Formula “Bismillahirrahmanirrahim” In Line Art II: Designing Calligraphy and Techniques

Year 2017, Volume: 7 Issue: 1/1, 147 - 158, 01.02.2017

Mahfuz Zariç

Abstract

There is an enormous wealth in calligraphic art on Islamic civilization unlike the abstinence to three-dimensional plastic arts. The term of “Besmele” that translates as “In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful.” has been seemed very important in the Islamic civilization in the many fields of life. Accordingly the penmen have given very prominent to penning Besmele in the line art of Islam named “Hatt”. The calligraphers have almost contested with each other for the sake of penning aesthetic patterns of Besmele. Some methods have been used in creating calligraphies like stacking, "müselsel"/adjoining writing, reflecting line's appear/making "müsenna", justifying line side to side, highlighting letters "elif" and "lam". We can see in Besmele’s techniques such as fluffing-carving, writing very thin/"gubarî", filografi, calligraphy-picture and “ebru/marbling”-picture combinations.

Keywords

Islamic line art, Besmele, aesthetic

Hat Sanatında Besmele II: Hattın Dizilimi ve Hatta Kullanılan Teknikler

Abstract

Üç boyutlu plastik sanatlara mesafeli yaklaşan İslam medeniyetinde hat sanatında ise muazzam bir zenginlik söz konusudur. İslam medeniyetinde “Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla” mealiyle Türkçeye tercüme edilen Besmele lafzına hayatın pek çok alanında büyük bir önem atfedilmiştir. İslam’ın çizgi sanatı olan hat sanatında Besmele’nin güzel yazımına ayrı bir önem verilmiştir. Hattatlar, estetik değere sahip besmele örnekleri verebilmek için adeta birbirleriyle yarışmışlardır. Hat oluşturmada istifleme, müselsel/bitişik yazma, müsennasını çıkarma, hattı iki yana yaslama, elif ve lam harflerinin vurgulaması gibi yöntemler kullanılmıştır. Besmelelerde kabartma-oyma, gubarî/çok ince yazma, filografi gibi teknikler; resim-hat, resim-ebru birlikteliği de görülmektedir.

Keywords

İslam hat sanatı, Besmele, estetik