Research Article
BibTex RIS Cite

BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE

Year 2021, Volume: 7 Issue: 13, 9 - 35, 16.12.2021

Abstract

Di vê xebatê da Qesîdeya Avê ya Fûzûlî û helbesta Ey Av û Avê ya Feqîyê Teyranî di çerçoveya edebiyata berawirdî ji alîyê hêmana avê ve hatine berawirdkirin. Armanca xebatê ew e ku di her du berheman da cihê ava ku di edebiyata klasîk da bi awayên curbicur gelek caran hatiye bikaranîn, bê diyarkirin di vî warî da hevşibîn, hevparî û cudahîyên vê hêmana hevpar bên ravekirin. Fûzûlî û Feqî av, di berhemên xwe da bi gelek wate û awayan ve bi kar anîne. Ligel vê di qesîdeya Fûzûlî da av bi piranî bi bawerîya rehmetbûna Pêxeberî Îslamê ya ji bo alemê ve têkildar hatiye bikaranîn. Di helbesta Feqî da jî av bi piranî yek ji çar hêmanên afirandinê(enasira erbea) ye, armanca bingehîn a helbestê(hewla fêmkirina heqîqeta hebûn û afirandinê) di ser hêmana avê ra hatiye honandin. Bi qasî ku di lêkolînê da hatiye dîtin ligel ku di her du helbestan da av ji hin alîyan ve hevşibînan nîşan dide jî lê bi piranî bi awa û wateyên xwe yên ji hevûdin cuda ve derdikeve pêş.

References

  • ABBASOĞULLARI C. (2017). Divan Edebiyatında Su İmgesi ve Muhtelif Tezahürleri (Yunus Emre, Fuzuli, Nabi ve Şeyh Galib Örneği). Teza Doktorayê ya Neçapbûyî. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı.
  • ADAK, A. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • ADAK, A. (2019). Teşeyên Nezmê Di edebiyata kurdî ya klasîk de. İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • ADAK, A. û yên din. (2014), Gora Feqiyê Teyran. Nubihar Akademi, Sal 1, Jimar 1, 111-120.
  • AKA, B. (2013). “Divan Şiirinde "Âb" Motifinin Methiye Unsuru Olarak Kullanımı: Hayreti'nin "Âb" Redifli Kasidesi”. Turkish Studies, volume 8/13, 423-434.
  • AKAR, M. (2005). Su Kasidesi Şerhi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • AYDIN YAĞCIOĞLU, S. (2009). Fuzûlî ve Bâkî Divanlarının Karşılaştırılması. Teza Doktorayê ya Neçapbûyî. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı.
  • AYDIN, G. (2015). Fuzûlî’nin ‘Su Kasidesi’ ve Faqiye Teyran’nın ‘Ey Av u Av(Ey Su)’ Şiirindeki “Su” Motifi Üzerine Bir Değerlendirme. Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili Ve Edebiyatı Bülteni, Sayı 2, 49-60.
  • AYDIN, K. (2020). Karşılaştırmalı Edebiyat ve Günümüzde Algılanışı. Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları.
  • BAYRAM, Y. (2004). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi ve Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 16, Güz, 69-93.
  • BELLİ, H. (2021). Fuzûlî Divanı’ndan Hareketle Klasik Türk Şiirinde Su Kültü. Turkish Studies-Language, 16(2), 999-1014.
  • CANÇELİK, A. (2016). Fuzûlî, Mülhim Şehir Ve Su Kasidesi. Şehir Düşünce Dergisi, 2016-9, 21-31.
  • ÇALIŞKAN, A. (1999). Fuzûlî'nin Su Kasidesi ve Şerhi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • ÇİÇEK, H. û YILMAZ, H. (2017). Gezgin Şair/Düşünür: Feqiyê Teyran. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl/Year: 2017 Sayı/Number: 37, 173-182.
  • DEMÎR, M. E. (2014). Berawirdkirina “Ey av û av”a Feqiyê Teyran û “Su Qesîdesî” ya Fuzûlî. Kovara Nûpeldayê, h:16, 58-61.
  • Feqiyê Teyran. (2014). Divan. (Çev: Prof. Dr. K. Yıldırım). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • GİDER, M. (2013). Şeyhülislâm Yahyâ Divânı’nda Su. Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 203, 191-210.
  • GÜRKAN, S. L. (2009). Su. İslam Ansiklopedisi, 37, 440-442.
  • ILI, E. (2018). Feqiyê Teyran’ın Varlık Görüşü. Teza Lîsansa Bilind a Neçapbûyî. Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütüsü Felsefe Anabilim Dalı.
  • İPEK, A. Klâsik Türk Şiirinde Sembolik Bir Değer Olarak Gül, (2021, 7, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://www.academia.edu/19348358/Kl%C3%A2sik_T%C3%BCrk_%C5%9Eiirinde_Sembolik_Bir_De%C4%9Fer_Olarak_G%C3%BCl
  • KARAK, M. Z. (2021). Bandora Fuzûlî li Ser Pertew Begê Hekkarî: Mînaka Xezela ''Her Nebit Ya Reb''. The Journal of Mesopotamian Studies, 6 (1), 97-127.
  • KARATAŞ, İ. E. (2014). Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın Marifetname’sinde Anasırı-I Erbaa (Dört Unsur) Görüşü. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 33, 2014 Güz, 104-122.
  • KARLIAĞA, B. H. (1991) Anâsır-ı Erbaa. İslam Ansiklopedisi, 3, 149-151.
  • KAYA, B. (2017). Feqîyê Teyran’ın Şêxê Sen’an Şiirinin İçerik Açısından İncelenmesi. Teza Lîsansa Bilind a Neçapbûyî. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kürt Dili ve Kültürü Anabilim Dalı.
  • KRANZ, W. (1994). Antik Felsefe Metinler ve Açıklamalar. (Çev: Suad Y. Baydur). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Kur'an-ı Kerim Tefsiri (2021, 13, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/
  • Melayê Cizirî. (2012) Dîwan. (brhv û vbjr: Tehsîn Îbrahîm Doskî). İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • MENTEŞE, M. (2020). Karşılaştırmalı Edebiyat Örneği Olarak Hayâlî Bey İle Nedîm’in Birer Gazeli Üzerine İnceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 110, Kasım 2020, 287-306.
  • PALA, İ. (2012). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, (22. Baskı), İstanbul: Kapı Yay.
  • Perto Begê Hekkarî. (2014). Dîwan.(Amd: Tehsîn Îbrahîm Doskî). İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • SÖNMEZ, N. Berawirdkirina Feqiyê Teyran û Melayê Bateyî (2020, 10, Adar), Adresa Gihanîyê: https://www.academia.edu/31186372/nesim_sonmez
  • TAŞKESENLİOĞLU, L. Mehmed Fuzuli, (2020, 10 Adar). Adresa Gihanîyê: https://www.researchgate.net/publication/312831026_Mehmed_Fuzuli
  • TEMO, S. Fuzûlî’nin Kürtçe Şiirleri, (2021, 7, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/12/01/fuzulinin-kurtce-siirleri
Year 2021, Volume: 7 Issue: 13, 9 - 35, 16.12.2021

Abstract

References

  • ABBASOĞULLARI C. (2017). Divan Edebiyatında Su İmgesi ve Muhtelif Tezahürleri (Yunus Emre, Fuzuli, Nabi ve Şeyh Galib Örneği). Teza Doktorayê ya Neçapbûyî. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı.
  • ADAK, A. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • ADAK, A. (2019). Teşeyên Nezmê Di edebiyata kurdî ya klasîk de. İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • ADAK, A. û yên din. (2014), Gora Feqiyê Teyran. Nubihar Akademi, Sal 1, Jimar 1, 111-120.
  • AKA, B. (2013). “Divan Şiirinde "Âb" Motifinin Methiye Unsuru Olarak Kullanımı: Hayreti'nin "Âb" Redifli Kasidesi”. Turkish Studies, volume 8/13, 423-434.
  • AKAR, M. (2005). Su Kasidesi Şerhi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • AYDIN YAĞCIOĞLU, S. (2009). Fuzûlî ve Bâkî Divanlarının Karşılaştırılması. Teza Doktorayê ya Neçapbûyî. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı.
  • AYDIN, G. (2015). Fuzûlî’nin ‘Su Kasidesi’ ve Faqiye Teyran’nın ‘Ey Av u Av(Ey Su)’ Şiirindeki “Su” Motifi Üzerine Bir Değerlendirme. Çankırı Karatekin Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili Ve Edebiyatı Bülteni, Sayı 2, 49-60.
  • AYDIN, K. (2020). Karşılaştırmalı Edebiyat ve Günümüzde Algılanışı. Ankara: Kurgan Edebiyat Yayınları.
  • BAYRAM, Y. (2004). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi ve Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 16, Güz, 69-93.
  • BELLİ, H. (2021). Fuzûlî Divanı’ndan Hareketle Klasik Türk Şiirinde Su Kültü. Turkish Studies-Language, 16(2), 999-1014.
  • CANÇELİK, A. (2016). Fuzûlî, Mülhim Şehir Ve Su Kasidesi. Şehir Düşünce Dergisi, 2016-9, 21-31.
  • ÇALIŞKAN, A. (1999). Fuzûlî'nin Su Kasidesi ve Şerhi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • ÇİÇEK, H. û YILMAZ, H. (2017). Gezgin Şair/Düşünür: Feqiyê Teyran. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl/Year: 2017 Sayı/Number: 37, 173-182.
  • DEMÎR, M. E. (2014). Berawirdkirina “Ey av û av”a Feqiyê Teyran û “Su Qesîdesî” ya Fuzûlî. Kovara Nûpeldayê, h:16, 58-61.
  • Feqiyê Teyran. (2014). Divan. (Çev: Prof. Dr. K. Yıldırım). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • GİDER, M. (2013). Şeyhülislâm Yahyâ Divânı’nda Su. Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 203, 191-210.
  • GÜRKAN, S. L. (2009). Su. İslam Ansiklopedisi, 37, 440-442.
  • ILI, E. (2018). Feqiyê Teyran’ın Varlık Görüşü. Teza Lîsansa Bilind a Neçapbûyî. Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütüsü Felsefe Anabilim Dalı.
  • İPEK, A. Klâsik Türk Şiirinde Sembolik Bir Değer Olarak Gül, (2021, 7, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://www.academia.edu/19348358/Kl%C3%A2sik_T%C3%BCrk_%C5%9Eiirinde_Sembolik_Bir_De%C4%9Fer_Olarak_G%C3%BCl
  • KARAK, M. Z. (2021). Bandora Fuzûlî li Ser Pertew Begê Hekkarî: Mînaka Xezela ''Her Nebit Ya Reb''. The Journal of Mesopotamian Studies, 6 (1), 97-127.
  • KARATAŞ, İ. E. (2014). Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın Marifetname’sinde Anasırı-I Erbaa (Dört Unsur) Görüşü. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 33, 2014 Güz, 104-122.
  • KARLIAĞA, B. H. (1991) Anâsır-ı Erbaa. İslam Ansiklopedisi, 3, 149-151.
  • KAYA, B. (2017). Feqîyê Teyran’ın Şêxê Sen’an Şiirinin İçerik Açısından İncelenmesi. Teza Lîsansa Bilind a Neçapbûyî. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kürt Dili ve Kültürü Anabilim Dalı.
  • KRANZ, W. (1994). Antik Felsefe Metinler ve Açıklamalar. (Çev: Suad Y. Baydur). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
  • Kur'an-ı Kerim Tefsiri (2021, 13, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://kuran.diyanet.gov.tr/Tefsir/
  • Melayê Cizirî. (2012) Dîwan. (brhv û vbjr: Tehsîn Îbrahîm Doskî). İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • MENTEŞE, M. (2020). Karşılaştırmalı Edebiyat Örneği Olarak Hayâlî Bey İle Nedîm’in Birer Gazeli Üzerine İnceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 110, Kasım 2020, 287-306.
  • PALA, İ. (2012). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, (22. Baskı), İstanbul: Kapı Yay.
  • Perto Begê Hekkarî. (2014). Dîwan.(Amd: Tehsîn Îbrahîm Doskî). İstanbul: Weşanên Nûbiharê.
  • SÖNMEZ, N. Berawirdkirina Feqiyê Teyran û Melayê Bateyî (2020, 10, Adar), Adresa Gihanîyê: https://www.academia.edu/31186372/nesim_sonmez
  • TAŞKESENLİOĞLU, L. Mehmed Fuzuli, (2020, 10 Adar). Adresa Gihanîyê: https://www.researchgate.net/publication/312831026_Mehmed_Fuzuli
  • TEMO, S. Fuzûlî’nin Kürtçe Şiirleri, (2021, 7, Mijdar), Adresa Gihanîyê: https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2016/12/01/fuzulinin-kurtce-siirleri
There are 33 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Fahri Karaca

Publication Date December 16, 2021
Published in Issue Year 2021 Volume: 7 Issue: 13

Cite

APA Karaca, F. (2021). BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE. Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi, 7(13), 9-35.
AMA Karaca F. BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE. BUYDED. December 2021;7(13):9-35.
Chicago Karaca, Fahri. “BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE”. Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi 7, no. 13 (December 2021): 9-35.
EndNote Karaca F (December 1, 2021) BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE. Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi 7 13 9–35.
IEEE F. Karaca, “BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE”, BUYDED, vol. 7, no. 13, pp. 9–35, 2021.
ISNAD Karaca, Fahri. “BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE”. Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi 7/13 (December 2021), 9-35.
JAMA Karaca F. BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE. BUYDED. 2021;7:9–35.
MLA Karaca, Fahri. “BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE”. Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Dergisi, vol. 7, no. 13, 2021, pp. 9-35.
Vancouver Karaca F. BERAWIRDKIRINEK LI SER QESÎDEYA AVÊ YA FÛZÛLÎ Û HELBESTA EY AV Û AVÊ YA FEQÎYÊ TEYRANÎ JI ALÎYÊ HÊMANA AVÊ VE. BUYDED. 2021;7(13):9-35.