Research Article
BibTex RIS Cite

DEĞERLER EĞİTİMİ AÇISINDAN MİLLİ MÜCADELE’Yİ ANLATMANIN VE AKTARMANIN ÖNEMİ

Year 2020, Volume: 2 Issue: 19, 1704 - 1719, 01.01.2020
https://doi.org/10.33431/belgi.576490

Abstract

Gelecek kuşaklara yerel ve evrensel değerleri
aktarmanın en önemli araçlarından birisi tarihtir. Özellikle yurt bağımsızlığı
ve bütünlüğünün önemli olduğu dönemlerde verilen ortak mücadeleyle oluşan milli
bilincin gençlere aktarılmasında tarih öğretimi önemli rol oynamaktadır.
1919-1922 sürecinde işgalcilere karşı verilen Milli Mücadele, imkânsızlıklara
rağmen başarma, fedakârlık, vatan sevgisi, bağımsızlık gibi değerleri ön plana
çıkardığından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda Milli Mücadele ve mücadelenin
zaferle sonuçlanmasını sağlayan değerlerin öğrencilere kazandırılması da son
derece önemlidir.



1914-1918 arasında gerçekleşen I. Dünya Savaşı’nın
kaybedilmesi ve imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması, Osmanlı Devleti’nin topraklarını
işgale açık hale getirmiştir. İşgallere karşı öncellikle yerel direnişler
başlamış, sonrasında direniş hareketi Mustafa Kemal’in liderliğinde örgütlenerek
Milli Mücadele başarıya ulaştırılmıştır. İngiltere ve Fransa’nın desteklediği
Yunanistan’a karşı kazanılan bu başarı, diğer sömürülen ülkelere örnek oluşturmuştur.
Bu çalışmada Milli Mücadeleden hareketle gelecek nesillere vatan sevgisi, bağımsızlık,
fedakârlık gibi milli ve manevi değerlerin aktarılmasının önemi ele
alınmaktadır. Makale, betimsel tarama niteliğinde olup, doküman analizi
yönteminden yararlanılmıştır. 

References

  • Ahmad, Feroz (2002), Modern Türkiye’nin Oluşumu, 2. Baskı, İstanbul: Doruk Yayınevi.
  • Akçalı, Aslı Avcı, Aslan, Erdal (2007), “Yerel Tarih ve Tarih Öğretimindeki Rolü”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 21, ss. 80-88.
  • Akşin, Sina (2017), Kısa Türkiye Tarihi, 22. Basım, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Aslan, Erdal (2006), “Neden Tarih Öğretiyoruz?”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 20, ss. 162-173.
  • Atatürk, Gazi Mustafa Kemal (2004), Nutuk, Hıfzı Veldet Velidedeoğlu (yay.haz.), 43. Baskı, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, İstanbul.
  • Aybars, Ergün (1998), Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Gözden Geçirilmiş 6. Baskı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermeye İşletmesi Yayınları No: 87.
  • Aydoğan, Erdal, Mahmutoğlu, Barış (2018), Tansu, “Osmanlı’dan Cumhuriyete Milli İradenin Oluşum Aşaması: Seçimler (1908-1923,) Socıal Scıences Studıes Journal, C. 4, S. 25, ss.5269-5285.
  • Bostancı, Mustafa (2015), “Milli Mücadelede Erzurum Kongresi ve Kararları”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, ss. 184-203.
  • Ceran, Dilek (2015), “Çocuklara Rol Model Olması Bakımından Milli Mücadele Kahramanları ve Edebi Eserlere Yansıması: Kurtuluşun Kahramanları Kitap Dizisi Örneği”, Tarih Okulu Dergisi, Y. 8, S. XXIV, ss. 135-157.
  • Çapa, Mesut (2002), “Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Tarih Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 29-30, ss. 39-55.
  • Çolak, Filiz (2015), “Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde İzmir Vekilleri ve Faaliyetleri”, Tarih Okulu Dergisi, Y. 8, S. XXII, ss. 189-212.
  • Dayı, Esin (2002), “Hatay Devleti ve Hatay’ın Anavatan’a Katılması”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 19, Erzurum, ss. 331-340.
  • Demircan, Adnan (2007), “Tarih Üzerine Bazı Düşünceler”, Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 3, ss. 70-89.
  • Demircioğlu, İsmail H., Tokdemir (2008), Muhammet A., “Değerlerin Oluşturulma Sürecinde Tarih Eğitimi: Amaç, İşlev ve İçerik”, Değerler Eğitimi Dergisi, C. 6, No. 15, ss. 69-88.
  • Erdem, Ekrem (2016), “Ardından Osmanlı Sanayileşme Hamleleri: Sanayi Politikalarının Dinamikleri ve Zaafiyetleri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 48, ss. 17-44.
  • Hamzaoğlu, Mehtap (2017), “Tanzimat’tan Sonra Erken Cumhuriyet Döneminde Türk toplumsal ve Siyasal yaşamında Öne Çıkan Kadınlar”, Lectio Socialls, C. 2, S. 1, ss. 74-92.
  • Işık, Gülcan (2018), “Milli Mücadele Ruhunun Toplumsal Herekete Dönüşümü: Telgraf Hareketi”, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, S. 29, ss. 125-148.
  • Kara, Bülent (2018), “Mustafa Kemal Paşa’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki İlk Beyanatı ve Bu Beyanata Dayalı Kişisel Özelliklerinin Tahlili”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 63, ss. 203-239.
  • Kaya, Erol (2008), “Mili Mücadele Döneminde Hilal-ı Ahmer Cemiyeti’nin Anadolu ve Yunanistan’daki Türk ve Yunan Esirlerine Yaptığı Yardımlar”, Turkish Studies, C. 3/2, ss. 465-486.
  • Kayıran, Mehmet (1989), “Tekalif-i Milliye Emirleri ve Uygulanışı”, Atatürk Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 15, ss. 639-664.
  • Kaymaz, İhsan Şerif (2010), “Çağdaş uygarlığın Mihenk Taşı: Türkiye’de Kadının Toplumsal Konumu”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 46, ss. 333-366.
  • Kısıklı, Emine (2006), “Mustafa Kemal ve Milli Mücadele’de Kamuoyu’nun Oluşumu”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 7, Atatürk Özel Sayısı, ss. 71-117.
  • Koçak, Cemil, Hikmet Özdemir, Korkut Boratav, Selahattin Hilav, Murat Katoğlu, Ayla Ödekan (t.y.), Yakınçağ Türkiye Tarihi, Sina Akşin (haz.), İstanbul: Milliyet Kitaplığı.
  • Köktaş, Altuğ Murat, Gölçek, Ali Gökhan (2016), “Endüstri Devrimi ve Osmanlı İmparatorluğu: Askeri Fabrikalaşma Örneği”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), ss. 95-105.
  • Köktaş, Altuğ Murat (2016), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Piyasa Düzenlemeleri: 1500-1700 İstanbul Kadı Sicillerinde Narh Uygulamaları”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), ss. 219-242.
  • Köylü, Murat (2015), “İnönü Muharebeleri’nden Sonra Anadolu’daki Yunan Harekâtı ve İoannis Metaksas’ın Öngörüleri”, Akademik İncelemeler Dergisi, C. 10, S. 2, ss.165-189.
  • Memioğlu, A. Zeki (2004), “Tarih Öğretimi Üzerine Bazı Düşünceler”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 9, ss. 303-309.
  • Okumuş, Osman, Güven, Aydın (2018), “Tarih Derslerinde Demokrasi Eğitimi İçin Kullanılacak Bazı Etkinlikler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 11, S. 56, ss. 604-628.
  • Okur, Mehmet (2011), Gümrü, “Moskova ve Kars Antlaşmaları Çerçevesinde Ermeni Sorunu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 8, ss.73-90.
  • Oral, Mustafa (2018), “Türk kurtuluş Savaşı’nın Tarihsel Konumu”, Tarih ve Günce, I/2, ss. 3-16.
  • Ortaylı, İlber (2018), Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1. Baskı, İstanbul: Kronik Yayınları.
  • Ortaylı, İlber (2017), Son İmparatorluk Osmanlı, 23. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Ortayli, İlber (2017), Türklerin Altın Çağı, İstanbul: Kronik Yayınları.
  • Özcan, Selim (2013), “Amasya Genelge’sinin Erzurum ve Sivas Kongreleri Üzerindeki Etkisi”, Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.1, S. 1, ss. 69-82.
  • Özçelik, İsmail (2017), “Milli Mücadele Döneminde Ermeni Meselesi”, ULAKBİLGE, C. 5, S. 11, ss.665-682.
  • Peker, Hasan Sencer (2015), “Avrupa’da Merkantilist Uygulamalar ve Osmanlı Ekonomisi İle Bir Karşılaştırma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, ss. 2-12.
  • Sakallı, Fatih (2012), “Halide Edip Adıvar’ın Hikâyelerinde Milli Mücadele’yi Yaşayan Kadınlar”, Gazi Akademik Bakış, C. 5, S. 10, ss. 137-146.
  • Sarıçoban, Gülay (2017), “Milli Mücadele’de Anadolu Kadını”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), ss. 1331-1346.
  • Stearns, Peter N. (2009), Erkan Dinç (çev.), “Neden Tarih Öğreniyoruz? (Why Study History?)”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2/1, ss. 118-127.
  • Şavkılı, Cengiz (2011), “Milli Mücadele’nin Mali Kaynaklarından Tekalif-i Milliye Emirleri”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), ss. 17-32.
  • Topal, Coşkun (2008), “Doğu Harekâtı Sonrası Batı Cephesinin Lojistiği Ve Karadeniz’in Güvenliği Sorunu”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 10, S. 1, ss. 104-115.
  • Üçüncü, Uğur (2014), “İstikbâl Gazetesi’ne Göre Doğu Cephesi’nde Türk-Ermeni Savaşı (1920)”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Y. 8, S. 16, ss. 87-114.
  • Ünal, Serkan (2014), “Mustafa Kemal Paşa’nın Mütareke İstanbul’undaki Faaliyetleri”, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Y. 7, S. XIX, ss. 601-624.
  • Yavuz, Resul (2016), “Sivas Kongresi Sonrasında İngiliz ve Fransızların Heyet-İ Temsiliye İle Münasebetleri ve Bunun Siyasi Yansımaları”, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Y. 9, S. XXVI, ss. 249-288.
Year 2020, Volume: 2 Issue: 19, 1704 - 1719, 01.01.2020
https://doi.org/10.33431/belgi.576490

Abstract

References

  • Ahmad, Feroz (2002), Modern Türkiye’nin Oluşumu, 2. Baskı, İstanbul: Doruk Yayınevi.
  • Akçalı, Aslı Avcı, Aslan, Erdal (2007), “Yerel Tarih ve Tarih Öğretimindeki Rolü”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 21, ss. 80-88.
  • Akşin, Sina (2017), Kısa Türkiye Tarihi, 22. Basım, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Aslan, Erdal (2006), “Neden Tarih Öğretiyoruz?”, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 20, ss. 162-173.
  • Atatürk, Gazi Mustafa Kemal (2004), Nutuk, Hıfzı Veldet Velidedeoğlu (yay.haz.), 43. Baskı, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları, İstanbul.
  • Aybars, Ergün (1998), Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Gözden Geçirilmiş 6. Baskı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermeye İşletmesi Yayınları No: 87.
  • Aydoğan, Erdal, Mahmutoğlu, Barış (2018), Tansu, “Osmanlı’dan Cumhuriyete Milli İradenin Oluşum Aşaması: Seçimler (1908-1923,) Socıal Scıences Studıes Journal, C. 4, S. 25, ss.5269-5285.
  • Bostancı, Mustafa (2015), “Milli Mücadelede Erzurum Kongresi ve Kararları”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, ss. 184-203.
  • Ceran, Dilek (2015), “Çocuklara Rol Model Olması Bakımından Milli Mücadele Kahramanları ve Edebi Eserlere Yansıması: Kurtuluşun Kahramanları Kitap Dizisi Örneği”, Tarih Okulu Dergisi, Y. 8, S. XXIV, ss. 135-157.
  • Çapa, Mesut (2002), “Cumhuriyet'in İlk Yıllarında Tarih Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 29-30, ss. 39-55.
  • Çolak, Filiz (2015), “Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde İzmir Vekilleri ve Faaliyetleri”, Tarih Okulu Dergisi, Y. 8, S. XXII, ss. 189-212.
  • Dayı, Esin (2002), “Hatay Devleti ve Hatay’ın Anavatan’a Katılması”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 19, Erzurum, ss. 331-340.
  • Demircan, Adnan (2007), “Tarih Üzerine Bazı Düşünceler”, Milel ve Nihal İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 3, ss. 70-89.
  • Demircioğlu, İsmail H., Tokdemir (2008), Muhammet A., “Değerlerin Oluşturulma Sürecinde Tarih Eğitimi: Amaç, İşlev ve İçerik”, Değerler Eğitimi Dergisi, C. 6, No. 15, ss. 69-88.
  • Erdem, Ekrem (2016), “Ardından Osmanlı Sanayileşme Hamleleri: Sanayi Politikalarının Dinamikleri ve Zaafiyetleri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 48, ss. 17-44.
  • Hamzaoğlu, Mehtap (2017), “Tanzimat’tan Sonra Erken Cumhuriyet Döneminde Türk toplumsal ve Siyasal yaşamında Öne Çıkan Kadınlar”, Lectio Socialls, C. 2, S. 1, ss. 74-92.
  • Işık, Gülcan (2018), “Milli Mücadele Ruhunun Toplumsal Herekete Dönüşümü: Telgraf Hareketi”, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, S. 29, ss. 125-148.
  • Kara, Bülent (2018), “Mustafa Kemal Paşa’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki İlk Beyanatı ve Bu Beyanata Dayalı Kişisel Özelliklerinin Tahlili”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 63, ss. 203-239.
  • Kaya, Erol (2008), “Mili Mücadele Döneminde Hilal-ı Ahmer Cemiyeti’nin Anadolu ve Yunanistan’daki Türk ve Yunan Esirlerine Yaptığı Yardımlar”, Turkish Studies, C. 3/2, ss. 465-486.
  • Kayıran, Mehmet (1989), “Tekalif-i Milliye Emirleri ve Uygulanışı”, Atatürk Araştırmalar Merkezi Dergisi, C. 5, S. 15, ss. 639-664.
  • Kaymaz, İhsan Şerif (2010), “Çağdaş uygarlığın Mihenk Taşı: Türkiye’de Kadının Toplumsal Konumu”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 46, ss. 333-366.
  • Kısıklı, Emine (2006), “Mustafa Kemal ve Milli Mücadele’de Kamuoyu’nun Oluşumu”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 7, Atatürk Özel Sayısı, ss. 71-117.
  • Koçak, Cemil, Hikmet Özdemir, Korkut Boratav, Selahattin Hilav, Murat Katoğlu, Ayla Ödekan (t.y.), Yakınçağ Türkiye Tarihi, Sina Akşin (haz.), İstanbul: Milliyet Kitaplığı.
  • Köktaş, Altuğ Murat, Gölçek, Ali Gökhan (2016), “Endüstri Devrimi ve Osmanlı İmparatorluğu: Askeri Fabrikalaşma Örneği”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), ss. 95-105.
  • Köktaş, Altuğ Murat (2016), “Osmanlı İmparatorluğu’nda Piyasa Düzenlemeleri: 1500-1700 İstanbul Kadı Sicillerinde Narh Uygulamaları”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), ss. 219-242.
  • Köylü, Murat (2015), “İnönü Muharebeleri’nden Sonra Anadolu’daki Yunan Harekâtı ve İoannis Metaksas’ın Öngörüleri”, Akademik İncelemeler Dergisi, C. 10, S. 2, ss.165-189.
  • Memioğlu, A. Zeki (2004), “Tarih Öğretimi Üzerine Bazı Düşünceler”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 9, ss. 303-309.
  • Okumuş, Osman, Güven, Aydın (2018), “Tarih Derslerinde Demokrasi Eğitimi İçin Kullanılacak Bazı Etkinlikler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 11, S. 56, ss. 604-628.
  • Okur, Mehmet (2011), Gümrü, “Moskova ve Kars Antlaşmaları Çerçevesinde Ermeni Sorunu Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 8, ss.73-90.
  • Oral, Mustafa (2018), “Türk kurtuluş Savaşı’nın Tarihsel Konumu”, Tarih ve Günce, I/2, ss. 3-16.
  • Ortaylı, İlber (2018), Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1. Baskı, İstanbul: Kronik Yayınları.
  • Ortaylı, İlber (2017), Son İmparatorluk Osmanlı, 23. Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Ortayli, İlber (2017), Türklerin Altın Çağı, İstanbul: Kronik Yayınları.
  • Özcan, Selim (2013), “Amasya Genelge’sinin Erzurum ve Sivas Kongreleri Üzerindeki Etkisi”, Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, C.1, S. 1, ss. 69-82.
  • Özçelik, İsmail (2017), “Milli Mücadele Döneminde Ermeni Meselesi”, ULAKBİLGE, C. 5, S. 11, ss.665-682.
  • Peker, Hasan Sencer (2015), “Avrupa’da Merkantilist Uygulamalar ve Osmanlı Ekonomisi İle Bir Karşılaştırma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, ss. 2-12.
  • Sakallı, Fatih (2012), “Halide Edip Adıvar’ın Hikâyelerinde Milli Mücadele’yi Yaşayan Kadınlar”, Gazi Akademik Bakış, C. 5, S. 10, ss. 137-146.
  • Sarıçoban, Gülay (2017), “Milli Mücadele’de Anadolu Kadını”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), ss. 1331-1346.
  • Stearns, Peter N. (2009), Erkan Dinç (çev.), “Neden Tarih Öğreniyoruz? (Why Study History?)”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2/1, ss. 118-127.
  • Şavkılı, Cengiz (2011), “Milli Mücadele’nin Mali Kaynaklarından Tekalif-i Milliye Emirleri”, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), ss. 17-32.
  • Topal, Coşkun (2008), “Doğu Harekâtı Sonrası Batı Cephesinin Lojistiği Ve Karadeniz’in Güvenliği Sorunu”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 10, S. 1, ss. 104-115.
  • Üçüncü, Uğur (2014), “İstikbâl Gazetesi’ne Göre Doğu Cephesi’nde Türk-Ermeni Savaşı (1920)”, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Y. 8, S. 16, ss. 87-114.
  • Ünal, Serkan (2014), “Mustafa Kemal Paşa’nın Mütareke İstanbul’undaki Faaliyetleri”, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Y. 7, S. XIX, ss. 601-624.
  • Yavuz, Resul (2016), “Sivas Kongresi Sonrasında İngiliz ve Fransızların Heyet-İ Temsiliye İle Münasebetleri ve Bunun Siyasi Yansımaları”, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Y. 9, S. XXVI, ss. 249-288.
There are 44 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Article
Authors

Berrin Bayburt 0000-0003-2237-4583

Doğan Duman 0000-0002-4662-9942

Publication Date January 1, 2020
Submission Date June 12, 2019
Acceptance Date October 1, 2019
Published in Issue Year 2020 Volume: 2 Issue: 19

Cite

Chicago Bayburt, Berrin, and Doğan Duman. “DEĞERLER EĞİTİMİ AÇISINDAN MİLLİ MÜCADELE’Yİ ANLATMANIN VE AKTARMANIN ÖNEMİ”. Belgi Dergisi 2, no. 19 (January 2020): 1704-19. https://doi.org/10.33431/belgi.576490.

16361