BİNALARDA ENERJİ KORUNUMUNU SAĞLAYAN FİZİKSEL ÇEVRE ÖLÇÜTLERİ

Year 2012, Volume: 5 Issue: 1-2, 95 - 107, 06.05.2015

Mustafa Orkun Özüer

Abstract

Son yıllarda mimarlık ve sosyal bilimler alanında yapılan çalışmalar, kentsel
yaşam kurgusu içinde, insanın yaşadığı çevresi ile bütünleşmesinde, ekolojik
verileri gözeten tasarım anlayışlarının önemini ortaya koymaktadır.
Modernizm sonrasında kentlerde oluşan yeni yaşama alanlarında toplumsal
ve fiziksel çevre ilişkilerini ve ekolojik çevre kavramının algılanmasını
zorlaştıran birtakım etmenler söz konusudur. Bunlar kentsel dokunun
dağılarak genişlemesi, işlevsel ve biçimsel çeşitlilikten yoksunluk ve dış
mekânların toplumsal etkileşimi güçlendirici rollerinin gözardı edilmesidir.
Bu problemler doğrultusunda çevre-insan-yapı üçlü ilişki düzeni tekrar ele
alınmak durumundadır.
Çevre-insan-yapı arasındaki ilişki sabit değil, sürekli ve dinamiktir.
İnsani tasarım kararları tasarımın gelişmesi sürecinde belirlenir ve yapı
tamamlandığında bir dengeye oturur. Ancak zaman içinde bu ilişki önceki
dinamik durumuna döner. Bir açıdan, zamanın ve mekânın değişimine bağlı
olarak, mimari yapı ile toplumsal verilerin sürekli etkileştiği görülmektedir.
Mimarlığın en önemli görevi, bir yapının çevresi ile hacimsel, insani ve
ekolojik bir birliktelik kurmasıdır. Tasarımlar toplumsal ihtiyaçlara cevap
vermeli; insanlara birbirleriyle ilişki kurma olanakları sunmalı; aynı zamanda
doğa dostu ve ekolojik dengeye en az zararı verecek biçimde olmalıdır.
Bir mimari yapı değerlendirilirken ilk düşünülmesi gereken ölçüt çevrenin bu
ilişkilerin kurulmasına yardımcı olup olmadığıdır. Bu ilişkilerin yaşanabildiği
somut ve tarif edilebilir mekanlar ekolojik ve insani tasarım kavramı ile
sağlanabilir.

Keywords

Ekoloji, Ekolojik Tasarım, Enerji Korunumu

References

• Colombo, R., Landabaso, A., Sevilla, A. (1994). Passive Solar Architecture for Mediterranean Area Design Handbook. Joint Research Centre, Commission of the Europen Communities, s8- 127.
• Edwards, B. (2007). Sürdürülebilirlik Kültürü ve Mimari Tasarımın Önündeki Güçler. Ekolojik Mimarlık ve Planlama Ulusal Sempozyumu, Antalya, s22-34.
• Eraydın, A. (1994). Değişen Planlama Kuramları Çerçevesinde Ekolojik Planlama Yaklaşımları. Planlamaya ve Tasarıma Ekolojik Yaklaşım Sempozyum Kitabı. M.S.Ü., Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul, İstanbul, s243.
• Goulding, J., Lewis, J. O. (1993). Energy-Efficient Building Design: Handbooks For Europen Architects. Journal of Renewable Energy, Vol: 3, No: 2/3, s189-193.
• İncedayı, D. (2004). Çevresel Duyarlılık Bağlamında Davranış Biçimi Olarak Sürdürülebilirlik. Mimarlık Dergisi, Sayı 318, İstanbul, s39-44.
• Keleş, R. (2003). Sosyal Bilimler Açısından Çevre Konferansı. M.S.Ü., Mimarlık Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Lakot, E. (2007). Ekoloji ve Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında Enerji Etkin Çift Kabuklu Bina Cephe Tasarımlarının Günümüz Mimarisindeki Yeri ve Performansı Üzerine Analiz Çalışması. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon, s4.
• Mazria, E. (1979). The Passive Solar Energy Book. Rodale Press, ABD, s9.
• Odum, E. P. (1971). Ekoloji’nin Temel İlkeleri, Palme Yay., İstanbul, 2008.
• Özer, Z. (1996). Fosil Yakıtsız Yaşama Doğru, Bilim Teknik, Sayı 338, Ankara, s56-61.
• Seymen, Ü. B. (1994). Planlama Kapsamında Ekoloji Kavramının İçeriği. Planlamaya ve Tasarıma Ekolojik Yaklaşım Sempozyumu Kitabı, M.S.Ü., Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul, s301.
• Yılmaz, Z. (2005). Akıllı Binalar ve Yenilenebilir Enerji. VII. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 23-26 Kasım, İzmir, s387- 398.