Covid-19 Salgını Sürecinde Yetişkinlerin Tepkileri

Yıl 2020, , 47 - 59, 31.12.2020

Nurten Sargın , Volkan Kutluca

https://doi.org/10.47257/busad.838408

Cited By: 4

Öz

Özet
İnsanoğlu varoluş tarihinden itibaren birçok istenmedik, ani, yaşamını derinden etkileyen sarsan olaylarla karşı karşıya gelmiştir. Bu olayların neler olduğuna bakılırsa deprem, sel gibi doğal olaylar; savaşlar, kazalar gibi insan eliyle gerçekleşen durumlar olduğu görülür. Bu olağanüstü olaylar arasında salgın hastalıklar da yer almaktadır. Dünyayı etkileyen salgın hastalıkların geçmişinin 1500 yıl öncesine dayandığı görülmektedir. Yaşanan olağan üstü durumlar kriz olarak adlandırılmakta ve krize bağlı bireyler travmatik yaşantılar geçirmektedir. Günümüzde de Coronavirüs Salgını (COVID-19) yaşanmaktadır. Her ne kadar Dünya’da daha önce de salgın hastalıklar yaşansa da günümüzdeki salgına insanoğlunun hazırlıksız yakalandığı görülmektedir. COVID-19 Salgınının tüm ülkeleri ve her yaş grubundan da insanı derinden etkilediği görülmektedir. Yapılan bu çalışma ile COVİD 19’ a bağlı yaşanan salgın sürecinde yetişkinlerin yaşadıkları zorluklar, güçlükler ve tepkilerin neler oldukları açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada yetişkinlerin yaşanılan COVID-19 krizine karşı verdiği tepkilerinin neler olduğu ve olabileceğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden döküman analizi yöntemiyle yapılmıştır. Çalışmada yetişkinlerin özellikle ruhsal açıdan olumsuz etkilendikleri ve salgına karşı farklı tepkilerde bulundukları sonucuna ulaşılmıştır. Yetişkinlere, ebeveynlere ve araştırmacılara gerekli öneriler sunulmuştur.

Abstract
Human beings have faced many undesired, sudden, shocking events that deeply affect their lives since their existence. Considering what these events are, natural events such as earthquakes and floods; wars and accidents made by human intervention are generally seen. Epidemics are also considered to as these kinds of extraordinariy events. The history of epidemic diseases affecting the world goes back 1500 years. Extraordinary situations are called as crises and individuals face traumatic experience related to the crisis. Nowadays, the Coronavirus Outbreak (COVID-19) has been experienced. Although there have been epidemics in the world before, it is seen that human beings are caught unprepared for today's epidemic. It is seen that the COVID-19 Outbreak deeply affects all countries and people of all age groups. With this study, it has been tried to explain the difficulties, reactions experienced by adults during the epidemic due to COVID 19. In the study, it is aimed to reveal what the adults' reactions to the COVID-19 crisis are and can be. The study was conducted with document analysis method, one of the qualitative research methods. In the study, it is concluded that adults are especially adversely affected psychologically and have different reactions to the epidemic. Necessary recommendations are given to the adults, parents and researchers.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Salgın, Yetişkin, Tepki, Outbreak, Adult, Response

Responses of Adults During The Covid-19 Outbreak

Öz

Human beings have faced many undesired, sudden, shocking events that deeply affect their lives since their existence. Considering what these events are, natural events such as earthquakes and floods; wars and accidents made by human intervention are generally seen. Epidemics are also considered to as these kinds of extraordinariy events. The history of epidemic diseases affecting the world goes back 1500 years. Extraordinary situations are called as crises and individuals face traumatic experience related to the crisis. Nowadays, the Coronavirus Outbreak (COVID-19) has been experienced. Although there have been epidemics in the world before, it is seen that human beings are caught unprepared for today's epidemic. It is seen that the COVID-19 Outbreak deeply affects all countries and people of all age groups. With this study, it has been tried to explain the difficulties, reactions experienced by adults during the epidemic due to COVID 19. In the study, it is aimed to reveal what the adults' reactions to the COVID-19 crisis are and can be. For this purpose, a review was made by examining the relevant studies. As a result of the literature review, it has been concluded that adults are especially adversely affected psychologically and have different reactions to the epidemic. Necessary recommendations are given to the adults, parents and researchers.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Outbreak, adult, response

Kaynakça

• 1. Aktu, Y. (2015). Levinson’un Kuramı Açısından İlk Yetişkinlik Dönemindeki Bireylerin Yaşam Yapılarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• 2. Aslan, Ş. Atabey, A., ve Yörük, E. (2007). Örgütsel kriz yönetim tarzlarının ve kriz dönemlerindeki yönetici davranışlarının araştırılması: Konya örneği. Journal of Azerbaijan Studies, 252-275.
• 3. Atak, H. (2005). Beliren Yetişkinlik: Yeni Bir Yaşam Döneminin Türkiye’de İncelenmesi(Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 4. Atak, H., Tatlı, C. E., Çokamay, G., Büyükpabuşcu, H. ve Çok, F. (2016). Yetişkinliğe geçiş: Türkiye’de demografik ölçütler bağlamında kuramsal bir gözden geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(3), 204-227.
• 5. Aykut, S., & Aykut, S. S. (2020). Kovid-19 Pandemisi ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu Temelinde Sosyal Hizmetin Önemi. Toplumsal Politika Dergisi, 1(1), 56-66.
• 6. Bozdağ, F. (2020). Pandemi Sürecinde Psikolojik Sağlamlık. Electronic Turkish Studies, 15(6).
• 7. Bozkurt, Y., Zeybek, Z., & Aşkın, R. (2020). COVİD-19 pandemisi: psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 304-318.
• 8. Bühler, C. (1969). Humanistic psychology as an educational program. American Psychologist, 24(8), 736-742.
• 9. Chaolin H, Yeming W,& Xingwang L. (2020). Clinical features ofpatients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan,China. Lancet 395:497-506.
• 10. Cüceloğlu, D. (2017). İnsan ve Davranışı (34.basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• 11. Çal, R. (2017). Savaş veya Doğal Afet Sonrasında Çocuk veya Ergenlere Uygulanan Okul Bazlı Müdahalelerin Ruh Sağlığı Semptomlarına Etkililiği Üzerine Bir Sistematik Derleme. Talim, 3(1), 71-102.
• 12. Çaykuş, E.T. & Çaykuş, T. M. (2020). Covıd-19 pandemi sürecinde çocukların psikolojik dayanıklılığını güçlendirme yolları: Ailelere, öğretmenlere ve ruh sağlığı uzmanlarına öneriler. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 95-113.
• 13. Deloitte (2020), COVID-19: Çalışanlara ve Çalışma Hayatına Olası Etkileri. Erişim Adresi: https://www2.deloitte.com/tr/tr/pages/human-capital/articles/covid-19-calisanlara-ve-calisma-hayatina-olasi-etkileri.html.
• 14. Demirbaş, N. K., & Koçak, S. S. (2020). 2-6 Yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakış açısıyla covıd-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 328-349.
• 15. Dinçer, Ö. (2007), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası (8. Baskı), İstanbul: Alfa Yayınları.
• 16. Diyadin, A. ve Özdil, T. (2017). Krizlerle Baş Etmede Sosyal Medyanın Yeri ve Önemi. Ege Akademik Bakış, 17(3), 407-418.
• 17. Doğan, A. ve Cebioğlu, S. (2011). Beliren yetişkinlik: Ergenlikten yetişkinliğe uzanan bir dönem. Türk Psikoloji Yazıları, 14(28), 11-21.
• 18. Duğan, Ö. (2018). Sosyal medya kaynaklı krizlerin imaj restorasyon teorisi açısından örnek olaylar üzerinden incelenmesi. Akdeniz Iletisim, (29). 293-313.
• 19. Duman, N. (2020). Üniversite öğrencilerinde covıd-19 korkusu ve belirsizliğe tahammülsüzlük. The Journal of Social Science, 4(8), 426-437.
• 20. Erden, G., & Gürdil, G. (2009). Savaş yaşantılarının ardından çocuk ve ergenlerde gözlenen travma tepkileri ve psiko-sosyal yardım önerileri. Türk Psikoloji Yazıları, 12(24), 1-13.
• 21. Erikson, E. H. (1956). The problem of ego identity. Journal of the American Psychoanalytic Association, 4(1), 56-121.
• 22. Erikson, E. H. (1977). Life history and the historical moment: Diverse presentations. Toronto: The Norton Company. Erişim adresi: https://books.google.com.
• 23. Eroğlu, M. (2020). Etnik Kimlik, Savaş ve Göç Olgularının Çocuklar ve Ergenler Üzerindeki Psikolojik Etkileri. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi (IJONASS), 4(1), 94-105.
• 24. Eryılmaz A (2013) Bir yaşam dönemi olarak yetişkinlik: Tanımı, ölçütleri ve kuramları. İçinde H. Bacanlı ve ŞI Terzi (Edt.), Yetişkinlik ve Yaşlılık Gelişimi ve Psikolojisi (ss.49-85), İstanbul, Açılım.
• 25. Gould, R. (1975). Adult life stages: Growth toward self-tolerance. Psychology Today, 8(9), 74-78.
• 26. Günlü, A., Sağlam, A., Gürat, C., & Uz, A. (2020). Okul psikolojik danışmanlarının mülteci öğrencilere yönelik olarak sundukları hizmetlerin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (55), 168-205.
• 27. Havva, T.(2017). Olağanüstü durumlar ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(4).
• 28. Haşit, G. (1999). İşletmelerde kriz yönetimi ve Türkiye'nin büyük sanayi işletmeleri üzerinde yapılan araştırma çalışması (Doktora Tezi), Anadolu Ünivesitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• 29. İzci, F. (2020). COVID-19 salgını ve sağlık çalışanları (COVID-19 pandemy and health workers).
• 30. James RK, Gilliland BE (2013) Crisis intervention strategies, (7th ed.).Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
• 31. Kanberoğlu, Z. ve Kara, O. (2013). Küresel krizlerin sosyal yaşam üzerindeki etkisi: Van ili örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 35-48.
• 32. Kasidecioğlu, M. Y. (2018). Watsons krizinde aktarılan mesajların imaj restorasyon teorisi bağlamında incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kadir Has Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 33. Kaya, M, & Yıldırım, T. (2017). Liselerde çalışan psikolojik danışmanların okullarda yaşanan kriz durumlarına ilişkin algıları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6(2), 835-857.
• 34. Kuruluşlararası Daimi Komite (IASC) (2020). Acil Durumlarda Ruh Sağlığı ve Psikososyal Destek Referans Grubu. COVID-19 Salgının Ruh Sağlığı ve Psikososyal Etkenler Açısından Ele Alınması, Versiyon 1.5, 17 Mart.
• 35. Levinson, D. J. (1986). A conception of adult development. American Psychologist, 41(1), 3-13.Mazza, C., Ricci, E., Biondi, S., Colasanti, M., Ferracuti, S., Napoli, C. & Roma, P. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Italian people during the COVID-19 pandemic: Immediate psychological responses and associated factors. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17, 3165.
• 36. Mustafayeva, L. ve Dosaliyeva, D. (2015). Sosyal hizmet işletmelerinde kriz yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 148-175.
• 37. Onur, B. (2006). Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm (7. Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• 38. Örnek, A. Ş. (2007). Kriz yönetimi stratejileri ve Türkiye bilişim sektörü örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5 (1), 114-129.
• 39. Özdemir, E. (2016). Türk dış politikası açısından bir kriz örneği: I. Körfez Savaşı ve Türkiye’ye gelen Iraklı Kürt Sığınmacılar (1991). Bölgesel Çalışmalar. 1(1). 217.
• 40. Özer, A. (2015). Kişilik gelişimi. İçinde İ. Yıldırım (Edt.), Eğitim Psikolojisi (ss.145-172), Ankara, Anı Yayıncılık.
• 41. Özmen, B., Gerdan, S. ve Ergünay, O. (2015). Okullar için afet ve acil durum yönetimi planları. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 3(1), 37-52.
• 42. Pala, S. Ç., & Metintaş, S. COVID-19 Pandemisinde sağlık çalışanları. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5, 175-187.
• 43. Polat, Ö. P., & Coşkun, F. (2020). COVID-19 Salgınında sağlık çalışanlarının kişisel koruyucu ekipman kullanımları ile depresyon, anksiyete, stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi, 4(2), 51-58.
• 44. Saatçi, E. (2020). COVID-19 Pandemisi ve sağlık çalışanları: Yaşatmak mı yaşamak mı?. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24(3), 153-166.
• 45. Sargın, N. (2020). Travmatik günler: Corona günleri. http://www.mhpkacep.org/index.php?sayfa=icerik&icerik=1041 erişim tarihi (06.12.2020).
• 46. Sargın, N. (2019). Şiddete maruz kalan kadınlarda travmanın etkileri, Düşünce Dünyasında Türkiz-Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi. 10(Özel Sayı) 404-412.
• 47. Sarı, B. ve Sarı, E. (2020). Kriz zamanlarında eğitim yönetimi: covıd-19 ÖRNEĞİ. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 3(2), 49-63.
• 48. Smallman, C. ve Weir, D. (1999),"Communication and cultural distortion during crises", Disaster prevention and management: An International Journal, 8 (1), 33–41. doi: 10.1108 / 09653569910258219.
• 49. Şahan, C., Özgür, E. A., Arkan, G., Alagüney, M. E., & Demiral, Y. (2019). COVID-19 Pandemisi’nde meslek hastalığı tanı kılavuzu. İş ve Meslek Hastalıkları Uzmanları Derneği ve Halk Sağlığı Uzmanları Derneği.
• 50. Tönbül, Ö. (2020). Koronavirüs (Covid-19) salgını sonrası 20-60 yaş arası bireylerin psikolojik dayanıklılıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Humanistic Perspective, 2(2), 159-174.
• 51. Tükel, R. (2020). COVID-19 Pandemi sürecinde ruh sağlığı. Türk Tabipleri Birliği COVID-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu.
• 52. Weiss SR, & Leibowitz JL. (2011). Coronavirus pathogenesis. AdvVirus Res 81:85-164.
• 53. Yıldız, M.A. (2020). Bir kriz durumu: Pandemi (covid-19) günlerinde ruh sağlığımızı korumak, stres ve kaygıyla baş etme. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi. 10 (2) 7-25.
• 54. https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html (Erişim tarihi: 10.12.2020)
• 55. https://www.hurriyet.com.tr/galeri-koronavirus-ne-zaman-bitecek-turk-bilim-insani-tarih-verdi-41663588/2 (Erişim tarihi: 10.12.2020)
• 56. http://www.mhpkacep.org/index.php?sayfa=icerik&icerik=1 (Erişim tarihi: 10.12.2020)