Öz
Bu makale karşılaştırmalı halk edebiyatıyla ilgilidir. Ortadoğu halklarının dillerinden Farsça, Kurmancî ve Zazakî’de ortak atasözlerinin hikâyelerini ve kaynaklarını konu edinmektedir. Yer yer atasözleriyle ortak olan Arapça ve Türkçe atasözlerine de yer verilecektir.
Atasözleri halkların tarihi süreçte şekillenen yaşam biçimini, adet ve geleneklerini ifade eden yasalar hükmündedir. Atasözleri yüzyılların geçmesiyle şekillenir ve toplumun ahlâkî, dinî ve dünyevî değerlerini ifade ederler. Toplumun tarihsel kültürünü kuşaktan kuşağa aktarırlar.
Bu makale ve aynı konuyla ilgili seri halde yayımlanacak diğer makaleler gibi adı geçen Müslüman halkların düşünsel, dilsel ve kültürel ortak değerlerine de ışık tutacaktır.
Anahtar Kelimeler
Atasözlerinin hikâyeleri ortak atasözleri Farsça Kurmancî Zazakî atasözleri. Atasözlerinin hikâyeleri, ortak atasözleri, Farsça, Kurmancî, Zazakî atasözleri.
Kaynakça
- Aksoy, Ömer Asım, Atasözleri ve Deyimler Sözlügü, I-II, İnkılâp İstanbul 1988.
- Akyalçın, Necmi, Türkçemizin Anlamsal Zenginlikleri Deyimlerimiz, Ankara 2012.
- Albayrak, Nurettin, Türkiye Türkçesinde Atasözleri, Kapı Yayınları, İstanbul 2009.
- Azîmî, Sâdıq, Ferheng-ê Bîst Hezâr Mesel û Hikmet û Istılâh-ê Fârsî, Dânişgâh-ê Tahran 1382 hş.
- Behmenyâr, Ahmed, Dâstânnâme-ê Behmenyârî, İntisârât-ê Dânisgâh-ê Tehrân, 1381 hş./2002.
- Dêhxodâ, Ali Ekber, Emsâl û Hikem, I-IV, Emîr Kebîr, 1363 hş.
- Emînî, Emîr Kulî, Ferheng-ê ‘Avâm yâ Tefsîr-ê Emsâl o Istılâhât-ê Zebân-ê Fârsî, I-II, Dânişgâh-ê Isfahân 1369 hş./1990.
- Enverî, Hasan ve diğerleri, Ferheng-ê Emsâl-ê Suxen, I-II, İntişârât-ê Soxan, Tahran 1384 hş.
- Hazrâ’î, Emîn, Ferhengnâme-ê Emsâl u Hikem-ê Îrânî, İntişârât-ê Nuvîd, Sîrâz 1382 hş.
- Hesen, Bîlal, Ji Wêjeya Gel: Pend û Peng, Marburg 2006.
- Heblerûdî, Muhammed, Kulliyât-ê Câmi‘u’t-temsîl, Tahran ts.
- https://tr.wikiquote.org/wiki/Zazaca_atasozleri (erişim erişim 23.11.2021: 12:00)
- Lezgîn, Roşan, Ferhengê Îdyomanê Kirdkî (Zazakî), Roşna, Diyarbakır 2017.
- Mazî, Çiya, Ferhenga Gotinên Pêşiyan, İstanbul 2005.
- Mısırlı, Ökkeş: (http://www.kilispostasi.com/irin-gel/206366, erişim: 30.12.2021: 20:30)
- Oncu, Mehmet, Gotinên Peşîyan, İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları 2009.
- __________, 101 Biwêj 101 Çîrok, Avesta İstanbul 2015.
- Özdemir, Ahmet: (http://www.avgader.com/deyimler-arasnda-tatli-gel-tatli-git/: erişim: 30.11.2021: 08:30)
- Rahmandûst, Mustafa, Fovt-ê Kuzegerî, I-II, Tahran 1390 hş.
- Ruxzâdî, Ali, Guwârey Kûrdewârî: Pend-ê Peşînîyân, Senendec 1385 hş.
- Seccâdî, Seyyid Abdulhamid Hayret, Pendê Peşîniyân, Hevlêr 2010.
- Selcan, Zılfi, Qese u Qesê Vırênu Leksikon, Dersim 2013.
- Şehrî, Ca‘fer, Qand û Nemek: Żerbulmeselhâ-yi Tehrânî be Zebân-ê Muhâvere, İntişârât-ê Mu‘în, Tahran 1378 hş./1999.
- Şekûrzâde, İbrahim, Deh Hezâr Mesel-ê Fârsî, Meşhed 1372 hş.
- Tîgrîs, Amed, 6762 Gotinên Peşîyan, Weşanên Rewşen, Stockholm 2001.
- Vekîliyân, Ahmed, Temsîl o Mesel, I-II, İntişârât-ê Surûs, Tahran 1375 hs./ 1996.
- Veroj, Said: (http://www.kovarabir.com/2012/10/seid-veroj-vateye-verenan-ye-dimiliZazakî/: erişim 30.11.2021: 09:00)
- Yurtbaşı, Metin, Sınıflandırılmış Türk Atasözleri, Ankara 1994.
- Zinar, Zeynelabidîn, Xwençe I: Gotinên Pêşîyan, Kilam-Dilok û Çîrok, Stockholm 1987.
- Zûlfiqârî, Hesen, Ferheng-ê Bozorg-ê Żerbu’l-Meselhâ-yê Fârsî, I-II, Tahran 1388 hş.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 18 Mart 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 18 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 7 Sayı: 14 |
