NEW GEOLOGICAL OBSERVATIONS IN THE AREA WEST OF ANTALYA BAY

Yıl 1973, Cilt: 80 Sayı: 80, 33 - 43, 01.09.1973

Fuat Baykal Adnan Kalafatçıoğlu

Öz

A study of the Permian-Mesozoic limestone series, which were previously called the comprehensive series, occurring in the area under investigation, showed that the limestone series belong to various facies, and the detailed chrono-stratigraphy of the area was established based on the fossil content determined through studying the formations in respect to the rock-stratigraphy units. The Permian limestones and dolomites, Triassic sandstones, radiolarites and pelagic limestone formations, Liassic reef limestones, Dogger oolitic limestones, Malm dolomite and limestone formations, Lower Cretaceous limestones, Upper Cretaceous limestone and dolomite formations, occurring in the western part of the Antalya Bay, were studied and the fact that the above-mentioned formations formed various nappes in the area was investigated. The tectonic units, i.e. anticlines and synclines, characterized by overthrusts, thrusts and imbricated structures, form a successive sequence and the general strike of these units is nearly parallel to the western coastal line of the Antalya Bay. Based on the nappes observed in the western (Elmalı area) and northeastern (Hadım) parts of the area, it was suggested that the thrusts as well as imbricated patterns show nappe structure. Two structure zones striking ESE and WSW are observed south of Anatolids, i.e. in the area that also covers the Antalya Bay. This is in conformity with the main Alpidic structure and the structure of the Taurus Range is in conformity with the marginal folding pattern of Dinaric-Hellenic. The fact that the reverse, that is the northern direction is dominant in the vicinity of Antalya Bay area, is hard to accept.

Anahtar Kelimeler

NEW GEOLOGICAL, OBSERVATIONS IN THE AREA, WEST OF ANTALYA BAY

ANTALYA KÖRFEZİ BATISINDA YENİ JEOLOJİK MÜŞAHEDELER

Öz

İnceleme alanında evvelce komprehansif seri olarak isimlendirilen Permien-Mesozoik kalker serisinin, yapılan etütlerle değişik fasiyesler arz ettiği görülmüş ve değişik yaşta formasyonlar kaya-stratigraf i birimleri dahilinde incelenerek, kapsadığı fosillerle bölgenin detay bir krono-stratigrafisi yapılmıştır. Antalya körfezinin batı kısımında Permien kalker ve dolomitleri, Trias yaşlı kumtaşı, radyolarit ve pelajik kalker formasyonlar, Lias yaşlı resifal kalkerler, Dogger oolitik kalkerleri, Malm dolomit ve kalker formasyonları, Alt Kretase kalkerleri, Üst Kretase kalker ve dolomit formasyonları ayırt edilerek, formasyonların iddia edildiği gibi birçok naplar meydana getirip getirmediği incelenmiştir. İnceleme alanının tektonik yapısının şariyaj, bindirme ve ekaylarla karakterize olduğu tektonik ünitelerin, yani antiklinal ve senklinallerin deste halinde ardalandığı ve genel istikametin de Antalya körfezi batı kıyısına az çok paralel olduğu görülür. Bölgemizin batısı (Elmalı) ve kuzeydoğusundaki (Hadım) tespit edilmiş napların mevcudiyetine dayanarak, bölgemizde de şariyajlı, ekaylı kısımların bir nap bünyesi gösterdiği şeklinde fikirler ileri sürülmüştür. Bilindiği gibi Antalya körfezini de içine alan geniş sahada (Denizli-Dinar-Sultan dağları, Hadım bölgesi, Alanya), yani Anatolid'lerin güneyinde biri ESE, diğeri WSW yönlü iki yapı (şariyaj, ekay, bindirme) zonu mevcuttur. Bu, Alpidik ana yapının durumuna ve Toroslar'ın yapısı da Dinarik-Helenik'lerde dışa doğru olan iltivalanma şemasına uyar. Aksine, yani kuzey yönün hâkim olduğu bir durumu, Antalya körfezi civarı için kabul etmek güç olur kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

ANTALYA KÖRFEZİ, BATISI, JEOLOJİK MÜŞAHEDELER

Kaynakça

• ALTINLI, E. (1944): Etüde de la region d'Antalya: Rev. Fac. Sci. Univ. İst., ser. B, 9, fasc. 3, İstanbul.
• (1945): Etüde tectonique de la region d'Antalya. Rev. Fac. Sci. Univ. İst., ser. B, 10, fasc. l, İstanbul.
• BLUMENTHAL, F. (1947): Seydişehir-Beyşehir hinterlandındaki Toros dağlarının jeolojisi. M.T.A. Yayınl, s, D, no. 2, Ankara.
• BLUMENTHAL, M. (1963): Le systeme structural du Taurus: in livre â la memoire du Prof. P. FALLOT, Mem. Soc. Geol. France. Hors. serie vol., 2.
• COLİN, H J. (1962): Fethiye-Antalya-Kaş-Finike (Güneybatı-Anadolu) bölgesinde yapılan jeolojik etütler. M.T.A. Derg., no. 59, Ankara.
• ENAY, R.; MARTIN, C.; MONOD, O. & THIEULOY, J.P. (1970): Jurassique superieur â ammonites (Kimmeridgien-Tithonique) dans l'Autochtone du Taurus de Beyşehir (Turquie-Meridionale). Annales, Instituti Geologici Publici Hungarici. vol. LIV, Fasc. 2.
• FLÜGEL, H. (1961): İsparta 106/3 ve Elmalı 123/1 paftalarının jeolojik löve çalışmaları hakkında rapor. M.T.A. Rap. no. 2372 (yayınlanmamış), Ankara.
• GRACİANSKY, P. de (1965): Menderes masifinin güney kıyısı boyunca (Türkiye'nin SW sı) görülen metamorfizma hakkında açıklamalar. M.T.A. Derg. no. 64, Ankara.
• (1966): Le massif cristallin du (Menderes, Taurus Occidental, Asie mineure). Un exemple du vieux socle granitique remobilise. Revue Geo. Phys. et GeoL dyn. fasc. 4, vol. VIII, pp. 283-306, 4 fiğ.
• (1967): Existence d'une nappe ophiolitique â l'extremite occidentale de la chaine sud-anatolienne; relations entre les autres unites charriees et avec les terrains autochtones (Turquie). C.R. Ac. Sc., t. 264.
• ; LEMOİNE, M.; LYS, M. & SİGAL, J. (1967): Güney Anadolu silsilesinin (Fethiye kuzeyi) batı ucundaki Üst Paleozoik ve Mesozoikte stratigrafik bir kesit. M.T.A. Derg., no. 69, Ankara.
• (1968): Teke yarımadası (Likya) Torosları'nın üst üste gelmiş ünitelerinin stratigrafisi ve Dinaro-Toroslar'daki yeri. M.T.A. Derg., no. 71, Ankara.
• GUTNİC, M. & MONOD, O. (19700): Une serie Mesozoique Condensee dans les nappes du Taurus Occidental. La serie du Boyalı Tepe. Des Seances la Societe Geologique de France Fas. 3, s. 166.
• MARCEL, G. & POİSSON, A. (1970b): Un dispositif remarquable des chaînes Tauriques dans Ie sud de la courbure d'İsparta (Turquie): C.R. Acad. Sc. Paris. t. 270, pp. 672-675.
• HOLZER, H. (1955): Güneybatı Anadolu'daki Kaş 140/1, 2 ve 3 paftalarına ait tamamlayıcı malumat. M.T.A. Rap. no. 2369 (yayınlanmamış), Ankara.
• JUTEAU, T. (1968): Kumluca (Güney Türkiye, Likya Torosları) bölgesinin ofiyolitlerine ait jeolojik haritanın açıklanması: Strüktürel kadro ile yatak şekilleri ve ofiyolitli korteje ait belli belli başlı fasiyeslerin tasviri. M.T.A. Derg. no. 70, Ankara.
• LAPIERRE, H. (1968): Nouvelles observations sur la serie sedimentaire de Mamonia (Chypre) C.R. heb. S. Ac. Sc. Tome. 267. serie D, no. 1. Paris.
• LEFEVRE, R. (1967): Un nouvel element de la geologie du Taurus Lycien: Les nappes d'Antalya (Turquie). C.R. Ac. Sc., D. t. 265.
• & MARCOUX, J. (1970): Schema structural et esquisse stratigraphique des nappes d'Antalya dans leur segment sud-occidental (Taurus Lycien, Turquie) C.R. Acad. Sc. Paris, t. 271, p. 888-891.
• PAREJAS, E. (1942): Levees geologiquesp dans les regions de Sandıklı, Dinar, Burdur, İsparta et Eğridir: M.T.A. Rap. no. 1390 (yayınlanmamış), Ankara.
• PENCK, W. (1913): Die Tectonische Grundzüge Westkleinasiens:
• PHİLLİPSON, A. (1918): Kleinasien: Handbuch der Reginolen Geologie.
• TÜRKÜNAL, S. (1969): Toros dağlarının kuzeyde Beyşehir ile güneyde Oymapınar köyü enlemleri, doğuda Güzelsu Bucağı ile batıda Kırkkavak köyü boylamları arasında kalan kesimin jeolojisi. E.I.E. idaresi özel raporu, Ankara.
• ZAINETTI, L.; POİSSON, A., & BRÖNMMAN, P. (1970): L'unite du Domuz Dağ (Taurus Lycien-Turquie) Mikrofacies et Foraminiferes du Trias et du Lias. Riv. Ital. Paleont. V. 76, N. l, pp. 1-36 tav. 1-2 Milano.