Şia'da İmamet Meselesi ve Egemenlik

Year 2017, , 172 - 195, 30.06.2017

Cansu Kaymal

https://doi.org/10.33905/bseusbed.309422

Abstract

Diğer inanç sistemleri
gibi İslam dini içinde de zamanla bazı farklı yollar oluşmuştur. Bu yollar
mezheplerdir. Dinler ve mezhepler toplumların kültürlerine ve siyasal
anlayışlarına yansır. İslam anlayışının da İslamiyet’e inanan toplumlara şekil
veren egemenlik ve siyasal kültürü vardır. İslam’ın farklı mezheplerine inanan
toplumlardan oluşan devletler, farklı egemenlik anlayışına sahiptir.  Bu makale, İslam dininin bir mezhebi olan Şia’nın
ortaya çıkışı, inanç felsefesi, Şia’nın bazı fırkaları ve nihayet siyasal
anlayışı ile bu anlayışın egemenlik biçimine nasıl yansıdığı hakkında bir
araştırmadır.

Keywords

İslam, inanç sistemleri, Şia, siyasal kültür

The Imamate Issue in Shia and Sovereignty

Abstract

Some different paths occured also in Islamic religion like other belief systems over time. These different paths are sects. Religions and sects reflect in the cultures and political understandings of societies and thus shape understanding of leadership and sovereignty of societies. Islamic understanding too, has a sovereignty and political culture that gives a shape Muslim societies. The states established by societies that believe in different sects of Islam have acquired an understanding of sovereignty in the direction their sect’s beliefs. Shia, on of the secst of Islamic religion has a unique understanding of sovereignty because of imamate belief. The difference of the Shia sect’s sovereignty stems from the belief that the leadership shouldn’t be left to the election of the ummah and that the leadership has come with a divine provision. The leader in Shia is the imam from Ali’s progeny and his authority can not be questioned for reasons such us wisdom, innocence, virtue. The purpose of this article is to explain the imamate issue in Shia and the understanding of Shia’a sovereignty. The article is about the emergence of Shia, a sect of Islamic religion and the philosophy of the belief, the division of the arms, and some parties of Shia and finally Shia’s political understanding and, how this understanding has reflected the form of sovereignty.

Keywords

Sects, Islam, imamate, Shia, sovereignty

References

• Akyol, T. (1999). Osmanlı’da ve İran’da Mezhep ve Devlet, İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Çağatay, N., Çubukçu İ, A. (1985). İslam Mezhepler Tarihi. Erişim tarihi: 22/11/2016, http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/595.pdf
• Demir, İ. A. (2003). İsna’Aşeriyye’de İmamın Otoritesi, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 3, ss.109-125.
• Demir, İ. A. (2016). İmamiyye Şiasında İmamet Kavramı. Erişim tarihi: 01/12/2016, http://www.hadisusulu.com/mezhebler-tarihi/imamiyye-siasinda-imamet-kavrami.html
• Dumanoğlu, M. (2000). Mezheplerin Ortaya Çıkış Nedenleri: Şia, Sünnilik, Alevilik, Ankara: Ocak Yayınları.
• Ecer, A. V. (2012). Şia ve Doğuşu. Erişim tarihi: 17/02/2017, https://siapedya.wordpress.com/2012/03/08/sia-ve-dogusu/
• Es-Salih, S. (1983). İslam Mezhepleri ve Müesseseleri, İstanbul: Bir Yayıncılık.
• Fığlalı, E. R. (1986). İmamiye Şiası, İstanbul: Selçuk Yayınları.
• Hakyemez, C. (2012). Şii İmamiyye Fıkhının Teşekkül Süreci ve İmamet. Erişim tarihi: 17/02/2017, https://siapedya.wordpress.com/2012/03/30/sii-imamiyye-fikhinin-tesekkul-sureci-ve-imamet/
• Humeyni, R. M. (1970). Velayet-i Fakih/İslam Devleti. Erişim tarihi: 10/12/2016, http://ankara.icro.ir/uploads/islamic_government.pdf
• İşcan, M. (2002). İmamiyye Şiasında Politik Bir Teori Olarak İmametin İmkanı, Ekev Akademi Dergisi, Cilt 6(10), ss. 73-94.
• Köseoğlu, N. (1997). Devlet (Eski Türkler’de, İslam’da ve Osmanlı’da), İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
• Mutlu, İ. (1995). Tarihte ve Günümüzde Caferilik, İstanbul: Mutlu Yayıncılık.
• Onat, H. (1992). Şii İmamet Nazariyesi (Kuleyni, Kummi ve Tusi’nin Görüşleri Çerçevesinde), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 32, ss.89-110.
• Onat, H. (1997). Şiiliğin Doğuşu Meselesi (Birinci Hicri Asır), Ankara İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 36, ss. 79-118.
• Ölmez, A. (1998). İslam’da Hakimiyet Anlayışı ve Meşruiyet Sorunu, Köprü Dergisi, Sayı 64, ss. 3-9
• Özarslan, S. (2005). Şia’nın Dini Otoroite Anlayışı ve Günümüze Yansımaları, Kelam Araştırmaları, Cilt 3(1), ss.41-60.
• Şirvani, H. H. (1965). İslamda Siyasi Düşünce ve İdare Üzerine Araştırmalar, İstanbul: İrfan Yayınları.
• Tabatabai, M. H. (1999). Tüm Boyutlarıyla İslamda Şia, İstanbul: Kevser Yayınları.
• Taflıoğlu, M. S. (2013). İran İslam Cumhuriyeti’nde Egemenlik ve Meşruiyet Kaynağı Olarak Velayet-i Fakih, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 68(3), ss.96-112.
• Türkyılmaz, S. (2013). Velayet-i Fakih Sisteminde Halkın Rolü. Erişim tarihi: 17/02/2017, https://www.facebook.com/permalink.php?id=438396879581912&story_fbid=449938491761084
• Üstün, İ. S. (1993). Milletlerarası Tarihte ve Günümüzde Şiilik Sempozyumu. Erişim tarihi: 10/12/2016, http://isamveri.org/pdfdrg/D025224/1993/1993_USTUNIS.pdf
• http://www.study-islam.org/turkce/carmih-ve-hilal/1-ek-musluman-mezhepleri-ve-akimlari (21/11/2016).
• http://islamdamezhepler.blogspot.com.tr/p/sia-mezhepleri.html (22/11/2016).
• http://www.ansiklopedi.biz/ansiklopedi/ismailiye-mezhebi-nedir (22/11/2016).