Examining The Appropriateness of The Learning Outcomes Related to The Teaching of Different Beliefs and Religions in Religious Culture and Ethics Lessons with Students’ Interests and Needs: A Mixed Research

Yıl 2024, Sayı: 51, 377 - 404, 30.04.2024

Hatice Arı , Süleyman Akyürek

https://doi.org/10.28949/bilimname.1323700

Öz

The aim of this study is to reveal the compatibility of the achievements of the eleventh grade 'Issues of Faith, Judaism and Christianity' units prepared in 2018 with the interests, needs and expectations of the eleventh grade students. This study is a mixed research using qualitative and quantitative data. Participation in the study was carried out on a voluntary basis. Accordingly, 294 students who are studying and graduated from Sümer Science High School, Sema Yazar Anatolian High School, Kocasinan Ahmet Eren Anatolian High School, Kocasinan 75.Yıl Cumhuriyet Anatolian High School, Melikgazi Necdet Taş Anatolian High School in Kayseri city center responded to the questionnaire form and interviewed 13 students. As a result, it was found that the difference between the proportion of students who wanted to learn about the achievements and the proportion of students who thought that they learned the acquisition in the course was lower in schools with higher overall achievement status. It was found that the rate of learning the 'Judaism and Christianity unit' achievements in the eleventh grade DKAB course was the lowest. In addition, some of the students think that some of the gains cannot be learned enough in the course due to the deficiencies arising from the course practices and the understanding and attitudes of the teachers. The students did not evaluate the 'Judaism and Christianity separately' religions, but evaluated both within the scope of the teaching of different religions and beliefs. It turned out that some of the students also felt that different religions and beliefs were not taught to meet their curiosity.

Anahtar Kelimeler

Religious education, Expectation, Instruction development

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Farklı İnanç ve Dinlerin Öğretimine İlişkin Kazanımların Öğrenci İlgi ve İhtiyaçlarına İlişkin Düşünceleri ile Uygunluğunun İncelenmesi: Karma Bir Araştırma

Öz

Bu çalışmanın amacı 2018 yılında hazırlanan DKAB Dersi Öğretim Programı, on birinci sınıf ‘İnançla İlgili Meseleler, Yahudilik ve Hıristiyanlık’ üniteleri kazanımlarının, on birinci sınıf öğrencilerinin ilgi, ihtiyaç ve beklentileri ile uyumunu ortaya çıkarmaktır. Bu çalışma nitel ve nicel verilerin kullanıldığı karma bir araştırmadır. Araştırmaya katılım gönüllülük esasına dayalı gerçekleştirilmiştir. Buna göre Kayseri il merkezinde bulunan Sümer Fen Lisesi’nde, Sema Yazar Anadolu Lisesi’nde, Kocasinan Ahmet Eren Anadolu Lisesi’nde, Kocasinan 75.Yıl Cumhuriyet Anadolu Lisesi’nde, Melikgazi Necdet Taş Anadolu Lisesi’nde öğrenim görmekte olan ve mezun olmuş 294 öğrenciden anket formuna cevap alınmıştır ve 13 öğrenciyle de görüşmeler yapılmıştır. Sonuç olarak, genel başarı durumu daha yüksek olan okullarda kazanımları öğrenmek isteyen öğrenci oranıyla kazanımı derste öğrendiğini düşünen öğrenci oranı arasındaki farkın daha düşük olduğu ortaya çıkmıştır. On birinci sınıf DKAB dersinde ‘Yahudilik ve Hıristiyanlık ünitesi’ kazanımlarının öğrenildiğinin düşünülme oranının en düşük olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerden bazıları, ders uygulamalarından, öğretmen anlayış ve tutumlarından kaynaklanan eksikliklerden dolayı kazanımların bir kısmının derste yeteri kadar öğrenilemediğini düşünmektedirler. Öğrenciler ‘Yahudilik ve Hıristiyanlık dinlerini ayrı ayrı değerlendirmemişler, her ikisini de farklı din ve inançların öğretimi kapsamında değerlendirmişlerdir. Öğrencilerden bazılarının da farklı din ve inançların meraklarını karşılayacak derecede öğretilmediğini düşündükleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, DKAB Dersi Öğretim Programı, öğrenci ilgi, ihtiyaç ve beklentisi.

Kaynakça

• AKDEMİR, A. B. (2020). Öğrencilerde inanç problemine neden olan faktörlerin belirlenmesi. Dergiabant, 8(1), 318-342.
• ALTAŞ, N. (2008). İlköğretim öğrencilerinin din öğretimi sürecinde ilgi duydukları konular (Ankara ili örneğinde 6, 7 ve 8. Sınıf öğrencileri üzerinde karşılaştırmalı bir analiz). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 49(2), 103-120.
• AŞLAMACI, İ. (2018). Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Din Öğretimi Modelleri Çerçevesinde Konumlandırılması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 18(2), 718-744.
• AYDIN, M. Ş.-O., & OSMANOĞLU, C. (2021). Kültürler Arası Din Eğitim. Nobel Akademik Yayıncılık.
• BAYKARA, Z. (2009). Okullarda din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde diğer dinlerin öğretimi [Master’s Thesis]. Sakarya ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü.
• BERKTAY, F., & ATASOY, E. (2007). Dinler Coğrafyasina Küresel Bir Bakiş. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(18), 18-44.
• BİLGİN, B. (2002). İslam din pedagojisinde İslam’dan başka dinlerin anlatımı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 43(2), 19-40.
• BULUT, Z. (2010). Dinsel çoğulculuk ve ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde diğer dinlerin öğretimi. KADER Kelam Araştırmaları Dergisi, 8(2), 65-90.
• CRESWELL, J. W., & CLARK, V. L. P. (2020). Karma Yöntem Araştırmaları: Tasarımı ve Yürütülmesi. Anı Yayıncılık.
• ÇAKMAK, F. (2018). Öğrencilerin Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinden Beklentileri. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 1(1), 24-47.
• ERTÜRK, S. (2017). Eğitimde Program Geliştirme. Edge Akademi Yayınları.
• GÜREL, R. (2019). 2010 Yılı ve Sonrası DKAB Dersi Öğretim Programları ve Ders Kitaplarında Saygı ve Hoşgörü Değerleri Bağlamında Diğer Dinlerin Öğretimi. Kilitbahir, 15, 81-123.
• HÖKELEKLİ, H. (2018). Din Psikolojisi. Baskı. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• KANIK, C. (2017). Batı’da ortaya çıkan yeni dinî hareketlere genel bir bakış. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(17), 177-188.
• KARTAL, B. (2021). Dinsel Şiddet ve Yıkıcılığın Psikolojisi [Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• KAYMAKCAN, R., & MEYDAN, H. (2011). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(21).
• KILAVUZ, M. A., & YILMAZ, H. (2009). Örgün ve yaygın eğitimde öğrenenlerin ihtiyaçları doğrultusunda din eğitimi ve öğretimi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(2), 123-139.
• KILIÇ, R. (2006). Misyonerlik ve Türkiye’ye yönelik misyoner faaliyetleri. Türklük Bilimi Araştırmaları, 19, 327-342.
• KOÇ, G. (2022). Lise Öğrencilerinin Deizm Algısı: İstanbul Başakşehir Örneği. Edebiyat Dilbilim Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 77-96.
• KYZY, B. A. (2018). Yeni Dini Akımların Orta Asya Gençliği Üzerindeki Etkileri ve Din Eğitiminin Rolü. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 2(4).
• MEB. (2018). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu.
• ONAY, C. Z., & KIYILIOĞLU, L. (2022). Türkiye’de Medya Okuryazarlığının Dini Boyutu: Sosyo-Psikolojik Bir Değerlendirme. Kültür Araştırmaları Dergisi, 15, 321-340.
• OSMANOĞLU, C. (2014). Din eğitiminin gelişimsel temeli olarak inanç. Bilimname, 27(2), 177-206.
• ÖZDEMİR, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149.
• SÖNMEZ, V., & ALACAPINAR, F. G. (2015). Örnekleriyle eğitimde program değerlendirme. Anı Yayıncılık.
• ŞAHİN, H. (2006). Eğitim programı geliştirme sürecinde önemli bir aşama: İhtiyaç belirleme. Tıp Eğitimi Dünyası, 22(22), 1-9.
• TURAN, S., & UZUN, S. N. (2018). Yeni dini hareketlerin taraftar kazanma yöntemleri. Dinbilimleri Journal, 18(3).
• YEŞİLBAŞ, Z. (2006). İlköğretim okullarında din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde öğretmen tutumlarının öğrenci ve ders üzerindeki etkileri [PhD Thesis]. Marmara Universitesi (Turkey).
• YEŞİLTEPE, S. (2018). Yeni dini hareketler üzerine sosyolojik bir değerlendirme. USE Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi, 1, 60-75.
• YILMAZ, H. (2004). AB’ye Giriş Sürecinde Ortaöğretimde Diğer Dinlerin Öğretimi İle İlgili Öğrencilerin Düşünceleri. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(2), 101-128.
• ZENGİN, M., & MENKÜÇ, D. (2021). Lise Öğrencilerinde Deizm Düşüncesi: Gençler Neyi Sorguluyor Ve Nelerden Etkileniyorlar? Uluslarası İslam, Modernite ve Gençlik Sempozyumu. Zonguldak.