Weaving Industry In Central And Western Anatolia In XVIIth Century

Year 2020, Volume: 18 Issue: 3, 467 - 485, 25.09.2020

Yüksel Çelik Alpay Bizbirlik

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.760138

Abstract

Weaving Industry has taken a very important place in the political, economic, social and commercial life of the Ottoman Empire. In this study, based on five centers (İzmir, Manisa, Bursa, Ankara and Konya), XVII. Along with the developments in the weaving industry in the Ottoman State in the century; fabric types, raw material production and marketing are tried to be explained. In addition, depending on the developments in the Eastern Mediterranean trade, the economic and social reflections of the changes of trade routes to İzmir hinterland to the region were emphasized.

Keywords

XVII. Century

XVII. Yüzyılda Orta ve Batı Anadolu’da Dokuma Sanayii

Abstract

Dokuma Sanayi, Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasî, iktisadî, sosyal ve ticarî hayatında çok önemli bir yer almıştır. Bu çalışmada beş merkez temel alınarak (İzmir, Manisa, Bursa, Ankara ve Konya), XVII. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde dokuma sanayinde yaşanan gelişmelerle birlikte; kumaş türleri, hammadde üretimi ve pazarlama açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca Doğu Akdeniz ticaretinde yaşanan gelişmelere bağlı olarak, ticaret yollarının İzmir hinterlandına kayışının bölgeye olan ekonomik ve sosyal yansımaları üzerinde durulmuştur.

Keywords

Dokuma, Ticaret, XVII. Yüzyıl

References

• Kaynakça
• 1. ARŞİV VESİKALARI
• Ankara Şer’iyye Sicilleri No:16, 70, 74, 76, 77.
• Bursa Şer’iyye Sicilleri No: A-157, A-158.
• Konya Şer’iyye Sicilleri No: 30, 38, 148.
• Manisa Şer’iyye Sicilleri No: 15, 16.
• 2. TETKİK ESERLER
• Acartürk, F. (2006). 1672-1673 Tarihlerinde Konya'nın Sosyal ve Ekonomik Durumu(19 No'lu Konya Şer'iyye Siciline Göre). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Akbaş, E. (2018). 13 Numaralı Konya Şer'iye Sicili (1087-1088/1676-1677). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Akgündüz, A. (1991). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri (Cilt 3). İstanbul.
• Akgündüz, A. (1993). Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri (Cilt 6).
• Aktepe, M. (1971). İzmir Hanları ve Çarşıları Hakkında Ön Bilgi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi(25), 105-154.
• Atabey, H. (2014). Manisa'nın 79 Numaralı Şer'iyye Sicil Defteri (H.1049-1050),Transkripisyonu ve Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Ankara.
• Atay, Ç. (2003). Kapanan Kapılar İzmir Hanları. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayını.
• Aybet, G. Ü. (2003). Avrupalı seyyahların gözünden Osmanlı dünyası ve insanları, (1530-1699) . İstanbul.
• Aygün, N. (2002). XVIII.Yüzyılda Trabzon'da Ticaret. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. Ankara.
• Bakırer, Ö. (2000). Ankara Kent Merkezinde Özellikle Hanlar ve Bedestenin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi. A. T. Yavuz içinde, Tarih İçinde Ankara. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Ankaralılar Vakfı.
• Başol, S. (2008). Kentleşme, Ekonomi ve Sosyal Hayat Yönleriyle 17. Yüzyıl Bursa Vakıfları. Gazi Üniversitesi Basılmamış Doktora Tezi. Ankara.
• Bizbirlik, A., & Kaya, M. (2015). Osmanlı Arşiv Belgelerinde Beypazarı Kazası I. Ankara.
• Çelebi, E. (2000). Evliya Çelebi Seyahatnamesi (Cilt 9). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Çelebi, E. (2006). Evliya Çelebi Seyahatnamesi (Cilt 2). (Z. Kurşun, S. A. Kaharaman, & Y. Dağlı, Dü) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Çetin, S. (2013). 64 No'lu Manisa Şeriyye Sicili. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Manisa.
• Çetin, S. (2013). 64 No'lu Manisa Şer'iyye Sicili. Celal Bayar Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi . Manisa.
• Çınar, H. (1993). H:1020-1021 Tarihli 13 Numaralı Ankara Şer'iyye Sicili Transkripsiyon ve Değerlendirme. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi . Ankara.
• Dalsar, F. (1960). Türk Sanayi ve Ticaret Tarihinde Bursa'da İpekçilik. İstanbul.
• Dörtok, Z. (2001). Bursa'nın Kent Dokusu ÜzerineTarihsel Bir İnceleme (17.yy). Uludağ Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi . Bursa.
• Emecen, F. (2013). XVI. Asırda Manisa Kazası . Ankara.
• Erdoğan, E. (2004). Ankara'nın Bütüncül Tarihi Çerçevesinde Ankara Tahrir Defterlerinin Analizi (TÜSOKTAR Veri Tabanına Dayalı Bir Araştırma). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Baılmamış Doktora Tezi. Ankara.
• Ergenç, Ö. (1988). 18. Yüzyılda Osmanlı Sanayi ve Ticaret Hayatına İlişkin Bazı Bilgiler. Belleten, LII, s. 501-533.
• Ergenç, Ö. (2006). XVI. Yüzyılın Sonlarında Bursa. Ankara.
• Faroqhi, S. (2010). Osmanlı Şehirleri ve Kırsal Hayatı. Ankara.
• Goffman, D. (1990). İzmir ve Levanten Dünya(1550-1650). (A. Anadol, & N. Kalaycıoğlu, Dü)
• Gökbuğa, F. (2008). H.1075-1076/M.1665-1666 Tarihli 124 No'lu Manisa Şer'iyye Sicili Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Manisa.
• Gülcan, M. (1989). Konya'da İçtimai ve İktisadi Hayat (1675-1676). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. Konya.
• Gündoğdu, Z. (2008). İzmir'de Kasap Hızır Mahallesi. Adnan Menderes Üniversitesi Baılmamış Yüksek Lisans Tezi. Aydın.
• İnalcık, H. (1996). OSmanlı İmparatorluğu Toplum ve Ekonomi Üzerinde Arşiv Çalışmaları, İncelemeler. İstanbul.
• Karaaslan, A. (2007). 1039-1040(1629-1630)Yıllarına Ait 61 Numaralı Manisa Şer'iyye Sicilinin Transkripsiyon ve Değerlendirmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Manisa.
• Keleş, A. (2011). 75 Numaralı Mühimme Defteri'nin Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi(s.172-331). Atatürk Üniverstesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum.
• Kepecioğlu, K. (1999). Tarih Lugatı Osmanlı Tarih Deyimleri ve Temel Terimleri Sözlüğü. Ankara.
• Kıvrım, İ. (2005). Şer'iye Sicillerine Göre XVII. Yüzyılda Konya ve Ayıntab Şehirlerinde Gündelik Hayat (1670-1680). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi. Konya.
• Kuşu, S. (2009). Şeriyye Sicillerine Göre H.1065-1079/1655-1669 Tarihleri Arasında Edirne'de Sosyo-Ekonomik Hayat. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Edirne.
• Küçük, F. (2013). 14 Numaralı Konya Şer'iye Sicili (1080-1081/1669-1670)(Değerlendirme ve Transkripsiyon). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Konya.
• Kütükoğlu, M. (2010). XVI. Asırda Çeşme Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı. Ankara.
• Lowry, H. W. (2004). Seyyahların Gözüyle Bursa 1326-1923. İstanbul.
• Özdemir, R. (1988). XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara . Ankara.
• Özgökmen, A. (1996). Konya Şer'iyye Sicilleri Işığında Müslim Gayr-i müslim Münasabetleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. Konya.
• Özgün, C. (2011). İzmir ve Artalanında Tarımsal Üretim ve Ticareti(1844-1914). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi. İzmir.
• Özkaya, Y. (2010). 18. Yüzyılda Osmanlı Toplumu. İstanbul.
• Özpolat, L. (2016). 1 Numaralı Konya Şer'iyye Sicili (970-1019/1563-1610)(Değerlendirme ve Transkripsiyon). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Baılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Konya.
• Pakalın, M. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. I. İstanbul.
• Pakalın, M. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. III. İstanbul.
• Pay, S. (1987). 1069-1070/1659-1660 tarihli Bursa Şer'iyye Sicili (analiz ve değerlendirme). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Bursa.
• Peker, L. D. (2003). İngiliz Seyyahların Seyahatnamelerinde Bursa(17. ve 20. Yüzyıllar Arası). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bursa.
• Sak, İ. (2007). 11 Numaralı Konya Şeriyye Sicili. Konya.
• Sipahioğlu, O. (1992). Bursa ve İstanbul'da Dokunan ve Giyimde Kullanılan 17. Yüzyıl Saray Kumaşlarının Yozlaşma Nedenleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi . İzmir .
• Sonyıldırım, Ş. (2007). 17. Yüzyılın İlk Yarısında Manisa. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Baılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Ankara.
• Şahin, G. (2013). Türkiye'de Ankara Keçisi (Capra Hircus Ancryrensis) Yetiştiriciliğinin Dünü Bugünü ve Yarını. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 338-352.
• Şahinalp, M. S., & Günal, V. (2012). Osmanlı Şehircilik Kültüründe Çarşı Sistemi Lokasyon ve Çarşı İçi Kademelenme Yönünden Mekansal Analizi. Millli Folklor Dergisi(93), 151.
• Taş, H. (2004). XVII. Yüzyılda Ankara . Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. Ankara.
• Tavernier, J.-B. (2006). Tavernier Seyahatnamesi. (T. Tunçdoğan, Dü.) İstanbul.
• Tekeli, İ., Şenyapılı, T., & Güvenç, M. (1991). Ankara'da Sanayi Üretiminin Tarihsel Gelişim Süreci. Ankara.
• Tezal, F. (2006). 61 Numaralı Şer'iyye Sicil Defterine Göre Ankara'da İçtimai ve İktisadi Hayat(1680-1682). Konya.
• Tutar, A. Y. (2018). 16 Numaralı Konya Şer'iye Sicili (1083-1083/1672-1673)Değerlendirme ve Transkripsiyon. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Uluçay, Ç. (1942). XVII. Yüzyılda Manisa'da Ziraat, Ticaret ve Esnaf Teşkilatı. İstanbul.
• Uzunçarşılı, İ. H. (1998). Büyük Osmanlı Tarihi (Cilt 2). Ankara.
• Ülker, N. (1994). İzmir Şehri Tarihi 1 Ticaret Tarihi Araştırmaları. İzmir.
• Webb, G. Y. (2011). XVIII. Yüzyılda Osmanlı-İngiliz Tiftik Ticareti. Ankara.
• Yediyıldız, M. A. (1988). Şer'iyye Sicillerine Göre Bursa'nın Sosyo-Ekonomik Yapısı (1655-1658). Hacettepe Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Yemişçi, C. (2009). 1618-1628 Arası Osmanlı-Venedik İlişkileri (6004 No'lu Ahkam Defterine Göre). Selçuk Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Yıldız, S. (2006). XVIII. Yüzyılda Manisa'da Gündelik Hayata İlişkin Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lİsans Tezi. Ankara.
• Yılmaz, C. (2005). H.1060-1061/M.1650-1651 Tarihli 100 No'lu Manisa Şer'iyye Sicili . Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi . Manisa.