Educational Policies of the Republic Period and the Effects of Foreign Education Scholars on Education (1923-1960)

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: 4, 198 - 218, 28.12.2021

Nurhayat Çelebi , Erdi Kazancı

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.959346

Cited By: 6

Öz

In this study, the educational policies of the Republic period and the effects of foreign education scholars on education were examined. Since the first years of the Republic, important studies have been carried out on the regulation of the corrupt educational structure inherited from the Ottoman with a new understanding. In this regard, the opinions of foreign education scholars were also used. The research is in the descriptive survey model and is based on document analysis. According to the research results; the reflections of the educational reforms made to change the educational structure inherited from the Ottoman on the education system is a topic that is still discussed and kept up to date.

Anahtar Kelimeler

Education, Political, Educational Reforms

Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikaları ve Yabancı Eğitim Uzmanlarının Eğitimdeki Etkileri (1923-1960)

Öz

Bu araştırmada, Cumhuriyet dönemi eğitim politikaları ve yabancı eğitim uzmanlarının eğitimdeki etkileri incelenmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren Osmanlı'dan devralınan bozuk eğitim yapısının yeni bir anlayışla düzenlenmesine ilişkin önemli çalışmalar yapılmıştır. Bu konuda yabancı eğitim uzmanların görüşlerinden de yararlanılmıştır. Araştırma, betimsel tarama modelinde olup doküman incelemesine dayanmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; Osmanlı'dan devralınan eğitim yapısını değiştirmek için yapılan eğitim reformlarının eğitim sistemine yansımaları bugün de tartışılan ve güncelliğini koruyan bir konudur.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Politika, Yabancı Uzmanlar, Eğitim Reformu

Kaynakça

• Akarsu, F. (2000). Cumhuriyet dönemi eğitim uygulamaları. Bir özet değerlendirme. Eğitim ve Bilim. 25(116),3-7. Akdemir, A.S. (2013). Türkiye'de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları. Turkish Studies, 8(12). 15-28.
• Akgün, S. ve Uluğtekin, M. (1989), Misakı maarif, 1(3). 285-34 . <https://dergipark.org.tr/tr/pub/ankuayd/issue/1877/22775
• Akyüz, Y. (2010). Türk eğitim tarihi (M.Ö. 1000-M.S. 2010),18. Baskı. Ankara: Pegem A, 18.
• Altın, H. (1964). II. Meşrutiyetten cumhuriyete İsmail Hakkı Baltacıoğlu ve onun eğitim ve eğitimci kavramları ile ilgili düşünceleri. Pedagojide İhtilal, İstanbul, 219-251.
• Antel, S. C. (1939). Maarifimiz ve meseleleri, İstanbul: Remzi Kitabevi
• Antel, S.C. (2015). Maarif teşkilatı hakkında bir layiha. 1926. Eğitim İş Kültür Yayınları: Ankara.
• Arı, A. (2002). Tevhid-i tedrisat ve laik eğitim. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 22 (2), 181-192.
• Aslan, C. (2014), Erken cumhuriyet döneminde eğitim bilimleri alanında yurt dışına öğrenci gönderilmesi olgusu (1923-1940). Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Ayas, N. (1948). Türkiye cumhuriyeti milli eğitimi (Kuruluşlar ve tarihçeler). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi.
• Aytaç, K. (1979). “Baltacıoğlu’nun hayatı ve faaliyetleri”, D.T.C.F Araştırma Dergisi, C. IX, 165-190.
• Baltacıoğlu, İ. , H, (1942). İçtimai mektep. Maarif Matbaası, Ankara.
• Başgelen, N. (2011). Eskiçağ bilimleri alanında ilk yetişenler, İstanbul: Arkeoloji Sanat Yayınları.
• Bedri , A.(1933). İlk tedrisat düsturu, Vakit Matbaası: İstanbul
• Binbaşıoğlu, C. (1995). Türkiye'de eğitim bilimleri tarihi, Milli Eğitim Basımevi: İstanbul.
• Budak, Ş. (2003). Atatürk'ün eğitim felsefesi ve geliştirdiği eğitim sisteminin değiştirilmesi, Milli Eğitim Dergisi, sayı: 160
• Budak, L ve Budak, Ç. (2014). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türkiye Cumhuriyeti’ne ilkokul programları (1870–1936). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi (TSA ) , 18(1), 51-68.
• Cicioğlu, H. (1985). Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk ve ortaöğretim, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları no:140, Ankara.
• Cumhuriyet. (13 Mayıs 1938). bütçemizin encümende aldığı son şekil https://www.gastearsivi.com/gazete/cumhuriyet/1938-05-13/1
• Çelebi, N. (2003) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ndeki mülteci profesörler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 43 (1), 259-272.
• Çelebi, N. ve Asan, T. (2016). Köy enstitülerinde uygulanan demokratik eğitim çalışmaları ve istenen birey anlayışı. 978-605-318-393-8 E-ISBN’li “Eğitim Yönetimi Araştırmaları” PegemA.
• Çelebi, N. ve Asan, H.T. (2013). Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki (1923-1946) insan/birey yetiştirme paradigmasının son Osmanlı birikimi ile karşılaştırılması, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1). 140-148.
• Çetin, K, ve Gülseren, Ö,H. (2003).Cumhuriyet dönemi eğitim stratejileri. Milli Eğitim Dergisi.Sayı:160
• Demirtaş, B. (2008). Atatürk döneminde eğitim alanında gelişmeler. Akademik Bakış Dergisi, 1(2). 155-166.
• Dewey, J. (1939). Türkiye maarifi hakkında rapor. Devlet Matbaası, İstanbul
• Dik, E. (2016).Türkiye’de erken Cumhuriyet Dönemi’nde (1923-1930). Köy sorunu. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(3), 693 – 729.
• Er, E. (2019). Eğitimin tarihi temelleri. Eğitime giriş. (Edit. T. Çalık, M. Metin Arslan). Ankara: Pegem A. 99-124.
• Erdem, A.R. (2012). Atatürk’ün liderliğinde üniversite reformu: Yükseköğretim ve bilim tarihimizde dönüm noktası. Belgi Dergisi. Yıl. 4, 376-388.
• Geraskof, M. (1933). Talim ve tedriste kendi kendine faaliyet prensibi, çev. Hasip Ahmet, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Gerede, H. (2020). Hitler Almanyası’nda Berlin sefirliği hatıralarım (1939-1942), Ankara: İş Bankası Yayınları
• Güler, A. (2004), Türk eğitim politikalarının tarihsel süreci. Ankara: Yeryüzü Yayınları.
• Gökçe, F. (2009). Değişme sürecinde devlet ve eğitim. Ankara: Pegem Akademi, 5.Baskı,
• Harbison, F. (1973). Eğitim planlaması ve insan kaynağını geliştirme. Çev. Hıfzı Doğan, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Hesapçıoğlu, M. (2009), Türkiye'de Cumhuriyet Dönemi'nde eğitim politikası ve felsefesi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: 29, 121-138.
• Hirsch, E. (2008). Anılarım. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, 11.basım
• İçke, A. (2015). Atatürk dönemi yurt dışı eğitimi, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kalaycı, N. (2004) Cumhuriyet döneminde ilköğretim, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
• Kanad, H .F.(1941). Pedagoji, Gazi Terbiye Enstitüsü Neşriyatı : Ankara
• Kansu.N.A. (1929). Pedagoji tarihi. Devlet Matbaası: İstanbul
• Kapluhan, E.(2012). Atatürk dönemi eğitim seferberliği ve köy enstitüleri. Marmara Coğrafya Dergisi, sayı: 26, s. 172-194
• Kartal, Ö. (2016). Erken cumhuriyet döneminde yabancı uzman raporlarına göre Türk eğitim sisteminin ezbercilik sorunu. Journal of Research in Educatıon and Socıety 3(1), 42-59
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Journal of Social Sciences Institute. sayı.15, 170-189, ISSN: 2147-8406
• Maarif Vekilliği. (1939) Amerikan heyeti raporundan maarif işleri, İstanbul.
• Malche, A. (1939). İstanbul üniversitesi hakkında rapor. İstanbul: Devlet Matbaası.
• Marım, Y. ve Sam, R. (2018). 1950-1960 arası Amerikalı uzman raporları bağlamında Türk eğitim sistemine çizilen yol haritası. Kaygı, 11-33.
• Möckelmann, E. (2020). İkinci vatan Türkiye, Ernst Reuter’in Ankara yılları (Çev. A.Arpad). Ankara: İş Bankası Yayınları.
• Mütercimler, E. (2016). Fikrimizin rehberi. Alfa Yayınları, 10.Baskı, İstanbul
• Namal, Y.ve Karakök, T. (2011) Atatürk ve üniversite reformu (1933), Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/ Journal of Higher Educational Science, 1 (1), 27-35
• Nami, K. (1934). Muallimin meslek ahlakı. Milli Eğitim Matbaası: İstanbul.
• Namal, Y. (2012). Türkiye’de 1933–1950 yılları arasında yükseköğretime yabancı bilim adamlarının katkıları. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science. 2(1),14-19, DOI: 10.5961/jhes.2012.028
• Neumark, F. (2017). Boğaziçine sığınanlar, Çev. Şefik Alp Bahadır, İstanbul: Kopernik Kitap.
• Ortak, Ş. (2004). Atatürk dönemi eğitim politikalarında yabancı uzman raporlarının etkileri, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
• Öksüz, H. ve Köksal, Ü. (2018). Amerikan belgeleri ışığı altında cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye’de eğitim, Akademik Bakış Dergisi, 11(23).
• Özata, M. (2007). Atatürk, bilim ve üniversite. Ankara: TUBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• Özodaşık, M. (1999). Cumhuriyet dönemi yeni bir nesil yetiştirme çalışmaları 1923-1950, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Öztürk, C. (2007). Atatürk devri öğretmen yetiştirme politikası. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara.
• Patri, A. (1934). Yarınki mektebe doğru.( Çev. Kazım Nami), İstanbul: Devlet Matbaası,
• Reisman, A. (2011). Nazizmden kaçanlar ve Atatürk'ün vizyonu. Çev. Gül Çağalı Güven, Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları, 2. Baskı.
• Rufi, Jehn, J. (1956). Türkiye’de ortaöğretim ( Müşahedeler, problemler, tavsiyeler). Ankara: Maarif Basımevi.
• Sönmez, V. (1996). Eğitim felsefesi. Ankara: Pegem A.
• Şahin, M. ( 1996). Türkiye’de öğretmen yetiştirme uygulamalarında yabancı uzmanların yeri, Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İzmir.
• Şahin, M.(2016). Hınes-Kemmerer’in Türk eğitim sistemi hakkındaki görüşleri ve etkileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9 (47),294-300.
• Şarman, K.(2021). Türk Promethe’ler. İş Bankası Kültür Yayınları. 6.Baskı. İstanbul
• Tan, Hasan (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik teori ve uygulama, İstanbul: MEB Yayınları.
• Tangülü, Z., Karadeniz, O, Ateş ,S. ( 2014). Cumhuriyet dönemi eğitim sistemimizde yabancı uzman raporları (1924-1960), 9(5).1895-1910. Turkish Studies. 9 (5), http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.662
• Taşdemirci, E. (2010). Türk eğitim tarihi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Taşer, S. (2006). Cumhuriyet döneminde üniversite eğitiminin yeniden düzenlenmesi-1933 üniversite reformu ve getirdikleri. Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• T.C. Maarif İşleri (1939). Amerikan heyeti raporundan: Maarif işleri. İstanbul: Devlet Basımevi.
• Tekeli, İ. ve İlkin, S. (2014). İkinci dünya savaşı Türkiyesi (3.Cilt), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ülken, H. , Z. (2014). Eğitim felsefesi. İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
• Yalçın, A. (2019). Cumhuriyet dönemi yabancı eğitim uzmanlarından John Dewey ve Beryl Parker’ın raporlarında “iyi vatandaş” algısı. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 15 (1), 59-70.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Zürcher, E. J. (2006). Modernleşen Türkiye’nin tarihi. Çev. Y. Alogan. İstanbul: İletişim Yayınları