TÜRKİYE’DE 1995-2018 YILLARI ARASINDA OKUTULMASINA İZİN VERİLMİŞ ORTAOKUL (5., 6., 7. VE 8. SINIF) MÜZİK DERS KİTAPLARINDA SÖZLÜ GELENEKSEL TÜRK MÜZİK TÜRLERİNİN YER ALMA DURUMU

Yıl 2020, , 67 - 82, 15.10.2020

Mustafa Kendüzler

https://doi.org/10.47956/bmsd.803161

Öz

Bu araştırmanın en temel amacı, 1995 yılından itibaren Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu tarafından ders kitabı olarak okutulmasına izin verilen ortaokul (5., 6., 7. ve 8. sınıf) müzik ders kitaplarında geleneksel Türk müzik türlerinin yer alma durumunu araştırılması ve ulaşılan sonuçların gelecek yıllarda yazılacak olan müzik ders kitaplarında ne oranda geleneksel müzik türlerimize yer verilmesi gerektiğine yönelik yol gösterici bir kaynak olmasıdır. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın evrenini oluşturan 1995-2018 yılları arası Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu (TTK) tarafından ortaokullarda okutulmasına izin verilmiş (5., 6., 7. ve 8. Sınıf) müzik ders kitaplarına ulaşılmıştır. Ulaşılabilen toplam 50 adet müzik ders kitabı ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Bu araştırmada genel olarak mevcut durumun tanımlanmasına yönelik betimsel tarama yöntemi, ortaokullarda okutulmasına izin verilmiş ulaşılabilen (5., 6., 7. ve 8. Sınıf) müzik ders kitaplarının analizinde ise nitel veri toplama yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonucunda, ortaokullarda okutulmasına izin verilmiş ulaşılabilen (5., 6., 7. ve 8. Sınıf) müzik ders kitaplarında toplam 2003 adet sözlü müzik türünün yer aldığı, bunlardan 473 tanesinin geleneksel Türk halk müziği, 132 tanesinin ise geleneksel Türk sanat müziği olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sayısal verilerin çözümünde frekans (f) ve yüzde (p) hesaplama gibi İstatiksel hesaplamalardan ve bu hesaplamalarda ise Microsoft Office Excel programından yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, 1995-2018 yılları arası ulaşılabilen ortaokul müzik ders kitaplarında geleneksel Türk halk müziği eserlerinin yer alma oranının % 23,61 ve geleneksel Türk sanat müziği eserlerinin yer alma oranının ise % 6,59 olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Müzik Ders Kitabı, Geleneksel Türk Müzik Türleri, Geleneksel Türk Halk Müziği, Geleneksel Türk Sanat Müziği

PARTICIPATION STATUS OF ORAL TRADITIONAL TURKISH MUSIC TYPES THAT WAS ALLOWED TO BE TAUGHT IN SECONDARY SCHOOLS MUSIC COURSE BOOKS BETWEEN THE YEARS 1995-2018 (5TH, 6TH, 7TH AND 8TH GRADE) IN TURKEY

Öz

The main purpose of this study is searching partaking of traditional Turkish music types that have took place 5th, 6th, 7th and 8th grade music course books (that are accessable) among secondary schools with the educational permit of The Ministry of National Education: Board of Education and Discipline since 1995. Nevertheless; this study is aiming to be an indicative source for identifying the necessary ratio of traditional Turkish music types to take part in music course books be written in the forthcoming years. In accordance with this main objective; music course books that have official permit of The Ministry of National Education: Board of Education and Discipline for 5th, 6th, 7th, and 8th grades within secondary schools (whereas these books are forming the universe of investigation from year 1995 till 2018) have been accessed. 50 books that has been accessed during this investigation is also presenting the sample of this study. In this study; descriptive survey model has been used during identifying general current situation, and qualitative research (document review) method has been used during analysis of accessible books. As a result of this analysis; it has found out that 473 traditional Turkish folk vocal music type and 132 traditional Turkish vocal classical music type took place out of totally 2003 types in permitted secondary school music course books. During analysis of acquired numerical data, some statistical calculations such as frequency (f) and percentage (p) have been used with the help of Microsoft Excel software. According to the facts acquired in this study; the ratio of traditional Turkish folk music pieces’ ratio is % 23,61 and traditional
Turkish classical music pieces’ ratio is % 6,59 among music course books which could be accessed between the years 1995 and 2018.

Anahtar Kelimeler

Music, Music Course Book, Traditional Turkish Music Types, Traditional Turkish Folk Music, Traditional Turkish Classical Music

Kaynakça

• Akçalı, E. V., Topal, D., Yamaner, B. & Çakar, Ö. (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Müzik Ders Kitabı 6. Ankara: Başak Yayıncılık.
• Akdemir, M. (2006). İlköğretim 7. Sınıf Müzik Ders Kitabı. İstanbul: Murat Yayıncılık.
• Akkaş, S. (1994). İlköğretim Müzik 7. Sınıf. Ankara: Ocak Yayınları.
• Akkaş, S. (1994). İlköğretim Müzik 8. Sınıf. Ankara: Ocak Yayınları.
• Akkaş, S. (1994). İlköğretim Okulları İçin Müzik 5 Ders Kitabı. Ankara: Ocak Yayınları.
• Akkaş, S. (1996). İlköğretim Okulları İçin Müzik Ders Kitabı Müzik 7. Ankara: Ocak Yayınları.
• Akkaş, S. (1996). İlköğretim Okulları İçin Müzik Ders Kitabı Müzik 6. Ankara: Ocak Yayınları.
• Akkaş, S. (2001). İlköğretim Müzik Ders Kitabı 5. Ankara: Pasifik Yayınları.
• Ayarman, O. & Aksan, B. (2001). İlköğretim Müzik 6 Ders Kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Ayarman, O. & Aksan, B. (2001). İlköğretim Müzik 7 Ders Kitabı. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Aydın, S. & Aydın, Ş. (2001). İlköğretim Müzik 5. sınıf. Ankara: Küre Yayıncılık.
• Aydın, Ş. (1996). İlköğretim Müzik 6. sınıf. Ankara: Küre Yayıncılık.
• Aydın, Ş. (1996). İlköğretim Müzik 7. sınıf. Ankara: Küre Yayıncılık.
• Aydın, Ş. (1996). İlköğretim Müzik 8. sınıf. Ankara: Küre Yayıncılık.
• Aydoğan, S. (2001). İlköğretim Müzik 5. Ankara: Elit Yayıncılık.
• Baştürk, Z., Candan, P., Gönül, M. A., Öztürk, Ö. M. & Tezcan, H. (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Müzik Ders Kitabı 8. Ankara: Başak Yayıncılık.
• Baştürk, Z., Candan, P., Gönül, M. A., Öztürk, Ö. M. & Tezcan, H. (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Müzik Ders Kitabı 7. Ankara: Başak Yayıncılık.
• Çelik, M. & Şendağ, B. A. (2012). İlköğretim Müzik 6 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, M. & Şendağ, B. A. (2012). İlköğretim Müzik 7 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, M. & Şendağ, B. A. (2012). İlköğretim Müzik 8 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, M., Efendioğlu, Y., Özer, H. & Özkan, İ. (2018). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Müzik Ders Kitabı 5. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çelik, M., Şendağ, B. A. & Yaşar, N. (2012). İlköğretim Müzik 5 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Çetinel, Z. (2001). İlköğretim Müzik 6. Ankara: Küre Yayınları.
• Çetinel, Z. (2001). İlköğretim Müzik 8. Ankara: Küre Yayınları.
• Çetinel, Z. (2002). İlköğretim Müzik 7. Ankara: Küre Yayınları.
• Dönmez, M. (2000). İlköğretim Müzik 6. Ankara: Tutibay Yayınları.
• Güla, C. (1988). Cumhuriyetle başlatılan “müziğimizde devrim” neden gerçekleşmedi. Birinci Müzik Kongresi bildirileri 1, 594-597.
• Karkın, K. (2000). İlköğretim Müzik 8. Ankara: Elit Yayıncılık.
• Karkın, K. (2001). İlköğretim Müzik 6. Ankara: Elit Yayıncılık.
• Karkın, K. (2001). İlköğretim Müzik 7. Ankara: Elit Yayıncılık.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Koç, Y. (2007). Müzik 7 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Koç, Y. (2009). ). Müzik 7 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kopuz, Fethi. (1988). Toplumun müzik düzeyini yükseltmede müzik kurumları, besteciler ve icracı sanatçılara düşen sorumluluklar. Birinci Müzik Kongresi bildirileri 1, 322-323.
• Özdemir, N. & Koç, Y. (2007). Müzik 8 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özdemir, N. & Koç, Y. (2009). Müzik 8 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Saray Matbaacılık.
• Özdemir, N. (2007). Müzik 6 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özdemir, N. (2009). Müzik 6 Öğrenci Çalışma Kitabı. İstanbul: Doğan Ofset Yayınları.
• Paşaoğlu, S. (2005). Müzikal-kültürel kimlik oluşumunda okul müzik eğitiminde kullanılan halk türkülerinin rolü: Türkiye, Bulgaristan, Macaristan örneği. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Saydam, R. (1994). Notadan Ezgiye Müzik Eğitimi Ortaokul 1-2-3. Ankara: Koza Yayın.
• Saydam, R. (1999). İlköğretim Müzik 6. Ankara: Sevgi Yayınları.
• Saydam, R. (2002). İlköğretim Müzik 5. Ankara: Sevgi Yayınları.
• Sun, M. (1969). Türkiye'nin kültür-müzik-tiyatro sorunları. Ankara: Ajans-Türk.
• Şahin, O. & Melek, N. (2002). İlköğretim Müzik 5. Ankara: Okyay Yayıncılık.
• Uçan, A. (2018). Müzik eğitimi: Temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar ve Türkiye’deki durum (Genişletilmiş 4. bs.). Ankara: Arkadaş.
• Varol, N. (1988). Müzik-toplum etkileşimi. Birinci Müzik Kongresi bildirileri 1, 28-33.
• Yaşar, N., Özdemir, A., Eren, Ö. E. & Öztürk, S. (2007). İlköğretim Müzik 5 Öğrenci Çalışma Kitabı. İstanbul: Doğan Ofset Yayınları.
• Yaşar, N., Özdemir, A., Eren, Ö. E. & Öztürk, S. (2009). İlköğretim Müzik 5 Öğrenci Çalışma Kitabı. Ankara: Saray Matbaacılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, H. & Çam, M. (1995). İlköğretim Okulları İçin Müzik Ders Kitabı Müzik 7. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Yıldız, H. & Çam, M. (1995). İlköğretim Okulları İçin Müzik Ders Kitabı Müzik 8. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Yıldız, H. & Çam, M. (1996). İlköğretim Okulları İçin Müzik Ders Kitabı Müzik 6. Ankara: Özgün Matbaacılık.
• Yurtoğlu, Ö. F. (1998). İlköğretim Müzik 5. İstanbul: Düzgün Yayıncılık.
• Yurtoğlu, Ö. F. (1999). İlköğretim Müzik Ders Kitabı 8. İstanbul: Düzgün Yayıncılık.
• Yurtoğlu, Ö. F. (2000). İlköğretim Müzik 6. İstanbul: Düzgün Yayıncılık.
• Yurtoğlu, Ö. F. (2000). İlköğretim Müzik 7. İstanbul: Düzgün Yayıncılık.