Muhafazakârlık ve Lüks Tüketim Arasındaki İlişki: Muhafazakâr Instagram Takipçileri Üzerine Nitel Bir Araştırma

Yıl 2022, Sayı: 47, 69 - 103, 30.04.2022

Muhsine Sekmen

https://doi.org/10.28949/bilimname.955336

Öz

İnternetin gelişmesi ile web 2.0 teknolojisi insanların sosyal medya alanlarında görünürlüklerini artırmalarına yol açmaktadır. Bu mecralardan biri olan Instagram’da influencerlar gerek yaşam biçimleriyle gerekse tanıtımını yaptıkları ürünlerle takipçilerini etkilemeye çalışmaktadır. Bu çalışma, muhafazakâr influencer takipçilerinin muhafazakârlık ve lüks tüketim konularındaki görüşlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Türkiye’de 1980 sonrası dönemde oluşmaya başlayan yeni muhafazakâr orta sınıf, zamanla yaşam biçimine tüketim pratiklerini eklemlemiştir. Yeni muhafazakârlar, tüketimi yaşam biçimine yerleştirirken tüketilen metalar ile İslami değerleri harmanlamaya çalışmaktadır. Çalışmada lüks tüketim ve muhafazakârlık arasındaki ilişki incelenirken nitel araştırmalardan durum incelemesi yapılmış ve veri toplama tekniklerinden derinlemesine mülakat yöntemi tercih edilmiştir. Çalışma kapsamında muhafazakâr influencerları takip eden 12 kadınla görüşme yapılarak bu görüşmeler nitel içerik analizi ile incelenmiştir. Çalışma, Instagram’daki muhafazakâr influencerların lüks tüketimlerinin muhafazakâr kadınlar tarafından normalleştirildiği varsayımına dayanmaktadır. Çalışma sonucunda, İslam’da israf olarak nitelendirilen lüks tüketim ürünlerinin kullanılmasının, zaman içerisinde insanların ekonomik güçlerinin artması ile normalleştiği açığa çıkmıştır. Lüks tüketim ve israf arasındaki ilişki, dinin koyduğu kurallardan ziyade ekonomik güce bağlı olarak açıklanmaktadır. Sosyal medyanın da aracı olduğu tüketim kültürü, israfı günah sayan anlayıştan uzaklaşmalarına ve sürekli alışveriş yapmalarına neden olmaktadır. Böylece, muhafazakâr modayı takip etme sürecinde rol model olarak görülen muhafazakâr influencerlar, zamanla muhafazakârlık algısının değişmesine neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Reklam, Influencer Pazarlama, Influencer, Lüks Tüketim, Muhafazakarlık

THE Relationship between Conservatism and Luxurious Consupmtion: A Qualitative Research on Conservative Instagram Followers

Öz

The development of the Internet and web 2.0 technologies have led ordinary people to increase their visibility on social media platforms. On Instagram, one of these visual platforms, people who are called influencers increase their number of followers by sharing their daily lives and producing content. These influencers try to affect their followers with their lifestyle and the products they promote. This power of influencers gains importance for marketing. Businesses choose the appropriate influencer in order to reach the target audience that they determine according to their products. Muslim women influencers also allow businesses to reach Muslim society. The neo-conservative middle class, which started to form in the post-1980 period in Turkey, added consumption practices to its lifestyle over time. Neo-conservatives take care that the commodities consumed are in accordance with Islamic values in order to place consumption in their lifestyle. In the study, while examining the relationship between luxury consumption and conservatism, a case study was made from qualitative research and in-depth interview method was preferred from data collection techniques. This study aims to examine conservative influencer followers’ view on conservatism and luxury consumption. This study was conducted with an in-depth interview technique and hijab followers of different socio-economic levels took place in the selection of the sample. The non-random purposeful sampling technique was used in the selection of the people to whom the semi-structured interview technique would be applied. The followers were selected starting from the close environment extending to the environment of the subject group. A total of 12 women were interviewed by asking questions about Islam and luxury consumption. In purposeful sampling, the researcher determines the people who are most suitable for the purpose of the research.

Anahtar Kelimeler

Advertisement, Influncer Marketing, Influencer, Luxury consumption, Islam

Kaynakça

• Akın, Mahmut Hakkı, “İktidarda Muhalefetten İktidar Muhafazakârlığına: Türkiye'de Muhafazakârlık Üzerine Bir Değerlendirme”, Toplumsal Hareketler içinde (87-101), (Der. Gülcan Işık), Ankara: Nobel Yayıncılık 2011.
• Aktaş, Cihan. Türbanın Yeniden İcadı. İstanbul: Kapı Yayınları, 2006.
• Alam, Syed Shah, Mohd, Rohani, Kamaruddin, Badrul Hisham, “Is Religiosity An İmportant Determinant on Muslim Consumer Behaviour İn Malaysia?” Journal of Islamic Marketing, 93, 2011, 83-96.
• Alserhan, Baker Ahmad, Bataineh, Mohammad Khair, Halkias, Daphne, Komodromos, Marcos “Measurıng Luxury Brand Consumptıon And Female Consumers'relıgıosıty In The UAE” Journal of Developmental Entrepreneurship, 19/2, 2014, 1-16.
• Armağan, Ece, Doğaner, Mehmet Can. Fenomen Pazarlaması: Youtube Güzellik Vloggerları Üzerine Bir Araştırma, 1st International Congress of Political, Economic and Financial Analysis - 2018 (PEFA’18), April 26-28.
• Aslan, Alev, Ünlü, Derya Gül. “Instagram Fenomenleri Ve Reklam İlişkisi: Instagram Fenomenlerinin Gözünden Bir Değerlendirme”. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 3/2, 2016, 41-65.
• Aziz, Aysel. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayın, 2013.
• Balcı, Ali. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler (12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi, 2016.
• Baltacı, Ali. “Muhafazakâr Tüketim: Türkiye’de Muhafazakârlığın Tüketim Eksenli Dönüşüm Dinamikleri”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24/42, 2019, 111-135.
• Barbarasoğlu, Fatma. Modernleşme Sürecinde Moda ve Zihniyet. İstanbul. İz Yayıncılık, 2015.
• Byrne, E., Kearney, J., MacEvilly, C “The Role Of Influencer Marketing And Social Influencers İn Public Health”, Proceedings of the Nutrition Society (2017), 76 (OCE3),(2017), 21-23.
• Baykal, Ömer, “Türkiye’de Siyasetin Konsolidasyonu: Turgut Özal Dönemi”, Akademik Hassasiyetler 6/12, 2019, 143-179 Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/akademik-hassasiyetler/issue/51005/644691.
• Bianet, http://bianet.org/bianet/siyaset/104789-universitede-basortusu-icin-anayasa-degisikligi-meclis-ten-gecti (Erişim 14.05.2020).
• Bilgin, Oğuzhan. “Kemalizm Ve İslamcılık Sarkacında Türk Muhafazakârlığının Kuramsal Ve Toplumsal Dönüşümü: Başörtülü Kadınlar Ve Gösterişçi Tüketim Tartışmaları”. Akademik Hassasiyetler 12/6, 2019, 1-23. Orcid id. https://orcid.org/0000-0003-4577-6331.
• Büyüköztürk, Şener., Çakmak, Ebru Kılıç, Akgün, Özcan Erkan, Karadeniz, Şirin, Demirel, Funda. Bilimsel Araştırma Yöntemleri (24.Baskı). Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• Djafarova, Elmira, Rushworth, Chloe “Exploring The Credibility Of Online Celebrities' Instagram Profiles İninfluencing The Purchase Decisions Of Young Female Users”. Computer in Human 68, 2017, 1-7.
• Mollaer, Fırat. Muhafazakarlığın İki Yüzü. İstanbul: Dergah Yayınları 2009.
• Genç, Ernur-Coşkun Tuba “Muhafazakârlık Ve Türkiye Muhafazakârlıklarının Bazı Halleri”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8/1, Ocak 2015, 27-40.
• Geray, Haluk. Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş: İletişim Alanından Örneklerle. Ankara: Ütopya 2017
• Göle, Nilüfer. Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayıncılık 2011.
• İnsel, Ahmet “The AKP and normalizing democracy in Turkey”. The South Atlantic Quarterly 102/2, 2003, 293-308.
• Kıran, Selçuk, Yılmaz, Cansu, Emre, İlkim “Instagramdaki Influencerların Takipçiler Üzerindeki Etkisi”. Uluslararası Yönetim Bilişim Sistemleri ve Bilgisayar Bilimleri Dergisi 3/2, 2019, 100-111.
• Ki, Chung-Wha (Chloe), Cuevas, Leslie M., Chong Sze Man, Lim, Heejin. “Influencer Marketing: Social Media Influencers As Human Brands Attaching To Followers And Yielding Positive Marketing Results By Fulfilling Needs”. Journal of Retailing and Consumer Services 55, 2020, 1-11.
• Kostic, Slavica Cicvaric, Ivanovic, Arsenije- Mılan Okanovic, “Influencer Marketing in Social Media Context” Symorg 2018, 521-526.
• Kotler, Philip. A’dan Z’ye Pazarlama çev. Aslı Kalem Bakkal, İstanbul: MediaCat, 2005.
• Lou, Chen- Yuan Shupei. “Influencer Marketing: How Message Value And Credibility Affect Consumer Trust Of Branded Content On Social Media” Journal Of Interactıve Advertısıng, 19/1,(2019), 58-73.
• Morgan Glucksman, Morgan “The Rise Of Social Media Influencer Marketing On Lifestyle Branding: A Case Study of Lucie Fink. Elon”. Journal of Undergraduate Research in Communications 8/2, 2017, 77-87.
• Okutan, Birsen Banu. Türkiye’de Popüler Kültür Din ve Kadın: Marjinalizasyondan Entegrasyona. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2013.
• Özipek, Bekir Berat. Muhafazakârlık: Akıl, Toplum, Siyaset. Ankara: Liberte Yayıncılık, 2005.
• Peltekoğlu, Filiz Balta, Tozlu, Emel, “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının Dijital Paydaşları; Sosyal Medya Fenomenleri”. Erciyes İletişim Dergisi 5/4, 2018, 285-299.
• Purwaningwulan, Melly Maulin, Suryana, Asep, Wahyudin, Uud Ud, Dida, Susanne. “The Uniqueness Of Influencer Marketing in The Indonesian Muslim Fashion Industry On Digital Marketing Communication Era” Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 225, 2018, 115-119.
• Ranga, Mamta, Sharma, D. “Influencer Marketıng- A Marketıng Tool In The Age Of Socıal Medıa, Abhinav International Monthly Refereed” Journal of Research in Management & Technology 3/8, (2014), 16-21.
• TDK, Türk Dil Kurumu. “Türk Dil Kurumu Sözlükleri”, Erişim 1 Haziran 2020. https://sozluk.gov.tr/.
• TDK, Türk Dil Kurumu. “Türk Dil Kurumu Sözlükleri”, Erişim 10 Haziran 2020. https://sozluk.gov.tr/.
• Vigneron, Franck, Johnson, Lester W. (1999), “A Review And A Conceptual Framework Of Prestige-Seeking Consumer Behavior”. Academy of Marketing Science Review, 2/1 (1999), 1-15 available at: https://www.scinapse.io/papers/2130564866#fullText.
• Yavuz Altar, Oya - Yılmaz, Merve. Dijital Reklamcılığın Kurgu Yüzleri: Sanal Influencer’lar. Mehmet Yakın(ed.), Dijital Reklamcılık Bize ne Anlatır? İçinde (179-212). İstanbul: Urzeni Yayınevi 2019.
• Yaylagül, Şinasi “Sosyal Medya Fenomenlerine Bağlanmışlığın Belirlenmesi: Yükseköğretim Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama” Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4 /3, (2017), 219-235.
• Yeoman, Ian.“The Changing Behaviours Of Luxury Consumption” Journal of Revenue and Pricing Management 10,(2011) 47–50, 47 doi:10.1057/rpm.2010.43; published online 12 November 2010.