Bebek Dostu Hastanelerde Çalışan Çocuk Hemşirelerinin Anne Sütü ve Emzirme ile İlgili Bilgi Düzeyleri

Year 2024, Volume: 6 Issue: 1, 162 - 173, 25.04.2024

Cansu Baloğlu , Selen Özakar Akça

https://doi.org/10.46413/boneyusbad.1423335

Abstract

Amaç: Bu çalışma ile çocuk hemşirelerinin anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeylerini belirlemek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel olan bu çalışma, Ocak -Haziran 2022 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı tarafından “Bebek Dostu Hastane” olarak değerlendirilen İç Anadolu bölgesindeki bir ilin merkezinde ve ilçelerinde bulunan hastanelerin çocuk servisleri, doğum salonu, kadın doğum servisi ve yenidoğan yoğun bakım ünitesi, gebe okulu ve laktasyon polikliniğinde çalışan 200 çocuk hemşiresi oluşturmuştur. Veriler “Hemşire tanımlayıcı bilgi formu” ve “Anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeylerini belirleme formu” ile toplanmıştır. Kırk maddeden oluşan formdan alınabilecek en düşük puan 0, en yüksek puan 40’tır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel testler ve nonparametric testler kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan çocuk hemşirelerinin %51.8’i (n=86) 26-35 yaş aralığında ve %97si (n=161) kadındır. Çocuk hemşirelerinin %42.8’i (n=71) 1-5 yıl arasında, %18.7’si (n=31) 16 yıl ve üzeri çalışmaktadır. Çalışmadaki hemşirelerin %26.5’i (n=44) anne sütü ve emzirme ile ilgili danışmanlık eğitimi almamıştır. Çocuk hemşireleirnin anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeyi puan ortalamaları 29.92±2.85 ile ortalamanın üzerindedir. Çalışmada 16 yıl ve üzeri çalışan çocuk hemşirelerinin anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeyi puan ortalaması (31.42±2.9), 1-5 yıl çalışan hemşirelerden (29,42±2,97) anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05).
Sonuç: Çocuk hemşirelerinin anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeyleri ortalamanın üzerindedir. Çocuk hemşirelerine anne sütü ve emzirme danışmanlığı ile ilgili hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi, özellikle çalışma deneyimi az olan çocuk hemşirelerinin hizmetiçi eğitimlerle desteklenmesi önerilmektedir.

Keywords

Anne Sütü, Bebek Dostu Hastane, Emzirme, Hemşire, Bilgi Düzeyi

Ethical Statement

Araştırmanın yapılabilmesi için Hitit Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik kurul onayı (09.12.2021/2021-291), Çorum İl Sağlık Müdürlüğü’nden yazılı izin alınmıştır. Araştırmaya başlamadan hemşirelere araştırmanın amacı ve yapmaları gerekenler anlatılarak “Aydınlatılmış Onam”, araştırmaya katılma ya da katılmama konusunda özgür oldukları şeklinde bilgi verilerek “Özerkliğe Saygı” ve bireysel bilgilerinin başkalarına açıklanmayacağı konusunda güvence verilerek “Gizlilik ve Gizliliğin Korunması” ilkeleri yerine getirilmiştir. Ayrıca veri toplamadan önce hemşirelerin soruları yanıtlanmış ve konu ile ilgili bilgi verildikten sonra yazılı onamları alınmıştır.

Supporting Institution

Bulunmamaktadır.

Thanks

Araştırmada yer alan tüm katılımcı hemşirelere teşekkür ederiz.

The Breast Milk and Breastfeeding Knowledge Assessment of Pediatric Nurses Working in Baby-Frıendly Hospitals

Abstract

Aim: This study aimed to determine the knowledge levels of pediatric nurses about breast milk and breastfeeding.
Material and Method: This descriptive cross-sectional study was conducted between January and June 2022 among 200 pediatric nurses working in pediatric wards, delivery room, obstetrics and gynecology service, neonatal intensive care unit, pregnancy school and lactation outpatient clinic of hospitals located in the center and districts of the province in the Central Anatolia region, which was evaluated as "Baby Friendly Hospital" by the Ministry of Health. The data is collected using two surveys, the "Descriptive Information Survey" and the "Evaluation Survey for Breast Milk and Breastfeeding." These surveys have 40 questions, in which the maximum achievable points are 40-points, and the minimum is zero. Descriptive statistical tests and nonparametric tests were used to analyze the data. The statistical significance threshold is set to be p<0.05.
Results: The pediatric nurses’ who participated in the study, 51.8% (n=86) were between 26-35 years of age and 97% (n=161) were female. The pediatric nurses’, 42.8% (n=71) had been working between 1-5 years and 18.7% (n=31) had been working 16 years or more. The nurses’ in the study, 26.5% (n=44) did not receive counseling training on breast milk and breastfeeding. The mean score of pediatric nurses' level of knowledge about breast milk and breastfeeding was 29.92±2.85, which is above the average. In the study, it was determined that the mean score of the level of knowledge about breast milk and breastfeeding of pediatric nurses working for 16 years or more (31.42±2.9) was significantly higher than that of nurses working for 1-5 years (29.42±2.97) (p<0.05).
Conclusions: The knowledge level of pediatric nurses about breast milk and breastfeeding is above average. It is recommended that in-service training programs related to breastfeeding and breastfeeding counseling should be organized for pediatric nurses and especially pediatric nurses with little working experience should be supported with in-service training.

Keywords

Breast Milk, Baby Friendly Hospital, Breastfeeding, Nurse, Knowledge Level

References

• Alakaam, A., Lemacks, J., Yadrick, K., Connell, C., Choi, H. W., Newman, R. G. (2018). Maternity nurses' knowledge and practice of breastfeeding in Mississippi. Maternal Child Nursing, The American Journal of Maternal Child Nursing, 43(4), 225-230. doi: 10.1097/NMC.0000000000000437
• Anderson, A. K., Johnson, E., Motoyasu, N., Bignell, W. E. (2019). Awareness of breastfeeding laws and provisions of students and employees of ınstitutions of higher learning in Georgia. Journal of Human Lactation: Official Journal of International Lactation Consultant Association, 35(2), 323-339. doi: 10.1177/0890334418801536
• Arça, G., Işık, H. K. (2019). Anne sütü ve emzirmeye ilişkin ebe ve hemşirenin rolü. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 1(3), 221-228.
• Başer, D. A., Sönmez, C. I., Arslan, M. (2018). Kocaeli ilindeki aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarının anne sütü ve emzirme ile ilgili bilgi düzeyleri. Konuralp Medical Journal,10(1), 34-40. doi.org/10.18521/ktd.343021
• Bostancı, G., İnal, S. (2015). Bebek dostu özel bir hastanede doğum yapan annelerin, emzirmeye ilişkin bilgi düzeylerinin ve bebeklerini emzirme durumlarının değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 2(3), 260-270. doi.org/10.17681/hsp.27403
• Çelik, R., Törüner, E. K. (2019). Adölesan anne bebeklerinin anne sütü ile beslenmesi, büyümesi ve hemşirelik bakımı. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(4), 460-467.
• Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (2020). Breastfeeding Report Card. Erişim tarihi: 17.01.2023. https://www.cdc.gov/breastfeeding/pdf/2020-breastfeeding-report-card-h.pdf.
• Cohen, S. S., Alexander, D. D., Krebs, N. F., Young, B. E., Cabana, M. B., Erdman, P., … Saavedra, J. M. (2018). Factors associated with breastfeeding initiation and continuation: a meta-analysis. The journal of Pediatrics, 203, 190-196. doi: 10.1016/j.jpeds.2018.08.008
• Czosnykowska-Łukacka, M., Królak-Olejnik, B., Orczyk-Pawiłowicz, M. (2018). Breast milk macroutrient components in prolonged lactation. Nutrients, 10(12), 1893. doi: 10.3390/nu10121893
• De Oliveira Silva, O. L., Rea, M. F., Sarti, F. M., Buccini, G. (2021). Cost-effectiveness analysis of Baby-Friendly Hospital Initiative in promotion of breast-feeding and reduction of late neonatal infant mortality in Brazil. Public Health Nutrition, 24(8), 2365-2375. doi: 10.1017/S1368980020001871
• Durmaz, Ş., Yılmaz Kurt, F. (2023). Alerji tanısı alan ve almayan çocukların sadece anne sütü ve toplam anne sütü alma sürelerinin incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2), 581-591.
• Durmuş, A., Durmuş İskender, M. (2022). Türkiye’de emzirme eğitimi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. KTO Karatay Üniversitesi Journal of Health Sciences, 3(2), 1-14.
• Gökçay, G., Beyazova, U. (2017). İlk beş yaşta çocuk sağlığı izlemi. Sosyal Pediatri Derneği Yayınları. İstanbul: Nobel Tıp Yayıncılık; 241-293.
• Hudson, J. A., Charron, E., Maple, B., Krom, M., Heavner-Sullivan, S. F., Mayo, R. M., …Rennert, L. (2020). Baby-friendly hospital initiative ıs associated with lower rates of neonatal hyperbilirubinemia. Breastfeeding Medicine: The Official Journal of The Academy of Breastfeeding Medicine, 15(3), 176-182. doi: 10.1089/bfm.2019.0220
• Iliadou, M., Lykeridou, K., Prezerakos, P., Swift, E. M., Tziaferi, S. G. (2018). Measuring the effectiveness of a midwife-led education programme in terms of breastfeeding knowledge and self-efficacy, attitudes towards breastfeeding, and perceived barriers of breastfeeding among pregnant women. Materia Socio-Medica, 30(4), 240-245. doi: 10.5455/msm.2018.30.240-245
• Karaçam, Z., Sağlık, M. (2018). Breastfeeding problems and interventions performed on problems: Systematic review based on studies made in Turkey. Turkısh Archives of Pediatrics, 53(3), 134-148. doi: 10.5152/TurkPediatriArs.2018.6350
• Koç, Ö., Özkan, H., Sidar, N., Can, D. (2017). Annelerin emzirme koçluğu hakkındaki bilgi, görüş ve tutumlarının değerlendirilmesi. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(2), 175-183 doi.org/10.16899/gopctd.326665
• Kültürsay, N., Bilgen, H., Türkyılmaz, C. (2018). Türk Neonatoloji Derneği sağlıklı term bebeğin beslenmesi rehberi. Turkish Archives of Pediatrics, 53(Suppl 1), 128-137.
• Kurt, N. C. (2020). Anne sütüne ve emzirmeye genel bakış. Klinik Tıp Pediatri Dergisi, 12(1), 20-25.
• Lamouniera, J. A., Chavesb, R. G., Regoc, M. A. S., Bouzadac, M. C. F. (2019). Baby friendly hospital ınitiative: 25 years of experience in Brazil. Revista Paulista de Pediatria: Orgão Oficial da Sociedade de Pediatria de São Paulo, 37(4),486-493. doi: 10.1590/1984-0462/;2019;37;4;00004
• Linares, A. M., Parente, A. D. N., Coleman, C. (2018). Attitudes, practices, and knowledge about human lactation among nursing students. Clinical Lactation (Amarillo), 9(2), 59-65. doi: 10.1891/2158-0782.9.2.59
• Maharlouei, N., Pourhaghighi, A. H., RaeisiShahraki, H., Zohoori, D., Lankarani, K. B. (2018). Factors Affecting Exclusive Breastfeeding, Using Adaptive LASSO Regression. International Journal of Community Based Nursing and Midwifery, 6(3), 260-271.
• McLaughlin, M., Fraser, J., Young, J., Keogh, S. (2011). Paediatric nurses' knowledge and attitudes related to breastfeeding and the hospitalised infant. Breastfeeding Review : Professional Publication of The Nursing Mothers' Association of Australia, 19(3), 13-24.
• Meedya, S., Fernandez, R., Fahy, K. (2017). Effect of educational and support interventions to increase long-term breastfeeding rates in primiparous women: a systematic review 105 protocol. Joanna Briggs Institute Database of Systematic Reviews and Implementation Reports, 15(9), 594-602. doi: 10.11124/JBISRIR-2016-002955
• Mızrak Şahin, B., Özerdoğan, N., Özdamar, K., Gürsoy, E. (2019). Factors affecting breastfeeding motivation in primiparious mothers: An application of breastfeeding motivation scale based on self-determination theory. Health Care for Women International, 40(6), 637-652. doi: 10.1080/07399332.2018.1526289
• National Health and Medical Research Coincil (2019). Infant Feeding Guidelines: Information for health workers. Erişim tarihi: 17.02.2022. https://www.nhmrc.gov.au
• Negussie, B. B., Hailu, F. B., Megenta, A. D. (2018). Knowledge and practice of essential newborn care and associated factors among nurses and midwives working at health centers in Jimma Zone, Ethiopia, 2016. Journal of Nursing Care, 7(1), 2167-2168. doi:10.4172/2167-1168.1000446
• Nojiri, K., Kobayashi, S., Higurashi, S., Takahashi, T., Tsujimori, Y., Ueno, H. M., …Kaboyashi, T. (2020). Maternal health and nutrition status, human milk composition, and growth and development of infants and children: a prospective Japanese human milk study protocol. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(6), 1869. doi: 10.3390/ijerph17061869
• Oktay, Ö., Coşkun, A. M., Bostancı, S. (2018). Anne sütü mucize olmaya devam ediyor. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences,10(3), 228-237. doi: 10.5336/nurses.2017-58156
• Pound, C., Ward, N., Freuchet, M., Akiki, S., Chan, J., Nicholls, S. (2016). Hospital staff’s perceptions with regards to the Baby-Friendly Initiative: Experience from a Canadian tertiary care centre. Journal of Human Lactation: Official Journal of International Lactation Consultant Association, 32(4), 648-657. doi: 10.1177/0890334416662630
• Shaw, S. C., Devgan, A. (2018). Knowledge of breastfeeding practices in doctors and nurses: A questionnaire-based survey. Medical Journal, Armed Forces India, 74(3), 217-219. doi: 10.1016/j.mjafi.2016.11.015
• Sin, S., Şener, E. (2020). Bebek dostu hastane girişimi: örgütsel düzeyde bir kavram analizi. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, (2), 265-279.
• Spatz, D. L. (2014). Core competencies in human milk and breastfeeding: Policy and practice implications for nurses. Nursing Outlook, 62(4), 297-298. doi: 10.1016/j.outlook.2014.04.004
• Tüğdür, M., Öğüt, S., Karaman, A. D., Günay, N. (2020). Yeni doğum yapmış annelerin anne sütü ile ilgili uygulama ve görüşleri: aydın’da bebek dostu hastane örneği. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(4), 617-624. doi.org/10.31067/0.2020.262
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (TCSB) (2018). Emzirme Danışmanlığı Uygulayıcı Kitabı. Erişim tarihi: 19.01.2022. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/Emzirme_Danismanligi_Uygulayici_Kitabi_2018.pdf
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (TCSB) (2020). Süt Sağma. Erişim tarihi: 20.02.2022. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/afis_brosur/St_sama_07_02_2020.pdf
• Türkiye Nüfus Sağlık Araştırması (TNSA) (2018). Ana Raporu. Erişim tarihi: 20.01.2022. http://www.sck.gov.tr/wp-content/uploads/2020/08/TNSA2018_ana_Rapor.pdf
• Whitford, H. M., Wallis, S. K., Dowswell, T., West, H. M., Renfrew, M. J. (2017). Breastfeeding education and support for women with twins or higher order multiples. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 2(2), CD012003. doi: 10.1002/14651858.CD012003.pub2
• World Health Organization (WHO) (2018). Breastfeed. Erişim tarihi: 25.05.2022. https://www.who.int/nutrition/topics/exclusive_breastfeeding/en/
• World Health Organization (WHO) (2019). World health statistics 2019: Monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. Erişim tarihi: 17.01.2023. https://www.who.int/publications/i/item/9789241565707
• World Health Organization (WHO) (2020). Promoting Baby-Friendly Hospitals. Erişim tarihi: 25.02.2022. https://www.who.int/activities/promoting-baby-friendly-hospitals.
• Yılmazbaş, P., Keskindemirci, G., Özbörü, Ö., Kural, B., Cantürk, İ, Boran, P., … Gökçay, G. (2020). Awareness and attitudes of health workers about breastfeeding and baby friendly hospital practices. Turkiye Klinikleri Journal of Pediatrics, 29(3), 153-158. doi: 10.5336/pediatr.2019-72923