OSMANLI DÖNEMİ’NDE FAALİYETLERİNİ SÜRDÜREN İZMİR’DEKİ GAYRİMÜSLİM HASTANELERİ

Year 2019, , 1607 - 1624, 01.07.2019

Başak Ocak

https://doi.org/10.33431/belgi.559792

Abstract

Asırlar
boyunca önemli bir liman kenti olan İzmir, ticari hacmi ve nüfusu arttıkça daha
fazla sağlık sorunları ile karşılaşmıştır. Yabancıların sık sık uğradığı bu
kent, onlar tarafından taşınan birçok salgın ve bulaşıcı hastalığa maruz
kalmıştır. Bu durum, hastalıklarla mücadele edebilmek için sağlık kurumlarının
inşa edilmesini gerekli kılmıştır. Bu kozmopolit kentte, sağlık hizmetlerini
üstlenen kurumlar da ilk olarak gayrimüslimler tarafından inşa edilmiştir. Buna
karşın Türkler; ancak, 19. yüzyılda kendi hastanelerini açmak için girişimde
bulunmuştur. İster Türklere ait olsun ister gayrimüslimlere, kentteki tüm
hastaneler, başta kendi toplulukları olmak üzere, her milletten hastalara
kapılarını açmıştır. Hastanelerden birçoğu, 1922 yılındaki büyük yangından
zarar görerek faaliyetlerine son vermişler ve Cumhuriyet Dönemi’ni
görememişlerdir.

Keywords

İzmir hastaneleri, Agios Haralambos Hastanesi, Ermeni Hastanesi, İngiliz Hastanesi, Felemenk Hastanesi, Alman Hastanesi, İskoç Hastanesi

References

• KAYNAKÇA
• I. Arşiv Kaynakları
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA) BCA, 30-10-0-0/18-103-43.BCA, 30-10-0-0/18-101-8.BCA, 30-10-0-0/18-102-3.BCA, 30-10-0-0/17-98-5.BCA, 30-10-0-0/17-98-5.
• II. Süreli Yayınlar
• Ahenk.Anadolu.Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi.Katimerini.Tarih ve Toplum.
• III. Kitaplar ve Makaleler
• ATAY, Çınar, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e İzmir Planları, İzmir, 1998, Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı Yayını.Aydın Vilayetine Mahsus Salname Sene-i Mali 1307, Defa: 13, Cilt: 1-2, Vilayet Matbaası.BEYRU, Rauf, 19. Yüzyılda İzmir’de Sağlık Sorunları ve Yaşam, İzmir, 2005, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.BEYRU, Rauf, İzmir Şehri Üzerine Bir İnceleme, Ankara, 1970, ODTÜ.BİSTİKA, Eleni, ”İzmir’de Tıbbın Tarihi Lazarous Vladimiros’un Ödüllü Kitabının Öyküsü”, Katimerini, 13 Haziran 2008.BORA, Siren, İzmir Yahudileri Tarihi (1908-1923), İstanbul, 1995, Gözlem Basın ve Yayın A.Ş.BORA, Kırkpınar Siren, 1908-1912 İzmir Sancağında Rumlar (Sosyal, Ekonomik, Kültürel Durumları), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İzmir, 1988.Cevat Sami-Hüseyin Hüsnü, 1321 Sene-i Maliyesine Mahsus Nevsal-i İktisat, İzmir, 1323, Keşişyan Matbaası.ERDEM, Nilüfer, “Megali İdea’nın Anadolu’daki Destekçilerinden Doktor Apostolos N. Psaltoff’un 1912-1922 Dönemindeki Etkinlikleri”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XIII/27 (2013 Güz), ss. 63-77.İzmir 1920 Yunanistan Rehberinden İşgal Altındaki Bir Kentin Öyküsü, Çev. Engin Berber, İzmir, 1998, Akademi Kitabevi.KARAYAMAN, Mehmet, 20. Yüzyılın İlk Yarısında İzmir’de Sağlık, İzmir, 2008, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.Mustafa Enver, “Yine Gureba Hastahanesi”, Ahenk, 1 Temmuz 1913.OCAK, Başak-KOCABAŞ, Özlem Yıldırır, İzmir Gureba-i Müslimin Hastanesi’nden İzmir Devlet Hastanesi’ne Bir Hastane Öyküsü, İzmir, 2014, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.OCAK, Başak, Halk Sağlığı Hizmetinde 107 Yıl İzmir Büyükşehir Belediyesi Eşrefpaşa Hastanesi, İzmir, 2016, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.PINAR, İlhan, Hacılar Seyyahlar Misyonerler ve İzmir Yabancıların Gözüyle Osmanlı Döneminde İzmir 1608-1918, İzmir, 2001, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.Raif Nezihi, İzmir’in Tarihi, Birinci Kitap, 3. Kısım, 17. Forma.Salname-i Vilayet-i Aydın 1312 Sene-i Hicriyesine Mahsus, Defa 15, Vilayet Matbaası.Salname-i Vilayet-i Aydın 1313 Sene-i Hicriyeye Mahsus, Defa 16, Vilayet Matbaası.Salname-i Vilayet-i Aydın 1326 Sene-i Hicriyesine Mahsustur, Defa: 25, Vilayet Matbaası.SOLOMONİDİS, Hristos Sokrates, İzmir’de Tıp, Atina, 1955. TOPRAK, Zafer, “Yayınlanmamış Bir Monografiden İzmir 1920-1921”, Üç İzmir, 1992, İstanbul, Yapı Kredi Yay. Ltd. Şti., ss.31-40.
• IV. İnternet Kaynakları
• http://ermenikulturu.com/izmir-ermeni-hastanesi/ Erişim Tarihi: 12.06.2016.
• V. Ekler