Alman İmparatorluk Donanmasının Kuruluşunun Alman İngiliz Siyasi İlişkilerine Etkisi Üzerine Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 16 - 35, 28.11.2024

Çağrı Pala

Öz

II. Wilhelm’in iktidarı elde etmesi ve sonrasında emperyalizmin artan önemi ile Alman dış politikası, Bismarck döneminin aksine dış ilişkilere ve silahlanma mücadelesine yansıdı. Dünya güçleri ile rekabet edebilmek için Avrupa sınırlarının dışına açılmak ve değişen dünya politikasını Alman donanmasına uygulamak askeri bir strateji olarak benimsendi. Alman milletinin geleceğini denizlerde gören Wilhelm, Donanmada köklü ıslahat programları oluşturuldu. Bu sebeple o küçük boyuttaki deniz stratejilerine dayanan kıyı savunma amacıyla tasarlanan torpido botların aksine dünyanın saygınlığını kazanacak, Alman sömürgelerini savunacak ve açık denizlerde Alman şileplerini koruyacak bir donanma inşası gibi dünya politikası güden bir donanma; yeni Alman dış politikası için vazgeçilmez bir unsurdu. Alman savaş gemilerinin yurtdışındaki yeni harekât tarzlarına ait planlamalar bizzat Wilhelm’in politikası kapsamında tertip edilmekteydi, Wilhelm, yurtdışındaki gemilerin istisna haller dışında savaş durumunda olmasını ve kruvazör savaşına katılmasını emrediyordu. II. Wilhelm’in “Drang Nach Osten” politikası ile yayılmacı bir dış siyaset takip ederek doğuya eğilim göstermesi Almanya'nın bir dünya gücü olarak günden güne güçlenen konumu ile birleşince İngiltere'yi Kral Edward'ın adıyla anılan yeni bir politika başlatmaya teşvik etti. Ancak bu politika Almanların zihninde kışkırtıcı bir etki yarattı. Almanya, Kral Edward'ın etkinliğinde saldırgan bir ruh gördü ve bu sadece Almanya'nın prestijini ve dünya siyasetindeki konumunu daha da sağlamlaştırma ve emperyalizmde ısrar etme kararlılığını güçlendirdi. Eşi benzeri görülmemiş askeri zaferlerin yarattığı ve muazzam bir ekonomik yükselişle daha da artan Alman güç bilinci, İngiltere'nin karşı hamlesinde yeni bir kaynak buldu. Diğer yandan Alman Deniz stratejisinin temeli En büyük deniz gücüne sahip düşmanlara karşı bir savaş durumunda düşmanın tüm vurucu güçlerini Alman Donanmasına karşı yoğunlaştırma derecesinde konumunu tehlikeye atacak kadar tehlikeler içerecekti. Temelde düşman donanması önemli bir güç üstünlüğüyle karşılamayı başarsa bile, güçlü bir Alman filosunun yenilgisi düşmanı öylesine zayıflatacaktı ki, elde edebileceği zafere rağmen, dünyadaki kendi konumu artık yeterli bir filo tarafından güvence altına alınamayacaktı. Açıkça İngilizlerin denizlerdeki üstünlüğüne karşı yöneltilen bu açık dil, 1904’yılından itibaren askeri rekabete zemin hazırlarken iki süper güç arasında Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) ile sonuçlanan bir silahlanma yarışına yol açtı. Alman Donanmasının faaliyet göstermesi Alman ve İngiliz rekabetine Cihan Harbine giden yolda kaynaklara ne şekilde yansımıştı? Bu makalede, 1871 ile 1918 yılları arasında Alman donanmasının gelişimi hakkında bilgiler verilerek Donanmanın gelişimine ilişkin beklentiler, hayal kırıklıkları ve bu algılara verilen önemi incelemektedir. Dolayısıyla incelenen dönem, Alman denizcilik politikasının başlangıcını, 1900'lerde Reichsmarineamt'ın yükselişi ve Birinci Dünya Savaşı'nı kapsamaktadır. Çalışma, Donanmadan Sorumlu Devlet Bakanı Alfred v. Tirpitz'in dönemindeki denizcilik tarihini, savunucularının nihayetinde gerçekleştiremeyecekleri bir planlama projesi olarak analiz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

II. Wilhelm, Tirpitz, Alman Donanması, Kiel, Wilhelmshaven, İngiliz Donanması.

AN ASSESSMENT OF THE IMPACT OF THE ESTABLISHMENT OF THE ON GERMAN- BRITISH POLITICAL RELATIONS

Öz

With Wilhelm II's rise to power and the increasing importance of imperialism afterwards, German foreign policy, in contrast to the Bismarck period, was reflected in foreign relations and the struggle for armaments. In order to compete with the world powers, it was adopted as a military strategy to expand beyond the borders of Europe and to apply the changing world policy to the German navy. Wilhelm, who saw the future of the German nation in the seas, established radical reform programmes in the Navy. For this reason, unlike the torpedo boats designed for coastal defence based on small-sized naval strategies, a navy pursuing a world policy such as the construction of a navy that would gain the respect of the world, defend German colonies and protect German freighters on the high seas was an indispensable element for the new German foreign policy. The planning of the new mode of operation of German warships abroad was organised in the context of Wilhelm's policy. Wilhelm ordered the ships abroad to be in a state of war and to participate in cruiser warfare, except in exceptional cases. Wilhelm II's policy of ‘Drang Nach Osten’, an expansionist foreign policy with a tendency towards the east, combined with Germany's strengthening position as a world power, encouraged Britain to initiate a new policy named after King Edward. However, this policy had a provocative effect on German minds. Germany saw an aggressive spirit in King Edward's activity and this only strengthened Germany's determination to further consolidate its prestige and position in world politics and to persist in imperialism. The German consciousness of power, created by unprecedented military victories and further enhanced by a tremendous economic upswing, found a new source in the British counter-move On the other hand, the basis of German naval strategy would involve dangers to the extent that in the event of a war against an enemy with the greatest naval power, the enemy would jeopardise its position to the extent of concentrating all its striking forces against the German Navy. In principle, even if the enemy fleet managed to meet it with a considerable superiority in strength, the defeat of a strong German fleet would so weaken the enemy that, despite any victory he might achieve, his own position in the world would no longer be secured by an adequate fleet. This explicit language, clearly directed against British superiority at sea, set the stage for military rivalry from 1904 onwards, leading to an arms race between the two superpowers that culminated in the First World War (1914-1918). How was the activity of the German Navy reflected in the sources of German and British rivalry on the road to the First World War? This article analyses the expectations, disappointments and the importance given to these perceptions by providing information about the development of the German Navy between 1871 and 1918. The period therefore covers the beginnings of German naval policy, the rise of the Reichsmarineamt in the 1900s and the First World War. The study analyses naval history during the reign of Alfred v. Tirpitz, Minister of State for the Navy, as a planning project that its proponents ultimatelyfailedtorealise

Anahtar Kelimeler

Wilhelm II, Tirpitz, German Navy, Kiel, Wilhelmshaven, British Navy.

Kaynakça

• 1. Arşiv Kaynakları/Archival Sources
• Bundesarchiv Militärarchiv (BArch MA).
• Bundesarchiv Abteilung Militarischearchive Reichmarine (BArch MA, RM).
• Bundesarchives Abteilung, Marine Abteilung (BArch MA, RM 38/126).
• 2. Süreli Yayınlar
• Der Wächter 1864-1902, Montag, 06.11.1899.
• Der Deutsche Ekonomist, Berlin’den 13 Marz 1897, “Die Verstarkung der Flotte”.
• Kölnische Zeitung, 1803-1945, 21 Marz 1883.
• Kölnische Zeitung, 28.11.1876, Mittwoch.
• Kölnische Zeitung, 1803-1945, 22 Marz 1883.
• Marine Rundschau, Armee Abteilung, 1889.
• Norddeutsche Allgemeine Zeitung, Morgen-Ausgabe, Donnerstag, 02.10.1879.
• Norddeutsche Allgemeine Zeitung, Morgen-Ausgabe, Donnerstag, 03.11.1879.
• The Seward Gateway Newspaper (Seward Alaska), August 10,1916.
• 3. Araştırma ve İnceleme Eserleri
• Akcan, Erol. İttihat Terakki Fırkası’nın Paramiliter Gençlik Kuruluşları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2015.
• Armaoğlu, Fahir. 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınevi, 2010.
• Basting, Von Horst. Kaiser II. Wilhelm Die Kaiserliche Flotte. Planet Wissen, 2013.
• Berghahn, Volker R. "Zu den Zielen des Deutschen Flottenbaus unter Wilhelm II." Historische Zeitschrift 210, no. 1 (1970): 34-100.
• Bitterauf, Theodor. Die Deutsche Politik und die Entstehung des Kriges. München: C. H. Beck (O. Beck), 1915.
• Boh, Felix, Unsere Zukunft Liegt auf dem Wasser, Kaiser Wilhelm und die Marine. Dresden: Buchdruckerei der Kamerad, 1899.
• Bönker, Dirk. “Global Politics and Germany’s Destiny ‘from an East Asian Perspective’: Alfred von Tirpitz and the Making of Wilhelmine Navalism.” Central European History 46, no. 1 (2013): 61–96. https://doi.org/10.1017/S0008938913000034.
• Bönker, D. “Naval Race between Germany and Great Britain, 1898-1912.” Edited by U. Daniel, P. Gatrell, O. Janz, H. Jones, J. Keene, A. Kramer, and B. Nasson. Berlin: Freie Universität Berlin, January 11, 2015.
• Breuilly, John. Avusturya, Prusya ve Almanya’nın Oluşumu 1806-1871.
• Ali Selman tarafından çevrildi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2019.
• Buchan, John. The Battle of Jutland. Thomas Nelson Sons Ltd, 1918.
• Cemal, Salih. “von Tirpitz ve Onun Deniz Atmacaları”. Deniz Mecmuası 317 c. 42 (Haziran 1930): 640-641.
• Eckart, Kehr. “Englandhaß und Weltpolitik”. Zeitschrift für Politik 17 (1928): 500-526.
• Falkenhayn, Erich von. Birinci Dünya Savaşında Almanya, Faruk Yılmaz tarafından hazırlandı. İstanbul: İz Yayıncılık, 2012.
• Farquharson-Roberts, Mike. A History of the Royal Navy: World War I. London: I.B. Tauris, 1998.
• Fitzsimons, Bernard. Warships & Sea Battles of World War I. Londra: Bpc Publishing, 1973.
• Franken, Klaus. Von Schwarz-Weiss-Rot zu Schwarz-Rot-Gold: der Übergang von Seeoffizieren der Kaiserlichen Marine in die Marine der Weimarer Republik. Berliner Wissenschafts-Verlag, 2018.
• Gencer, Mustafa. Imperialismus und Die Orientalische Frage. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2006.
• German Naval Expert. “The German Navy And England”. The North American Review 645 c. 190 (Aug. 1909): 250-257.
• Halpern, Paul G. A Naval History of World War I. Maryland: Naval Institute Press, 1994.
• Havern Sr., Christopher B. Ensuring the Lifeline to Victory: Antisubmarine Warfare, Convoys, and Allied Cooperation in European Waters During World War I. Washington, DC: Naval History and Heritage Command Department of the Navy, 2020.
• Henk, L. von. Zur See. Hamburg: Verlangstalt und Duckerei Actien Gasselschaft, 1896.
• Herwig, Holger. The Imperial German Navy 1888-1918. Routledge Library Editions The First World War. New York: Routledge Taylor Francis Group, 1980.
• Hessell, Ulrich von. Tirpitz: Sein Leben und Wirken mir Berücksichtigung seiner Beziehungen zu Albrecht von Stoch. Stuttgart: 1920.
• Hildebrand, Klaus. "Reich - Großmacht - Nation: Betrachtungen zur Geschichte der deutschen Außenpolitik 1871-1945" Historische Zeitschrift 259, no. 1 (1994): 369-390. https://doi.org/10.1524/hzhz.1994.259.jg.369
• Hurd, Archibald ve Henry Castle. German Sea Power: Its Rise, Progress and Economic Basis. New York: Charles Scribner's Sons, 1914.
• Karal, Enver Ziya. Osmanlı Tarihi VIII: Birinci Meşrutiyet ve İstibdat Devirleri (1876 - 1907). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1995.
• Kolonial Abteilung des Auswartiges Amts, Deutsches Kolonialblatt, Amtsblatt für die Schussgebiete des Deutschen Reichs, VI Jahrgang. Berlin: 1895.
• Kelly, Patrick J. “Strategy, Tactics, and Turf Wars: Tirpitz and the Oberkommando Der Marine, 1892-1895.” The Journal of Military History 66, no. 4 (2002): 1033–60. https://doi.org/10.2307/3093263.
• Lyon, David. Conway's All The World's Fighting Ships, 1860-1905. Londra: Germany Navy, 1979.
• Marti, Oscar Albert. The Anglo-German Commercial and Colonial Rivalry as a Cause of the Great War; A thesis presented to the Department of History. Boston: The Stratford Company, 1917.
• Massie, Robert K. Dretnot/İngiltere, Almanya ve Yaklaşan Savaşın Ayak Sesleri, Mehmet Harmancı tarafından çevrildi. İstanbul: Sabah Kitapları, 1995.
• Mataja, Heinrich. Die Entstehung des Weltkriges. Berlin: Zentral-Europäischer Verlag, 1921.
• Maurer, John H. “Arms Control and the Anglo-German Naval Race before World War I: Lessons for Today?” Political Science Quarterly 112, no. 2 (1997): 285–306. https://doi.org/10.2307/2657942.
• Ortaylı, İlber. Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu. İstanbul: Timaş Yayınları, 2016.
• Raeder, E. Der Krieg zur See 1914, Nordsee Band.
• Rhades, Jürgen. Die Deutsche Marine In Vergangenheit und Gegenwart. Minden/Westfalen: Wilhelm Köhler Verlag, 1967.
• Rahn, Werner. “German Navies from 1848 to 2016: Their Development and Courses from Confrontation to Cooperation.” Naval War College Review 70, no. 4 (2017): 12–47.
• Rathmann, Lothar. Alman Emperyalizminin Türkiye’ye Girişi, (Berlin-Bağdat). Ragıp Zarakolu tarafından hazırlandı. İstanbul: Belge Yayınları, 1982.
• Rojek, Sebastian. Versunkene Hoffnung Die Deustche Marine im Umgang mit Erwartungen und Enttauschungen 1871-1930. Berlin: Walter de Gruyter, 2017.
• Rüger, Jan. The Great Naval Game Britain and Germany in the Age Empire. New York: Cambridge University Press, 2007.
• Schuselka, Franz. Mittelmeer Ost und Nordsee. Leipzig: Widmannsche Buchhandlung, 1845.
• Scientific American a Division of Nature America Inc., The Battle of Jutland 23, c. 119 (December 7, 1918): 100-452.
• Seiz, Johann Christian. Die Türken, Eine Krieger-nation: Wise Sie Entstanden, Ein Grosses Reich In Drei Welttheilen Gegründet. G. Heckenast, 1854.
• Seligmann, Matthew S., Frank Nägler, and Michael Epkenhans, eds. The Naval Route to the Abyss: The Anglo German Naval Race 1895-1914. Boydell & Brewer, 2015.
• Siebold, Alex Freihernn. Die Flotten Frage in Ihrer Beziehung. Würzburg-Leipzig: Woerls Reisebücherverlag, 1897.
• Soy, H. Bayram. Almanya’nın Osmanlı Devleti Üzerinde İngiltere ile Nüfuz Mücadelesi (1890-1914). Ankara: Phoenix Yayınevi, 2004.
• Steinberg, Jonathan. Bismarck, Hakan Abacı tarafından çevrildi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 2020.
• Sutton, James E. “The Imperial German Navy 1910-1914”. Phd diss., Indiana University, 1953.
• Storer, Colin. Weimar Cumhuriyeti’nin Kısa Tarihi, Sedef Özge tarafından çevrildi. İstanbul: İletişim Yayınları, 2022.
• Tirpitz, Amiral von. Tirpiç'in Hatıratı, Büyük Erkan-ı Harbiye Reisliği IX. Şube Müdürü Dz. Kaymakam Sait Talat tarafından çevrildi. İstanbul: Deniz Matbaası, 1932.
• Valentin, Veit. Deutsche Geschichte Band II, 1885-1947. Münih: Droemer Knaur, 1965.
• Wettler, Franz Uhle. Alfred von Tirpitz in seiner Zeit. Bonn: Verlag E. S Mittler, 1998.
• Wienfort, Monika. Prusya Tarihi. Arif Ünal tarafından çevrildi. İstanbul: Runik Kitap, 2020.
• Wiest, Andy. The Illustrated History of World War I. New Jersey: Amber Books Ltd, 2021.
• Winkler, Heinrich August. Der Lange Weg nach Westen Deutsche Geschichte vom Ende des Alten Reiches bis zum Untergang der Weimar Republik. Band 1. München: Beck, 2010.
• Williams, Joseph. The Sunken Gold: A Story of World War I Espionage and The Greatest Treasure Salvage in History. Chicago: Chicago Review Press Incorporated, 2017.
• Wyckoff, Richard L. “The Anglo- German Naval Race”. Master Thesis, Florida Atlantic University Boca Raton, 1972.