Pandemi Döneminde Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yürüttüğü Kur'an-ı Kerim Öğretim Programı’nın (Uzaktan Eğitim) Değerlendirilmesi (Zonguldak İli Örneği)

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 293 - 320, 15.12.2022

Şeref Yıldızhan , Mehmet Emin Ay

https://doi.org/10.33460/beuifd.1100630

Cited By: 1

Öz

2019 yılının sonlarına doğru ortaya çıkan salgın hastalık hayatın birçok alanını etkilemiştir. Bunlardan bir tanesi de eğitim faaliyetleridir. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından bu süreçte eğitim faaliyetlerinin aksamaması için “Kur'an-ı Kerim Öğretim Programı (Uzaktan Eğitim)” hayata geçirilmiştir. Bu çalışma “Kur'an-ı Kerim Öğretim Programı (Uzaktan Eğitim)”nın işlevselliğine, karşılaşılan sorunlara, devam edip etmemesine yönelik beklenti ve önerilere dair görüşleri ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda programı sadece öğretici gözüyle değil aynı zamanda kursiyer gözüyle de değerlendirmek amacıyla Zonguldak İl Müftülüğünde programa katılan 9 kursiyer ve 8 öğretici olmak üzere toplamda 17 kişiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Katılımcılara programın işlevsel olup olmadığı, karşılaşılan sorunlar, programa dair beklenti ve öneriler ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Katılımcıların görüşleri MAXQDA22 programında içerik analiz yöntemiyle kodlanmış ve daha sonra alt temalara ulaşılmıştır. Tanıtımın yetersizliği, teknik sıkıntılar, sürenin kısa olması gibi sorunlar olsa da programın işlevsel olduğu, Kur’an-ı Kerim’i okumanın öğrenildiği hatta örgün imkânı olmayanlar için büyük bir fırsat olduğu, ayrıca programın sadece Kur’an-ı Kerim öğretimiyle kalmaması bunun yanında dini konularda farklı derslerin de eklenerek devam etmesi gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kur'an-ı Kerim Okuma ve Kıraat, Pandemi, Uzaktan Eğitim, Kur'an Öğretimi, Kur'an Kursları

Kaynakça

• Akaslan, Yaşar. “Mahiyet, Nitelik ve Müfredat Açısından İlitam Programlarında Kur’an-ı Kerim Dersleri (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Örneği)”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49 (2020), 9-37. https://doi.org/10.17120/omuifd.779343
• Altaş, Nurullah. “Türkiye’de Dini Yükseköğretim Alanında Uzaktan Eğitimle İlgili Algı Sorunları ve İLİTAM Uygulamaları”. Değerler Eğitimi Dergisi 14/31 (2016), 7-42.
• Arat, Tugay - Bakan, Ömer. “Uzaktan Eğitim ve Uygulamaları”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi 14/1-2 (2011), 363-374.
• Baktır, Mustafa. “Suffe”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA). 37/469-470. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM), 1996.
• Başkonak, Mustafa. “Covid-19 Salgın Sürecinde İşitme Engellilere Yönelik Uzaktan Yaygın Din Eğitimi”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 12 (2021), 89-119.
• Başkonak, Mustafa - Akşener, Ayşe. “Kuran Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar: On Saatte Online Kuran Eğitimi Örneği”. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/25 (2020), 714-740.
• Büyüköztürk, Şener vd. Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Pegem Akademi, 31. b., 2021.
• Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. çev. Mesut Bütün - Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitapevi, 6. b., 2021.
• Çelebi, Ahmed. İslam’da Eğitim-Öğretim Tarihi. çev. Ali Yardım. İstanbul: Damla Yayınevi, 4. b., 2013.
• Çelik, Cihat. “Uzaktan Eğitimde Kur’an-ı Kerim Okuma ve Tecvid Dersleri Üzerine Bir Değerlendirme”. RUSUH Uşak Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi 1/1 (2021), 75-84.
• Çetin, Abdurrahman. “Kur’an Öğretim Tarihi ve Öğretim Kurumları”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (1986), 95-101.
• Çıtırık, Amine Nuriye - Zengin, Zeki Salih. “Küresel Salgın Zamanında Din Görevlileri Gözüyle Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Yaygın Din Hizmeti ve Eğitimi”. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Salgın Hastalıklar Özel Sayısı (2020), 599-624.
• Dağ, Mehmet. “İlahiyat Lisans Tamamlama (İlitam) Programlarında Kur’an Dersi- Müfredat, Materyal Hazırlama ve Karşılaşılan Sorunlar-”. Ekev Akademi Dergisi 55 (2013), 37-54.
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı, “Kur’an Kursları Öğretim Programları”. Erişim 26 Kasım 2022. https://egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr/sayfa/489
• DİB, Diyanet İşleri Başkanlığı, “Yaygın Din Eğitimi Daire Başkanlığı”. Erişim 26 Kasım 2022. https://egitimhizmetleri.diyanet.gov.tr/kategoriler/hizmetlerimiz/yayg%C4%B1n-din-e%C4%9Fitimi-daire-ba%C5%9Fkanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1
• Erpay, İlyas. “Zorunlu Uzaktan Eğitim: Covid-19 Pandemisi Sürecinde İlahiyat Öğrencilerinin Uzaktan Eğitime Yönelik Görüşleri”. Marifetname Dergisi 8/1 (2021), 169-204.
• Koç, Ahmet. “Kur’an Kurslarında Din Eğitimi”. Din Eğitimi. ed. Mustafa Köylü - Nurullah Altaş. 349-376. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, 2. b., 2012.
• Kurt, İbrahim. “Salgın Döneminde 4-6 Yaş Grubu Kur’an Kursları (Ankara Örneği)”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10/20 (2021), 393-421.
• Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. Dergah Yayınları, 2. b., 2017.
• Öncü, Ali - Onulur, Tuğba. “Diyanet İşleri Başkanlığının Uzaktan Kur’an Öğretimi Programı Üzerine Nitel Bir Araştırma (Denizli Örneği)”. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/1 (2021), 417-443. https://doi.org/10.17859/pauifd.945110
• Özdemir, Ömer - Erdoğan, İrfan. “Covid-19 Pandemisi Sürecinde İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Uzaktan Eğitim Hakkındaki Görüşleri”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 12 (2021), 11-41.
• Tekindal, Melike vd. “Nitel Araştırmaların Raporlanmasında Standartlar: SRQR Kontrol Listesinin Türkçe Uyarlaması”. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 18/42 (2021), 5425-5443. https://doi.org/10.26466/opus.882177
• Yıdırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, 10. b., 2016.
• Yolcu, Hacı Hasan. “Koronavirüs (Covid-19) Pandemi Sürecinde Sınıf Öğretmeni Adaylarının Uzaktan Eğitim Deneyimleri”. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi 6/4 (2020), 237-250.
• Yüksel, Ayşe Nur. “Nitel Bir Araştırma Tekniği Olarak: Görüşme”. Socıal Scıences Studıes Journal 54/6 (2020), 547-552. https://doi.org/10.26449/sssj.2099