Aile Hekimliği Uygulamasının Tercih Edilmeme Sebepleri: Şanlıurfa İli Örneği

Year 2020, , 412 - 419, 31.12.2020

Mehmet Veysi Kaya , Mustafa Orhan , Burak Sayar

https://doi.org/10.47130/bitlissos.826779

Abstract

Birinci basamak sağlık hizmetleri arz ve talebi yıllardır tartışılan bir konu olarak görülmektedir. Bu çalışma, sağlık hizmeti kullanıcılarının birinci basamak sağlık hizmetlerini tercih etmeme sebeplerini ortaya koymak üzere yapılmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel tipte tasarlanan bu araştırmanın evreni Şanlıurfa’ da ikamet eden 18 yaş ve üzeri bireylerden oluşmakta olup örneklem olarak 384 kişi dahil edilmiş ve 398 kişiye ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket formu, demografik bilgi formu ve bireylerin aile hekimlerini tercih etmemelerine yönelik ölçek olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. SPSS 22 tanımlayıcı istatistikler ve analizler ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların %55,8’i kadın; %45,7’si 30-39 yaş aralığında; %44’ü lisans mezunu; %79,4’ü evli ve %66,6’sı memur/işçidir. Demografik özelliklerine göre yapılan analizlerde aile hekimliği tercih etmeme düzeyleri incelendiğinde; cinsiyetine, medeni durumuna, yaşına, mesleğine, bireylerin herhangi bir rahatsızlıkta ilk olarak aile hekimine gitmesine ve aile hekimine sadece ilaç yazdırmak için gitmesine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmasına rağmen yaşına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamaktadır.

Keywords

Sağlık, Aile Hekimliği, Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

The Reasonsfor Not Preferring Family Medicine Practice: The Case of Şanlıurfa Province

Abstract

The supply and demand of primary health care services has been seen as topic that has been discussed for years. This study was conducted to reveal the reasons why health care users do not prefer primary health services. The universe of this research, which is designed in a descriptive and cross-sectional type, consists of 18 age and above people residing in Şanlıurfa and 384 people were included as sample and 398 people were reached. The questionnaire method was used as a data collection tool. The questionnaire consists of two parts: demographic information form and a scale for individuals not top refer family physicians. Data were analyzed by SPSS 22 descriptive statistics. 55.8% of the participants are women; 45.7% of the mare between the ages of 30-39; 44% are undergraduate graduates; 79.4% are married and 66.6% are servants/workers. When the levels of not choosing family medicine are analyzed in the analysis made according to their demographic characteristics; Although there is a statistically significant difference in terms of gender, marital status, age, occupation, individuals first go to the family physician in any illness and going to the family physician to print medicine only, there is no statistically significant difference according to age.

Keywords

Health, Family Medicine, Primary Health Care Services

References

• Aktaş, E. Ö. & Çakır, G. (2012). Aile Hekimlerinin, Aile Hekimliği Uygulaması Hakkındaki Görüşleri: Bir Anket Çalışması. Ege Tıp Dergisi, 51(1), 21-29.
• Ateş, M. (2011). Sağlık Hizmetleri Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Aydın, A., Kaya, D., Başak, F., Köşker, H. D., Uçak, S. & Atadağ, Y. (2016). Aile hekimliği Uygulamasıyla Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuru Sebeplerinde Olan Değişiklikler. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 20(4), 141-151.
• Baş, S. (2017). Bireylerin Aile Hekimliğini Tercih Etmeme Sebepleri (Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bell, H., Hagedorn, W. B., & Robinson, E. M. (2016). An Exploration of Supervisory and Therapeutic Relationships and Client Outcomes. Counselor Education and Supervision, 55(3), 182-197.
• Çetinkaya, F., Baykan, Z. & Naçar, M. (2013). Yetişkinlerin Aile Hekimliği Uygulaması ile İlgili Düşünceleri ve Aile Hekimlerine Başvuru Durumu. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(1), 417-424.
• Delican, O., Yapakçı, A., Altun, A., Kesen, C. H., Yılmaz, E. & Atal, S. S. (2019). Ailelerin Aile Hekimliği’nden Hizmet Alımı ve Memnuniyeti. The Journal Of Turkish Family Physician, 10(1), 22-38.
• Dikici, M. F., Kartal, M., Alptekin, S., Çubukçu, M., Ayanoğlu, A. S. & Yarış, F. (2007). Aile Hekimliğinde Kavramlar, Görev Tanımı ve Disiplinin Tarihçesi. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 27(3), 412-418.
• Europe WONCA. (2002). The European Definition of General Practice/Family Medicine. Barcelona: WONCA Europe.
• George, D. & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: a Simple Study Guide and Reference, 17.0 Update. Boston: Allyn & Bacon.
• Gümüş, E. Ç. & Güngörmüş, Z. (2020), İkinci Basamak Sağlık Hizmetlerine Başvuru Yapan Hastaların Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerini Kullanma Durumlarının Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(1), 119-126.
• Güven, E. A. & Aycan, S. (2018). Ankara’da Bir Üniversite Hastanesine Başvuranların Mevcut Aile Hekimliği Sistemi ve Sevk Uygulaması Hakkında Düşünceleri. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 8(3), 25-36.
• Memiş, M. (2011). Aile Sağlığı Hizmetlerinde Çözülemeyecek Sorun Yok. Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası, Sağlık-Sen Aile Sağlığı Hizmetlerinde Temel Sorunlar Çalıştayı içinde. Ankara.
• Öztek, Z. (2006). Sağlıkta Dönüşüm ve Aile Hekimliği. Toplum Hekimliği Bülteni, 25(2), 1-6.
• Rakel, R. E. & Rakel, D. P. (2002). Textbook of Family Medicine. Amsterdam: Elsevier.
• Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2019). T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018. Ankara.
• Timur, A., Çetinkaya, F., Durmuş, H. & Yıldız, S. (2018). Erciyes Üniversitesi Hastanesi Polikliniklerine Başvuran Hastaların Aile Hekimliği Uygulamasından Memnuniyet Durumu. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 22(1), 2-11.
• Turhan, E. S. (2014). Aile Hekimliği Dünya ve Türkiye Uygulamaları: Aile Hekimliğinde Hekim-Hasta İlişkisinde İletişimin Rolü ve Tarafların Memnuniyeti Üzerine Etkilerinin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TÜİK. (2019). 17 10, 2009 tarihinde http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1059 adresinden alındı.
• Ural, A. & Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• WHO-WONCA. (1994, Kasım). Making Medical Practice and Education More Relevantto People's Needs: The Contribution of the Family Doctor. Kanada: Conference in Ontario.