The neotectonics of NE Gaziantep: The Bozova and Halfeti strike-slip faults and their relationships with blind thrusts, Turkey

Yıl 2018, Cilt: 156 Sayı: 156, 17 - 40, 27.06.2018

Nuray Şahbaz Gürol Seyitoğlu

https://doi.org/10.19111/bulletinofmre.401216

Öz

In the northeast of Gaziantep, east-west trending thrusts, northeast-southwest trending left lateral strike-slip faults and northwest-southeast right lateral strike-slip faults are located. They are typical features of the neotectonics of southeast Anatolia, Turkey. Detailed mapping of these structures and structural data obtained from field studies indicate that east-west trending thrust faults and related fault propagation folds is post-Pliocene. The strike-slip faults that cut these structures should be younger than the thrust fault. On the other hand, the recent seismic activity in the southeast Anatolia (2011.10.23 – M=7.3 Van; 2012.06.14 – ML=5.5 Şırnak-Silopi earthquakes) shows that north-south compression is taken by both thrusting and strike-slip faulting.

Anahtar Kelimeler

Neotectonics, SE Turkey, Gaziantep, Bozova Fault, earthquake, structural evaluation., structural evaluation.

Kaynakça

• Açıkbaş, D., Sungurlu, O., Akgül, A., ve Erdoğan, T., 1979. Geology and petroleum possibilities of Southeast Turkey. TPAO report no: 1410
• Açıkbaş, D., Akgül, A., ve Erdoğan, L. T., 1981. Güneydoğu Anadolu’nun hidrokarbon olanakları ve Baykan-Şirvan-Pervari yöresinin jeolojisi. TPAO report no: 1543.
• American Overseas Petroleum Limited. 1960. Geological report on the SAF-Bozova trend- License no:8. TPAO report no: 765
• Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Whitechurch, H., Vrielynck, B., Spakman, W., Monie, P., Meyer, B., Wortel, R. 2011. Zagros orogeny: a subduction-dominated process. Geol Mag 148, 692-725.
• Batı, Z. 1991. X. Bölge kuzeyinin Miyosen palinostratigrafisi. TPAO report no: 1683.
• Berberian, M. 1995. Master “blind” thrust faults hidden under the Zagros folds: active basement tectonics and surface morphotectonics. Tectonophysics 241, 193-224
• Biddle, K.T., Bultman, T.R., Fairchild, L.H., Yılmaz, P.O. 1987. An approach to structural interpretation of the southeast Turkey fold and thrust belt. Proceedings of 7th Biannual Petroleum Congress of Turkey. UCTEA Chamber of Petroleum Engineers, 78-88.
• Bolgi, T. 1961. V., Petrol Bölgesi seksiyon ölçmeleri AR/TPO/261 nolu saha ile Reşan-Dodan arası batısındaki sahanın striktüel etüdleri. TPAO report no: 162.
• Çemen, İ. 1986. Structural geology of the western part of the Araban tectonic block implications concerning petroleum potential of the region. TPAO report no: 2239.
• Çemen, İ. 1990. Araban Tektonik Bloğu Doğu Kısmının Yapısal Jeolojisi ve Petrol Potansiyeli. TPAO report no: 2727.
• Çemen, İ., Perinçek, D., Ediger, Ş. V., Akça, L. 1990. Güneydoğu Anadolu’daki Bozova doğrultu atımlı Fault: üzerindeki ilk hareket ters faylanma olan faylara bir örnek. Türkiye 8. Petrol Kongresi, 169-179.
• Çoruh, T. 1991. Adıyaman civarında (XI. Bölge kuzeybatısı ve XII. Bölge ) yüzeyleyen Kampaniyen- Tanesiyen istifinin biyostratigrafisi ve paleocoğrafik evrimi. TPAO report no: 1656.
• Dewey, J.F. Hempton, M.R., Kidd, W.S.F., Şaroğlu. F., Şengör. A.M.C. 1986. Shortening of continental lithosphere: the neotectonics of Eastern Anatolia a young collision zone. In: Coward M P, Ries A C, editors. Collision Tectonics. Geol Soc Lond Spec Publ: 19, 3-36 (Robert M. Shackleton volume).
• Doğan, B., Karakaş, A. 2013. Geometry of co-seismic surface ruptures and tectonic meaning of the 23 October 2011 Mw 7.1 Van earthquake (East Anatolian Region, Turkey). J Struc Geol: 46, 99-114.
• Duman, T.Y. Emre, Ö., Olgun, Ş., Özalp, S., 2012. 1:250.000 Scale Active Fault Map Series of Turkey, Cizre (NJ38-9) Quadrangle. Serial number: 53, General Directorate of Mineral Research and Exploration, Ankara-Turkey.
• Duran, O., Şemşir, D., Sezgin, İ. Perinçek D. 1988. Güneydoğu Anadolu'da Midyat ve Silvan Gruplarının Stratigrafisi, Sedimantolojisi ve Petrol Potansiyeli. TPJD Bulletin. 2, 99 -126.
• Duran, O., Şemşir, D., Sezgin, İ. Perinçek D. 1989. Güneydoğu Anadolu'da Midyat ve Silvan Gruplarının stratigrafisi, sedimantolojisi ve paleocoğrafyası, paleontolojisi, jeoloji tarihi, rezervuar ve diyajenez özellikleri ve olası petrol potansiyeli. TPAO report no: 2563.
• Elliot, J. R. Copley, A. C., Holley, R., Scharer, K., Parsons, B., 2013. The 2011 Mw 7.1 Van (Eastern Turkey) earthquake. Journal of Geophysical Research, Solid Earth, 118, 1-19.
• Emre, Ö., Duman, T.Y., Özalp, S., Elmacı, H., Olgun, Ş., Şaroğlu, F., 2013. Active fault map of Turkey with an explanatory text 1:1,250,000 scale. Special Publication Series 30, General Directorate of Mineral Research and Exploration, Ankara, Turkey. ISBN: 978- 605-5310-56-1.
• Ercan, T. Fujitani, T., 1990. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Neojen-Kuvaterner Volkanitlerine İlişkin Yeni Jeokimyasal, Radyometrik ve İzotopik Verilerin Yorumu. MTA Dergisi 110, 143-164.
• Erenler, M., 1989. XI-XII. Bölge güney alanlarındaki kuyularda Mesozoyik çökel istifinin mikro paleontolojik incelenmesi. TPAO report no: 1364.
• Farzipour-Saein, A., Yassaghi, A., Sherkati, S., Koyi, H. 2009. Mechanical stratigraphy and folding style of the Lurestan region in the Zagros Fold - Thrust belt, Iran. Journal of the Geological Society, London 166, 1101-1115.
• Gossage, D. W. 1956. Compiled progress report on the geology of part of Petroleum District VI, Southeast Turkey: N. V. Turkse Shell. Report no. GRT. 2, 22 p.
• Görür, N., Çelikdemir, E., Dülger, S. 1987. Güneydoğu Anadolu X, XI. ve XII. Petrol Bölgelerinde Mardin Grubu Karbonatlarının Sedimantolojisi: Yayılım, fasiyes, çökelme ortamı ve paleocoğrafya. TPAO report no: 2321
• Güven, A., Dinçer, A., Tuna, M. E., Çoruh, T. 1991, Güneydoğu Anadolu Kampaniyen-Paleosen otokton istifinin stratigrafisi, TPAO report no: 2828.
• Hall, J.K., Krasheninnikov, VA., Hirsch, F., Benjamini, C., Flexer, A. 2005. Geological Framework of the Levant. Volume II: The Levantine basin and Israel. Historical Productions-Hall, Jerusalem, Israel. ISBN: 965-7297-03-6.
• Haq, B.U. Hardenbol, J., Vaıl, R.P. 1988. Mesozoic and Cenozoic chronostratigraphy and cycles of sea level change. Society of Economic Paleontologists and Mineralogists Special Publication 42, 71-108
• Hatzfeld, D., Authemayou, C., Van Der Beek, P., Bellier, O., Lave, J., Oveisi, B., Tatar, M., Tavakoli, F., Walpersdorf, A., Yamini-Fard, F. 2010. The kinematics of the Zagros Mountains (Iran). In: Leturmy P, Robin C, editors. Tectonic and Stratigraphic Evolution of Zagros and Makran during the Mesozoic–Cenozoic. Geol Soc Lond Spec Publ 330: 19–42. DOI: 10.1144/SP330.3.
• Joudaki, M., Farzipour-Saein, A., Nilfouroushan, F. 2016. Kinematics and surface pattern of the Anaran basement fault zone in NW of the Zagros fold-thrust belt. International Journal of Earth Sciences 105, 869-883.
• Kartal, R. F., Zünbül, S., Kadirioğlu, F. T. 2011. Atatürk Barajı Havzasının Depremselliği. 15. ATAG Workshop
• Krasheninnikov, V.A., Hall, J.K., Hirsch, F., Benjamini, C., Flexer, A., 2005. Geological Framework of the Levant. Volume I: Cyprus and Syria. Historical Productions-Hall, Jerusalem, Israel. ISBN: 965- 7297-02-8.
• Lisenbee, A.L. 1986. Structural Studies of Selected Areas in Southeast Anatolia. TPAO report no: 2229
• Lisenbee, A.L. 1987. Report of investgiation tectonic analysis of the Adıyaman to Harzo region-southeast Anatolia-(with notes on the Harran graben Bozova trend). TPAO report no: 2236
• Maxson, J. H., 1936. Geology and petroleum possibilities of the Hermis dome. MTA Compilation no: 255. 25 s.
• Naylor, M.A., Mandl, G., Sijpesteijn, C.H.K. 1986. Fault geometries in basement-induced wrench faulting under different initial stress states. Journal of Structural Geology 8, 737–752.
• Okay, A.I. 2008. Geology of Turkey: a synopsis. Anschnitt 21, 19-42.
• Öğrenmiş, İ.Y. 2006. Şelmo Formasyonu’nun Kahta (Adıyaman) kuzeyindeki yüzeylemelerinde sedimantolojik incelemeler, Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi. 55 s. (unpublished)
• Peksü, M. 1976. M40c, M40d, N39a, N39b, N40a, N40b, 1/50000 ölçekli jeoloji haritaları. TPAO arşivi (Compilation).
• Perinçek, D. 1978. V-VI-IX. Bölge (Güneydoğu Anadolu otokton-allokton birimler) jeoloji sembolleri. TPAO report no: 6657.
• Perinçek, D. 1979. Hazro, Korudağ-Çüngüş, Maden, Hazar, Elazığ, Malatya dolayının jeolojisi. TPAO report no: 1395
• Perinçek, D. Günay, Y., Kozlu, H., 1987. New observations on strike-slip faults in east and southeast Anatolia. Proceedings of 7th Biannual Petroleum Congress of Turkey. UCTEA Chamber of Petroleum Engineers, 89-103.
• Perinçek, D. Ve Çemen, İ. 1991. Late Cretaseous-Paleogene structural evoluation of the structural highs of Southern Anatolia. Ozan Sungurlu Symposium Notifications. 386-403
• Rigo De Righi, M., and Cortesini, A. 1964. Gravity tectonics in foothills structure belt of Southeast Turkey. Am. Assoc. Pet. Geol. Bull. 48, 1911-1937.
• Robertson, A., Boulton S.J., Taslı, K., Yıldırım, N., İnan, N., Yıldız, A., Parlak, O. 2016. Late Cretaceous - Miocene sedimentary development of the Arabian continental margin in SE Turkey (Adıyaman region): Implications for regional palaeogeography and the closure history of Southern Neotethys. J Asian Earth Sci 115, 571-616
• Schmidt, K. 1935a. First report over geological and paleontological: MTA Compilation no: 1532
• Sefunç, A. 2003. Adıyaman, Bozova, Kızılin, Harmancık ve Kemerli faylarının sismik verilerle tanımı. TPAO report no: 4430
• Seyitoğlu, G., Esat, K., Kaypak, B. 2017. The neotectonics of southeast Turkey, northern Syria, and Iraq: the internal structure of the Southeast Anatolian Wedge and its relationship with recent earthquakes. Turkish Journal of Earth Sciences 26, 105-126.
• Sungurlu, O. 1972. VI. Bölge Gölbaşı-Gerger arasındaki sahanın jeolojisi, TPAO report no: 802
• Sungurlu, O. 1974. VI. Bölge kuzey sahalarının jeolojisi, Türkiye 2. Petrol Kongresi, 85-108.
• Şaroğlu, F., Emre, Ö., Kuşçu, İ. 1992. Active Fault Map of Turkey. MTA Publication
• Şemşir, D., Duran, O., Alaygut, D., Kaya, M.A., Kumsal, K., Güngör, H., ve Aydemir, V. 1992. XI–XII. bölgelerde Beşikli, Doğu Beşikli, Tokaris, Bakacak sahalarıyla İkizce-Taşlık kuyuları civarının stratigrafisi, tektoniği, yeraltı jeolojisi ile Karaboğaz Fm ve Mardin Grubunun sedimantolojoisi, diyajenezi elektrofasiyes analizi ve rezervuar değerlendirmesi, TPAO report no: 3051
• Şengör, A.M.C., Görür, N., Şaroğlu, F. 1985. Strike-slip deformation basin formation and sedimentation: Strike-slip faulting and related basin formation in zones of tectonic escape: Turkey as a case study. In: Biddle KT, Christie-Blick N, editors. Strike-slip faulting and basin formation. Soc Econ Paleontol Min Spec Publ 37, 227-264.
• Şengör, A.M.C., Özeren, M.S., Keskin, M., Sakınç, M., Özbakır, A.D., Kayan, İ. 2008. Eastern Turkish high plateau as a small Turkic-type orogen: Implications for post-collisional crust-forming processes in Turkic-type orogens. Earth-Sci Rev 90, 1-48.
• Tolun, N., 1960. Stratigraphy and tectonics of Southeastern Anatolia. Révue de la Faculté des Sciences de l’Université D’İstanbul, Tome XXV, Fasc. 3-4, série B, 204-264 p.
• Tromp, S. W. 1940. Preliminary report on the oil possibilities of S.E. Turkey, based on a re-interpretation of microfaunal and sub-surface data (Cenubu Şarki Türkiye’nin stratigrafisi, strüktür vecleri ve petrol imkanları ile bunların mücavir mıntıkalarla mukayesesi). MTA Compilation no: 1216. 74 s.
• Tuna, D. 1973. VI. Bölge litostratigrafi birimleri adlamasının açıklayıcı raporu. TPAO report no: 813.
• Ulu, Ü. 2002. 1:500.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası Hatay Paftası. Türkiye 1/500.000 Ölçekli Jeoloji Haritaları, No: 16, M. Şenel (Ed.), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Yılmaz, Y. 1984. Amanos dağlarının jeolojisi. TPAO report no: 1920
• Yılmaz, Y. 1990. Allochthonous terranes in the Tethyan Middle East Anatolia and the surrounding regions. Phil. Trans. Royal Society of London, A331, 611-624
• Yılmaz, Y., ve Yiğitbaş, E. 1990. SE Anadolu’nun farklı ofiyolitik –metamorfik birlikleri ve bunların jeolojik evrimdeki rolü. Türkiye 8. Petrol kongresi, Jeoloji Bildirileri, s. 128-140.
• Yılmaz, Y. 1993. New evidence and model on the evolution of the southeast Anatolian orogen. Geol Soc Am Bull 105, 251-271.
• Yiğitbaş, E., Yılmaz, Y. 1996. New evidence and solution to the Maden complex controversy of the Southeast Anatolian orogenic belt (Turkey). Geol Rundsc 85, 250–263.
• Yoldemir, O. 1985. Suvarlı (Adıyaman) yakın dolayının jeolojisi: TPAO report no: 2113
• Yoldemir, O. 1987. Suvarlı-Haydarlı-Narlı Gaziantep arasında kalan alanın jeolojisi, yapısal durumu ve petrol olanakları: TPAO report no: 2257
• Yoldemir, O., Akça, L., Şengündüz, N., Gürgey, A., Turan, M., Güngör, H., Aydemir, V. 1992. Araban-Suvarlı sahalarının stratigrafik, tektonik ve rezervuar değerlendirmesi: TPAO report no: 3114
• Yoldemir, O., Sefunç. A. 1999. Kemerli, Burç ve Batı Bozova alanının jeoloji, jeofizik ve hidrokarbon potansiyelini değerlendirme ve belirlenen prospekt alanlar. TPAO report no: 2113