Üniversite Öğrencilerinin Akılcı İlaç Kullanımı Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 25 - 34, 31.12.2017

Seçil Eda Kartal Hatice Soykut Gündoğar

Öz

Bu
çalışmada yetişkin olarak kabul edilen üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç
kullanımı hakkındaki görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmış ve nitel
araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada amaçlı örneklem yöntemlerinden
kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği kullanılmıştır. Lisans öğrenimi gören 22
öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak görüşmeler yapılmış
ve görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde
içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bulgular incelendiğinde öğrencilerin
akılcı ilaç kullanımı ile ilgili yanlış ve eksik bilgilere sahip oldukları,
öğrencilerin hastalandıklarında ilk olarak istirahat ettikleri, bitkisel ve
alternatif tedavi yöntemlerini denedikleri, hastalıkları ve ilaçlarla ilgili
bilgiyi hekim, eczacı ya da sağlık meslek mensuplarından aldıkları, akılcı ilaç
kullanımı tanımını bilmedikleri, hekimin verdiği ilaçları hekimin önerdiği
şekilde kullandıkları ama kendilerinde iyileşme hissettiklerinde ilaç
kullanmayı özellikle antibiyotik kullanmayı bıraktıkları, kullandıkları ilaçta
bir yan etki yaşamaları durumunda ilaç kullanmayı bırakıp hemen hekime
başvurdukları saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda akılcı ilaç kullanımı
davranışlarına yönelik yetişkin eğitimi ilkeleri doğrultusunda üniversitelerin
sürekli eğitim merkezlerinde konu ile ilgili eğitimler düzenlenmesi,
üniversitelerde seçmeli ders olarak akılcı ilaç kullanımı dersleri verilmesi ve
alternatif tedavi yöntemleri hakkında eğitimler düzenlenmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Akılcı ilaç kullanımı, Üniversite öğrencisi, Yetişkin eğitimi

Kaynakça

• Akıcı, A. (2015). Akılcı ilaç kullanımının genel ilkeleri ve Türkiye’deki güncel durum. Türkiye Klinikler Journal of Pharmacology Special Topics, 3(1), 1-10.
• Akıcı, A. ve Kalaça, S. (2013). Topluma yönelik akılcı ilaç kullanımı. (ed) A. Akıcı. T.C Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Ankara, SGK Yayın, (93).
• Akkurt, B. (2016). Araştırma görevlilerinin (branş) akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi tutum ve davranışları (Yayınlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi). Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara.
• Aksoy, M., Alkan, A. ve İşli, F. (2015). Sağlık Bakanlığı’nın akılcı ilaç kullanımı yaygınlaştırma faaliyetleri. Türkiye Klinikleri J Pharmacol- Special Topics, 3 (1), 19-26.
• Araz, A., Harlak, H. ve Meşe, G. (2007). Sağlık davranışları ve alternatif tedavi kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (2):112-122.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri ( 21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Esin, M. N., Bulduk, S., Dural, Ç., Şenolan, G. ve Temel, E. (2007). Erişkin bireylerin ilaç kullanma ile ilgili davranışları. İ. Ü. F. N. Hem. Dergisi, 15 (60), 139-145.
• Fresle, D. A. ve Wolfheim, C. (1997). Akılcı ilaç kullanımı konusunda halk eğitimi. Küresel bir gözlem. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü. Çev: Aylin Utku. SB, RSHMB, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Yayın No: 975-590-087-X, Yayın Tarihi: SB-2004/05: 23-24.
• Gökalp, O ve Mollaoğlu, H. (2003). Uygunsuz ilaç kullanımı. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 10 (2), 17-20.
• Karakurt, P., Hacıhasanoğlu, R., Yıldırım, A. ve Sağlam, R. (2010). Üniversite öğrencilerinde ilaç kullanımı. TAF Prev Med Bull, 9 (5), 505-512.
• Kaya, H., Turan, N., Keskin, Ö., Tencere, Z., Uzun, E., Demir, G. ve Yılmaz, T. (2015). Üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18 (1), 35-42.
• Melli, M. (2010). Akılcı ilaç kullanımı. Anestezi Dergisi, 18(3): 131-134.
• Oktay, Ş. ve Akıcı, A. (2001). Yaşlılarda ilaç kullanımı ve rasyonel farmokoterapi kararı verme süreci. Geriatri, 4(3), 127-133.
• Sürmelioğlu, N., Kıroğlu, O., Erdoğdu, T. ve Karataş, Y. (2015). Akılcı olmayan ilaç kullanımını önlemeye yönelik tedbirler. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 24(4),452-462.
• Toprak, S. (2013). Akılcı ilaç kullanımı. Göğüs Kalp Damar Anestezi ve Yoğun Bakım Derneği 19. Ulusal Kongresi. 16-19 Mayıs 2013. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Tuncer, Ö., Yavuz, H., Akbaş, O., Bayındır, A.G., Işıl, A. M. ve Yüksel, A. (2016). Hastaların akılcı ilaç kullanımına ilişkin yaklaşımları: Kesitsel çalışma. İzmir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, 20 (4), 123-129.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, E., Yılmaz, E., Karaca, F., Uçar, S. ve Yüce, T. (2007).Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin ilaç kullanma durumlarının incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3 (8), 69-83.