Job Satisfaction of School Principals: A Qualitative Study

Year 2021, İstiklal Marşı 100. Yıl Armağan Sayısı, 69 - 88, 19.05.2021

Suzan Canlı Şevket Sindi

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.637436

Abstract

It was aimed to examine job satisfaction of school principals in terms of work and work environment in this research. Phenomenology design, one of the qualitative research designs, was used in the research. The study group consisted of 18 school principals determined by maximum diversity sampling method. A semi-structured interview form was used as data collection tool. According to the results of this research, the majority of school principals experience job dissatisfaction in terms of reward, social status of the principal profession, wage, self-development and promotion. Another result obtained from this research is that the school principals have satisfaction and dissatisfaction with the qualifications of the job, subordinates and working conditions of the school. According to the results of this research, suggestions were made to increase job satisfaction of school principals. In addition, suggestions were made to the researchers about the studies that would contribute to the literature.

Keywords

Job Satisfaction, School Principal, Qualitative Study

Okul Müdürlerinin İş Doyumu: Nitel Bir Çalışma

Abstract

Bu araştırmada okul müdürlerinin iş doyumlarını iş ve çalışma ortamı açısından incelemek amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle belirlenen 18 okul müdüründen oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre okul müdürlerinin çoğunluğu ödül, müdürlük görevinin toplumsal statüsü, ücret, kendini geliştirme ve yükselme açısından iş doyumsuzluğu yaşamaktadır. Araştırmadan elde edilen bir diğer sonuç okul müdürlerinin görevin niteliklerine, astlarına ve çalışma koşullarına ilişkin hoşnutluklarının ve hoşnutsuzluklarının bulunmasıdır. Araştırma sonucuna göre okul müdürlerinin iş doyumunu artıracak önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca alanyazına katkı sağlayacak çalışmalar konusunda araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

İş doyumu, Okul müdürü, Okul, Nitel çalışma

References

• Acar, M. (2019). Okul yöneticilerinin iş tatmini, duygusal emek ve iş stresi arasındaki ilişki: Konya ili üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ağıroğlu-Bakır, A. ve Aslan, M. (2017). Examining the relationship between principals’ organizational loneliness and job satisfaction levels. European Journal of Education Studies, 3(6), 50-71.
• Akbaş, M. A. (2016). Özel eğitim okullarında yöneticilerin iş doyumunun incelenmesi: İzmir bölgesi uygulaması. Yüksek lisans tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. ve Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Aydın, A., Sarıer, Y. ve Uysal, Ş. (2013). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin, öğretmenlerin örgütsel bağlılığına ve iş doyumuna etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 795-811.
• Aziri, B. (2011). Job satisfaction: A literature review. Management Research & Practice, 3(4), 77-86.
• Baltacı, A. (2017). Okul müdürlerinin iş doyumları ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 49-76
• Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93.
• Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel Davranış insanın üretim gücü. Ankara: Ekinoks.
• Başer, M. U. ve Özel, B. U. A. (2013). İlköğretim okulu müdürlerinin iş doyum düzeyleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 47-62.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Crossman, A. and Harris, P. (2006). Job satisfaction of secondary school teachers. Educational Management Administration & Leadership, 34(1), 29-46.
• Çekmecelioğlu, H. (2006). İş tatmini ve örgütsel bağlılık tutumlarının işten ayrılma niyeti ve verimlilik üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi: Bir araştırma. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 153-168.
• Çırakoğlu, H. (2010). Örgütsel özdeşleşme ve iş doyumu ilişkisi. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demirkasımoğlu, N. (2015). Kamu okulu yöneticilerinin iş yükü kaynakları, sorunları ve yönetilebilirliği. Route Educational and Social Science Journal, 2(4), 345-364.
• Dikmen, A. A. (1995). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 50(3-4), 115-140.
• Faragher, E. B., Cass, M. and Cooper, C. L. (2005). The relationship between job satisfaction and health: a meta-analysis. Occupational and Environmental Medicine, 62(2), 105-112.
• Fırat, Z. M., ve Cula, S. (2016). İş-aile çatışması, aile-iş çatışması ve iş doyumunun öğretmenlerin yaşam doyumu üzerindeki etkisi. Başkent University Journal of Education, 3(2), 146-155.
• Hulpia, H.and Devos, G. (2009). Exploring the link between distributed leadership and job satisfaction of school leaders. Educational Studies, 35(2), 153-171.
• Judge, T. A., Thoresen, C. J., Bono, J. E. and Patton, G. K. (2001). The job satisfaction–job performance relationship: A qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin, 127(3), 376-407.
• Judge, T. A. and Watanabe, S. (1993). Another look at the job satisfaction-life satisfaction relationship. Journal of Applied Psychology, 78(6), 939-948.
• Keser, A. (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 100-119.
• Kırcı-Çevik, N. ve Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de yaşam doyumu ve iş doyumu arasındaki ilişkinin iki değişkenli sıralı probit model analizi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 126-145.
• Koç, H., Yazıcıoğlu, İ. ve Hatipoğlu, H. (2009). Öğretmenlerin iş doyum algıları ile performansları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 13‐22.
• Köseoğlu, S. (2017). Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çalışan idarecilerin iş tatminine yönelik bir uygulama. Tezsiz yüksek lisans projesi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Kubilay, S. (2013). Eğitim kurumlarında görev yapan yöneticilerin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi: Niğde ili örneği. Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Maforah, T. P. (2015). Secondary schools principals and their job satisfaction: A test of process theories. Journal of International Education and Leadership, 5(2), 1-10.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2013). Milli Eğitim Bakanlığı ortaöğretim kurumları yönetmeliği, Tarih: 07.09.2013, Sayı: 28758
• Postma, K. L. (2019). The influence of self-efficacy on job satisfaction in New Jersey public school principals. Doctoral dissertation, Seton Hall University.
• Recepoğlu, E. (2008). Okul müdürlerinin mizah yeteneğinin öğretmenlerin iş doyumlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 74-86.
• Soylu, S. (2004). Telekomünikasyon sektöründe örgütsel kültürün oluşmasında insan kaynakları uygulamalarının etkisi ve iş doyumu ile ilişkisi. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Spector. P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes and consequences. Thousand Oaks. CA: Sage
• Şahin, S., Çek, F. ve Zeytin, N. (2011). Eğitim müfettişlerinin mesleki memnuniyet ve memnuniyetsizlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 221-246.
• Şişman, M. (2016). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Turan, M. ve Parsak, G. (2011). Yabancılaşma ve iş tatmini ilişkisi: Bir devlet üniversitesi idari personeli üzerinde araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 1-20.
• Wright, T. A. and Cropanzano, R. (2000). Psychological well-being and job satisfaction as predictors of job performance. Journal of Occupational Health Psychology, 5(1), 84-94.
• Yıldırım, İ., Akan, D. ve Yalçın, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin iş doyumu ve okul etkililiği algıları arasındaki ilişki. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 69-81.
• Yılmaz, E. ve Izgar, H. (2009). İlköğretimde çalışan öğretmenlerin iş doyumlarının okullardaki örgütsel yaratıcılık açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 8(3), 943-951.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, K. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 1-14.