THE ROLE OF BLOCKCHAIN TECHNOLOGY IN CUSTOMS PROCEDURES

Year 2024, Volume: 12 Issue: 2, 341 - 365, 26.12.2024

Esat Yilmaz , Sezin Açık Taşar

https://doi.org/10.14514/beykozad.1547517

Abstract

In the rapidly developing world of technology with constant needs, sharing, storage, and security of data have become important. Blockchain technology makes it possible to securely share and process data among authorized users in a digital environment on a full-time basis. The data processed within the technology structure is private to common users and cannot be changed. Customs procedures are still carried out with classical methods today and consist of a large number of documents, legislation, and stakeholders. This process, where complexity, error, and inefficiency will be inevitable, requires technological improvements. In this study, the effects that may arise from the inclusion of blockchain technology in the functioning of customs, which is a dynamic but technologically distant organ of the country, are examined. The reason for the research question is to reveal the complete digitalization of customs transactions and the positive or negative effects of this digitalization on the sector and customs consultancies, provided by blockchain. In the research content, firstly, theoretical information about the concepts of customs and block chain was presented in order to provide conceptual clarity, and then a literature summary consisting of theoretical information and resources on the subject of the study was prepared. Qualitative and quantitative methods were used in the application part of the study. A survey model was used among the quantitative research methods, and an in-depth interview model was used among the qualitative research methods. The sample consists of male and female participants with the titles of customs consultants, assistant customs consultants, and authorized customs consultants operating in Istanbul. As a result of the study, it was concluded that with the inclusion of blockchain technology in customs transactions, accuracy in commercial data will be achieved, risk management will be ensured, security will be increased, and inspection of customs procedure violations will be more effective. It has also been concluded that customs sector representatives are far from blockchain technology and do not have sufficient knowledge about this technology. In addition to the results of the study, suggestions are made about the status of blockchain in customs transactions.

Keywords

Digitalization, Block Chain, Customs Procedures, Customs Consultant.

GÜMRÜK İŞLEMLERİNDE BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN ROLÜ

Abstract

Hızla gelişen ve sürekli ihtiyaçları doğan teknoloji dünyasında verinin paylaşımı, saklanması ve güvenliği önemli bir hal almıştır. Verilerin dijital ortamda izinli kullanıcılar arasında tam zamanlı olarak güvenli şekilde paylaşılıp işlenebilmesi blok zincir teknolojisi ile mümkün olmaktadır. Teknoloji yapısında işlenen veriler ortak kullanıcılara özel olup değiştirilmesi mümkün değildir. Gümrük işlemleri günümüzde hala klasik yöntemlerle yürütülmekte olup çok sayıda belge, mevzuat ve paydaştan oluşmaktadır. Karmaşıklığın, hatanın ve verimsizliğin kaçınılmaz olacağı bu işleyiş teknolojik iyileştirmelere ihtiyaç duymaktadır. Bu çalışmada ülkenin dinamik fakat teknolojiden uzak bir organı olan gümrüklerdeki işleyişe blok zincir teknolojisinin dâhil edilmesi ile ortaya çıkabilecek etkiler incelenmiştir. Araştırma sorusunun ortaya çıkmasındaki gerekçe, gümrük işlemlerinin bütünüyle dijitalleşmesi ve bu dijitalleşmenin blok zincir ile sağlanıp sektörde ve gümrük müşavirliklerinde olumlu ya da olumsuz etkilerinin neler olacağı ortaya konmasıdır. Araştırma içeriğinde ilk olarak kavramsal açıklık getirmek adına gümrük ve blok zincir kavramlarına dair teorik bilgiler sunulmuş ardından teorik bilgiler ve çalışma konusuna yönelik kaynaklardan oluşan literatür özeti hazırlanmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde nitel ve nicel yöntemler kullanılmıştır. Nicel araştırma yöntemleri içerisinden anket, nitel araştırma yöntemlerinden ise derinlemesine görüşme modeli kullanılmış olup örneklem ise İstanbul’da faaliyet gösteren gümrük müşaviri, gümrük müşaviri yardımcısı ve yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ünvanlı kadın ve erkek katılımcılardan oluşmaktadır. Çalışma sonucunda blok zincir teknolojisinin gümrük işlemlerinde yer alması ile ticari verilerde doğruluğun oluşacağı, risk yönetiminin sağlanacağı, güvenlik artışı yaşanacağı, gümrük işlemleri ihlallerine yönelik denetimin daha etkin olacağı sonuçlarına ulaşılmıştır. Gümrük sektörü temsilcilerinin blok zincir teknolojisine uzak oldukları ve bu teknoloji hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olmadıkları sonucuna da ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına ek olarak gümrük işlemlerinde blok zincirin durumu hakkında önerilere yer ayırılmıştır.

Keywords

Dijitalleşme, Blok Zincir, Gümrük İşlemleri, Gümrük Müşaviri

References

• Adaman, S. (2023). Gümrük Müşavirlerinin Dijital Gümrük Hizmet Algılarına Yönelik Bir Uygulama. Bandırma: T.C. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi.
• Akben, İ. ve Çınar, S. (2018). Lojistik Ve Tedarik Zinciri Yönetiminde Blockchaın:Vaatler, Uygulamalar Ve Engeller. Anadolu 1. Uluslararası Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, 1451-1461.
• Aktaş, G. (2018). Akıllı Sınır Yaklaşımı Çerçevesinde Blok Zinciri Teknolojisinin Gümrük İşlemlerinde Potansiyel Kullanım Alanları. Gümrük Ticaret Dergisi, (14), 18-31.
• Aslan, A. Ö. (2020). Gümrük İşlemleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Avunduk, H., ve Aşan, H. (2018). Blok Zinciri (Blockchain) Teknolojisi Ve İşletme Uygulamaları: Genel Bir Değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 369-384. https://doi.org/10.24988/deuiibf.2018331746
• Baytek Gümrük Müşavirliği. (2024, 01 02). Gümrük Müşavirliği. Baytek Gümrükleme: http://baytekgumrukleme.com.tr/gumruk-musavirligi adresinden alındı Belu, M. G. (2020). Blockchain Technology and Customs Procedures. The Romanian Economic Journal, 13-26.
• Blockchain Türkiye. (2021, 11). Üretim, Lojistik ve Ulaşım. Blockchain Türkiye: https://bctr.org/wp-content/uploads/2021/04/10-Tedarik-Zincirleri-ve-Uluslalarasi- Ticaret-ic%CC%A7in-Blok-Zinciri.pdf adresinden alındı
• Bozhüyük, B. G. (2020). Doğu Akdeniz Gemi Acenteleri Kapsamında E-Gümrük Hizmetinin Teknoloji Kabul Modeli İle Değerlendirilmesi, Journal of Maritime Transport and Logistics, 1(2), 102-113.
• Cesario, E.-S. (2021). Container Security: Combating the Rip-On Rip-Off technique and the Blockchain Technology. Netherlands: Invictus Corporation Ltd.
• Çınar, H. (2023, 12 16). Gümrük Müşavirliği. Dünya: https://www.dunya.com/kose- yazisi/gumruk-musavirligi/13952 adresinden alındı
• Daştan, Ü. (2021). E-Gümrük Kullanımının Gümrük İdarelerinin Etkinliği Ve Gümrük İşlemlerinin Etkililiği Üzerindeki Etkisi. İstanbul: T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Dereli, D. D. (2014). Türkiye’nin Avrupa Birliği İle Gümrük Birliği Süreci Ve E-Gümrük Uygulamasının Türk Dış Ticaretine Muhtemel Etkileri. İstanbul: T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dölek, A. (2017). Gümrük İşlemleri. İstanbul: Umut Kitap.
• Durğay, Z., ve Karaarslan, E. (2018). Blokzinciri teknolojisinin e-devlet uygulamalarında kullanımı: ön inceleme. 20. Akademik Bilişim 2018 Konferansı Bildirileri (s. 154-158). Karabük: Karabük Üniversitesi.
• Durusoy, B. (2023, 11 5). Bilge Sistemi Üzerine Genel Bir Değerlendirme ve Sistem Hakkında Doğru Bilinen Bazı Yanlışlar. Gümrük TV: https://www.gumruktv.com.tr/kose- yazilari/bilge-sistemi-uzerine-genel-bir-degerlendirme-ve-sistem-hakkinda-dogru- bilinen-bazi-yanlislar adresinden alındı
• Evrim. (2024, 01 11). Gümrükleme İhracat Sistemi. evrim: https://evrim.com/gumrukleme- ihracat-sistemi/ adresinden alındı
• Güler, K. (2019). Uluslararası Ticaretin Dijitalleşmesi Ve Sanayi Akımlarının Etkisi: Endüstri 4.0 Devrimi Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Dış Ticaret Enstitüsü Uluslararası Ticaret Anabilim Dalı.
• Gümrük Rehberi. (2023, 11 14). Tek Pencere Sistemi. Gumruk Rehberı: https://gumrukrehberi.gov.tr/sayfa/tek-pencere- sistemi#:~:text=Tek%20Pencere%20sistemi%2C%20g%C3%BCmr%C3%BCk%20i %C5%9Flemleri,ve%20tamamlaman%C4%B1z%C4%B1%20sa%C4%9Flayan%20bi r%20sistemdir. adresinden alındı
• Günerkan, M. (2022). Gümrük Sistemlerinde Öğrenme Algoritmaları İle Doğru Beyanname Oluşturma Ve Kontrol Uygulaması. İstanbul: T.C. Maltepe Üniversitesi.
• İGMD. (2024, 01 03). Mesleğimizin Tarihçesi. İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği: https://www.igmd.org.tr/meslegimizin-tarihcesi_tarihce_sayfasi adresinden alındı
• İzmirlioğlu, Y. T. (2020). E-Gümrük Hizmetlerinin Ve Yazılımlarının Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama. İzmir : T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kahveci, A. (2022). Implıcatıons Of Blockchaın On Customs And Customs' Procedures. A. O.
• Dündar, A. Kahveci, A. Kurtlu, A. E. Ayrancı, B. S. Kanduza, C. Gündoğan, . . . V. Bayram İçinde, Blockchaın In Fınance, Marketıng And Others (s. 203-220). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
• Kara, D. Ö. (2022). Gümrük Müşavirleri ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerinin Mesleği İcrasi Kapsaminda Görev, Yetki ve Yükümlülüğünün İncelenmesi: Mevcut Sistemde Yaşanan Sorunlar. D. Academy içinde, PROCEEDINGS E-BOOK (s. 584). Tashkent - Uzbekistan: EMI Congress.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach'ın alfa güvenirlik katsayısı. ournal of Mood Disorders, 47-48. Okazaki, Y. (2018). Unveiling the Potential of Blockchain for Customs. World Customs Organızatıon.
• Özbek, G. (2005). Dış Ticaret İşlemlerinde E-İş Ve Türkiye Gümrük İşlemlerinin Elektronik Ortama Taşınması E-Devlet Ve E-Gümrük Uygulamaları. İstanbul: T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özkoç, M. (2021). Türkiye’de Gümrük Mevzuatı Açısından “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği” Uygulaması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı.
• Özsomuncu, C. (2021). Tedarik Zincirinde Blokzincir Teknolojisinin Kullanımı: Gümrük Sektörü Üzerine Bir Uygulama. İstanbul: T.C. İstanbul Arel Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Öztürk, L., ve Sülüngür, E. (2023). “Blockchain Teknolojisinin Gümrük İşlemleri ve Vergi Hukukundaki Olasi Etki ve Yararları Hakkinda Değerlendirme. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 6(2), 100-111. Doi:10.46737/emid.1212841
• Taşar, S. A. (2017). Örgütsel Bağlılık ile Çalışanların Motivasyonu Arasındaki İlişki: Elazığ İli Banka Çalışanları Üzerine Bir Uygulama. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sobacı, M. N. (2018). Gümrük Müşavirliği Mesleği Ve Gümrük Müşavirlerinin Sorumlulukları. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tüfenk, M. B. (2023). Uluslararası Ticarette Blockchain Teknolojisi Üzerine Genel Bir Bakış. Gümrük Ticaret Dergisi, 10(33), 31-42.
• Uzgören, E., ve Kara, O. (2015). Elektronik Veri Değişim (EDI) ve Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri (BİLGE) Sisteminin Verimliliğinin Değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6), 7-27.
• Üyümez, E. M., ve Gültekin, R. (2016). Gümrük Denetimi: Türkiye Uygulamalarının Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), 343-365. https://doi.org/10.20875/sb.30139
• World Customs Organization. (2018). Glossary Of Internatıonal Customs Terms. World Customs Organization.
• Yağcı, M. E. (2009). Gümrük Müşavirliği Mesleginin Tarihsel Gelişimi Ve Türkiye’deki Dış Ticaret Işlemlerine Etkileri. İstanbul: T.C. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yavaş, E. (2024, 01 03). Gümrük Müşavirlerinin Mesleki Örgütlenme Yapısı Nasıl Olmalıdır? ergunyavas: https://www.ergunyavas.com/gumruk-musavirlerinin-mesleki- orgutlenme-yapisi-nasil-olmalidir adresinden alındı
• Yıldız, N. M. (2022). Kamu Kurumlarında Dijitalleşmenin Karar Alma Süreçlerine Etkisi: Gümrük Müdürlükleri Örneği. İstanbul: İstanbul Medeniyet Üniversitesi