Bazı kalite özellileri yönünden Kinoa Chenopodium quinoa , Karabuğday Fagopyrum esculentum , Ekmeklik Buğday Triticum aestivum ve Siyez Buğdayının Triticum monococcum ana bileşenler analizine göre karşılaştırılması

Year 2015, Volume: 8 Issue: 3, 153 - 158, 15.12.2015

Budak Başçiftçi N Gözde Ayter Engin Takıl

Abstract

Bu çalışmada ana bileşenler analizi kullanılarak kinoa ve karabuğdayın siyez buğdayı ve ekmeklik buğdayla protein oranı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, kül ve gluten bant skoru yönünden benzerlik ve farklılıkları; gluten bantları yönünden karşılaştırması yapılmıştır. Çalışmada ekmeklik buğdayda Orta Anadolu Bölgesi’nde kültürü yapılan Bezostaja-1, Müfitbey, Es-26 ve Sönmez-01 çeşitleri, karabuğdayda Aktaş ve Güneş çeşitleri, siyez buğdayı ve kinoa kullanılmıştır. Ana bileşenler analizine gore ekmeklik buğday çeşitleri ile siyez buğdayı benzerlik gösterirken, karabuğday çeşitleri ise kendi içerisinde benzerlik göstermiştir. Kinoa çeşidi ise kendine ayrı bir grubu oluşturmuştur. Sonuç olarak, siyez buğdayı, karabuğday ve Kinoa; protein oranı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, kül oranı yönünden en az ekmeklik buğdaylar kadar yüksek besleyiciliğe sahip olduğu belirlenmiştir. Karabuğdayın çok zayıf bir gluten oranına sahip olması, kinoada da hiç gluten bulunmaması bu iki çeşidin çölyak hastalarının beslenmesinde kullanılabileceğini göstermektedir

Keywords

kinoa, ekmeklik buğday, kara buğday, siyez buğdayı, kalite

Comparison of some quality characteristics in Kinoa Chenopodium quinoa , Buckwheat Fagopyrum esculentum , Siyez Wheat Triticum monococcum and Bread Wheat Triticum aestivum by principle component analysis

Abstract

The aim of this trial was to assess quality characteristics, such as protein content, ash, test weigh,thousand grain weight and glutenine band scores in cultivars of kinoa, buckwheat and bread wheat. In the study, Bezostaja-1, Müfitbey, Es-26 ve Sönmez-01 bread wheat cultivars, Aktaş ve Güneş buckwheat cultivars, siyez wheat genotype and kinoa cultivar were used. Principal component analysis revealed that bread wheat cultivars drove similar trend, while buckwheat cultivars had similar group. Kinoa cultivar also occupied different group. Results revealed that siyez wheat genotype, kinoa cultivar and buckwheat cultivars has nutritional value as much as bread wheat cultivars. Very low glutenine content in buckwheat and no glutenine content in kinoa make them appropriate materials to use in celiac disease

Keywords

kinoa, bread wheat, buckwheat, siyez wheat, quality

References

• Aktaş, B., 2010. Kuru Koşullar İçin Islah Edilmiş Bazı Ekmeklik Buğday(Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Karakterizasyonu. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara,2010.
• Alsaleh, A. and Brennan, C.S., 2012. Bread wheat quality: Some physical, chemical and rheological characteristics of syrian and english bread wheat samples. Foods, 1: 3-17.
• Anonim. 2013. Ana Tahıl: Kinoa, Tübitak Bilim Teknik Dergisi, 547:34-35.
• Ayrancı, R., M. Akçura., Y. Kaya., S. Taner. 2004. Orta Anadolu kurak şartlarında bazı kışlık arpa genotiplerinin tane veriminin stabilitesi. Bahri Dağdaş Uluslararsı Tarımsal Araştırma Enstitüsü.Bitkisel Araştırma Dergisi 1(1): 11-16.
• Burnett, V. and Clarke, S. 2002. Organic farming: wheat production and marketing. Agriculture Notes. AG1075. ISSN 1329- 8062.
• Costa, J.M. and Kronstad, W.E., 1994. Association of grain protein concentration and selected traits in hard red winter wheat populations in the pacific northwest. Crop Sci., 34: 1234-1239.
• Çıvgın, I., 2012, Avrupa ve Doğu Akdeniz’de tarih öncesi kolonileşmeler ve kültürel değişme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(23): 126-148.
• D’ovidio R., Macsi S (2004). The low-molecularweight glutenin subunits of wheat gluten. Journal of Cereal Science, v. 39, p. 321-339
• Dogra, D., 2010. Biochemical evaluation of buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench) genotypes. Ph.D Thesis. Department of Chemistry and Biochemistry, CSK Himachal Pradesh Krishi Vishvavidyalaya, Palampur, India: 119-121.
• Dziki, D., and Laskowski, J., 2005. Wheat kernel physical properties and milling process. Acta Agrophysica, 6, 59-71.
• Gesinski,K. 2008. Evaluation of the development and yielding potential of Chenopodium quinoa Willd. under the climatic conditions of Europe, Part One: Accomodation of Chenopodium quinoa (Willd.) to different conditions, Acta Agrobotanica, 61(1):179-184.
• Gooding, M.J., Ellis, R.H., Shewry, P.R., Schofield, J.D., 2003. Effects of Resricted Water Availability and Increased Temperature on The Grain Filling, Drying and Quality of Winter Wheat. Journal of Cereal Science, 37:295-309.
• Graybosch, R., Peterson, J.C., Moore, K.J., Stearns, M.and Grant, D.L., 1993. Comparative effects of wheat flour protein, lipid and pentosan composition in relation to baking and milling quality. Cereal Chem., 70, 95– 101.
• Heun, M.; Schäfer-Pregl, R.; Klawan, D.; Castagna, R.; Accerbi, M.; Borghi, B.; Salamini, F. (1997). Site of Einkorn Wheat Domestication Identified by DNA Fingerprinting . Science 278 (5341): 1312–1314.
• Kün, E., 1996. Tahıllar-I (Serin İklim Tahılları). Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:1451, Ankara.
• Lipkovich İ., E.P. Smith. 2002. Biplot and Singular Value Decomposition Macros for Excel. Department of Statistics Virginia Tech Blacksburg, VA 24061-0439. http://www.jstatsoft.org/v07/i05/paper.
• McClung, A.M., Cantrell, R.G,, Quick, J.S. and Gregory, R.S., 1986. Influence of Rht a semi-dwarf gene on yield, yield componenets, and grain protein in Durum wheat. Crop Science, 26: 1095–1099.
• Özdamar, K. (1999), Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi, c. 1, 2. bs., Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Pireivatlou A.G.S., Aliyev R.T., Lalehloo B.S (2011). Grain filling rate and duration in breadwheat under irrigated and drought stressed conditions. Journal of Plant Physiology and Breeding, v. 1, n. 1, p. 69-86
• Poehlman JM (1987) Breeding field crops, Van Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue New York.
• Sade, B., 1997. Tahıl Islahı (Buğday ve Mısır). Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 31, Konya
• Sato, T., Morishita, T., Hara, T., Suda, I. and Tetsuka, T., 2001. Near- infra red reflectance spectroscopic analysis of moisture, fat, protein, and physiological activity in buckwheat flour for breeding selection. Plant Production Sci., 4 (4): 270- 277.
• Sedej, I., Sekac, M., Mandic, A., Misan, A., Pestoric, M., Simurina, O. and Canadanovic-Brunet, J., 2011. Quality assessment of gluten-free crackers based on buckwheat flour. In LWT– Food Sci. Tech., 44: 694–699.
• Skovmand, B., Reynolds, M.P. & DeLacy, I.H. 2001. Searching genetic resources for physiological traits with potential for increasing yield. In M.P. Reynolds, I. Ortiz-Monasterio & A. McNab, eds. Application of physiology in wheat breeding, p. 17-28. Mexico, DF, CIMMYT.
• Şahin, M., S. Aydoğan., A. Göçmen Akçacık. 2006. Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Konya Kuru Koşullarında verim ve Kalite Yönüyle Stabilite Yeteneklerinin Belirlenmesi Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Bitkisel Araştırma Dergisi 1 (3) S:17-23.
• Türksoy, S., Özkaya, B., 2006. Gluten ve Çölyak Hastalıgı. Türkiye 9. Gıda Kongresi; 24-26 Mayıs 2006.
• Wei, Y., Hu, X., Zhang, G. and Ouyang, S., 2003. Studies on the amino acid and mineral content of buckwheat protein fractions. Nahrung Food, 47: 114– 116.
• Yıldız, N., Yalçın, E., 2013, Karabuğdayın (buckwheat) kimyasal, besinsel ve teknolojik özellikleri. GIDA, 38(6): 383-390.