MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE MENTEŞE SANCAĞI’NDA EMNİYET VE ASAYİŞ SORUNU

Year 2020, , 2393 - 2407, 01.07.2020

Bayram Akça

https://doi.org/10.33431/belgi.713619

Abstract

Mondros Mütarekesi’nden sonra İzmir Bölgesi Yunanlılar tarafından işgal edilirken, Menteşe Bölgesi de İtalyanlar tarafından işgal edilmeye başlandı. Bu işgallere karşı ülkenin birçok yerinde olduğu gibi Menteşe Bölgesi’nde de Kuva-yı Milliye teşkilatı kuruldu. İşte bu kargaşa ortamında Menteşe Bölgesi’nde de emniyet ve asayiş sorunları görüldü. Bu sorunları ortaya çıkaranlar şunlardı: “Kuva-yı Milliye adına çalıştığını iddia eden bölgedeki çeteler; Menteşe sahil kasabalarını işgal etmek isteyen Rum çeteleri ve İtalyanlar; Aydın Bölgesinde faaliyet gösteren ama Menteşe Bölgesini geri bölgesi olarak gören efe ve zeybekler”. Burada söz edilen yapılanmalar veya gruplar, Menteşe Sancağı’nın farklı noktalarında değişik problemlere yol açmıştır.
Bu dönemde Menteşe halkı bir taraftan Kuva-yı Milliye’ye destek vermeye çalışırken, diğer taraftan da yukarıda bahsedilen gruplara karşı mal ve can güvenliğini korumaya çalışmıştır. 23 Nisan 1920’de Ankara TBMM’nin açılarak Anadolu’da idari ve askeri alanda hâkimiyetini sağladıktan sonra Menteşe Bölgesi’nde de emniyet ve asayiş sorunları çözümlenmiş ve halk normal yaşantısına dönmüştür. Bu çalışmanın hazırlanmasında arşiv belgeleri ve tetkik eserlerden yararlanılmıştır. Çalışma ile Milli Mücadele Dönemi’nde Anadolu’da ortaya çıkan asayiş sorunlarının ortaya konulmasına küçük de olsa katkı sağlamak hedeflenmiştir.

Keywords

Mondros Mütarekesi, Milli MücadeleGüvenlik, Asayiş

References

• ATASE, K.16, D.23 (62), F.3-4 (5-6)
• ATASE, D.17 (61), K.15, F.68 (1)
• ATASE, D.17, K.2711)
• ATASE, D.23 (62),K.16, F.3-4 (5-6)
• ATASE. D.48 (33),K.8,F.1 (1-2)
• ATASE. D.48 (33),K.8,F.48 (1-5)
• ATASE. D.48 (33),K.8,F.54 (1.)
• ATASE, D.74 (49),K.12,F.54 (1-3)
• ATASE, D.80 (43), K.11, F.4.
• ATASE, D.108, F.16-8.
• ATASE, D.108,F.23.
• ATASE, D.108,F.24.
• ATASE, D.108, K.4-4557, F.9.
• ATASE, D.108, K.4-4557,F.16-6.
• Akça, Bayram, (Güz 2002). “Milli Mücadele Döneminde Fethiye”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı.9, s. 123-131.
• Albayrak, Mustafa, (1998). Milli Mücadele Dönemi’nde Batı Anadolu Kongreleri (17 Mart 1919- 2 Ağustos 1920), Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
• Çelebi, Mevlüt, (2007). “İtalyan Kaynaklarında Yörük Ali Efe”, Milli Mücadele’de Aydın Sancağı ve Yörük Ali Efe, editör: Günver Güneş, Mehmet Başaran, Aydın, s. 107- 116.
• Köstüklü, Nuri, (1990). Milli Mücadele’de Denizli, Isparta ve Burdur Sancakları, Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Selek, Sabahattin, (1968). Anadolu İhtilali, Burçak Yayınevi, İstanbul.
• Şapolyo, Enver Behnan, (1957). Kuva-yı Milliye Tarihi, Ayyıldız Matbaası, Ankara.
• Temel, Mehmet, (1998). İşgal Yıllarında İstanbul’un Sosyal Durumu, Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Temel, Mehmet, (Temmuz- Ağustos 2009). “İtilaf Devletleri’nin Osmanlı Kıyı Yerleşimlerine Yaptıkları Saldırılar Ve Mütekabiliyet Esasına Göre Osmanlı Devleti’nin Aldığı Önlemler”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt. XXIV, S. 1, İzmir, 117- 150.
• Temel, Mehmet, (2010). “Kuvayı Milliye Döneminde Milas- Bodrum’da Eşkıyalık ve Çetecilik”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 27, Konya, s. 403- 421.