Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

An Examination on the Articles of Oriental Literature in the Journal of ar-Risala

Yıl 2019, Cilt: 2019 Sayı: 38, 229 - 249, 31.10.2019
https://doi.org/10.28949/bilimname.626031

Öz

Journalism began with the arrival of Napoleon Bonaparte in Egypt. French forces tried to establish a connection with the public through with the newspaper et-Tenbih in 1798. When French forces left Egypt, Muhammed Ali Pasha published his own newspaper using the printing house they left behind. The newspapers published during and after Muhammad Ali Pasha were the official newspapers that acted as the spokespersons of the government. Even though these newspapers had literary writings, they were mainly political news. The first literary newspaper published in Egypt in 1870 is considered Ravdatu’l-madaris. Many magazines and newspapers were published after this newspaper. For example, al-Muqtataf, al-Hilal, al-Bayan, az-Ziya, al-Jarida, az-Zuhur, al-Siyasatu’l-usbuiyye, Apollo, es-Sakafa, ez-Zuhûr and es-Sekâfe are the main journals published before ar-Risala. These journals were accepted as literary journals, but they also included articles dealing with economic, scientific and social problems due to the publishing policies of that period.

The journal ar-Risala is a literary periodical that was published weekly during 1933-1953 under the editorship of Ahmad Hassan Zayyat. By its subtitle, ar-Risala considered itself a journal of literature, art, and science. Ahmad Hassan Zayyat, the editor and owner of the journal, studied at the Azhar University and the University of Egypt, and after completing his education at the Faculty of Literature, he graduated from the French Law School. Apart from teaching at secondary and high school, he also worked at the Baghdad Higher Teacher Education School. Ahmad Hassan Zayyat was a member of important committees working on the Arabic language such as the Arabic Language Academy in Cairo, the Arab Academy of Sciences in Damascus, the Iraqi Academy of Sciences, the Committee for Facilitating Scripture, the Committee for the Lexicon of Qur’anic Terms, the Committee for Dialects, and the Committee for the Wasit Dictionary. He received a state award for his book Wahyu’r-Risala and a state recognition award for literature in Egypt. Ahmad Hassan Zayyat translated many literary works like from French literature. The most well-known of these translations is The Sorrows of Young Werther. He is also the author of numerous books and articles. For example his History of Arabic Literature book has been used as a textbook in schools for years. He also has several books in which he brought his articles together.

Some of the era’s most important literary figures like Ahmad Amin, Taha Hussein, Abbas Mahmoud al-Aqqad, Tawfiq al-Hakim, Ali at-Tantawy and Abdoulwahab Azzam wrote articles for ar-Risala. Moreover, many authors from various Arab countries beyond Egypt also contributed articles to the journal. Thus, ar-Risala became a journal that appealed to the whole Arab world. In January 1937, Ahmad Hassan Zayyat announced that he would publish a journal named ar-Riwaya due to the intense interest of the writers. At the end of 1939, he combined this magazine with ar-Risala because of the economic crisis caused by the Second World War.

In the first year of its publication, ar-Risala journal was published in every two weeks. After the first year, the journal started to be published weekly. The journal ar-Risala hosted western and oriental literatures beside Arabic literature. In the last stage of this study, the oriental literary articles which were published in the journal’s first year are discussed. We found that the eastern or oriental literary column, which generally Abdoulwahab Azzam was in charge for, offered insight into Indian, Persian, Far Eastern, and Turkish literatures. At first year in the first 25 issues, a total of 22 articles are related to eastern literature. One of them is about Indian literature. Three of them apply to Far East literature, eight of them Iranian literature and ten of them Turkish literature. It is seen that Persian and Turkish literature is given more emphasis in Eastern literature. It should also be noted that these articles do not contain any analysis or criticism. These articles provide more historical information or present common aspects of cultures or provide a translation of a sample of a poet or writer from the literature. In other words, they are instructive and introductory rather than critical. 

ar-Risala, one of the most important literary journals of the period, is a magazine with an important staff of poets and writers. It has been a magazine that all literature lovers eagerly await from students to literature teachers. ar-Risala, which is a magazine of great importance and interest in the Arab world, is also important in terms of showing the literary atmosphere and to give an idea about the preferences of the readers. This study has tried to present this subject by examining the Oriental Literature articles and ar-Risala.

Kaynakça

  • AYDIN, Cemal Abdullah. Ahmet Hasan Zeyyât ve Arap Edebiyatındaki Yeri. İstanbul : Kitabi Yayınları, 2016.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Abdülhak Hâmit”. er-Risâle 1. yıl/14 (01 Ağustos 1933): 28- 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Abdülhak Hâmit”. er-Risâle 1. yıl/16 (01 Eylül 1933): 25- 27.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Ahmet Hikmet bek”. er-Risâle 1. yıl/17 (15 Eylül 1933): 29- 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Cuhâ fi’l-edebi’l-Farisî”. er-Risâle 1. yıl/20 (01 Kasım 1933): 25- 26.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Arabu ve’l Fursu kable’l-İslâm”. er-Risâle 1. yıl/22 (04 Aralık 1933): 16- 19.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 1”. er-Risâle 1. yıl/2 (01 Şubat 1933): 17- 18.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 2”. er-Risâle 1. yıl/3 (15 Şubat 1933): 21- 22.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 3”. er-Risâle 1. yıl/4 (01 Mart 1933): 26- 27.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “ez-Zâmiru’l-a‘mâ”. er-Risâle 1. yıl/9 (15 Mayıs 1933): 29.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Kasîdetü’n li Muhammed Akif bek”. er-Risâle 1. yıl/18 (01 Ekim 1933): 30- 32.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Li’ş-şairi’l-merhûm İsmail Safâ”. er-Risâle 1. yıl/10 (01 Haziran 1933): 23, 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Muhammed bek Akif”. er-Risâle 1. yıl/12 (01 Temmuz 1933): 27- 28.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nâmık Kemal”. er-Risâle 1. yıl/11 (15 Haziran 1933): 27- 28, 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 1”. er-Risâle 1. yıl/5 (15 Mart 1933): 22- 23.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 2”. er-Risâle 1. yıl/6 (01 Nisan 1933): 24- 25.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 3”. er-Risâle 1. yıl/7 (15 Nisan 1933): 23- 24.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Safahât mine’ş-şiri’l-Hindî”. er-Risâle 1. yıl/1 (15 Ocak 1933): 20- 22.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Tarafun min şi‘ri’l-selâtîn”. er-Risâle 1. yıl/4 (01 Mart 1933): 27, 38.
  • BENLİ, Ali. “Ahmed Hasan ez-Zeyyât ve Edebiyat Anlayışı”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49/49 (26 Ocak 2016): 183-195. https://doi.org/10.15370/muifd.22426.
  • el-CEBÛRÎ, Kâmil Selman. Mucemü’l üdeba minel asril cahiliyyi hatta 2002. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-ilmiyye, 2002.
  • CÜNDÎ, Enver. Tetavvuru’s-Sahâfetu’l-Arabiyye fi Mısr. Kahire: Matbaatu’r-risâle, tarihsiz.
  • DELİÇAY, Tahsin. “Mısırlı Edip Abdulvehhâb Azzâm’ın Kaleminden Mehmet Akif”. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (2012): 111- 123.
  • ER, Rahmi. Çağdaş Arap Edebiyatı Seçkisi. Ankara: Vadi yayınları, 2012.
  • ER, Rahmi. Modern Mısır Romanı I. Ankara: Hece yayınları, 2015.
  • FAZLIOĞLU, Şükran. “Zeyyât, Ahmed Hasan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 28 Mart 2019. https://islamansiklopedisi.org.tr/zeyyat-ahmed-hasan.
  • FERFÛR, Abdurrahman. ed-Devriyyâtü’l-Arabiyye: lemehât min târîhihâ müntehabât min nevâdirihâ. Dubai: Merkezu Cum'a el-Mâcid li's-Sekâfe ve't-Türâs, 1993.
  • FUAD, Ni’mat Ahmed. Kımemun edebiyye. Kahire : Âlemü’l-Kütüb, 1984.
  • GÜNEL, Fuat. “Abdülvehhâb Azzâm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (İstanbul: TDV Yayınları, 1991), 4: 352- 353
  • HAFÂCÎ, Muhammed Abdülmün'im. el-Edebü'l-Arabiyyi'l-hadîs. Kahire: Mektebetü'l-Külliyati'l-Ezheriyye, 1985.
  • HAMZA, Abdullatif Ahmed. es-Sahâfetu’l-Mısrıyye fî mieti ‘âmin. Dâru’l Kalem, tarihsiz.
  • İslam Online. “ez-Zeyyât sahibu’r-Risâle”. erişim: 5 Haziran 2019, https://archive.islamonline.net/?p=8928.KEHHÂLE, Ömer Rızâ. Mu’cemü’l-müellifin : teracimu musannifi’l-kütübi’l-Arabiyye. Beyrut : Müessesetü’r-Risâle, 1993.
  • KONUKÇU, Enver. "Behrâm-ı Gûr", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (İstanbul: TDV Yayınları, 1992), 5: 356.
  • LEBSERÛK, Ömer. “Beyne sadîkayn”. er-Risâle 1. yıl/13 (15 Temmuz 1933): 28- 29.
  • MUHAMMED, Muhammed Seyyid. ez-Zeyyât ve’r-Risâle. Riyad: Dâru’rifâiî, 1982.
  • eş-ŞİNTİNÂVÎ, Ahmed. “el-edebu’l-Yâbânî 1”. er-Risâle 1. yıl/5 (15 Mart 1933): 24- 25.
  • eş-ŞİNTİNÂVÎ, Ahmed. “el-edebu’l-Yâbânî 2”. er-Risâle 1. yıl/6 (01 Nisan 1933): 26, 37.
  • ÜRÜN, Ahmet Kazım. Modern Arap Edebiyatı. Konya: Çizgi kitapevi, 2015.
  • Yazar belirtilmrmiş. “el-Kıssatü’l-hadise fi’l-edebi’s-Sînî”. er-Risâle 1. yıl/8 (01 Haziran 1933): 24- 26.
  • ZEYYÂT, Ahmet Hasan. “er-Risâletu fi amihâ el-hâmis”. er-Risâle 5. yıl/183 (04 Ocak 1937): 2.

Er-Risâle Dergisindeki Doğu Edebiyatına Dair Yazılar Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 2019 Sayı: 38, 229 - 249, 31.10.2019
https://doi.org/10.28949/bilimname.626031

Öz

er-Risâle dergisi
Ahmed Hasan Zeyyât editörlüğünde 1933-1953 yılları arasında haftalık olarak
çıkartılan edebî bir dergidir. Alt başlığında kendisini edebiyat, sanat ve
bilim dergisi olarak tanımlamıştır. Derginin editörü ve sahibi olan Ahmed Hasan
Zeyyât, Ezher'de ve Mısır Üniversitesi'nde eğitim almış, Edebiyat Fakültesi’nden
sonra Fransız Hukuk Okulu'nu bitirmiştir. Mısır'da bulunan
Mecmau'l-lugati'l-Arabiyye’de, Şam'daki el-Mecmau'l-ilmiyyu'l-Arabî'de,
el-Mecmau'l-ilmiyyu'l-Irakî'de, Lecnetü Mu'cemi elfâzi'l-Kur'ân,
Lecnetü'l-lehecât, Lecnetü'l-Mu'cemi'l-vasît gibi Arap dili ile ilgili
çalışmalar yapan önemli kurullarda üyelik yapmıştır. Vahyu'r-Risâle kitabıyla
devlet ödülü ve Mısır'da edebiyat dalında devlet takdir ödülü kazanmıştır.



Ahmed Hasan Zeyyât’ın sahibi
olduğu er-Risâle dergisinde dönemin en önemli edebiyatçılarından olan 'Abbas
Mahmud 'Akkâd, Ahmed Emin, Tâhâ
Hüseyin,
Tevfik Hakîm, Ali et-Tantâvî ve 'Abdülvehhâb 'Azzâm gibi isimlerin yazıları
yayınlanmıştır. Ayrıca Mısır dışındaki Arap ülkelerinden de pek çok yazar bu
dergide makale kaleme almıştır. Böylece er-Risâle tüm Arap dünyasına hitap eden
bir dergi olmuştur. Dergi Arap edebiyatının yanı sıra Batı edebiyatına ve Doğu
edebiyatına da yer vermiştir. Doğu edebiyatı köşesi genelde 'Abdülvehhâb 'Azzâm
tarafından yazılmış ve bu köşede Hint edebiyatı, Fars edebiyatı, Uzak Doğu
edebiyatı ve Türk edebiyatı ele alınmıştır. Bu çalışma, derginin editörü ve
dergi hakkında genel bilgiler verildikten sonra, derginin ilk yılında Doğu
edebiyatı köşesinde yayınlanan yazıları ele almıştır. Doğu edebiyatı bölümünde İran
ve Türk edebiyatına ağırlık verildiği görülmektedir. Bu makaleler eleştiri ve
tahlil yazıları şeklinde değildir. Tarihi bilgi aktaran ya da örnek metinlerin
tercümesini veren didaktik yazılardan oluşmaktadır.

Kaynakça

  • AYDIN, Cemal Abdullah. Ahmet Hasan Zeyyât ve Arap Edebiyatındaki Yeri. İstanbul : Kitabi Yayınları, 2016.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Abdülhak Hâmit”. er-Risâle 1. yıl/14 (01 Ağustos 1933): 28- 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Abdülhak Hâmit”. er-Risâle 1. yıl/16 (01 Eylül 1933): 25- 27.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Ahmet Hikmet bek”. er-Risâle 1. yıl/17 (15 Eylül 1933): 29- 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Cuhâ fi’l-edebi’l-Farisî”. er-Risâle 1. yıl/20 (01 Kasım 1933): 25- 26.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Arabu ve’l Fursu kable’l-İslâm”. er-Risâle 1. yıl/22 (04 Aralık 1933): 16- 19.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 1”. er-Risâle 1. yıl/2 (01 Şubat 1933): 17- 18.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 2”. er-Risâle 1. yıl/3 (15 Şubat 1933): 21- 22.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “el-Edebü’l-Farisî ve’l-edebü’l-Arabî 3”. er-Risâle 1. yıl/4 (01 Mart 1933): 26- 27.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “ez-Zâmiru’l-a‘mâ”. er-Risâle 1. yıl/9 (15 Mayıs 1933): 29.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Kasîdetü’n li Muhammed Akif bek”. er-Risâle 1. yıl/18 (01 Ekim 1933): 30- 32.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Li’ş-şairi’l-merhûm İsmail Safâ”. er-Risâle 1. yıl/10 (01 Haziran 1933): 23, 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Muhammed bek Akif”. er-Risâle 1. yıl/12 (01 Temmuz 1933): 27- 28.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nâmık Kemal”. er-Risâle 1. yıl/11 (15 Haziran 1933): 27- 28, 30.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 1”. er-Risâle 1. yıl/5 (15 Mart 1933): 22- 23.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 2”. er-Risâle 1. yıl/6 (01 Nisan 1933): 24- 25.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Nazarât fi’l-edebi’l-Farisî 3”. er-Risâle 1. yıl/7 (15 Nisan 1933): 23- 24.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Safahât mine’ş-şiri’l-Hindî”. er-Risâle 1. yıl/1 (15 Ocak 1933): 20- 22.
  • ‘AZZÂM, ‘Abdülvehhâb. “Tarafun min şi‘ri’l-selâtîn”. er-Risâle 1. yıl/4 (01 Mart 1933): 27, 38.
  • BENLİ, Ali. “Ahmed Hasan ez-Zeyyât ve Edebiyat Anlayışı”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 49/49 (26 Ocak 2016): 183-195. https://doi.org/10.15370/muifd.22426.
  • el-CEBÛRÎ, Kâmil Selman. Mucemü’l üdeba minel asril cahiliyyi hatta 2002. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-ilmiyye, 2002.
  • CÜNDÎ, Enver. Tetavvuru’s-Sahâfetu’l-Arabiyye fi Mısr. Kahire: Matbaatu’r-risâle, tarihsiz.
  • DELİÇAY, Tahsin. “Mısırlı Edip Abdulvehhâb Azzâm’ın Kaleminden Mehmet Akif”. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/1 (2012): 111- 123.
  • ER, Rahmi. Çağdaş Arap Edebiyatı Seçkisi. Ankara: Vadi yayınları, 2012.
  • ER, Rahmi. Modern Mısır Romanı I. Ankara: Hece yayınları, 2015.
  • FAZLIOĞLU, Şükran. “Zeyyât, Ahmed Hasan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 28 Mart 2019. https://islamansiklopedisi.org.tr/zeyyat-ahmed-hasan.
  • FERFÛR, Abdurrahman. ed-Devriyyâtü’l-Arabiyye: lemehât min târîhihâ müntehabât min nevâdirihâ. Dubai: Merkezu Cum'a el-Mâcid li's-Sekâfe ve't-Türâs, 1993.
  • FUAD, Ni’mat Ahmed. Kımemun edebiyye. Kahire : Âlemü’l-Kütüb, 1984.
  • GÜNEL, Fuat. “Abdülvehhâb Azzâm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (İstanbul: TDV Yayınları, 1991), 4: 352- 353
  • HAFÂCÎ, Muhammed Abdülmün'im. el-Edebü'l-Arabiyyi'l-hadîs. Kahire: Mektebetü'l-Külliyati'l-Ezheriyye, 1985.
  • HAMZA, Abdullatif Ahmed. es-Sahâfetu’l-Mısrıyye fî mieti ‘âmin. Dâru’l Kalem, tarihsiz.
  • İslam Online. “ez-Zeyyât sahibu’r-Risâle”. erişim: 5 Haziran 2019, https://archive.islamonline.net/?p=8928.KEHHÂLE, Ömer Rızâ. Mu’cemü’l-müellifin : teracimu musannifi’l-kütübi’l-Arabiyye. Beyrut : Müessesetü’r-Risâle, 1993.
  • KONUKÇU, Enver. "Behrâm-ı Gûr", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (İstanbul: TDV Yayınları, 1992), 5: 356.
  • LEBSERÛK, Ömer. “Beyne sadîkayn”. er-Risâle 1. yıl/13 (15 Temmuz 1933): 28- 29.
  • MUHAMMED, Muhammed Seyyid. ez-Zeyyât ve’r-Risâle. Riyad: Dâru’rifâiî, 1982.
  • eş-ŞİNTİNÂVÎ, Ahmed. “el-edebu’l-Yâbânî 1”. er-Risâle 1. yıl/5 (15 Mart 1933): 24- 25.
  • eş-ŞİNTİNÂVÎ, Ahmed. “el-edebu’l-Yâbânî 2”. er-Risâle 1. yıl/6 (01 Nisan 1933): 26, 37.
  • ÜRÜN, Ahmet Kazım. Modern Arap Edebiyatı. Konya: Çizgi kitapevi, 2015.
  • Yazar belirtilmrmiş. “el-Kıssatü’l-hadise fi’l-edebi’s-Sînî”. er-Risâle 1. yıl/8 (01 Haziran 1933): 24- 26.
  • ZEYYÂT, Ahmet Hasan. “er-Risâletu fi amihâ el-hâmis”. er-Risâle 5. yıl/183 (04 Ocak 1937): 2.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Bostancı 0000-0001-7008-6901

Zehra Özli Bu kişi benim 0000-0002-2928-9456

Yayımlanma Tarihi 31 Ekim 2019
Gönderilme Tarihi 27 Eylül 2019
Kabul Tarihi 31 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 2019 Sayı: 38

Kaynak Göster

APA Bostancı, A., & Özli, Z. (2019). Er-Risâle Dergisindeki Doğu Edebiyatına Dair Yazılar Üzerine Bir İnceleme. Bilimname, 2019(38), 229-249. https://doi.org/10.28949/bilimname.626031