Spor Yapan Bireyleri Spora Yönlendiren Temel Nedenlerin Thurstone'un İkili Karşılaştırmalara Dayalı Ölçekleme Yöntemi ile Ölçeklenmesi

Year 2025, Volume: 17 Issue: 1, 27 - 40, 26.03.2025

Yasin Altın

https://doi.org/10.55929/besad.1524530

Abstract

Bu araştırmada spor yapan bireyleri spora katılmaya yönlendiren temel nedenlerin Thurstone'un ikili karşılaştırmalara dayalı ölçekleme yöntemi ile ölçeklenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu çeşitli branşlarda spor yapan 143'ü erkek ve 62'si kadın olmak üzere toplam 205 sporcu (X̄yaş = 20.47±3.47) oluşturmaktadır. Veri toplama aracı kişisel bilgi formu ve araştırmacı tarafından literatürde yer alan spora katılmaya yönlendiren 8 temel nedene (saygınlık kazanmak, başarıyı deneyimlemek, fiziksel zindeliği artırmak, eğlenmek, yarışmak/rekabet etmek, hareketli/aktif olmak, beceri öğrenmek/geliştirmek, arkadaş edinmek) dayalı olarak hazırlanan "Spora Katılım Nedenleri Formu" kullanılmıştır. Spora katılım nedenleri formunda her bir katılım nedeninin diğer katılım nedenleriyle önem açısından ikişerli olarak karşılaştırılmasını sağlayan 28 soru yer almaktadır. Ölçekleme, Thurstone'un karşılaştırmalı yargılar kanununun III. Hal denklemi kullanılarak tam veri matrisinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre spora katılım açısından en önemli neden başarıyı deneyimlemek olarak görülmüştür. Bunu sırası ile beceri öğrenmek/geliştirmek, fiziksel zindeliği artırmak, yarışmak/rekabet etmek, saygınlık kazanmak, hareketli/aktif olmak, eğlenmek ve arkadaş edinmek takip etmiştir.

Keywords

Spora katılım, karşılaştırmalı yargılar kanunu, psikofizikte ölçekleme

Ethical Statement

Bu araştırma, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Araştırma Önerisi Etik Değerlendirme Kurulu'nun 26.05.2023 tarih ve E-50704946-100-298673 sayılı kararı ile etik açıdan uygun bulunmuştur.

Scaling Basic Reasons Directing Individuals Who do Sports to Sports Participation with Thurstone's Paired Comparison Method

Abstract

The aim of the study was to scale with Thurstone's the paired comparison of the basic reasons directing individuals who do sports to participate in sports. The study group consisted of a total of 205 athletes (X̄age = 20.47±3.47), 143 male and 62 female, who play sports in various branches. Personal information and form of reasons for participation in sports were used for data collection tool. The form of reasons for participation in sports designed by reseachers based on eight basic reasons (to gain respect, to experience success, improve fitness, to enjoy, to compete, be active, to learn/improve skill, make friends) in the literature. In this form, there are twenty-eight questions that enable each reason for participation to be compared in paired with other reasons for participation in terms of importance. The data was scaled by the third case equation on of Thurstone's law of comparative judgment. The results of the study indicated that the most significant sport participation reason was to experience success. This is followed by decrease of to learn/improve skill, to improve fitness, to compete, to gain respect, be active, to enjoy and make friends.

Keywords

Sport participation, the law of comparative judgment, scaling in psychophysics

References

• Adebayo, B. S. (2022). Relationship among sports participation, self-perception and gender role orientation of adolescent female students in Kwara State, Nigeria. Central European Journal of Sport Sciences and Medicine, 38(2), 39-46. https://doi.org/10.18276/cej.2022.2-04
• Altıntaş, A., Hacıoğlu, O., Sağtürk, B., Belman, C., & Aşçı, F. H. (2010). Genç futbol oyuncularının spora katılım güdüleri ve başarı algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 2(1), 26-31.
• Arribas-Galarraga, S., Saies, E., Cecchini, J.A., Arruza, J.A. & Luis-de Cos,I. (2017). The relationship between emotional intelligence, self-determined motivation and performance in canoeists. Journal of Human Sport and Exercise, 12(3), 630-639. https://doi.org/10.14198/jhse.2017.123.07
• Aycan, A., & Yıldız, K. (2016). 11-14 Yaş grubu öğrencilerin spora katılım motivasyonlarının cinsiyetleri açısından incelenmesi. International Journal of Social Science Research, 5(2), 1-9.
• Aydın, E. (2019). Motivasyonel iklim ve hedef bağlılığının antrenör sporcu ilişkisine etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(3), 96-106.
• Claver, F., Jiménez, R., Gil-Arias, A., Moreno, A., & Moreno, M. P. (2017). The cognitive and motivation intervention program in youth female volleyball players. Journal of Human Kinetics, 59(1), 55–65. doi:10.1515/hukin-2017-0147
• Çakaloğlu, E., Akyüz, O., Sulu, B., & Bayar, P. (2019). Profesyonel futbolcularda hedef yöneliminin motivasyonel yönetim üzerine etkisi. Spormetre, 17(4), 265-274. https://doi.org/10.33689/spormetre.637261
• Duda, J. L. (1995). Motivation in sport settings: A goal perspective approach. In G. C. Roberts (Ed.), Motivation in sport and exercise (pp. 57–91). Human Kinetics Books.
• Esen, Y. D., Temel, F., & Demir, E. (2017). Türkiye’deki öğretmenlerin karşılaştıkları mesleki sorunların ikili karşılaştırma yöntemi ile ölçeklenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 8(1), 47-62.
• Gill, D. L., Gross, J. B., & Huddleston, S. (1983). Participation motivation in youth sports. International Journal of Sport Psychology, 14(1), 1–14.
• Gould, D., Feltz, D., & Weiss, M. (1985). Motives for participating in competitive youth swimming. International Journal of Sport Psychology, 16(2), 126–140.
• Güler, N., İlhan, M., & Taşdelen Teker, G. (2018). İkili karşılaştırmalarla ölçekleme yöntemi ile rasch analizinden elde edilen ölçek değerlerinin karşılaştırılması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 31-48. doi: 10.17679/inuefd.400386
• Hodge, K., Allen, J. B., & Smellie, L. (2008). Motivation in Masters sport: Achievement and social goals. Psychology of Sport and Exercise, 9(2), 157-176. https://doi.org/10.1016/j.psychsport.2007.03.002
• Kaman, M. B., Gündüz, N., & Cevat, C. (2017). Tenis sporcularının spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. Spormetre, 15(2), 65-72.
• Kan, A. (2008). Yargıcı kararlarına dayalı ölçekleme yöntemlerinin karşılaştırılması üzerine ampirik bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 186-194.
• MacNamara, Á., Button, A., & Collins, D. (2010). The role of psychological characteristics in facilitating the pathway to elite performance part 2: Examining environmental and stage-related differences in skills and behaviors. The Sport Psychologist, 24(1), 74–96. doi:10.1123/tsp.24.1.74
• Moeijes, J., van Busschbach, J. T., Wieringa, T. H., Kone, J., Bosscher, R. J., & Twisk, J. W. R. (2019). Sports participation and health-related quality of life in children: results of a cross-sectional study. Health and quality of life outcomes, 17(1), 64. https://doi.org/10.1186/s12955-019-1124-y
• Nicholls, J. G. (1984). Concepts of ability and achievement motivation. C. Ames & R. Ames (Eds.), Research on motivation in education: Student motivation (Vol. 1, pp. 39–73). Academic Press
• Oyar, Z., Aşçı, F. H., & Mülazımoğlu, Ö. (2001). Spora katılım güdüsü ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 21-32.
• Özkurt, B. (2023). Elit güreşçilerde motivasyonel belirleyicilerin spora devam etme niyeti üzerindeki etkisi: Keyif almanın aracı rolü. [Doktora Tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi.
• Pelletier, L. G., Tuson, K. M., Fortier, M. S., Vallerand, R. J., Briere, N. M., & Blais, M. R. (1995). Toward a new measure of intrinsic motivation, extrinsic motivation, and amotivation in sports: The Sport Motivation Scale (SMS). Journal of Sport and Exercise Psychology, 17(1), 35-53.
• Polat, B., & Göksel, H. Ç. (2014). Öğretmen adaylarının sosyal aktivite tercihlerinin ikili karşılaştırmalı ölçekleme yöntemiyle belirlenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(1), 88-100. R Core Team (2023). R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. https://www.R-project.org/.
• Salguero, A., Gonzales-Boto, R., Tuero, C., & Marquez, S. (2004). Relationship between perceived physical abilility and sport participation motives in young competitive swimmers. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness, 44(3), 294-299.
• Sarı, İ. (2015). Satisfaction of basic psychological needs and goal orientation in young athletes: A test of basic psychological needs theory. Kinesiology, 47(2.), 159-168.
• Scanlan, T.K., Stein, G.L., & Ravizza, K. (1989). An in-depth study of former elite figure skaters: II. Sources of enjoyment. Journal of Sport & Exercise Psychology, 11, 65-83.
• Thurstone, L. L. (1927). A law of comparative judgement. Psychology Review, 34, 273-286.
• Torgerson, W. S. (1958). Theory and Methods of Scaling. New York: John Wiley.
• Toros, T., & Duvan, A. (2011). Eskrimcilerde algılanan antrenörlük davranışı, kolektif yeterlik ve hedef yönelimleri arasındaki ilişki. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 33-41.
• Turgut, M. F. & Baykul, Y. (1992). Ölçekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Yalçın, İ., Turgut, M., Gacar, A., Çalık, F. (2020). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu’nda öğrenim gören kadın sporcuların spora katılım motivasyonlarının bazı değişkenlere göre araştırılması. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 420-427.
• Yüksel, H. S., & Bayar, P. (2015). Ortaokul ve lise öğrencilerinin spora katılım güdülerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Konya İli Örneği). Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dergisi, 13(2), 121-128.