TÜRKİYE’DE BİR YETKİNLİK OLARAK GİRİŞİMCİLİK

Year 2012, Volume: 1 Issue: 2, 1 - 9, 01.07.2012

Çiğdem Vatansever

Abstract

Girişimcileri, girişimci olmayanlardan ayıran belirli kişilik özellikleri, bireysel değerler olduğu ve davranışlarının farklılaştığı bilinmektedir. Bu çalışmanın ana odağı girişimciliği bireysel düzeyde farklı yaklaşımları göz önünde bulundururak ele almaktır. Hangi özelliklerin girişimciyi kendi işini kurmaya yönelttiği ve sonrasında girişimini başarıyla sürdürmesini, ayakta kalmasını sağladığı sorularına yanıt aranmış, bu bağlamda ilgili yazın gözden geçirilmiştir. Şu ana kadar yapılan çalışmalardaki girişimci özellikleri liderlik ve yetkinlikler perspektifinden değerlendirilmiştir. Girişimcilik bugünün iş dünyasında yalnızca kendi işini kuran ve geliştiren bireyler için değil, rekabet ederek ayakta kalmak isteyen kurumsal şirketler için de gereklidir. Bu nedenle girişimcililiğin ne kadar önemli olduğunu fark eden kurumsal şirketler, çalışanlarının girişimcilik davranışlarını desteklemeye başlamışlardır. Girişimcilik ve liderliğin ortaklıkları ve farklılıkları bir başka ilgi konusudur. Şirket içi girişimcililik, iç girişimcilik gibi kavramlarla adlandırılan bu konu aynı zamanda yöneticilik ve liderliğin bir unsuru olarak ele alınmaktadır. İç girişimcilik yaklaşımının gelişimi ile birlikte, çalışanların girişimci davranışlarının geliştirilmesine gereksinim duyulmuş ve yetkinlik modelleri tanımlanmaya başlanmıştır. Bireysel düzeyde girişimciliğin nasıl oluştuğunu ve geliştiğini araştıran, endüstri ve örgüt psikolojisi ile örgütsel davranış alanındaki çalışmalar kısıtlıdır. Girişimciliği tanımlayan yetkinliklerin olması, bu yetkinliklerin davranış diline dönüşmesi ve böylece eğitimlerle ve diğer gelişim programlarıyla desteklenmesi girişimciliğin gelişimine katkı sağlayacaktır.

Keywords

Girişimcilik, liderlik, girişimcilik yetkinlikleri, kişilik özellikleri, iç girişimcilik, girişimci davranış

THE ENTREPRENEURSHIP COMPETENCY IN TURKIYE

Abstract

Entrepreneurs have some differentiating personality characteristics, personal values and behaviors comparing to the employees. The focus of this paper is to review these differentiating qualities with an organizational psychology perspective. The main questions are: Which characteristics make a person to start a new business and then maintain it with a success. The definitions of entrepreneurship and the research findings about the personal characteristics were filtered in terms of leadership and individual competencies. Entrepreneurial capacity, especially in terms of innovation and product development, is also a quality for the established businesses to compete and survive. So the companies are developing internal entrepreneurship programs in order to develop their employees entrepreneurships. The difference or the commonality of the entrepreneur and leader is another important issue, especially for corporate entrepreneurship domain. At the beginnings of entrepreneurship studies, the entrepreneur was perceived as the leader at the same time. The personality traits which are considered as spesific to entrepreneurs should define with an individual framework of a competency model. So instead of "entrepreneurial spirit" it will enable us to be talking behaviors in a more concrete way. This competency modeling will also play a critic role in human resources systems such as entrepreneurship training and development programs

Keywords

Entrepreneurship, leadership, qualifications of entrepreneurship, character qualifications, intrapreneurship, enterprising behaviour

References

• Akdemir, A., Kasımoğlu M. ve Uygun, R. (2009) Yerel Piyasalarda Girişimsel Niyetlerin Ortaya Çıkışı. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Eskişehir.
• Akdoğan, A. ve Cingöz, A. (2008) İç Girişimcilik Düzeyine İlişkin Algılamaların İşgörenlerin Tutumları Üzerine Etkileri: Kayseri İli’nde Bir Araştırma 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Alpay, G., Özçelik, H., Bodur, M. Ve Kabasakal, H. (2000) Türk Toplumunda Ermeni, Musevi ve Türk Kökenli Girişimcilerin İş Değerleri. Alıntı: Aycan, Zeynep (Ed.) Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:21 Ankara
• Atsan, Nuray (2008) Metafor analizi yoluyla girişimci ve girişimcilik kavramlarının tanımlanması: Keşfedici Bir Çalışma. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Boyacıgiller, Nakiye A. (2000) Örgüt Biliminden Türk Yöneticilerinin Alacağı Dersler: Bazı Uyarılar ve Önlemler. Alıntı: Aycan, Zeynep (Ed.) Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:21 Ankara
• De Cremer, D. van Dick, R. ve Murnighan J. K. (2011) Social Psychology in Organizations. Routledge. Taylor Francis Group. ABD.
• Çetin, Aysun, İbrahimoğlu, Nurettin ve Sevim, Leyla (2008). Akademik Girişimcilik Davranışı Bakımından Devlet ve Vakıf Üniversitelerindeki Akademisyenler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Çetindamar, Dilek (2002) Türkiye’de Girişimcilik. TÜSİAD Yayın No: /2002-12/340 İstanbul
• Eczacıbaşı, Bülent (2000) Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve Girişimcilik. Aycan, Zeynep (Ed.) Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:21 Ankara.
• Erdem, İnci A., Yener, Müjdelen ve Aykol, Sinem E. (2008) Girişimcilik Değerleri ve Girişimcilik Davranışı Yönelimleri Üzerine Bir Araştırma. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Erdem, Ferda (2001) Girişimcilerde Risk Alma Eğilimi ve Belirsizliğe Tolerans İlişkisine Kültürel Yaklaşım. Akdeniz Ü. İİBF Dergisi. Cilt 2 S: 43-61. Alıntı: Yazıcı, K. ve Tan Şahin, K. (2006). Türkiye’de Girişimciliğin Gelişimi: Kültürel ve Makro-Kurumsal Bağlamın Birlikteliği. Yönetim. Yıl:17, Sayı: 53.
• Fiş, A.Murat ve Wasti, A (2009) Örgüt Kültürü ve Girişimcilik Yönelimi İlişkisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 35 (Özel Sayı), 127-164.
• Frese, Michael (2011) Entrepreneurial Actions: An Action Theory Approach. (Eds) Cremer, David; van Dick Rolf ve Murnighan, J. Keith (2011) Social Psychology and Organizations. Routledge. ABD.
• Gündüz, Şafak (2010) Kontrol Liderin Elinde mi? Girişimcilik Okulundan Cevap. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (2) 2010, 212-222
• Hartog, Joop, von Praag, Mirjam ve van der Sluis, Justin (2010) If You Are So Smart, Why Aren’t You An Entrepreneur? Returns to Cognitive and Social Ability: Entrepreneurs Versus Employees. Journal of Economics and Management Strategy, Vol. 19, Number 4, Winter 2010, 947-989.
• Hayton C. J. ve Kelley, D.J. (2006) A Competency Based Framework for Promoting Corporate Entrepreneurship. Human Resources Management. Vol. 45. No:3, 407-427.
• Hisrich, R., Langan-Fox, J. ve Grant,S. (2007) Entrepreneurship Research and Practice: A Call to Action for Psychology. American Psychologist, Cilt:62 Sayı:6 575-589.
• Hisrich, RD, Peters, M P ve Shepherd, DA (2005) Entrepreneurship. (6th edition)New York Mc Graw Hill / Irwin. Alıntı Hisrich, R., Langan-Fox, J. ve Grant,S. (2007) Entrepreneurship Research and Practice: A Call to Action for Psychology. American Psychologist Cilt:62 Sayı:6 575-589.
• Hughes, R. ,Ginnett ,R. ve Gordon, C. (2009) Leadership: Enhancing the Lessons of Expereince. Mc Graw Hill. ABD.
• Jensen, Susan M. ve Luthans F. (2006) Relationship between Entrepreneurs’ Psychological Capital and Their Authentic Leadership. Journal of Managerial Issues Vol: 18 No:2 p: 254-273
• Naktiyok , A., Timuroğlu, K. ve Karabey, C.N.(2008) Girişimsel Niyetin Belirleyicisi Olarak Girişimsel Öz Yetkinlik: Sosyo-Demografik Faktörler Açısından bir İnceleme. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Örge, Ö., Yener, M., Aykol, S. Ve Göğüş, I. (2009) Girişimci mi, Girişimcilik mi? Girişimcilik Çalışmalarında Bireyin Yüceltilmesi. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Eskişehir.
• Paşa, S.F. (2000). Türkiye Ortamında Liderlik Özellikleri. Z. Aycan (Der.), Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları (ss. 225-243). Ankara, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No:21.
• Thornberry, N. E.(2003) Corporate Entrepreneurship: Teaching Managers To Be Entrepreneurs. Journal of Management Development, Cilt 22 Sayı 4, 329 -344
• Akdoğan, A. ve Cingöz, A. (2008) İç Girişimcilik Düzeyine İlişkin Algılamaların İşgörenlerin Tutumları Üzerine Etkileri: Kayseri İli’nde Bir Araştırma 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• TÜGİAD (1993) Ekonomik Kalkınmada Girişimciliğin Önemi ve Değişen Girişimci Nitelikleri. Türkiye Genç İş Adamları Derneği. İstanbul.
• Vatansever, Ç. (2008) İnsan Kaynakları Yönetimi Yetkinlik Modeli Oluşturma. Yayınlanmamış niteliksel saha çalışması.
• Yazıcı, K. ve Tan Şahin, K. (2006). Türkiye’de Girişimciliğin Gelişimi: Kültürel ve Makro-Kurumsal Bağlamın Birlikteliği. Yönetim. Yıl:17, Sayı: 53.
• Yukl G. (2010) Leadership in Organizations. Pearson Prentice Hall. ABD
• Capital Dergisi (2005) Girişimci Yetiştiren Şirket Hedefe Ulaşıyor başlıklı yazı. http://www.capital.com.tr/Haberler/Detay.aspx?HaberID=18491 Erişim tarihi 10 Eylül 2011.
• Platin Dergisi Araştırma (2010) “Türkiye’de Kurumsal Girişimcinin Adı Yok” başlıklı Bahar Akgün yazısı. http://www.hrm.com.tr/kurumsal_girisimci.pdf. Erişim Tarihi 10 Eylül 2011.