Okul Liderliği ve Personel Güçlendirme İlişkisi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 45 - 63, 31.12.2022

Hümeyra Yener

Öz

Okul liderliği kavramı eğitim ve öğretim alanında yönetim ve idare konularında dönüştürücü liderlik, otantik liderlik, hizmetkar liderlik, dağıtımsal liderlik ve paylaşılan liderlik gibi birçok etkili liderlik davranışını barındıran bir liderlik tipini tanımlamaktadır. Okul liderlerinin yukarıda bahsedilen farklı tip liderlik modellerinin davranışlarını kullanırken öğretmenleri güçlendirmesi okulun ve personelin amaçlarına ulaşmasına katkıda bulunabilir. Literatüre bakıldığında liderlerin personeli güçlendirme misyonlarının olduğu birçok araştırmada vurgulanmaktadır. Bu çalışmada okul liderlerinin okul personelini güçlendirme mekanizmaları literatür taramasına dayalı olarak sunulacaktır. Çalışma literatür taramasına dayalı bir çalışma olmasına rağmen kuramsal arka plan olan Blau’unun sosyal değişim kuramı, Graen ve Uhl-Bien’in lider üye etkileşim kuramı, Crocker ve Knight’in öz değer kuramı çerçevesinde farklı yorumlar geliştirmektedir. Çalışma günümüz eğitim ve öğretim çevresinde okul liderleri için öneri ve teklifler de sunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Okul Liderliği, Personel Güçlendirme, Eğitim ve Öğretim.

Kaynakça

• Akyüz, M. Y. (2002). Çağdaş Okullarda Etkili Liderlik. Ege Eğitim Dergisi, 1(2), 109-119
• Bucheli, B. ve M. Ditren (2001). Latin American Regional Workshop: Managua, Nicaragua', in P. Oakley (ed.) Evaluating Empowerment: Reviewing the Concept and Practice. Management and Policy Series 13. Oxford, UK: INTRAC.
• Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life . New York: Wiley.
• Calhoun-Brown, A. (1998). While Marching to Zion: Otherworldliness and Racial Empowerment in the Black Community. Journal for the Scientific Study of Religion 37(3): 427-439.
• Crocker, J., ve Knight, K. M. (2005). Contingencies of self-worth. Current Directions in Psychological Science, 14(4), 200-203.
• Döş, İ. ve Savaş, A. C. (2015). Elementary school administrators and their roles in the context of effective schools. SAGE Open, 1-11.
• Freire, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed. New York: Herder and Herder
• Galbraith, J. K. (1983). The anatomy of power. Boston: Houghton Mifflin.
• Graen, G. B. ve Uhl-Bien, M. (1995). Relationship-Based Approach to Leadership: Development of Leader-member Exchange (LMX) Theory of Leadership over 25 Years: Applying a Multi-Level Multi-Domain Perspective. Leadership Quarterly, 6, 219–247.
• Hallinger, P. ve Huber, S. (2012). School leadership that makes a difference: international perspectives. School effectiveness and school improvement, 23 (4), 359-367.
• Knack, S. (2005). “Empowerment as a Positive-Sum Game” in D. Narayan (ed.) Measuring Empowerment: Cross Disciplinary Perspectives. Washington, DC: IBRD, World Bank.
• Miller, R.J. ve Rowan, B. (2006). Effects of organic management on student achievement’. American educational research journal. 43(2), 219-253
• Mineo, D.L. (2014). The Importance of Trust in Leadership. Research Management Review, 20 (1).
• Moreno, M. (2005) . Los Tres Reinos del Empoderamiento: Ambiguedad, Contradicción e Ilusión’, in P. Crespo Empoderamiento: ¿Tomar las Riendas? Quito, Ecuador: ASOCAM, Intercooperation, COSUDE.
• Moscovitch, A. ve Drover, G. (1981). Inequality: Essays on the political economy of social welfare. Toronto: University of Toronto Press.
• OECD (2013) . Synergies for better learning: an international perspective on evaluation & assessment’. [online] Available from: http://www.oecd.org/edu/school/Evaluation_and_ Assessment_Synthesis_Report.pdf
• Özdemir, S. ve Sezgin. F. (2015). Etkili Okullar ve Öğretim Liderliği. Sosyal Bilimler Dergisi. Pont, B., Nusche, D., ve Moorman, H. (2008). Improving school leadership. OECD. www.oecd.org/publishing/corrigenda
• Prytula, M., Noonan, B.ve Hellsten, L.(2013). Toward instructional leadership: principals’ perceptions of large-scale assessment in schools.Canadian Journal of Educational Administration and Policy, 140(12),1-30.
• Rappaport, J. (1987). Terms of empowerment/exemplars of prevention: Toward a theory for community psychology. American Journal of Community Psychology, 15 (2),121-148.
• Robinson, V., Hohepa, M. ve Lloyd, C. (2009) School leadership and student outcomes: identifying what works and why. Best Evidence Syntheses Iteration (BES). New Zealand: Ministry of Education. [online] Available from: http://www.educationcounts.
• Sagor, R.ve Barnett, B.G. (1994). The TQE Principal. A Transformed Leader. Volume 4. California: Corwin Press, Inc.
• Scheerens, J. (2012). School leadership effects revisited: review and meta-analysis of empirical studies. Dordrecht: Springer.
• Spillane, J.P. ve Louis, K.S. (2002). School improvement process and practices: professional learning for building instructional capacity. In: J. Murphy (ed.) The educational leadership challenge: redefining leadership for the 21st century, 83-104, Chicago: University of Chicago Press.
• Teitelbaum, H. (1990), Why Not A Principal Teacher? Clearing House, 64 (2), 103-105.
• Van Dam, A., J. Ooijens ve G. Peter (1992). Popular Education in Latin America. Synthesis of the Discussion Themes. Verhandelingen 50. The Hague, Netherlands: CEIC.
• World Health Organization, Health and Welfare Canada, Canadian Public Health organization. (1986, November). Ottawa Charter for Health Promotion. Proceedings from International Conference on Health Promotion. Ottawa.