Fatma Âliye’nin Muhâdârât Adlı Romanında Kadının Eğitimine Dair

Year 2013, Volume: 2 Issue: 2, 295 - 311, 10.12.2013

Ürün Şen Sönmez

Abstract

Fatma Âliye Hanım’ın Muhâdârât adlı romanında kadının eğitimine dair bulguları değerlendiren bu çalışma, yazarın hayatı ve eserlerinden hareketle, romanın kaleme alındığı dönemde kadının eğitimine dair fikirlerin esere yansımalarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bir sanat eseri olarak romanın aynı zamanda sosyal bir yansıma olması, Fatma Âliye Hanım’ın Türk Edebiyatının ilk kadın yazarları arasında yer alması, yazarın farklı eserlerinde dile getirdiği fikirleri ve yaşam öyküsü ile eser arasındaki koşutlukların açıklığı, eserde kadının eğitimine dair görüşlerin ideal bir tip olan Fâzıla’da her yönü ile anlatılması incelenen roman ve konunun seçiminde etkili olmuştur. Çalışma sırasında Osmanlı Devleti’nde kadının eğitimi, Fatma Âliye Hanım’ın hayatı ve eserleri gözden geçirilmiş ayrıca yazar ve konu hakkındaki önceki çalışmalardan yararlanılmıştır. Kadının eğitimine dair bulgular romandaki olay ve kişiler merkez alınarak, ilaveten yazarın hayatı, dönemin zihniyeti ve gerçekleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir.

Keywords

Fatma Âliye Hanım, Muhâdârât, Fâzıla, Türk romanı, eğitim, kadının eğitimi.

About Women’s Education at Fatma Aliye’s Novel Named Muhâdârât

Abstract

This study evaluating the findings of woman’s education in Ms. Fatma Aliye’s novel
named Muhâdârât, based on author’s life and works, aims to present reflections of period’s thoughts
about women’s education in the novel. Besides novel as a work of art, it is a reflection of social. Ms.
Fatma Aliye was among the authors of the first woman writers of the Turkish literature. The ideas
expressed in the different works of the author and with the gap between biography and the work’s
parallelism, and the novel was examined in every aspect of views about the woman’s education
described by the ideal type Fazıla, had an effect on choosing the topic. During study, women's education
in the Ottoman Empire, life and works of Ms. Fatma Aliye were overviewed furthermore benefited from
previous studies about the author and the topic. It was evaluated considering findings about woman’s
education according to characters and events from the novel as well as author’s life and the mentality
and facts of the period.

Keywords

Ms. Fatma Aliye, Muhâdârât, Fâzıla, Turkish novel, education, woman’s education

References

• Argunşah, H. (2012). Osmanlı Kadınının Avrupa’ya Takdim ve Müdafaası: Nisvan-ı İslam, Şerif Aktaş Armağanı, 51-67.
• Atayurt, D. (2012). Muhadarat’ta Başka Türlü Eğitim: Kadınlar Arası Mücadele, Ezme ve Ezilme, Roman Kahramanları, 12, 118-123.
• Dulum, S. (2006). Osmanlı Devletinde Kadının Statüsü, Eğitimi ve Çalışma Hayatı (1839-1918), Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Fatma Âliye (1996). Muhâdarât, (Haz. Dr. H. Emel Aşa), İstanbul: Enderun.
• Irzık, S. ve Parla J. (2004). Kadınlar Dile Düşünce Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet, İstanbul: