Yozgat Bozok Üniversitesi Öğrencileri ile Personelin Süt ve Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 111 - 124

Beyza Çalık , Orhan Ermetin , Ömer Faruk Karaca

Öz

Bu çalışma, Yozgat Bozok Üniversitesi kampüsünde çeşitli fakülte ve yüksekokullarda öğrenim gören öğrencilerin ve çalışan personelin çeşitli parametreler göz önünde bulundurularak süt ve süt ürünleri tüketme alışkanlıklarını, bu alışkanlıkları etkileyen faktörleri ve süt tüketimi hakkındaki bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Anketler, kampüs içerisinde eğitimini sürdüren 250 öğrenci ve 100 akademik ve idari personele yüz yüze yapılmıştır. Öğrencilerin %63'ü en fazla tükettikleri süt ürününün yoğurt olduğunu belirtirken, bu oran personelde %68'dir. Kişi başı peynir tüketimine bakıldığında, öğrencilerin %47,2'si haftada 100 gramdan fazla peynir tüketirken, bu oran personelde %49 olarak görülmektedir. Öğrencilerin %39,2'si sütü en çok marketlerden almayı tercih ederken, bu oran personelde %54'tür. Öğrenciler en fazla yarım yağlı sütü tercih ederken, personel tam yağlı sütü tercih etmektedir. Öğrencilerin %68,8'i beyaz veya süzme peyniri tercih ederken, personelde bu oran %59'dur. Ayrıca, öğrencilerin %57'si sağlıklı beslenmediğini düşünürken, personelde bu oran %53'tür. Süt fiyatlarını pahalı bulan öğrencilerin oranı %70, personelde ise %62'dir. Süt ve süt ürünleri tüketimini artırmak için fiyat dengesi sağlanmalı, güvenli gıda erişimi desteklenmeli ve toplum bilinçlendirilmelidir. Ayrıca, kişi başına düşen tüketimi artıracak politikalar geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Süt, Süt Ürünleri, Tüketim Tercihi, Üniversite Öğrencileri

Etik Beyan

Yozgat Bozok Üniversitesi Etik Komisyonunun 19/01/2022 tarih ve 29/08 nolu kararı ile etik onayı vardır.

Teşekkür

Bu çalışma TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı tarafından yürütülen 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında 1919B012104856 başvuru numarası ile desteklenmiştir.

Evaluation of Milk and Dairy Products Consumption Habits of Yozgat Bozok University Students and Staff

Öz

This study was conducted to determine the milk and dairy consumption habits of students and staff at Yozgat Bozok University, considering various parameters, the factors affecting these habits, and their level of knowledge about milk consumption. Surveys were conducted face-to-face with 250 students and 100 academic and administrative staff on campus. While 63% of students stated that yogurt was the most consumed dairy product, this rate was 68% for staff. In terms of per capita cheese consumption, 47.2% of students consume more than 100 grams of cheese per week, compared to 49% of staff. While 39.2% of students prefer to buy milk from supermarkets, this rate is 54% among staff. Students mostly prefer semi-skimmed milk, while staff opt for full-fat milk. While 68.8% of students prefer white or cottage cheese, the rate is 59% among staff. Additionally, 57% of students believe they do not eat healthily, while this rate is 53% among staff. The percentage of students who find milk prices expensive is 70%, while it is 62% among staff. To increase milk and dairy consumption, price balance should be ensured, access to safe food should be supported, and public awareness should be raised. Furthermore, policies should be developed to increase per capita consumption.

Anahtar Kelimeler

Milk, Dairy Products, Consumption Preference, University Students

Kaynakça

• Akbay, C., Tiryaki, G. Y. (2007). Tüketicilerin ambalajlı ve açık süt tüketim alışkanlıklarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi: Kahramanmaraş örneği. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 10(1), 89-96.
• Anonim, (2019). Dünya ve Türkiye’de süt sektör istatistikleri 2019 süt raporu. Ulusal Süt Konseyi, Ankara, https://ulusalsutkonseyi.org.tr/kategori/raporla r/sut-konseyi-raporlari/, (Erişim tarihi: 15.04.2024).
• Çetinkaya, A. (2010). Kafkas Üniversitesi öğrencilerinin içme sütü ve süt ürünlerini tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 5(2), 73-84.
• Durmaz, H., Sağun, E., Tarakçı, Z. (2002). Yüksekokul öğrencilerinin içme sütü tüketim alışkanlıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 13(1), 69-73.
• Erdal, G., Tokgöz, K, (2011). Tüketicilerin ambalajlı ve açık süt tüketim tercihlerini etkileyen faktörler: Erzincan ili örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(1): 111-115.
• Ergün, O.F., Bayram, B. (2021). Türkiye'de hayvancılık sektöründe yaşanan değişimler. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 10(2), 158-175.
• İçöz, Y., Demir, A., Çeliker, S. A., Kalanlar, Ş., Gül, U. (2006). Süt ve Süt Ürünleri Durum Tahmin. Ankara: TEAE Yayınları, 132.
• Karakaya, E., Akbay, C. (2013). İstanbul ilinde tüketicilerin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıkları. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1), 65-77.
• Kibar, M., Yılmaz, A., Mikail, N. (2020). Siirt ili merkez ilçede süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıkları ve etkileyen faktörler. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi. 10(1):99-113
• Metin, M. (2014). Süt Teknolojisi (1. Baskı). Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• Onurlubaş, E., Doğan, H.G., Demirkıran, S., (2015). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(3): 61-69.
• Özbey, F. (2020). Üniversitesi Öğrencilerinin Süt ve Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Sağlık Profesyonelleri Araştırma Dergisi, 2(1), 1-6.
• Para, G., Ülger, İ., Kaliber, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin süt ürünleri tüketim alışkanlıkları ve beslenme bilinçlerinin değerlendirilmesi. Erciyes Tarım ve Hayvan Bilimleri Dergisi, 3(1), 9-15.
• Selçuk, Ş., Tarakçı, Z., Şahin, K., Coşkun, H., (2003). Yüzüncü Yıl Üniversitesi lisans öğrencilerinin süt ürünleri tüketim alışkanlıkları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13(1): 23- 31.
• Sezgin, F. H., Dümen, E., Bayrakal, G. M. (2023). Marmara Bölgesindeki tüketicilerin hayvansal kökenli gıda tüketim tercihlerinin belirlenmesi ve tüketiciye bağlı değişkenlerin mikrobiyolojik açıdan değerlendirilmesi. Eurasian Econometrics Statistics & Emprical Economics Journal, (23), 1-13.
• Süt ve Süt Ürünleri Durum Tahmini, 2023, https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Menu/36/Durum-Ve-Tahmin-Raporlari (Erişim tarihi: 14.02.2024)
• Şahin, D. S., Saraç, Z. F. (2020). Burdur İlindeki 65 yaş üzeri tüketicilerin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıkları. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1), 119-133.
• Şimşek, O., Çetin, C., Bilgin B. (2005). İstanbul ilinde içme sütü tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1): 12-18.
• Şimşek, B., Açıkgöz, İ. (2011). Üniversite öğrencilerinin süt ürünleri tüketim alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Journal of the Institute of Science and Technology, 1(3), 57-62.
• Tarakçı, Z., Selçuk, Ş., Şahin, K., Coşkun, H. (2003). Üniversite öğrencilerinin içme sütü tüketim alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 13(1), 15-21.
• Terzioğlu, M. E. (2017). Erzincan Üniversitesi lisans öğrencilerinin süt tüketim alışkanlıklarının ve davranışlarının Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Y. Lisans Tezi. Erzurum.
• Terzioğlu, M. E., Bakırcı, İ. (2019). Lisans öğrencilerinin süt tüketim alışkanlıklarının ve davranışlarının belirlenmesi. Gıda, 44(1), 163-172.
• Toptaş, B. E. (2011). Konya İli 10-15 Yaş Aralığındaki İlköğretim Öğrencilerinde Süt ve Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlığı, Laktoz Sindirim Güçlüğü ve İntoleransı Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı, Beslenme Eğitimi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 95s, Konya.
• Ulusal Süt Konseyi 2023 Yılı Raporu (2024). https://ulusalsutkonseyi.org.tr/uretimler/ (Erişim tarihi: 10.02.2024)
• Usta, B.,Yılmaz, E.L. (2013). Sütün antioksidan enzimleri ve biyolojik etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2): 123-130.
• Uysal, E., Olgun, O. (2023). Konya Bölgesi Süt Sığırı İşletmeleri Besleme Uygulamalarının Belirlenmesi. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 12(1), 1-12.
• Uzunöz, M., Gülşen, M., (2007). Üniversite Öğrencilerinin Süt ve Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 3: 15-21.
• Ürkek, B., Taş A. (2021). Üniversite Öğrencilerinin Fermente Süt Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının İstatistiksel Analizi. Aydın Gastronomy, 5(2), 91-103.
• Yalçın, M., Argun, M. Ş. (2017). Bitlis Eren Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin süt ve süt ürünleri tüketim alışkanlıklarının ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 6(1), 51-60.
• Yılmaz, E., Özkan, S., (2007). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(6): 87-104.