A Research on Managers' Perception of Ethical Decision Making

Year 2021, İstiklal Marşı 100. Yıl Armağan Sayısı, 110 - 120, 19.05.2021

Adem Özdemir Abdullah Karakaya

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.678981

Abstract

The aim of this study is to investigate whether the ethical decision-making status of the staff working at the university's executive level differs in terms of some variables. In this descriptive study, the questionnaire technique was used as a data collection method. "Ethical decision making scale" and "personal information form" were used as data collection tools in the study. In the analysis of the data obtained, Mann-Whitney U Test was used for comparisons between two independent groups and Kruskal Wallis Variance Analysis for multi-group comparisons. In cases where a significant difference was found as a result of Kruskal Wallis Variance Analysis in multiple comparisons, Mann Whitney U Test was used to determine which groups this difference originated from. Frequency and percentage methods were used in the analysis of the data regarding demographic data. As a result of the study, it was seen that the perceptions of ethical decision-making of the staff working at the university administration level did not differ significantly according to the gender variable (p = 0.130> 0.05), and there was a significant difference in the sub-dimension of cooperation in terms of marital status (p = 0.049 <0.05). . It was also concluded that there was a significant difference in terms of ethical decision making (p = 0.020 <0.05), affection sub-dimension (p = 0.034 <0.05) and justice sub-dimension (p = 0.017 <0.05) according to the educational level variable.

Keywords

Ethic, Decision Making, Morality, Fairness

Yöneticilerin Etik Karar Verme Durumları Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı üniversitede yönetici düzeyinde görev yapan personelin etik karar verme durumlarının birtakım değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, “etik karar verme ölçeği” ve ‘‘kişisel bilgi formu’’ kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde, iki grup arasındaki karşılaştırmalar için Mann-Whitney U Testi ve çok gruplu karşılaştırmalar için Kruskal-Wallis Varyans Analizi kullanılmıştır. Çoklu karşılaştırmalarda Kruskal Wallis Varyans Analizi sonucu anlamlı farkın çıktığı durumlarda, bu farkın hangi gruplar arasından kaynaklandığını belirlemek için Mann Whitney U Testi uygulanmıştır. Demografik verilere ilişkin verilerin analizinde ise frekans ve yüzde yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma soncunda, üniversitede yönetici düzeyinde görev yapan personelin etik karar verme algılarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermediği (p=0,130>0,05), medeni durum açısından iş birliği alt boyutunda (p=0,049<0,05) anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Yine eğitim durumu değişkenine göre etik karar verme (p=0,020<0,05), sevgi alt boyutu (p=0,034<0,05) ve adalet alt boyutu (p=0,017<0,05) açısından anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Etik, Karar Verme, Ahlak, Adalet

References

• Banks, S. (2006). Ethical and values in social work. Third Edition. London: Macmillan Press.
• Billington, R. (2001). Felsefeyi Yaşamak ahlak düşüncesine giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Creswell, J. W. (2013). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (Çev. Selçuk Beşir Demir). Ankara: Eğiten Kitap. Daştan, Abdulkerim ve Yaşar Bayraktar, Uğur Bellikli (2015), ‘Muhasebe Mesleğinde Etik İkilem ve Etik Karar Alma Konularında Farkındalık Oluşturma: Trabzon İlinde Bir Araştırma’, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 29 (1): 63-82. Ercan, G., Ercan, G., & Altunay, E. (2015). İlkokul ve Ortaokul Yöneticilerinin Kişilik Özellikleri İle Karar Verme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (İzmir İli Örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 120-143.
• Erim, G. (2018). Kamu Yönetiminde Etik Anlayışı: Türk Kamu Yönetimi ve İngiliz Kamu Yönetiminde Etik Uygulamaların Karşılaştırmalı Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Konya.
• Erkuş, A. (2013). Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci. Ankara: Seçkin Yayın.
• Eryılmaz, Bilal (2015). Kamu Yönetimi (8. Baskı). Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Gerçek, Merve (2017), ‘Etik İklim ve Örgütsel Güvenin Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (51): 953-963.
• Gökçearslan Çifçi, E., Gönen, E. (2011), ‘Sosyal Hizmet Uygulamalarında Etik Karar Verme Süreci’, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22 (2): 149-160.
• Gönen, E. (2002). Ev İdaresi İlkeleri. 3. Bas-kı. Ankara: Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu Yayın No: 3, Ders Kitabı:1.
• Gül, Ş., Duru-Aşiret, G., Bayrak-Kahraman, B., Devrez, N., & Örnek-Büken, N. (2013). Etik Dersi Alan ve Almayan Hemşirelik Öğrencilerinin Etik Karar Verebilme Düzeylerinin İncelenmesi. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 15(1).
• İşgüden, B., Çabuk A., (2006), “Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:16, ss. 59-86.
• Kaya İ. “Etik Değerlere Yatkınlık Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. c.8. s.41 (2015): 968-974.
• Lo, B. (1995). Resolving ethical dilemmas: A guide for clinicians. Maryland: Williams&Wilkins. Turan, S., Durceylan, B., & Şişman, M. (2005). Üniversite yöneticilerinin benimsedikleri idari ve kültürel değerler. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 181-202.
• Özdemir, Erkan (2009), ‘Pazarlama Araştırmasında Etik Karar Alma’, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64 (2): 119-144. Sabuncuoğlu, Zeyyat (2011), İşletme Etiği, 1.Baskı, Beta Basım Yayın, İstanbul.