Kemaliye Erzincan ilçesinde gıda olarak tüketilen bitkiler ve bölgeye has diğer yiyecekler

Year 2013, Volume: 6 Issue: 2, 34 - 44, 01.05.2013

Ersin Yücel A Necati Özel İlkin Yücel Şengün

Abstract

Bu çalışma, Kemaliye ilçesinde gıda olarak tüketilen bitkileri belirlemek ve bölgeye özgü yemekleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Bölgede 20 familyaya ait 37 taksonun gıda olarak farklı biçimlerde tüketildiği belirlenmiştir. Çalışma kapsamında yörede yaygın olarak üretilen 34 geleneksel yiyecek mürver reçeli, lök, beş ateş, karadut pekmezi, dut pekmezi, zitrin, kiriş, ceviz sürgünü, cevizli taze fasulye, pestil kavurma çullama , kör dolma, perhis dolması cevizli dolma , çavutlu un çorbası, kayısı kavurma, düğürcük, aşlık çorbası badiç , çökelik piyazı, yoğurtlu çorba, eset gaygana, küp tarhanası, kuru dut hoşafı, ayva galiyesi, kuru kemik yahnisi badiç yahnisi , zürbiye, un helvası, doldurma kaburga, göden, ekmek kavurma, kaburga pilavı, Kemaliye keşgeyi, gendüme pilavı ve peynir kavurma detaylı olarak incelenmiştir

Keywords

Yenen bitkiler, Yerel tüketim, Gıda, Kemaliye

The plants consumed as food in Kemaliye Erzincan/Turkey district and other typical foods in this region

Abstract

The purpose of this study was to investigate the plants and typical foods consumed in Kemaliye district. It is found that 20 families, which includes 37 taxons are consumed as a food in different ways. In this study, a total of 34 traditional foods produced commonly in the district mürver reçeli, lök, beş ateş, kara dut pekmezi, dut pekmezi, zitrin, kiriş, ceviz sürgünü, cevizli taze fasulye, pestil kavurma çullama , kör dolma, perhis dolması cevizli dolma , çavutlu un çorbası, kayısı kavurma, düğürcük, aşlık çorbası badiç , çökelik piyazı, yoğurtlu çorba, eset gaygana, küp tarhanası, kuru dut hoşafı, ayva galiyesi, kuru kemik yahnisi badiç yahnisi , zürbiye, un helvası, doldurma kaburga, göden, ekmek kavurma, kaburga pilavı, Kemaliye keşgeyi, gendüme pilavı ve peynir kavurma were investigated in detail

Keywords

Edible plants, Local consumption, Food, Kemaliye

References

• Akpınar, E. 2004. Doğu Anadolu Bölgesi’nde alternatif turizm merkezi olmaya aday bir ilçe: Kemaliye, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6/2. 207-236.
• Certel, M., Sık, B., Cengiz, F., Karakas, B. 2006. Antalya yöresinde tüketilen yenebilir bazı yabani bitkilerin nitrat ve nitrit içerikleri. Türkiye 9. Gıda Kongresi; Bolu.
• Demir, H. 2006. Erzurum’da yetişen madımak, yemlik ve kızamık bitkilerinin bazı kimyasal bileşimi. Bahçe. 1/2. 55-60.
• Güler, S. 2010. Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 26/2. 24-30.
• İyigün, Ö., Özer Z., 2001. Muş ve yöresinde gıda olarak kullanılan yabancı otlar, Türkiye Herboloji Dergisi, 4 (2)66-73.
• Kaya, İ., İncekara, N., Nemli, Y. 2004. Ege Bölgesi’nde sebze olarak tüketilen yabani kuşkonmaz, sirken, yabani hindiba, rezene, gelincik, çoban değneği ve ebegümecinin bazı kimyasal analizleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.). 14/1. 1-6.
• Kırbağ, S., Zengin, F. 2006. Elazığ yöresindeki bazı tıbbi bitkilerin antimikrobiyal aktiviteleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.). 16/2. 77-80.
• ÖzgökçeF., Özçelik, H., 2003. Ethnobotanical aspects of some taxa in East Anatolia, Turkey, Economic Botany, 697–704.
• Öztürk, M., Özçelik, H., 1991. Doğu Anadolu’nun faydalı bitkileri / useful plants of East Anatolia, SİSKAV, Semih Ofset Matbaacılık.
• Şimşek, I., Aytekin, F., Yeşilada, E., Yıldırımlı, Ş., 2004. An ethnobotanical survey of the Beypazari, Ayas, and Güdül district towns of Ankara province (Turkey), Economic Botany, 58(4):705-720.
• Şimşek, M., Efeoğlu, M. 1996. Her yönüyle Kemaliye, İstanbul, T.C. Kemaliye Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği Yayını, 500-510.
• Tosun İ., Karadeniz., Yüksel S., 2003. Samsun yöresinde tüketilen yenebilir bazı yabani bitkilerin nitrat içerikleri, Ekoloji Çevre Dergisi, 12, 32-34.
• Türkan, Ş., Malyer, H., Özaydın, S., Tümen, G., 2006. Ordu ili ve çevresinde yetişen bazı bitkilerin etnobotanik özellikleri, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2): 162-166.
• Vadivel, V., Kunyanga, C.N., Biesalski, H.K. 2012. Health benefits of nut consumption with special reference to body weight control. Nutrition. 28/11–12. 1089-1097.
• Yapıcı, Ü., Hoşgören, H., Saya, Ö. 2009. Kurtalan (Siirt) ilçesinin etnobotanik özellikleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 12. 191-196.
• Yücel, E., Tülükoğlu, A. 2000. Gediz (Kütahya) çevresinde halk ilacı olarak kullanılan bitkiler. Ekoloji (Çevre Dergisi). 9/36. 12-14.
• Yücel, E., Tunay, M., 2002. Nazilli (Aydın) ve yöresinde gıda olarak kullanılan yabancı otlar, Türkiye Herboloji Dergisi, 5(2): 10-17.
• Yücel, E., Unay, N. 2008. Çifteler İlçesinde gıda olarak tüketilen yabani bitkilerin tüketim biçimleri ve besin öğesi değerleri. Cetemenler Dijital, Eskişehir.
• Yücel, E., 2008. Türkiye’de Yetişen Tıbbi bitkiler I, Cetemenler Dijital, Eskişehir.
• Yücel, E., Güney, F., Şengün, İ. Y. 2010. Mihalıççık (Eskişehir) ilçesinde tüketilen yabani bitkiler ile bunların tüketim biçimlerinin saptanması, Biological Diversity and Conservation. 3/3. 158-175.
• Yücel, E., Tapırdamaz, A., Şengün, İ.Y., Yılmaz, G., Ak, A. 2011. Kisecik Kasabası (Karaman) ve çevresinde bulunan bazı yabani bitkilerin kullanım biçimleri ve besin öğesi içeriklerinin belirlenmesi, Biological Diversity and Conservation. 4/3. 71/82.