İki Ayrı Zaman Diliminde Okulda Şiddet Durumu

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 2, 78 - 96, 01.06.2013

Doç. Dr. Fatma Özmen Nuriye Küçük

Öz

Educational organizations are the ones which provide us with important services by educating large number of students for different qualifications. However, due to various reasons, the acts of violence occurring in schools threaten the wellbeing of individuals and the security of schools. Violence may lead to devastating effects on individuals, the traces of which may not be erased for long years. Therefore, it is the responsibility of societies together with schools to avoid the reasons of violence as much as possible at the school environment. The results of several researches indicate that nearly all kinds of violence can be seen at schools, and that mostly the students are exposed to violence. There exist many researches which prove that violence towards students is done by teachers, administrators, and other students of the school or by the ones outside the school setting; since the results of researches prove students can be exposed to violence in their families, too. This research is a descriptive study carried out in two different time periods, and two different settings; one in a high school in 2007, and the other at an identical high school in 2013, with the aim of exploring the causes of violence depending upon individual, family, and school factors. The views of 132 students in 2007 and 131 students in 2013 are gathered through a questionnaire, developed by the researchers. The obtained results, taking the two different research times into consideration, revealed that nearly half of the students observed violence at schools; nearly one eighth of the students were wounded due to the violence; nearly one tenth of them carried cutting and ripping tools; the violence stemmed from teachers, families, and students; and that teachers commonly exerted violence when they witnessed student disobedience. Along with the results, some recommendations are made in order to eliminate violence with the cooperation of individuals, families, school authorities and other institutions in the school settings.

Anahtar Kelimeler

Violence prevention, school, student, teacher, principal, family

İki Ayrı Zaman Diliminde Okulda Şiddet Durumu

Öz

Eğitim kurumları farklı niteliklerdeki kalabalık öğrenci topluluğunun eğitimini üstlenerek önemli hizmetler sunan örgütlerdir. Ancak, çeşitli nedenler dolayısıyla okullarda meydana gelen şiddet eylemleri bireylerin sağlığını ve okulların güvenliğini tehdit etmektedir. Şiddet, kişiler üzerinde izleri yıllar boyunca silinmeyen çok yıkıcı etkiler yaratabilmektedir. Bu nedenle, okul ortamlarında şiddete yol açan nedenlerin mümkün olduğunca yok edilmesi, okulların olduğu kadar toplumun da sorumluluğudur. Yapılan araştırmalar, okullarda her türden şiddetin görülebildiğini, şiddete en çok öğrencilerin maruz kaldığını göstermektedir. Öğrencilere yönelik şiddetin okulda öğretmenler, öğrenciler, yöneticiler ve okuldan dışından kişilerce yapıldığını; ayrıca öğrencilerin aile ortamında da şiddete maruz kaldığını ortaya koyan araştırma sonuçları bulunmaktadır. Bu araştırma, 2007 yılında bir lisede ve 2013 yılında benzer koşullara sahip diğer bir lisede olmak üzere, iki farklı zaman dilimi içinde, okullardaki şiddet davranışlarının nedenlerini, birey, aile ve okul temelinde ortaya koymayı amaçlayan betimsel bir çalışmadır. Araştırmada, 2007 yılında 132 öğrencinin, 2013 yılında 131 öğrencinin görüşleri bir anket aracılığı ile alınmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar, her iki dönem dikkate alınarak, araştırmaya katılan öğrencilerin yaklaşık yarısının okulda şiddet gözlemlediğini; öğrencilerin yaklaşık sekizde birinin bu şiddetler sonucu yaralandığını ve yaklaşık onda birinin yaralayıcı ve kesici alet taşıdığını; şiddetin aile, öğretmen ve öğrenci kaynaklı olduğunu ve öğretmenlerin çoğunlukla öğrenci itaatsizliği durumunda şiddet uyguladığını ortaya koymaktadır. Ulaşılan sonuçlar eşliğinde, özellikle birey, aile, okul, ve okul çevresindeki kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde, şiddeti önleme yönünde bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Şiddeti önleme, okul, öğretmen, öğrenci, yönetici, aile

Kaynakça

• BOOTH, B. VAN HASSELT, V.B., VECCHI, G.M. (2011). Addressing school violence. FBI (Federal Breau of Investigation). http://www.fbi.gov/stats-services/publications/law-enforcementbulletin/may_2011/school_violence. (2013, Nisan 29).
• BOYLES, M.E.J. (2002). Perception of control in the victims of school bullying: the importance of early intervention. Educational Research, Vol. 44, No. 3, Winter 2002 s. 323-336
• BURSALIOĞLU, Z. (2002) Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
• CÜCELOĞUL, D. (1991). İnsan Davranışı – Psikolojinin Temel Kavramları. 2. Basım, Remzi Kitapevi, İstanbul – 1991
• Eğitim-Sen (2009). Öğretmenlerin büyük çoğunluğu şiddet mağduru. http://www.turkegitimsen.org.tr/haber_goster.php?haber_id=1642 (2013, Nisan 13).
• Eğitim-Sen (2006) Okullarda Şiddet http://www.memurlar.net/haber/42717/ (2013, Nisan 18)
• FARRINGTON, D. P., (1998). Predictors, Causes, and Correlates of Male Youth Violence. Youth Violence, (edit. by M.Tonry and M.H.Moore), Chicago: University of Chicago Pres. pp.421-475.
• FERGUSON, C.J. (2008). The school shooting/violent video game link: Causal relationship or moral panic? Journal of Investigative Psychology and Offender Profiling, Vol. 5, 25–37. DOI: 10.1002/jip.76.
• FURLONG, M. ve GALE M. (2000). The school in school violence: definitions and facts, Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 8(2), p.71-81.
• JOHNSON, C.F. (2000). Abuse and Neglect of Children.In: Nelson Textbook of Pediatrics, Behrman,Kliegman, Jenson(eds) 16.Baskı 2000, Philadelphia,W.B.Saunders, pp:110-5
• KELEŞ, R. ve ÜNSAL, A. (1996). Kent ve Siyasal Şiddet, Cogito, sayı 6-7, Kış-Bahar. 1996, ss.91-104.
• KRUG, E., G., MERCY, J.A., DAHLBERG, I.I. and ZWI, A. B. (2002). The world report on violence and health. The Lancet, Vol. 360, 1083- 1088 http://www.ayamm.org/english/Violence%20against%20women%204.pdf (2012 Arılık 13).
• LIMBOS, M.A.P.  CASTEEL, C. (2008). Schools and neighborhoods: Organizational and environmental factors associated with crime in secondary schools. Journal of School Health. Vol. 78, No. 10. 539-544.
• MEB (2005). Öğrenci, veli, okul sözleşmesi genelgesi, http://www.egitimmevzuat.com/index.php/201012311711/2005/oerenc-velokul-soezlemes-200592-genelge.html (2012, Aralık 18).
• MEB (2006a). Öğrencilerimizin Zararlı Madde Kullanımı ve Şiddet Gibi Risklerden Korunması Genelgesi. Sayı. B.08.0.OGM.0.09.01.06./3614 http://ogm.meb.gov.tr/gos_genelge.asp?alno=18 (2013, Mayıs 11).
• MEB (2006b). Okullarda Şiddetin Önlenmesi Genelgesi. http://orgm. meb.gov.tr/Mevzuat/genelgeler/okullardasiddet.htm. (2013, Mayıs 10).
• MEB (2007). Okullarda Güvenli Ortamın Sağlanmasına Yönelik Koruyucu ve Önleyici Tedbirlerin Artırılmasına İlişkin İşbirliği Protokolü. http://ankara.meb.gov.tr/detay.asp?blm=B23&detay=758 (3013 Şubat 11).
• MEBpersonel (2013). Öğretmenler okulda şiddeti protesto etti. http://www.mebpersonel.com/meb-personeli/ogretmenler-okulda-siddetiprotesto-etti-h67684.html (2013, Mayıs 19).
• Memurlarnet (2012). Okulda şiddet gören öğretmen. http://forum.memurlar.net/konu/1499941/ (2013, Mayıs 15).
• OĞUZ, M. (tarihsiz). Dosya: okullarda şiddet nasıl engellenir? Sivil Toplum Akademisi, http://www.siviltoplumakademisi.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=193:okul-siddet&catid=60:aile-ve-egitim&Itemid=127. (2013. Mart 20).
• OLWEUS, D. (2003). A Profile of bullying at school. Educational Leadership. Maar 2003, Vol. 60, Issue 6.
• ÖGEL, K., TARI, I., ve EKE, C.Y. (2006). Okullarda suç ve siddeti önleme. Yeniden Yayınları no: 17, Istanbul.
• http://www.yeniden.org.tr/dokuman/vio14.pdf. (2012, Ocak 23). ÖZÇEBE H., ve diğ. (2005). Ankara’da bir ilköğretim okulunda erken ve orta dönem adolesanlarda şiddet ve şiddetin değerlendirilmesi, http://iogm.meb.gov.tr/siddet ve okul/index.htm (2012, Aralık 16).
• ÖZÇEBE H.,. ÜNER, S. ve ÇETIK, H. (2006). Adolesanlarda şiddet (Üç lise, Ankara, 2004), Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik şiddet ve alınabilecek Tedbirler, Sempozyum, Bildiri Özetleri, İstanbul, http://iogm.meb.gov.tr/siddetveokul/index.htm (2012, Aralık 16).
• POOLE, S.R., USHKOW M.C, NADER P. R, BRADFORD B.J, ASBURS J.R, WORTHINGTON D.C, SANABRIA K.E, and CARRUTH T. (1991). The role of the pediatrician in abolishing corporal punishment in schools. Pediatrics, 88: 162-7.
• ROBINS L. N., (1979). Study childhood predictors of adult antisocial behavior: replications from longitudinal studies”, In J.E. Barrett, R.M. Rose, & G.L. Klerman (Eds), Stress and Mental Disorder, (pp. 219–235), NewYork: Raven.
• ŞUBATLI, T., AKGÖNGÜR, İ.,ÖZTÜRK, H., URU A., İNAN, M., ve AYDOĞDU, B., (2006). Liselerde Neler Oluyor, Vatan Pazar, 26.02. 2006, s.15
• TEZCAN, M. (1996). “Bir şiddet olarak okul”, Cogito, İst.:Kredi Yay., ss.105-108. UNICEF (2010). Türkiye’de çocuk istismarı ve aile içi şiddet araştırması. Özet Rapor. http://panel.unicef.org.tr/vera/app/var/files/c/o/cocukistismari-raporu-tr.pdf (2013. Ocak 10)b
• UNICEF (2013). Çocuklara yönelik şiddet. http://www.unicef.org.tr/tr/content/detail/59/violence-against-children- 2.html (2012, Ocak20).
• ÜNSAL, A. (1996). Genişletilmiş bir şiddet tipolojisi, Cogito. Sayı. 6-7. Kış-Bahar, ss.29-36.
• WESSEL, M.A. (1980). The pediatrician and corporal punishment. Pediatrics, 66/639-41. Wikipedia (2013). Şiddet, http://tr.wikipedia.org/wiki/Şiddet (2013, Şubat 12)