Okul Yöneticilerinin Örgütsel Bağlılık Algılarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 1, 67 - 85, 30.06.2021

Muhammet İbrahim Akyürek

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık algılarını belirlemektir. Bu araştırma, okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık algılarını belirlemeye yönelik kesitsel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini, 2019-2020 eğitim öğretim yılında Ankara ilindeki resmi okullarda görevli toplam 408 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmada, ‘Örgütsel Bağlılık Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracının uygulanabilmesi için gerekli izinler alınmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı, 2019-2020 eğitim öğretim yılı Mayıs ayı içerisinde, Ankara ilinde görevli 408 okul yöneticisine araştırmacı tarafından gerekli ön açıklama yapılmak suretiyle uygulanarak veriler toplanmıştır. Uygulama sürecinde katılımcıların gönüllü katılımı esas alınmıştır. Araştırma sonucunda; okul yöneticilerinin, örgütsel bağlılık algılarının çok katılıyorum düzeyinde olduğu görülmüştür. Okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık algıları, cinsiyet, branş ve okul kademesi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Ayrıca okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık algıları, görev ve yöneticilik kıdemi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Tüm okul kademelerinde yöneticilerin örgütsel bağlılıklarının artırılması amacıyla özlük ve maddi haklarında teşvik edici uygulamalar gerçekleştirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul, Yönetici, Örgütsel Bağlılık, Örgüt, Bağlılık

Examining the Perceptions of Organizational Commitments of School Managers

Öz

The purpose of this study is to determine school administrators' perceptions of organizational commitment. The research is in cross-sectional survey model. The universe of the study consists of 4.111 “school administrators (principals and vice principals)” working in public schools in Ankara in the 2019-2020 academic year. The sample of the study is 408 school administrators. In the research, "Organizational Commitment Scale" was used. The measurement tool used in the study was applied to the school administrators by the researcher in May of the 2019-2020 academic year, and the data were collected. As a result of the research; it was observed that school administrators' perceptions of organizational commitment were at the level of very agree. School administrators' perceptions of organizational commitment showed a significant difference according to the variables of gender, branch and school level. In addition, organizational commitment perceptions of school administrators did not differ significantly according to the variables of duty and administratorship seniority. In order to increase the organizational commitment of administrators at all school levels, incentive practices can be implemented in personal rights.

Anahtar Kelimeler

School, Manager, Organizational Commitment, Organization, Commitment

Kaynakça

• Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behaviour, 49, 252-276.
• Bakır, A. (2013). Öğretmenlerin paylaşılan liderlik ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin analizi. (Doktora tezi). 25/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Balay, R. (2000). Özel ve resmi liselerde yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılığı: Ankara ili örneği. (Doktora tezi). 25/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Becker, H. S. (1960). Notes on the concept of commitment. Amwican Journal of Sociology, 66, 32-42.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranışlar arasındaki ilişkiye kavramsal yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 117-127.
• Gouldner, H. P. (1960). Dimensions of organizational commitment. Administrative Science Quarterly, 4(4), 468-490.
• Haarr, R. N. (1997). They’re making a bad name for the department. An International Journal of Police Strategy and Management, 20(4), 786-812.
• İlker, İ. ( 2019). Okul yöneticilerinin kurumsal itibar algılarıyla örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. (Yüksek lisans tezi). 06/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• İnce, M. ve Gül, H. (2005).Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Konya: Çizgi.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Köybaşı, F. ( 2016). Okul yöneticilerinin girişimcilik, öz-yeterlik ve örgütsel bağlılık algılarının analizi (Sivas ili Örneği). (Doktora tezi). 03/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Leong, C. S. (1996). The moderating effect of organizational commitment on the occupational stress outcome realitionship. Human Realitions, 49(10), 1345-1361.
• McDonald, D. J. ve Makin, P.J. (2000). The psychological contract, organizational commitment and job satisfaction of temporary staff. Leadership & Organization Development Journal, 21(2), 84-91.
• MEB (2020). 2018-2019 öğretim yılı eğitim istatistikleri. 02/05/2020 tarihinde http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24 sayfasından erişilmiştir.
• Mowday, R T., Porter, L. W. ve Steers, R M. (1982). Employee-organization linkages: The psychology of commitment, absenteeism, and turnover. New York: Elsevier.
• Nayir, F. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin örgütsel bağlılık düzeyi. İlköğretim Online, 12(1) ,179-189.
• Northcraft, G. B., & Neale, M. A. (1990). Organizational behaviour: A management challenge. USA: The Dryden Pres.
• Oberholster, F. R. ve Taylor, J. W. (1999). Spiritual experience and the organizational commitment of college faculty. International Forum, 2(1), 57-58.
• Reichers, A. E. (1985). A Review and reconceptualization of organizational commitment. Academy of Management Review, 10(3), 465-476.
• Salancik, G. R. (1977). Commitment and the control of organizational behavior and belief. InB. M. Staw & GR Salancik (Eds.), New directions in organizational behavior: 1-54. Chicago: St.
• Somuncu, F. (2008). Örgütsel bağlılık ve örgütsel bağlılığı geliştirme araçları: Özel bir hizmet işletmesinde araştırma. (Yüksek lisans tezi). 25/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Şan, B. Ç. ( 2017). Öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılıklarına ilişkin algıları. (Yüksek lisans tezi). 14/05/2020 tarihinde https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.