to the education system, teacher and student dimensions. Teachers stated that they were unable to prepare their students for TIMSS for various reasons. In general, the teachers have a positive attitude with the TIMSS exam. Teachers stated that graduate studies have contributed to raising awareness about international examinations such as TIMSS.

Keywords

Mathematics teacher, Teacher views, Teaching methods

References

• Abazaoglu, I. (2014). Dunyada ogretmen yetistirme programları ve ogretmenlere yonelik mesleki gelisim uygulamaları. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1-20.
• Abazaoğlu, I., Yatağan, M., Yıldızhan, Y., Arifoğlu, A. ve Umurhan, H. (2015). Öğrencilerin matematik başarısının uluslararası fen ve matematik eğilimleri araştırması sonuçlarına göre değerlendirilmesi. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume, 10(7), 33-50.
• Akyüz, G. (2014). The effects of student and school factors on mathematics achievement in TIMSS 2011. Egitim ve Bilim, 39(172), 150-162.
• Akyüz, G. ve Berberoğlu, G. (2010). Teacher and classroom characteristics and their relations to mathematics achievement of the students in the TIMSS. New Horizons in Education, 58(1), 77-95.
• Alabaş, R. (2011). Social studies teachers’ conception of postgraduate education preferences and its contribution to their professions. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 2897-2901.
• Alhas, A. (2006), Lisansüstü Eğitim Yapmakta Olan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Lisansüstü Eğitime Bakış Açıları (Ankara İli Örneği), Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Altun, S. A. (2009). İlköğretim öğrencilerinin akademik başarısızlıklarına ilişkin veli, öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 8(2),567-586.
• Arıkan, S., van de Vijver, F. J. R. ve Yağmur, K. (2016). Factors contributing to mathematics achievement differences of Turkish and Australian students in TIMSS 2007 and 2011. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(8), 2039-2059
• Atar, H.Y. (2014). Öğretmen niteliklerinin TIMSS 2011 fen başarısına çok düzeyli etkileri. Eğitim ve Bilim, 39(172), 121-137
• Aydemir, S. ve Çam, Ş. (2015). Lisansüstü öğrencilerinin lisansüstü eğitimi almaya ilişkin görüşleri. Turkish Journal of Education, 4(4), 4-16.
• Aydın, M. (2015). Öğrenci ve Okul Kaynaklı Faktörlerin TIMSS Matematik Başarısına Etkisi, Doktora Tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Baki, A. (2010). Öğretmen eğitiminin lisans ve lisansüstü boyutlardan değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 15-31.
• Baysura, Ö. D. (2017). TIMSS Matematik Sorularının Matematik Öğretim Programı Ve TEOG Matematik Soruları Kapsamında İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bilican, S., Demirtaslı, R. N. ve Kilmen, S. (2011). The attitudes and opinions of the students towards mathematics course: the comparison of TIMSS 1999 and TIMSS 2007. Educational Sciences: Theory and Practice, 11(3), 1277-1283.
• Bütüner, S. Ö. ve Güler, M. (2017). Gerçeklerle yüzleşme: Türkiye’nin TIMSS matematik başarısı üzerine bir çalışma. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 161-184
• Büyüköztürk, Ş., Çakan, M., Tan, Ş. ve Atar, H. Y. (2014). TIMSS 2011 ulusal matematik ve fen raporu 8. sınıflar. Ankara: İşkur Matbaacılık.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş. ve Çakmak, E. K. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Chen, S.F., Lin, C.Y., Wang, J.R., Lin, S.W. ve Kao, H.L. (2012). A cross-grade comparison to examine the context effect on the relationships among family resources, school climate, learning participation, science attitude, and science achievement based on TIMSS 2003 in Taiwan. International Journal of Science Education, 34(14), 2089-2106
• Choe, S. H., Park, S. ve Hwang, H. J. (2014). Analysis of the current situation of affective characteristics of Korean students based on the results of PISA and TIMSS. Journal of the Korean School Mathematics Society, 17(1), 23-43.
• Çilingir, E. ve Dinç-Artut, P. (2016). 4. sınıf tımms 2011 matematik soruları ile matematik ders kitabındaki soruların bilişsel alanlara göre incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(21),79-94.
• Demirtaş, Z. (2010). Okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 35(158), 3-13.
• Dodeen, H., Abdelfattah, F., Shumrani, S. ve Hilal, M. A. (2012). The effects of teachers’ qualifications, practices, and perceptions on student achievement in TIMSS mathematics: A comparison of two countries. International Journal of Testing, 12(1), 61-77.
• Doğan, N. ve Barış, F. (2010). Tutum, değer ve öz-yeterlik değişkenlerinin TIMSS-1999 ve TIMSS-2007 sınavlarında öğrencilerin matematik başarılarını yordama düzeyleri. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(1), 44-50.
• Dursun, Ş. ve Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Erdoğan, F., Hamurcu, H. ve Yeşiloğlu, A. (2017). Türkiye, Singapur TIMSS 2011 sonuçlarının matematik programı açısından değerlendirilmesi. Cumhuriyet International Journal of Education CIJE, 5(1), 31-43.
• Erşan, Ö. (2016). TIMSS 2011 8. sınıf öğrencilerinin matematik başarılarını etkileyen faktörlerin çok düzeyli yapısal eşitlik modeliyle incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ertürk, Z. ve Erdinç Akan, O. (2018). TIMSS 2015 matematik başarısını etkileyen değişkenlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 2(2), 14-34.
• Goe, L. (2007). The link between teacher quality and student outcomes: A research synthesis. Washington, DC: National Comprehensive Center for Teacher Quality. Erişim Adresi: http://www.niusileadscape.org/docs/FINAL_PRODUCTS/LearningCarousel/LinkBetweenTQandStudentOutcomes.pdf Erişim Tarihi:20 Ağustos 2019.
• Goldhaber, D. D. ve Brewer, D. J. (1997). Evaluating the effect of teacher degree level on educational performance. In W. J. Fowler (Ed.), Developments in school finance, 1996 (pp. 197–210). Washington, DC: National Center for Education Statistics, U.S. Department of Education.
• Grønmo, L. S., Lindquist, M., Arora, A. ve Mullis, I. V. S. (2013). TIMSS 2015 mathematics framework. In I. V. S. Mullis, & M. O. Martin (Eds.), TIMSS 2015 assessment frameworks (pp. 11–27). Chestnut Hill, MA: TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College.
• Güner, H., Çelebi, N., Kaya, G. T., & Korumaz, M. (2014). Neoliberal eğitim politikaları ve eğitimde fırsat eşitliği bağlamında uluslararası sınavların (PISA, TIMSS ve PIRLS) analizi. Journal of History Culture and Art Research, 3(3), 33-75.
• Güner, N., Sezer, R. ve Akkuş-İspir, O. (2013). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin Tımss hakkındaki görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 11-29.
• Gür, T., Dilci, T. ve Arseven, A. (2013). Geleneksel yaklaşımdan yapılandırmacı yaklaşıma geçişte öğretmen adaylarının görüş ve değerlendirmeleri; Bir söylem analizi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 1(17), 196-208.
• Ince, M. L. ve Korkusuz, F. (2006). Lisansustu egitim hedeflerini gelistirmede ogrenci ogretim uyesi etkilesimi: Bir disiplinin farklı universitelerde ve farklı disiplinlerin bir universitedeki durumu proje raporu. [Student and faculty member interaction in developing postgraduate study objectives: A project report of a discipline at different universities and of different fields at the same university]. TUBITAK Proje No: 104K093
• Karaca, F. (2018). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Tımss Matematik Başarılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Eskişehir İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karamustafaoğlu, O. ve Sontay, G. (2012). Bir TIMSS Sınavının Ardından: TIMSS 2011’e Katılan Öğrenci ve Uygulayıcı Öğretmenlerin Görüşleri. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, Niğde.
• Kareshki, H. ve Hajinezhad, Z. (2014). A multilevel analysis of the role of school quality and family background on students’ mathematics achievement in the middle east. Universal Journal of Educational Research, 2(9), 593-602.
• Kılıç, S. ve Askın, Ö. E. (2013). Parental Influences on Students’ Mathematics Achievement: The Comperative Study of Turkey and Best Performer Countries in TIMSS 2011. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 106, 2000-2007.
• Killion, J. (1999). What works in the middle: Results-based staff development. Oxford, OH: National Staff Development Council.
• Koğar, H., ve Koğar, E. Y. (2017). Öğretmenlerin Matematik Konularına Yönelik Hazırlık Düzeylerinin Matematik Başarısı ile İlişkisi: TIMSS 2015 Türkiye ve Singapur Örneği. Başkent University Journal of Education, 4(2), 108-121.
• Küçük, A., Şengül, S. ve Katrancı, Y. (2014). İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının TIMMS Hakkındaki Görüşleri: Kocaeli Üniversitesi Örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-36.
• Leung, K. S. F. (2006). Mathematics education in East Asia and the West: Does culture matter?. In Mathematics education in different cultural traditions-A comparative study of East Asia and the West (pp. 21-46). Springer, Boston, MA.
• Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New directions for evaluation, (30), 73-84.
• Macnab, D. (2000). Raising standards in mathematics education: Values, vision, and TIMSS. Educational Studies in Mathematics, 42(1), 61-80.
• Matsuoka, R. (2014). Disparities between schools in Japanese compulsory education: Analyses of a cohort using TIMSS 2007 and 2011. Educational Studies in Japan, 8, 77-92.
• Menon, R. (2000). On my mind: Should the United States emulate Singapore's education system to achieve Singapore's success in the TIMSS. Mathematics Teaching in the Middle School, 5(6), 345-348.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2010). TALIS Uluslararası Öğretme ve Öğrenme Araştırması Teaching and Learning International Survey Türkiye Ulusal Raporu, MEB Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2015). EARGED TIMSS 2015 Tanıtım Kitapçığı. [Çevrim-içi: http://timss.meb.gov.tr/?page_id=24 ] Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2019.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Matematik Dersi Öğretim Programı. Ankara: Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Miles, M. B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd Edition). Calif. : SAGE Publications.
• Mullis, I. V. S., Martin, M. O., Foy, P. ve Arora, A. (2016). TIMSS 2015 International Results in Mathematics. Retrieved from Boston College, TIMSS & PIRLS International Study Center website: http://timssandpirls. bc. edu/TIMSS2015/international-results. Erişim Tarihi: 13 Temmuz 2019
• Ölçüoğlu, R. (2015). TIMSS 2011 Türkiye sekizinci sınıf matematik başarısını etkileyen değişkenlerin bölgelere göre incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Ölçüoğlu, R. ve Çetin, S. (2016). TIMSS 2011 sekizinci sınıf öğrencilerinin matematik başarısını etkileyen değişkenlerin bölgelere göre incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 202-220.
• Özcan, H. ve Koştur, H. İ. (2019). Ortaokul Öğretmenlerinin TIMSS Sınavına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(2), 108-120.
• Özgün Koca, S.A. ve Şen, A.Ġ. (2002) 3. uluslararası matematik ve fen bilgisi çalışması tekrar sonuçlarının Türkiye için değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 145-154.
• Öztürk, D. ve Uçar, S. (2010) TIMSS verileri kullanılarak Tayvan ve Türkiye deki 8. sınıf öğrencilerinin fen başarısına etki eden faktörlerin belirlenmesi ve karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(29), 241-256.
• Pangeni, K. P. (2014). Factors determining educational quality: student mathematics achievement in Nepal. International Journal of Educational Development, 34, 30 41.
• Papanastasiou, C. (2000). Effects of Attitudes and Beliefs on Mathematics Achievement. Studies in educational evaluation, 26(1), 27-42.
• Papanastasiou, E. (2002). Factors that differentiate mathematics students in Cyprus, Hong Kong, and the USA. Educational Research and Evaluation, 8(1), 129-146.
• Philippou, G. N., & Christou, C. (1999). Teachers' Conceptions of Mathematics and Students' Achievement: A Cross-Cultural Study Based on Results from TIMSS. Studies in Educational Evaluation, 25(4), 379-98.
• Philippou, G. N., & Christou, C. (1999). Teachers' conceptions of mathematics and students' achievement: a cross-cultural study based on results from TIMSS. Studies in Educational Evaluation, 25(4), 379-98.
• Polat, M. (2019). Tımss-2015 Matematik Ve Fen Duyuşsal Özellik Modellerinin Kültürlere, Cinsiyete Ve Bölgelere Göre Ölçme Değişmezliğinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Polly, D., McGee, J. R., Wang, C., Lambert, R. G., Pugalee, D. K. ve Johnson, S. (2013). The association between teachers' beliefs, enacted practices, and student learning in mathematics. Mathematics Educator, 22(2), 11-30.
• Sarı, M. H., Arıkan, S. ve Yıldızlı, H. (2017). 8. sınıf matematik akademik başarısını yordayan faktörler-TIMSS 2015. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 8(3), 246-265.
• Savaş, E., Taş, S. ve Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113-132.
• Semerci, Ç. (2003). Eğitim sisteminde öğreticilerin kalitesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 203-210.
• Shen, C. ve Tam, H. P. (2008). The paradoxical relationship between student achievement and self-perception: A cross-national analysis based on three waves of TIMSS data. Educational Research and Evaluation, 14(1), 87-100.
• Sirin, S. R. (2005). Socioeconomic status and academic achievement: A meta-analytic review of research. Review of educational research, 75(3), 417-453.
• Stigler, J. W. ve Hiebert, J. (2004). Improving mathematics teaching. Educational leadership, 61(5), 12-17.
• Stigler, J.W., Gonzales, P., Kawanaka, T., Knoll, S. ve Serrano, A. (1999). The TIMSS Videotape Classroom Study: Methods and Findings from an Exploratory Research Project on Eighth-Grade Mathematics Instruction in Germany, Japan, and the United States. U.S. Department of Education National Center for Educational Statistics: NCES 99-074. Washington, D.C.: Government Printing Office.
• Sünbül, A. M. (1996). Öğretmen niteliği ve öğretimdeki rolleri. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 2(4), 597-608.
• Şişman, M., Acat, M. B., Aypay, A. ve Karadağ, E. (2011). TIMSS 2007 ulusal matematik ve fen raporu: 8. sınıflar. Ankara: TC Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Taştekinoğlu, E. (2014). 4. Sınıf Matematik Sınav Sorularının Bölgesel Alan Kapsamında İncelenmesi; Tımss Sınav Sorularıyla Karşılaştırmalı Bir Analiz, Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
• Telese, J. A. (2012). Middle school mathematics teachers’ professional development and student achievement. The Journal of Educational Research, 105(2), 102-111.
• Tetik, B. (2013). İlköğretim 8. Sınıf SBS Ve OKS Matematik Sorularının TIMSS 2007 Bilişsel Alanlarına Göre Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Manisa.
• Toluk Uçar, Z. (2011). Öğretmen adaylarının pedagojik içerik bilgisi: öğretimsel açıklamalar. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(2).
• Toptaş, V., Elkatmış, M. ve Karaca, E. T. (2012). İlköğretim 4. Sınıf Matematik Programının Öğrenme Alanları ile Matematik Öğrenci Çalışma Kitabındaki Soruların Zihinsel Alanlarının TIMSS’ e Göre İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1),1 7-29.
• Uğurel, I., Moralı, H. S. ve Kesgin, Ş. (2012). OKS, SBS ve TIMSS Matematik Sorularının ‘MATH Taksonomi’ Çerçevesinde Karşılaştırmalı Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2),423-444.
• Vlaardingerbroek, B. ve Taylor, T. N. (2003). Teacher education variables as correlates of primary science ratings in thirteen TIMSS systems. International Journal of Educational Development, 23(4), 429-438.
• Yaman, İ. (2004). Modeling the Relationship Between the Science Teacher Characteristics and Eight Grade Turkish Student Science Achievement in TIMSS-R, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Yavuz, H.Ç., Demirtaşlı, N., Yalçın, S. ve İlgün-Dibek, M. (2017). Türk öğrencilerin TIMSS 2007 ve 2011 matematik başarısında öğrenci ve öğretmen özelliklerinin etkileri. Eğitim ve Bilim, 42(189), 27-47. Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E. ve Polat, M. (2016). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. Sınıflar. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Sınav Müdürlüğü.
• Yıldırım, H. H., Yıldırım, S., Ceylan, E. ve Yetisir, M. I. (2013). Türkiye Perspektifinden TIMSS 2011 Sonuçları. Turk Egitim Dernegi Tedmem Analiz Dizisi I, Ankara.
• Yoshino, A. (2012). The relationship between self-concept and achievement in TIMSS 2007: A comparison between American and Japanese students. International Review of Education, 58(2), 199-219.