TÜRKİYE’DE PARA POLİTİKASININ YAPISI VE PARA KURALI: 1990-2013 DÖNEMİ1

Year 2014, Volume: 3 Issue: 6, 4 - 23, 01.07.2014

Nüket Kırcı Çevik Vedat Pazarlıoğlu

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye örneğinde 1990:1-2013:3 dönemi için para politikasının yapısı, ilgili teorik ve ampirik literatür ışığında ve geri bildirim kurallarına uygun olarak oluşturulan para kuralına dayalı olarak belirlenmeye çalışılmıştır. Taylor (1993) tarafından önerilen para kuralı denkleminin tahminlenmesinde Markov Rejim Değişim tekniği uygulanmıştır. Leeper (1991) terminolojisine göre, para politikasının kriz öncesi dönemlerde ve 1994, 1998, 2001 ve 2008 krizleri süresince pasif yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. 2001 yılına kadar genel itibariyle para politikasında sürekli bir pasif yapı gözlenememiş, özellikle de krizlerin başlangıç dönemlerinde görülen para politikası aktif rejimler uygulanan para politikalarda istikrar kaybına neden olmuştur. 2001 sonrasında ise para politikası pasif rejim sürekli olarak devam etmiş ve daha istikrarlı para politikaları uygulanabilmiştir. Bu çerçevede elde edilen bulgular, ele alınan dönem için TCMB’nin Taylor benzeri bir kurala göre hareket ettiğini ve özellikle kriz dönemleri gibi enflasyonun yüksek seyrettiği dönemlerde faiz artışlarının enflasyona bağlı olduğunu göstermektedir. 1990:1-2013:3 dönemi için elde edilen bulgular, TCMB’nin 2001 krizi öncesinde fiyat istikrarını gen bir para politikası uygularken, 2001 krizi sonrası dönemde bunun yanında finansal istikrarı da gen bir para politikası uyguladığını göstermektedir. Para kuralı denklemi en yüksek olabilirlik tahminleri aracılığıyla elde edilen katsayılar ve rejim geçiş olasılıkları, Türkiye’deki ekonomik gelişmeler, uygulanan iktisat politikaları ve teorik içerikle uyumlu elde edilmiştir.

Keywords

Para Politikası, Taylor Kuralı, Markov Rejim Değişim Modeli, Fiyat İstikrarı, Finansal İstikrar

THE STRUCTURE OF MONETARY POLICY AND MONETARY RULE IN TURKEY DURING THE PERIOD 1990-2013

Abstract

In this study, by estimating monetary rule equation via the Markov Regime Switching model, the structure of monetary policy is investigated for the Turkish economy for the period of 1990:1-2013:3 in the lights of the theoretical and empirical literature of the feedback rules. According to Leeper (1991) terminology, monetary policy may be characterized as the passive ones especially during the crises of 1994, 1998, 2001 and 2008. We find clear evidences that the probabilities of transition from the active monetary policy regime to the passive monetary policy regime become higher during the periods before the crises under consideration. The partly passive structure in the monetary policy until 2001 leads to the loss of efficiency of the monetary policy especially at the beginning of the crises. After the crisis of 2001, more efficient monetary policy could be managed by the Central Bank of the Republic of Turkey. Empirical evidence related to the period of 1990-2001 indicates that primary objective of Central Bank of the Republic of Turkey is price stability, whereas it shows that Central Bank of the Republic of Turkey has a monetary policy according to price stability and financial stability.

Keywords

Monetary Policy, Taylor Rule, Markov Switching Model, Price Stability, Financial Stability

References

• Akalın, G. & Tokucu, E. (2007). Kurala Dayalı-Takdire Dayalı Para Politikaları: Taylor Kuralı ve Türkiye’de Enflasyon Hedeflemesi Uygulaması. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(1), 37-55.
• Aklan, N. A. & Nargeleçekenler, M. (2008). Taylor Kuralı: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2), 22-41.
• Altavilla, C. & Landolfo, L. (2005). Do Central Banks Act Asymmetrically? Empirical Evidence from the ECB and the Bank of England. Applied Economics, 37, 507-519.
• Assenmacher-Wesche, K. (2006). Estimating Central Banks’ Preferences from a Time-Varying Empirical Reaction Function. European Economic Review, 50, 1951-1974.
• Aşılı, A. (2005). Para Talebi İstikrarı ve Enflasyon Hedeflemesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baydur, C. M. ve Süslü, B. (2003). Sargent ve Wallace Açısından Para Politikasına Bakış: Sıkı Para Politikası
• Enflasyonu Engellemez: TCMB’nin Para Politikasının 1989-2002 Yılları İçin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 67-80.
• Brüggeman, R. & Riedel, J. (2011). Nonlinear Interest Rate Reaction Functions for The UK. Economic Modelling, 28, 1174-1185.
• Clarida, R., Gali, J. & Gertler, M. (1998). Monetary Policy Rules in Practice: Some International Evidence.
• European Economic Review, 42(6), 33-67.
• Clarida, R., Gali, J. & Gertler, M. (1999). The Science of Monetary Policy: A New Keynesian Perspective. Journal of Economic Literature, 37, 1661–1707.
• Çağlayan, E. (2005). Türkiye’de Taylor Kuralının Geçerliliğinin Ekonometrik Analizi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 379-392.
• Çimerser, S. C. (2013). Taylor Modelinin Türkiye Uygulaması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Davies, R. B. (1987). Hypothesis Testing When the Nuisance Parameter Is Present Only Under the Alternative.
• Biometrika, 74, 33-43.
• Doğru, B. (2012). Merkez Bankası Politikalarının Fiyat İstikrarı ve Diğer İktisadi Olgular Açısından Değerlendirilmesi ve Türkiye’de Enflasyon Hedeflemesi Örneği. Yayınlanmış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dwyer, G. P. (1993). Rules and Discretion in Monetary Policy. Federal Reserve Bank of St. Lois Review, 4, 3- 13.
• Hamilton, J. D. (1994). Time Series Analysis. New Jersey: Princeton University Press.
• Judd, J. P. & Rudebusch, G. D. (1998). Taylor’s Rule and the Fed: 1970-1997. Federal Reserve Bank of San Francisco Economic Review, 3, 3-16.
• Kayhan, S., Bayat, T. & Koçyiğit, A. (2013). Enflasyon Hedeflemesi Rejiminde Öğrenme Süreci ve Asimetri: Markov Switching Yaklaşımı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8 (1), 191-212.
• Klose, J. (2011). Asymmetric Taylor Reaction Functions of the ECB: An Approach Depending on the State of the Economy. North American Journal of Economics and Finance, 22, 149-163.
• Kübalı, V. (2000). 1994-1995 Meksika Krizi. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi, Sayı:2.
• Krolig, H. M. (1997). Markov-switching Vector Autoregressions Modeling, Statistical Inference, and Application to Business Cycle Analysis, Springer, Berlin.
• Lebe, F. & Bayat, T. (2011). Taylor Kuralı: Türkiye için Bir Vektör Otoregresif Model Analizi. Ege Academic
• Review, Vol:11, Special Issue, 95-112.
• Leeper, E. M. (1991). Equilibria Under Active and Passive Monetary and Fiscal Policies. Journal of Monetary
• Economics, 27(1), 129-147.
• Leiderman, L. & Svensson, L. E. O. (1995). Inflation Targets. London: Center for Economic Policy Research.
• Markov, N. (2012). A Regime Switching Model for the European Central Bank.
• http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1672697, (01.02.2014).
• Mehra, Y. P. (1999). A forward-looking Monetary Policy Reaction Function. Federal Reserve Bank of Richmond, Economic Quarterly, 85, 33-53.
• Nelson, E. (2000). UK Monetary Policy 1972-97: A Guide Using Taylor Rules.
• http://www.bankofengland.co.uk/publications/workingpapers/wp120.pdf, (25.10.2010).
• Öztürk, N. & DURGUT, D. (2011). Faiz Oranlarının Belirleyicileri: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 3(1), 177-144.
• Perruchoud, A. (2009). Estimating a Taylor Rule with Markov Switching Regimes for Switzerland. Swiss Journal of Economics and Statistics, 145(2), 187-220.
• Poole, W. (1999). Monetary Policy Rules?. Federal Reserve Bank of St Louis Review, 4, 3-12.
• Roger, S. (2010). Inflation Targeting Turns 20. http://www.imf.org/external/pubs /ft/fandd /2010/03/pdf/roger.pdf, (20.08.2011).
• Rudebush, G. D. & Svensson, L. E. O. (1999). Policy Rules for Inflation Targeting. Monetary Policy Rules.
• Massachusetts: National Bureau of Economic Research. 203-262.
• Sandica, A. M. (2012). Characterizing Monetary Regime Switches in Romania. Procedia Economics and Finance, 3, 24–29.
• Sevensson, L. E. O. (1999). How Should Monetary Policy Be Conducted in an Era of Price Stability?. http://ideas.repec.org/p/hhs/iiessp/0680.html, (27.03.2010).
• Taylor, J. B. (1993). Discretion versus Policy Rules in Practice. Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy, 39, 195-214.
• Taylor, J. B. (2000). Reassessing Discretionary Fiscal Policy. Journal of Economic Perspectives, 14(3), 21-36.
• Temiz, D. (2008). Fiyat Düzeyinin Mali Teorisi (FTPL): Türkiye’nin 1980-2005 Dönemi için Model Uygulamaları. Yayınlanmış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı.
• Uygur, E. (2001). Enflasyon Para ve Mali Baskı: İktisat Politikasında Geri Kalmışlık. İktisat İşletme ve Finans, 189, 7-22.
• Wesche, K. (2003). Monetary Policy in Europe: Evidence from Time-Varying Taylor Rules. Bonn Econ Discussion Papers, 21.
• Woodford, M. (1999). Commentary: How Should Monetary Policy Be Conducted in an Era of Price Stability.
• http://www.columbia.edu/~mw2230/jhole.pdf, (26.07.2010).
• Yazgan, M. E. & Yılmazkuday, H. (2007). Monetary Policy Rules in Practice: Evidence from Turkey and Israel.
• Applied Financial Economics, 17, 1-8.
• Zeng, T., Wang, X. & Guo, H. (2011). Estimating Forward-Looking Rules for China’s Monetary Policy: A Regime-Switching Perspective. China Economic Review, Doi: 10.1016/j.chieco.2011.07.012.
• Zortuk, M. (2007). Koşulluluk Aracı Olma Bağlamında Kısa Vadeli Faiz Oranlarının Hedeflenen Enflasyondan
• Sapmada Kullanımı: Bounds Test Yaklaşımı. Ekonometri ve İstatistik, 6, 41-68.