Manisa'da Üzüm Üretimi ve Pazarlaması (1960a€"1970)

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 3, 193 - 203, 01.09.2013

Yrd. Doç. Dr. İbrahim İnci

Öz

Manisa is one of the leading cities both in the Aegean Region and in Turkey, where viticulture is widespread. As opposed to the growing of table grapes and wine grapes in other regions,seedless grapes to be dried are produced in Manisa region. In the period which is analysed, seedless dried grape which formed Turkey’s traditional export product was one of the most important wealth sources in the region. Most of the seedless dried grapes grown in the Agean Region were produced in Manisa.. In 1960s, as Turkey was one of the most important dried grape exporting countries,Manisa was the center in which this product was produced. However,the level of efficiency was lower than many of the world’s grape producer countries.Being able to survive in the international market depended on the increase in output and the decrease in the output cost.Thus,instead of a traditional system viticulture, a high system which provides increase in output started to be used.For the same reason, the use of modern input such as chemical fertilizers and agricultural chemicals gradually was introduced. The goverment made support purchases by means of Tariş (Union of Agricultural Sale Cooperatives) for the growers to market grapes in their own value. Thanks to these support purchases, the continuity of the product could be achieved in the years when the grape was plentiful or in the years when the export bottleneck was experienced.

Anahtar Kelimeler

Manisa, grape, production, marketing, support purchases, export

Manisa'da Üzüm Üretimi ve Pazarlaması (1960a€"1970)

Öz

Manisa, Ege Bölgesi’nde olduğu gibi Türkiye’de de bağcılığın en yaygın olduğu illerin başında gelmektedir. Diğer bölgelerde sofralık ve şaraplık üzüm yetiştirilmesine karşılık Manisa yöresinde kurutmalık çekirdeksiz üzüm yetiştirilir. İncelenen dönemde, Türkiye’nin geleneksel ihracat ürününü oluşturan çekirdeksiz kuru üzüm yörenin en önemli zenginlik kaynaklarından biriydi. Ege Bölgesi’nde yetiştirilen çekirdeksiz kuru üzümün çok büyük bir kısmını Manisa üretmekteydi. 1960’larda Türkiye dünyanın en önemli kuru üzüm dış satıcılarından biri olduğundan, Manisa bu ürünün dünya çapında üretiminin yapıldığı bir merkez durumundaydı. Ancak, verim düzeyi dünyanın birçok üzüm üreticisi ülkesinden düşüktü. Dünya piyasalarında tutunabilmek verimi artırmaya ve üretim maliyetlerini düşürmeye bağlıydı. Bunun için geleneksel sistem bağcılık yerine verim artışı sağlayan yüksek sisteme geçilmeye başlanmıştır. Üreticinin üzümünü değeriyle pazarlayabilmesi için devlet, TARİŞ aracılığıyla destekleme alımları yapmıştır. Destekleme alımları sayesinde üzümün bol olduğu ve ihracat tıkanıklarının yaşandığı yıllarda ürün arzının sürekliliği sağlanabilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Manisa, üzüm, üretim, pazarlama, destekleme alımları, ihracat

Kaynakça

• AġKIN, Nihat (1972), “Üzümün Diğer Değerlendirme Fazlarındaki Sorunları”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 259-274.
• ATALAN, Nejat (1972), “Üzüm Ġhraç Problemleri”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 327-342
• BAĞCI, Süleyman (1972), “Bağcılıkta ModernleĢmeyi Zorunlu Kılan Nedenler”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 57-93.
• BARUTÇU, Ömer (1972), “Üzüm Politikamız”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 419-428.
• BUDAKÇI, Hüseyin (1972), “Bağ Üreticilerinin BaĢlıca Problemleri”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 49-55.
• ÇOLAKOĞLU, Mahir (1972), “Türkiye’de Üzüm Değerlendirilmesi ve Bazı Problemleri”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 229-250.
• ELDEM, Vedat (1994), Osmanlı İmparatorluğu’nun İktisadi Şartları Hakkında Bir Tetkik, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara.
• FĠDAN, Yılmaz – ERĠġ, Atilla (1972), “Çekirdeksiz Üzüm ve Sorunları”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 169-191.
• GÜVEN, Hasan, (1972), “Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkelerde Ġhraç Politikası”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s.291-318.
• ĠġTAR, Ali (1972), “Kuru Üzümcülüğümüz ve Problemleri”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 141- 165.
• KAZGAN, Gülten (1977), Tarım ve Gelişme, Ġstanbul Üniversitesi, Ġktisat Fakültesi Yay., Ġstanbul.
• KESKĠNER, Yüksel (1966), Salihli Bölgesi Pamuk İşletmelerinin Ekonomik Yapısı ve Üretim Faktörlerinin Ekonomik Analizi, Ege Üniversitesi Yay., Ġzmir.
• KURALOĞLU, Niyazi (Birinci TeĢrin (Ekim) 1943), “Manisa’nın Zirai Durumu”, Gediz, Cilt: 6, Sayı: 68, Manisa, s. 9-11.
• Manisa 1973 İl Yıllığı, (1973), Manisa Valiliği Yay., Ankara.
• Manisa Yıllığı 1967, (1968), Ticaret Matbaacılık T.Aġ., Ġzmir.
• PAMUK, ġevket (1994), Osmanlı Ekonomisinde Bağımlılık ve Büyüme (1820-1913), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ġstanbul.
• QUATAERT, Donald (1987), Osmanlı Devleti’nde Avrupa İktisadi Yayılımı ve Direniş (1881-1908), Yurt Yayınevi, Ankara. Resmi Gazete T.C. Manisa 1932, T.C. Manisa Vilayeti Hakkında Tabii Coğrafi, Tarihi, İdari, İktisadi, İçtimai Malumatı Cami Mecmuadır, (1932), Ġzmir. Ticaret Gazetesi
• TÜREK, Hasan (1972), “Kuru Üzümün Değerlendirilmesi”, Çekirdeksiz Kuru Üzüm Semineri (19-21 Nisan 1972), Ġzmir Ticaret Borsası Yay., Ġzmir, s. 253- 258.
• YAZMAN, Aslan Tufan, (26.8.1966), “Ege’de Dört Mahsul”, Yeni Asır. Yeni Asır Yurt Ansiklopedisi, C.8, (1981), Anadolu Yayıncılık A,ġ, Ġstanbul.