KREDİ KARTI KULLANIMINDAKİ TUTUM VE SATINALIM DAVRANIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Year 2017, Volume: 5 Issue: 2, 163 - 195, 01.12.2017

Gülberk Gültekin Salman Burçak Perker

https://doi.org/10.14514/BYK.m.21478082.2017.5/2.163-195

Cited By: 2

Abstract

Bu çalışmada, bankacılık sektörünün en önemli araçlarından biri olan kredi kartları üzerinde durulmuştur. Bu çalışmanın amacı Üniversite öğrencilerinin kredi kartı kullanımına ilişkin tutum ve davranış kriterlerini açıklamaktır. Bu amaca yönelik araştırmaya konu olan bireylerin tüketim davranışları anlık ve kompülsif satın alma değişkenleri ile incelenirken bu davranışları etkileyen faktörler olarak da gençlik materyalizmi, sosyal norm ve hayat tazı kolaylaştırıcısı değişkenleri kullanılmıştır. Ayrıca bu faktörlerin tutum üzerindeki etkileri de incelenmiştir. Çalışmada tüketicilerin özellikleri ve kredi kartı kullanım alışkanlıklarına yönelik davranış özelliklerinin yanı sıra kredi kartı kullanma nedenleri gibi bilgiler de elde edinilmiştir. Çalışmada kullanılan soruların iç tutatlılığı, güvenilirliği ve demografik türdeki soruların uygulanabilirliği 100 öğrenciye ön test yapılarak incelenmiştir. Ardından İstanbul’da okuyan 338 üniversite öğrencisine anket yöntemi kullanılarak ulaşılmıştır. Yapılan araştırma hem Yapısal Eşitlik Modellemesi hem de çoklu regresyon kullanarak incelenmiştir. İki analizin aslında farklı sonuçlar verebildiği gözlemlenmiştir. Hayat tarzı kolaylaştırmanın kredi kartı kullanım davranış ve tutumlarında önemli rol oynadığı her iki analiz tarafından da ispatlanmıştır

Keywords

Kredi Kartı, Sosyal Norm, Tutum, Anlık Satınalım, Kompülsif Satınalım, Hayat tarzı kolaylaştırma

References

• Agarwal, Sumit, John C. Driscoll, Xavier Gabaix and David Laibson (2013). Learning in the Credit Card Market (April 24). SSRN:https://ssrn.com/abstract=1091623 veya http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1091623 adresinden 15.6.2017 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• Akdoğa, M. Şükrü (1990). “Kredi Kartları ve Kayseri’de Kredi Kartları Kullanımı”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Araştırma Yayınları No: 1, Kayseri.
• Belk, Russell. W. (1985). “Materialism: Trait aspects of living in the material World”. Journal of Consumer Research, 12(3), p. 265–280.
• Berlin Mitchell and Loretta J. Mester (2004). “Credit Card Rates and Consumer Search”, Review of Financial Economics, 13 (1-2), p. 179-198.
• Charkoff, Jennifer L. (2007). ”Parental Mediation Of Advertising And Consumer Communication: The Effectiveness Of Parental Intervention On Young Children’s Materialistic Attitudes”, Basılmamış Doktora Tezi, University Of The Ohio State.
• Cialdini, Robert B. (2001). Influence: Science and Practice. 5th edition. Boston, MA: Pearson/Allyn & Bacon.
• Çavuş, Mustafa F. (2006). “Bireysel Finansmanın Temininde Kredi Kartları: Türkiye’de Kredi Kartı Kullanımı Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:15, s. 173-187.
• Çeker, Mustafa (1997). Kredi Kartı Uygulaması ve Özel Hukuk Açısından Kredi Kartının Hukuka Aykırı Kullanımı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Ankara.
• Çımat, Ali ve Mehmet Ali Değirmenci (2003). “Türkiye’de Banka Ve Kredi Kartları Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, Mali Çözüm Dergisi, Temmuz Ağustos Eylül.
• Dursun, Yunus ve Elif Kocagöz (2010). “Yapısal Eşitlik Modellemesi ve Regresyon: Karşılaştırmalı Bir Analiz.” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Sayı 35, Ocak-Temmuz, s. 1-17.
• Durukan, Tülin, Halil Elibol ve Müzeyyen Özhavzalı (2006). “Kredi Kartlarındaki Taksit Uygulamasının Tüketicinin Harcama Alışkanlıkları Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma (Kırıkkale İli Örneği)”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:13, s. 144-153.
• Evans, David S. (2004). “The Growth and Diffusion of Credits Card in Society”, Payment CardEconomics Review, 2, p. 59-76.
• Girginer, Nuray, Arzum Erken Çelik ve Nurullah Uçkun (2008). “Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğrencilerinin Kredi Kartı Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), s. 193–208.
• Goldberg, Marvin E., Gerald J. Gorn, Laura Peracchio and Gary Bamossy (2003).
• “Understanding Materialism Among Youth”. Journal Of Consumer Psychology, 13(3), p. 278– 288.
• Hirschman, Elizabeth C. (1979). Differences in consumer purchase behavior by credit card payment system. The Journal of Consumer Research, 6, p. 58–66.
• Kara, Ali, Erdener Kaynak ve Orsay Küçükemiroğlu (1996). “An Empirical İnvestigation Of US Credit Card Users: Card Choice And Usage Behavior”, International Business Review, 5 (2), s. 209-230.
• Qi, Min and Sha Yang (2003). “Forecasting Consumer Credit Card Adoption: What Can We Learn About the Utility Function”, International Journal of Forecasting, Vol:19, p. 71-85.
• Richins, Marsha. L. and Scott Dawson. (1992). “A consumer values orientation for materialism and its measurement: Scale development and validation.” Journal of Consumer Research, 19(3), p. 303–316.
• Roberts, James A. (1998). “Compulsive Buying Among College Students: An Investigation of Its Antedecents, Consequences, and Implications for Public Policy”. Journal of Consumer Affairs, 32: p. 295–319.
• Roberts, James. A. and Eli Jones (2001). “Money Attitudes, Credit Card Use, and Compulsive Buying among American College Students”. Journal of Consumer Affairs, 35: p. 213–240.
• Savaşçı, İpek ve Rezan Tatlıdil (2006). “Bankaların Kredi Kartı Pazarında Uyguladıkları CRM (Müşteri İlişkileri Yönetimi) Stratejisinin Müşteri Sadakatine Etkisi”, Ege Akademik Bakış, 6 (1), s. 62-73.
• Scholnic, Barry, Nadia Massoud, Anthony Saunders, Santiago Carbo-Valverde and Francisco Rodríguez Fernández (2008). “The economics of credit cards, debit cards and ATMs: A survey and some new evidence”. Journal of Banking and Finance, 32(8), p. 1468- 1483.
• Sotiropulous Veneta and Alain d’Astous (2013). “Attitudinal, Self-Efficacy, and Social Norms Determinantsof Young Consumers’ Propensity to Overspend on Credit Cards.” Journal of Consumer Policy (2013) 36: p. 179–196.
• Sotiropuolos, Veneta and Alain d’Astous (2012). ‘’Social networks and credit card overspending among young adult consumers’’ Journal of Consumer Affairs, 46(3), p. 457– 484.
• Torlak, Ömer (2002). “Kredi Kartı Kullanımının Satın alma Alışkanlıklarına Etkileri Üzerine Eskişehir’de Bir Araştırma”, Yönetim, 13 (41), s. 67-78.
• Uzgören, Nevin, Gülçin Ceylan ve Ergin Uzgören (2007). “Türkiye’de Kredi Kartı Kullanımını Etkileyen Faktörleri Belirlemeye Yönelik Bir Model Çalışması”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (2), s. 248-256.
• Valance, Gilles, Alain d’Astous and Louis Fortier (1988). “Compulsive buying: Concept and measurement.” Journal of Consumer Policy, 11(4), p. 419–433.
• Verplanken, Bas and Astrid Herebadi (2001). “Individual Differences in Impulse Buying Tendency: Feeling and no Thinking” European Journal of Personality, 15, p. 71-83.
• Wickramasinghe, Vathsala and Anurudh Gurugamage (2012). ‘’Effects of social demographic attributes, knowledge about credit cards and perceived lifestyle outcomes on credit card usage’’ International Journal of Consumer Studies, Volume 36, Issue 1, p. 80–89.
• Xiao, Jing J., Franziska E. Noring and Joan G. Anderson, (1995). “College students' attitudes towards credit cards. International Journal of Consumer Studies,”19(2), p. 155-174.
• Yılmaz, Eyyüp (2000). Türkiye’de Kredi Kartı Uygulaması ve Ekonomik Etkileri, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Yılmaz, Veysel ve Gaye Karpat Çatalbaş (2007). “Kredi Kartlarına İlişkin Algının Müşteri Memnuniyeti ve Sadakati Üzerine Etkisi“, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 44 (513), s. 83-94.
• Youn, Seounmi and Ronald J. Faber (2000). “Impulse Buying: Its Relation to Personality Traits and Cues” NA Advances in Consumer Research. Vol.27, p. 179-185.