Öz
Melâhin türü eserler, Arap edebiyatında dil alanında yazılmış olan eser türlerinden
biridir. Kelime ve zekâ oyunları, bilmece-bulmaca gibi kavramlarla ifade edilebilecek
melâhin kavramına yakın olarak “muhâcât, lugaz, ehâcî, ta‘miye, mugâlata,
mu‘âyât” gibi isimler kullanılmıştır. Zor ifadeleri çözme alışkanlığı kazandırmak,
vakti değerlendirmek, muhatabın bilgi seviyesini ölçmek, zekâyı geliştirmek ve
amacı gizlemek gibi gayeleri bulunan melâhinin şiir ve nesir türleri bulunmaktadır.
Melâhin olgusuna olumlu yaklaşıp değerli bulanların yanı sıra faydasız ve gereksiz
bir alan olduğunu iddia edenler de olmuştur. Ancak kelimelerin mecâz ve kinayede
kullanılması açısından belagat ilmiyle, kişiyi çok yönlü düşünmeye sevk etmesi
açısından felsefe bilimleriyle, kelimelerin birden çok manada kullanılmasıyla da
dilbilimiyle olan ilişkisi, melâhini değerli kılmaktadır.
* Bu makale Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde devam eden doktora tez
çalışmasından yararlanılarak hazırlanmıştır.
** Arş. Gör., Bingöl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı
Öğretim Elemanı(syesil4@hotmail.com)
BÜİFD Cilt: V Sayı: 9 Yıl: 2017/1, s. 187-196
188 Selman YEŞİL
İbn Dureyd, melâhin olgusuna farklı bir perspektiften yaklaşarak özgün içerik ve
amaca sahip bir eser ortaya koymuştur. Bu çalışmada İbn Dureyd’in Kitâbu’l-melâhin
isimli eseri, içerik ve metot açısından incelenmiş ve özgün yönleri ortaya koyularak
alandaki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Buhârî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. İsmâ‘îl, Sahîh-i Buhârî , Çağrı Yay., İstanbul 1982. El-Câhiz, Ebû ‘Usmân Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-tebyîn, Dâru’l-cîl, Beyrut. Durmuş, İsmail, ‘Lugaz’ DİA., İstanbul 2003. El-Enbârî, Ebu’l-Berekât Kemâleddin ‘Abdurrahman b. Muhammed, Nuzhetu’l-elibbâ fî tabakâti’l-udebâ, (Thk. Muhammed Ebu’l-Fazl İbrâhim) Dâru’l-fikri’l-Arabî, Kahire 1998. İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn, Lisânu’l-‘Arab, Dâru sâdir, Beyrut 1994. El-Kerderî, ‘Abdulgafûr b. Lokmân, Hayretu’l-fukahâ. ts. yy. El-Kıftî, Cemâluddîn Ebu’l-Hasan ‘Alî b. Yûsuf,
Öz
Kaynakça
- Buhârî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. İsmâ‘îl, Sahîh-i Buhârî , Çağrı Yay., İstanbul 1982. El-Câhiz, Ebû ‘Usmân Amr b. Bahr, el-Beyân ve’t-tebyîn, Dâru’l-cîl, Beyrut. Durmuş, İsmail, ‘Lugaz’ DİA., İstanbul 2003. El-Enbârî, Ebu’l-Berekât Kemâleddin ‘Abdurrahman b. Muhammed, Nuzhetu’l-elibbâ fî tabakâti’l-udebâ, (Thk. Muhammed Ebu’l-Fazl İbrâhim) Dâru’l-fikri’l-Arabî, Kahire 1998. İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn, Lisânu’l-‘Arab, Dâru sâdir, Beyrut 1994. El-Kerderî, ‘Abdulgafûr b. Lokmân, Hayretu’l-fukahâ. ts. yy. El-Kıftî, Cemâluddîn Ebu’l-Hasan ‘Alî b. Yûsuf,
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Haziran 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Mart 2017 |
| Kabul Tarihi | 15 Nisan 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: 9 |
