Müslüman Fetihlerinden-Reconquista’ya (711-1147) Portekiz Şehirleri: Siyasi ve Kültürel Bir Analiz

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 2, 173 - 197, 27.06.2025

Mustafa Yıldırım , Selim Karagöz

https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1565099

Öz

Bu çalışma, Müslüman fetihleriyle Portekiz topraklarına giren İslam medeniyetinin şehirler üzerindeki siyasi ve kültürel etkilerini analiz etmektedir. Çalışmada, Portekiz’in Müslümanlardan önceki siyasi durumu kısaca ele alınarak, fetih sonrası inşa edilen mimari eserler, şehirleşme modelleri ve kültürel dönüşüm incelenmiştir. Portekiz’de Müslüman hâkimiyeti kuzeyde kısa sürerken, güneyde 500 yıl boyunca etkisini devam ettirmiştir. Bu süreçte camiler, kaleler, saraylar ve su sistemleri inşa edilmiş, İslam bilimi ve sanatı bölgeye nüfuz etmiştir. Reconquista süreciyle Müslümanların bölgeden çekilmesine rağmen, Portekiz kültüründe dil, mimari ve yer isimleri aracılığıyla kalıcı izler bırakılmıştır. Çalışmamız, bu etkilerin bugünkü yansımalarını ortaya koyarak, Müslüman varlığının Portekiz şehirlerindeki uzun vadeli mirasını değerlendirmektedir. Literatürde, genellikle Endülüs’ün İspanya kısmı üzerine yoğunlaşıldığı, ancak Portekiz’deki Müslüman varlığının görece daha az işlendiği görülmektedir. Bu çalışma, Portekiz özelinde Müslümanların bıraktığı izleri belirleyerek bu eksikliği gidermeye katkı sunmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Portekiz, Şehir, Medeniyet, Kültür

Portuguese Cities from the Muslim Conquests to the Reconquista (711-1147): A Political and Cultural Analysis

Öz

This study analyzes the political and cultural impact of Islamic civilization on cities in Portugal following the Muslim conquests. It briefly examines the political landscape of Portugal before the arrival of Muslims and explores the architectural structures, urbanization patterns, and cultural transformations that emerged after the conquest. While Muslim rule in northern Portugal was relatively short-lived, it endured for approximately 500 years in the southern regions. During this period, mosques, fortresses, palaces, and water systems were constructed, and Islamic science and art permeated the region. Despite the withdrawal of Muslims due to the Reconquista, their influence left a lasting imprint on Portuguese culture, evident in language, architecture, and place names. This article evaluates the long-term legacy of Muslim presence in Portuguese cities by examining its contemporary reflections. The existing literature predominantly focuses on the Spanish part of al-Andalus, while the Muslim presence in Portugal remains relatively understudied. his study seeks to address this gap by identifying and analyzing the enduring traces of Islamic influence in Portugal.

Anahtar Kelimeler

Portugal, City, Civilization, Culture

Kaynakça

• Lapidus, İ.M. (2013), İslam Toplumları Tarihi (Hz. Muhammed’den 19. Yüzyıla) (Çev. Yasin Aktay), İstanbul: İletişim Yayınları
• Menocal, M. R. (2022), Dünyanın İncisi Endülüs (Ortaçağ İspanya’sında Örnek Bir Medeniyet), (Çev. Sinan Coşkun), İstanbul: Ketebe Basım
• Merrills, A. & Mills, R. (2010), The Vandals, Sussex, United Kingdom: Blackwell Publishing, John Wiley&sons, Moreno, E. S. (2017) Imperialism and Multipolarity in the Far West: Beyond the Lusitanians (237–146 bc) War, Warlords, and Interstate Relations in the Ancient Mediterranean” (ed. Toni Naco Del Hoyo ve Fernando Lopez Sanchez), p. 326–350. Leiden: Brill.
• Mûnis, H., (1996), Mevsû’atü Târîhi’l-Endelüs, Mektebetü’s-Sekâfe ed- Dîniyye, Kâhire, c. I.
• Nicolle, D. (2002), Medieval Islamic Navigation in the Atlantic, Institute of Medieval Studies, Nottingham University Press.