Risks, regulations, and future directions of Turkey’s cryptocurrency ecosystem

Year 2025, Volume: 8 Issue: 1, 1 - 10, 10.03.2025

Osman Nuri Şahin , Burak Arslan

https://doi.org/10.58308/bemarej.1587265

Abstract

Blockchain technology, originating from the Bitcoin system, is a prominent notion in both practical applications and scholarly discourse. Numerous subtopics may be seen, including the definition of blockchain, its historical significance in the evolution of currency, its durability, and its magnitude of influence within the literature. In other words, sufficient study on blockchain exists in the literature. Likewise, several studies exist about auditing, particularly concerning accounting and taxation within the setting of the Turkish economy. An examination of official declarations and legislation in Turkey reveals that the state's view on the bitcoin industry lacks definiteness. The perspectives are transitioning from negative to positive. Nevertheless, contradicting remarks have also been seen. Upon assessing the existing circumstances, the strategic plans of nations with comparable developmental stages and active cryptocurrency markets are identified. The most appropriate stance for Turkey is neither entirely liberal nor entirely restrictive. The market requires active management and oversight. This control includes accounting and taxation. Turkey should transition from a passive observation approach to one that incorporates a definitive hybrid therapy. This hybrid encryption encompasses the fundamental components of the cryptocurrency system and the corresponding regulation of pertinent regulations.

Keywords

Money, Cryptocurrency, Blockchain, Tax, Accounting, Economy

Türkiye kripto para ekosisteminin riskleri, düzenlemeleri ve geleceği

Abstract

Bitcoin sisteminden doğan blockchain teknolojisi hem pratik uygulamalarda hem de akademik tartışmalarda öne çıkan bir kavramdır. Blockchain’in tanımı, para biriminin evrimindeki tarihsel önemi, dayanıklılığı ve literatürdeki etkisinin büyüklüğü gibi birçok alt konu ele alınmaktadır. Başka bir deyişle, blockchain üzerine literatürde yeterli sayıda çalışma bulunmaktadır. Benzer şekilde, denetim, muhasebe ve vergilendirme konularını özellikle Türk ekonomisi bağlamında ele alan çeşitli çalışmalar da mevcuttur. Türkiye'deki resmî açıklamalar ve mevzuatın incelenmesi, devletin Bitcoin endüstrisine ilişkin görüşlerinin netlikten yoksun olduğunu ortaya koymaktadır. Bu görüşlerin negatiften pozitife doğru bir geçiş süreci yaşadığı, ancak çelişkili ifadelerin de görüldüğü gözlemlenmektedir. Mevcut koşullar değerlendirildiğinde, benzer gelişmişlik düzeyine sahip ve aktif kripto para piyasalarına sahip ülkelerin stratejik planları incelenmiştir. Türkiye için en uygun yaklaşımın ne tamamen serbest ne de tamamen kısıtlayıcı bir tutum olmadığı sonucuna varılmıştır. Piyasa, aktif bir yönetim ve denetim gerektirmektedir. Bu denetim, muhasebe ve vergilendirme süreçlerini içermelidir. Türkiye'nin pasif gözlemci tutumundan çıkarak, kesin bir hibrit yaklaşımı benimsemesi gerekmektedir. Bu hibrit yaklaşım, kripto para sisteminin temel bileşenlerini ve ilgili düzenlemelerin uygulanmasını içerecek şekilde yapılandırılmalıdır.

Keywords

Para, Kripto Para, Blok Zinciri, Vergi, Muhasebe, Ekonomi

References

• Akdağ, M. (2019). Kripto paralizasyon ve Türkiye ekonomisi için bir uygulama. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aksoy, B. (2023). Kurumsal yönetim endeksindeki şirketlerin kar dağıtım politikalarını etkileyen faktörler: Borsa İstanbul'da bir uygulama. İstanbul Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 193-212.
• Aksu, H. (2021). Küresel boyutuyla kripto paralar ve bunların Türkiye’de vergilendirilebilirliği üzerine bir değerlendirme. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Alnıaçık, B. (2018). Kripto paraların Dünya ve Türkiye’deki güncel durumu Üzerine bir inceleme. Research Studies Anatolia Journal, 2(4), 21-30.
• Ateş, B. A. (2016). Kripto para birimleri, Bitcoin ve muhasebesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 349-366.
• Baig, M. (2022). The Impact of Cyrptocurrency over the Turkish Capital Market: A case study of Bitcoin (BTC). Global Research Review in Business and Economics, 8(1), 54-62.
• Birch, D. (2017). Before Babylon, Beyond Bitcoin: From money that we Understand to money that understands us. London Publishing Partnership.
• Bouri, E., Gupta, R., Lau, C. K. M., Roubaud, D., & Wang, S. (2018). Bitcoin and global financial stress: A Copula-Based approach to dependence and causality in the quantiles. The Quarterly Review of Economics and Finance, 69, 297-307.
• Bucholz, K. (2021, Şubat 18). These are the countries where cryptocurrency use is most common. World Economic Forum.
• Caşkurlu, E., & Arslan, C. B. (2021). Blokzincir teknolojisi, kripto Paralar ve finansal derinleşme: Türkiye üzerine bir analiz. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 97-124.
• Ceylan, M. E. (2019). Bitcoin ekonomisi: Kripto para Bitcoin’in finans sektörü içindeki yeri. (Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi İktisat Anabilim Dalı.
• Chaum, D. (2012). Advances in Cryptology: Proceedings of Crypto 83. Springer.
• Çakmak, M. (2019). Kripto paraların gelişim süreci, blok zincir teknolojisi ve kripto paraların Türkiye’de vergilendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çarkacıoğlu, A. (2016). Kripto-Para Bitcoin. Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi.
• Çıkrıkçı, M., & Özyeşil, M. (2019). Bitcoin: Is it an alternative for the stock exchanges? A comparative panel data analysis for the far East Asian countries and Turkey Under the cross-sectional dependence. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (22), 225-234.
• Dayanan, D. (2021). Kripto para birimleri ve Türkiye’deki yasal uygulamaları. Rahva Teknik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 37-44.
• Deniş H. E., & Demircioğlu, F. (2023). Türk Dünyası orrtak kripto para vizyonu: TDCoin. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 786-796.
• Dyhrberg, A. H. (2016). Hedging capabilities of Bitcoin. Is it the virtual gold? Finance Research Letters, 16, 139-144.
• Fang, L., Bouri, E., Gupta, R., & Roubaud, D. (2019). Does global economic uncertainty matter for the volatility and hedging effectiveness of Bitcoin? International Review of Financial Analysis, 61, 29-36.
• Gökalp, B. T. (2022). Kripto para piyasasının Borsa İstanbul endeksleri üzerindeki etkileri. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 7(2), 481-499.
• Güler, M. (2021). Kripto paraların gelişimi, geleceği ve ekonomiye etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güngör Karyağdı, N., & Yolci, M. (2023). Kripto Para Kavramı Ve Denetimi. Turkish Business Journal, 4(7), 1-13. https://doi.org/10.51727/tbj.1221264.
• Gürbüz, H. (1995). Muhasebe denetimi. Bilim Teknik Yayınevi.
• Hatipoğlu, O. G. (2021). Kamu politikası analizi açısından Türkiye'de kripto para politikaları. Maliye Finans Yazıları, 171-202.
• Henry, C. S., Huynh, K. P., Nicholls, G., & Nicholson, M. W. (2019). 2018 Bitcoin omnibus survey: Awareness and usage. Bank of Canada Staff Discussion Paper. 10.
• Karadeniz, Ö. (2021). Analysis of the relationship between cryptocurrencies and Borsa İstanbul: Before and after Covid-19. (Master’s Thesis). Istanbul Bilgi University Institute of Social Science.
• Koç, E. (2019). Paranın tarihi, evrimi ve kripto paralar: Dünya ve Türkiye Yansımaları. (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Library of Congress (2018). Regulation of Cryptocurrency Around the World, https://www.loc.gov/item/2018298387/
• Nakamoto, S. (2008, Ağustos 21). Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3440802
• Öget, E., & Kanat, E. (2018). Bitcoin ile Türkiye ve G7 ülke borsaları arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişkilerin incelenmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA), 3(3), 601-614.
• Özgül, İ. (2021). Kripto para piyasalarında Türk lirası işlemlere dair piyasa etkinliğinin ölçülmesi. (Yüksek Lisans Tezi). TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Paribu (2019). Dijital Varlık Analizi: Çapraz-Ülke Analizi, Retrieved from https://www.paribu.com/blog/wp-content/uploads/2020/09/Paribu_Dijital-Varlik-Regu%CC%88lasyonu.pdf
• Ray, K. (2024, February 20). Milton Friedman’s Vision and Bitcoin: A Free Market Economist’s Take. Forbes. https://www.forbes.com/sites/digital-assets/2024/02/18/milton-friedmans-vision-and-bitcoin-a-free-market-economists-take/
• Ruhana, K. M., Omar, M., Bakar, N. A. A., & Muraina, I. D. (2019). Awareness, trust, and adoption of blockchain technology and cryptocurrency among blockchain communities in Malaysia. International Journal on Advanced Science, Engineering ve Information Technology, 9(4), 1217-1222.
• Sarıkaya, S. (2020). Kripto para birimlerinin gelişimi ile Türkiye’de vergilendirilmesi ve muhasebesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Şahin, O. N. (2018). TMS & TFRS ışığında muhasebe, vergi ve denetim açısından bitcoin ve diğer kriptopara birimleri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(4), 898-923. http://dx.doi.org/10.31460/mbdd.401314.
• Taçyıldız, M. O., & Yorulmaz, R. (2022). Bitcon as a public policy tool for financial development: A case from El Salvador. İşletme Ekonomi Ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 411-423.
• Tarla, A. (2022). Kripto paranın Türkiye'de vergilendirme durumu. (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Topaloğlu, B. (2021). Kripto paraların devlet otoriteleriyle entegrasyonu. Düşünce ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 244-258.
• Topaloğlu, E. E. (2018). Kripto para Bitcoin ve döviz kurları ilişkisi: Yapısal kırılmalı eşbütünleşme ve nedensellik analizi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 367-382.
• Yağıyanık, Y. E. (2023). Kripto paraların Merkez Bankacılığı üzerindeki etkileri: Merkez Bankası Dijital Paraları. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yermack, D. (2013). Is Bitcoin a real currency? An economic appraisal. Nber Working Paper Series.
• Yıldırım, M. (2019). Blok zincir teknolojisi, kripto paralar ve ülkelerin kripto paralara yaklaşımları. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(20), 265-277.
• Yıldız, T., & Afşar, B. (2021). Kripto para dünyasının öncüsü Bitcoin’in Türkiye açısından değerlendirilmesi. Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, (6), 73-106.