Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 2, 241 - 259, 27.06.2025
https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1613595

Öz

Üretim yapıları, enerji, hammadde, yüksek katma-değerli ürünler gibi ithalata bağımlı olan gelişmekte olan ekonomilerde, petrol fiyatlarının döviz kurları üzerindeki etkileri yadsınamaz bir gerçektir. Bu çalışma Türkiye’de 1994:01-2024:10 döneminde reel döviz kuru ve petrol fiyatları arasındaki ilişkiyi açıklamaktadır. Yapılan birim kök testlerine göre her iki değişken de I(1) seviyesinde durağandır. Johansen eşbütünleşme testine göre, seriler uzun dönemde birlikte hareket etmektedirler. Vektör Hata Düzeltme Modeli sonuçlarına göre, petrol değişkenin hata düzeltme katsayısı negatif ve anlamlıdır. Değişkenler arasında uzun dönemli nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Öte yandan; Petrol Fiyatlarının hiçbir gecikmeli değeri, Reel Döviz Kuru’nu kısa vadede etkilemiyor iken Reel Döviz Kuru’nun tüm gecikmeli değerleri kısa dönemde Petrol Fiyatlarını etkilediği tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Adıgüzel, U., Kayhan, S., & Bayat, T. (2016). Petrol fiyatları ve döviz kuru arasındaki ilişkinin ampirik analizi: asimetrik nedensellik analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), 241-252.
  • Baffes, J., Kose, M. A., Ohnsorge, F., & Stocker, M. (2015). The Great Plunge in Oil Prices: Causes, Consequences, and Policy Responses.World Bank Group, Policy Research Note.
  • Bayat, T. & Kayhan, S. (2022). Türkiye’de Reel Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru Arasındaki İlişki. İktisadi Büyüme Üzerine Yazılar, Editör: Şerife Merve Koşaroğlu, Orion Akademi, Ankara, 4. Bölüm, 39-54. ISBN: 978-605-73396-0-7.
  • Beckmann, J., Czudaj, R. L., & Arora, V. (2020). The relationship between oil prices and exchange rates: Revisiting theory and evidence. Energy Economics, 88, 104772.

The Relationship Between Oil Prices and The Real Exchange Rate: An Empirical Analysis for Türkiye

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 2, 241 - 259, 27.06.2025
https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1613595

Öz

The effects of oil prices on exchange rates are undeniable in developing economies whose production structures are dependent on imports such as energy, raw materials and high value-added products. This study explains the relationship between the real exchange rate and oil prices in Turkiye for the period 1994:01-2024:10. According to the unit root tests, both variables are stationary at I(1) level. According to Johansen cointegration test, the series move together in the long run. According to the VECM (Vector Error Correction Model) results, the error correction coefficient of the oil variable is negative and significant. A long-run causality relationship is found between the variables. On the other hand, while none of the lagged values of Oil Prices do not affect Real Exchange Rate in the short run, all lagged values of Real Exchange Rate affect Oil Prices in the short run.

Kaynakça

  • Adıgüzel, U., Kayhan, S., & Bayat, T. (2016). Petrol fiyatları ve döviz kuru arasındaki ilişkinin ampirik analizi: asimetrik nedensellik analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), 241-252.
  • Baffes, J., Kose, M. A., Ohnsorge, F., & Stocker, M. (2015). The Great Plunge in Oil Prices: Causes, Consequences, and Policy Responses.World Bank Group, Policy Research Note.
  • Bayat, T. & Kayhan, S. (2022). Türkiye’de Reel Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru Arasındaki İlişki. İktisadi Büyüme Üzerine Yazılar, Editör: Şerife Merve Koşaroğlu, Orion Akademi, Ankara, 4. Bölüm, 39-54. ISBN: 978-605-73396-0-7.
  • Beckmann, J., Czudaj, R. L., & Arora, V. (2020). The relationship between oil prices and exchange rates: Revisiting theory and evidence. Energy Economics, 88, 104772.
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İktisat Sosyolojisi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Jiyan Kılıç 0000-0002-9904-8420

Sefer Uçak 0000-0002-9251-9584

Yayımlanma Tarihi 27 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 5 Ocak 2025
Kabul Tarihi 24 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 23 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kılıç, J., & Uçak, S. (2025). Petrol Fiyatları ve Reel Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 241-259. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1613595