Doğadan Toplanan Festuca valesiaca L. Genotiplerinde Morfolojik Farklılığın Belirlenmesi

Year 2020, , 47 - 53, 28.06.2020

Damla Pınar , Mehmet Ali Avcı

https://doi.org/10.35193/bseufbd.660687

Abstract

Çalışmada kullanılan materyaller 113O919 no’ lu TÜBİTAK projesinden elde edilmiştir. Projede 530 civarında Festuca valesiaca genotipi toplanmıştır. Materyaller fide halinde 2015 yılı Temmuz-Ağustos ayları içerisinde 0.5m x 0.5m aralıklarla S.Ü. Ziraat Fakültesi deneme tarlasına dikilmiştir. Deneme gözlem ve ölçümleri 2016 - 2017 vejetasyon döneminde alınmıştır. Doğadan toplanmış olan meşe yumağı (Festuca valesiaca L.) genotiplerin de yeşil alan ve yem bitkisi olarak kullanılabilirlik bakımından belirli tarımsal özellikleri belirlenip ve bu özellikler doğrultusunda üstün olan genotiplerden 50 adedi seçilmiştir. Çalışma sonucunda, Festuca valesiaca’nın çim kalitesi 6.73; mevsimsel renk değişimi 5.08; yaprak dokusu 2.89; yoğunluk 5.39; bitki boyu 26.70 cm; yaprak eni 0.22 cm; yaprak boyu 6.15 cm; sonbaharda büyüme şekli 4.74; bitki çapı 11.49 cm; ilkbaharda büyüme zamanı 5.10; salkım oluşturma eğilimi 4.15; salkım boyu5.81 cm; son boğum uzunluğu 17.68 cm; yeşil ot verimi skalası 3.57 olarak belirlenmiştir. Elde edilen bu veriler değerlendirilip, bu bitkilerin mera ve yem bitkileri tarımında ayrıca yeşil alan tesisinde kullanılabilme potansiyelleri ortaya konularak ve ıslah çalışmaları için temel verileri belli olan genetik materyaller elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar geniş coğrafik yapıya sahip bölgelerde mevcut varyasyonun kullanılması ile genetik tabanı genişletmek ve mevcut varyasyonun boyutunu öğrenmek ıslah çalışmalarında gerekli olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu çalışmanın ileride yapılacak benzer karakterizasyon, seleksiyon ve ıslah çalışmalarına önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Keywords

Çim Kalitesi, Meşe Yumağı, Morfolojik Özellikler

Determination of Morphological Diversity in Festuca valesiaca L. Genotypes Collected from the Nature

Abstract

The materials used in the study were obtained from TUBITAK project number 113O919. Around 530 Festuca valesiaca genotypes were collected in the project. Materials in seedlings in July-August 2015 0.5m x 0.5m intervals in S.Ü. Faculty of Agriculture was planted in the trial field. Experimental observations and measurements were taken in 2016-2017 vegetation period. Oak fescue (Festuca valesiaca L.) genotypes collected from nature were determined in terms of usability as green field and forage crops and 50 of these genotypes were selected according to these characteristics. As a result of the study, the grass quality of Festuca valesiaca is 6.73; seasonal color change 5.08; leaf texture 2.89; density 5.39; plant height 26.70 cm; leaf width 0.22 cm; leaf height 6.15 cm; growth in autumn 4.74; plant diameter 11.49 cm; growth time in spring 5.10; cluster tendency 4.15; cluster length 5.81 cm; last internode length 17.68 cm; green grass yield scale was determined as 3.57. By evaluating these data, the potential of these plants to be used in pasture and forage crops agriculture and green field facility were revealed and genetic materials with basic data for breeding studies were obtained. The results obtained in this study show that it is necessary to improve the genetic base by using the existing variation in regions with large geographical structure and to learn the extent of the existing variation in breeding studies. In addition, this study is thought to make a significant contribution to future characterization, selection and breeding studies.

Keywords

Grass Quality, Oak Fescue, Morphological Characteristics

References

• Güner, A. ve Aslan, S., (2012), Türkiye bitkileri listesi:(damarlı bitkiler), Nezahat Gökyiǧit Botanik Bahçesi Yayınları, p, 74-79.
• Budak, Ü. (2003) Karanlıkdere Vadisi (Şefaatli-Yerköy-Yozgat) Florası. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 29-44
• Şehirali, S., Özgen, M., Karagöz, A., Sürek, M., Adak, S., Güvenç, İ., Tan, A., Burak, M., Kaymak, H.Ç. ve Kenar. D. (2005) Bitki genetik kaynaklarının korunma ve kullanımı. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası VI. Teknik Kongresi. Cilt 1. Kozan Ofset, Ankara, 253- 273.
• Davis, PH. (1985). Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 10 (Gramineae), Edinburg, 173-175
• Avcıoğlu, R. (1997). Çim Tekniği (Yeşil Alanların Ekimi, Dikimi ve Bakımı). Ege Üniversitesi Matbaası, Bornova, İzmir, 271
• Tamkoç, A., Avcı, M.A. ve Özköse, A. (2009). Doğal florada bulunan çok yıllık çim (Lolium perenne L.) genotiplerinin toplanması ve ıslah amaçlı kullanılması. 106O159 nolu TUBİTAK Projesi Kesin Sonuç Raporu.
• Tamkoç, A., Avcı, M.A. ve Özköse, A. (2013). Doğal Floradan Toplanarak Bazı Bitkisel Özellikleri Belirlenmiş Çok Yıllık Çim (Lolium perenne L.) Genotiplerinin Sentetik Çeşit Islahı Yöntemiyle Geliştirilmesi, 110O312 nolu TUBİTAK Projesi Kesin Sonuç Raporu.