The Effect of Levels of Self-Efficacy on Intestinal Cleansing in Patients Undergoing Colonoscopy

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 4, 192 - 198, 31.12.2018

Emel Yılmaz , Arzu Aslan , Erhan Ergin

Öz

Objective:
The aim of this study was to determine the effect of self-efficacy levels on
intestinal cleansing in patients undergoing colonoscopy.

Methods:
The descriptive study was conducted between September and June 2018. 242
volunteers who underwent colonoscopy at a state hospital endoscopy unit were
included in the study. Ethics committee approval was obtained prior to the study.
The data of the study were collected by using personal information form, Boston
Bowel Preparation Classification (BBPS) and Self-Efficacy-Proficiency Scale
(SESP). Descriptive statistics were analyzed using Mann Whitney U test and
Kruskal Wallis test and chi-square test.

Results:
The mean age of the participants was 53,31 ± 14,19 years and 55,4% of them were
female. It was found that 60,7% of the study group underwent colonoscopy for
the first time, and 87,2% of them followed the recommended pre-colonization
regimen. It was determined that 45% of the subjects had two points of BBPS.
Prior to colonoscopy, 79,3% of the patients and 65,3% of the patients had
complaints. Abdominal pain (53,3%) and fatigue (57,4%) were reported most
frequently before colonoscopy. Mean scores of SESP scores were 71,74 ± 8,40 and
general self-efficacy-competence perception was found to be moderate.

Conclusion:
It was determined that pre-colonoscopy patients were in compliance with the
preparation regimen, and that self-efficacy-adequacy perception was not a
factor affecting the compliance with colonoscopy preparation instructions. 

Anahtar Kelimeler

colonoscopy, compliance, self-efficacy

Kolonoskopi Yapılacak Hastalarda Bağırsak Temizliğine Öz Etkililik Düzeylerinin Etkisi

Öz

Amaç: Çalışma kolonoskopi yapılacak hastalarda bağırsak temizliğine öz
etkililik düzeylerinin etkisini belirlemek amacı ile yapıldı.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma Eylül- Haziran 2018 tarihleri
arasında yürütüldü. Bir devlet hastanesinin endoskopi biriminde kolonoskopi
yapılan 242 gönüllü araştırmaya dahil edildi. Araştırma öncesinde etik kurul
izni alındı. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, Boston Bağırsak
Hazırlığı Sınıflaması (BBHS) ve Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeği (ÖEYÖ) kullanılarak
toplandı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U testi
ve Kruskal Wallis testi ve ki kare testi kullanılarak yapıldı.

Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 53,31±14,19 yıl
olup %55,4’ü kadındır. Araştırma grubunun %60,7’sine ilk kez kolonoskopi işlemi
uygulandığı ve %87,2’sinin kolonoskopi öncesi önerilen hazırlık rejimine uyduğu
saptandı. Bireylerin %45’inin BBHS'nın 2 puan olduğu belirlendi. Kolonoskopi
öncesinde bireylerin %79,3’ünde ve işlem sonrası %65,3’ünde şikayet görüldü.
Kolonoskopi öncesinde en sık karın ağrısı (%53,3), işlem sonrasında ise halsizlik/yorgunluk
(%57,4) bildirildi. Bireylerin ÖEYÖ puan ortalamaları 71,74±8,40 puan olup
genel öz-etkililik-yeterlilik algısının orta düzey olduğu saptandı.

Sonuç: Kolonoskopi öncesi hastaların hazırlık rejimine uyumlu olduğu,
öz-etkililik-yeterlilik algısının kolonoskopi hazırlık talimatlarına uyumu
etkileyen bir faktör olmadığı belirlendi.  

Anahtar Kelimeler

kolonoskopi, uyum, öz etkililik

Kaynakça

• 1. ASGE Standards of Practice Committee, John, R, Cash B.D, Pasha, S.F, Early, D.S, Muthusamy, V.R et al. Bowel preparation before colonoscopy. Gastrointestinal Endoscopy, 2015,81(4),781-94. https://doi.org/10.1016/j.gie.2014.09.048.
• 2. Sweetser, S, Baron, TH. Optimizing bowel cleansing for colonoscopy. Mayo Clinic Proceedings, 2015, 90 (4), 520-26. https://doi.org/10.1016/j.mayocp.2015.01.015.
• 3. Wexner, SD, Beck, D.E, Baron, T.H, et al. A Consensus Document on Bowel Preparation before Colonoscopy: Prepared by a Task Force from the American Society of Colon and Rectal Surgeons (ASCRS), the American Society for Gastrointestinal Endoscopy (ASGE), and the Society of American Gastrointestinal and Endoscopic Surgeons (SAGES). Gastrointestinal Endoscopy, 2006, 63(7), 894-909. https://doi.org/10.1016/j.gie.2006.03.918.
• 4. Gimeno-García, A.Z, Baute, J.L, Hernandez, G, et al. Risk factors for ınadequate bowel preparation: a validated predictive score. Endoscopy, 2017, 49 (6), 536-43. https://doi.org/10.1055/s-0043-101683.
• 5. Johnson, D.A, Barkun, A.N, Cohen, et al. Optimizing adequacy of bowel cleansing for colonoscopy: recommendations from the us multi-society task force on colorectal cancer. Gastroenterology, 2014, 147 (4), 903-24. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2014.07.002.
• 6. Froehlich, F, Wietlisbach, V, Gonvers, J.J, Burnand, B, Vader, J.P. Impact of colonic cleansing on quality and diagnostic yield of colonoscopy: The European Panel of Appropriateness of Gastrointestinal Endoscopy European Multicenter Study. Gastrointestinal Endoscopy, 2005,61 (3), 378-84.
• 7. Görücü, K.Y, İhsan, U, Acartürk, G. Yatan Hastalarda Kolonoskopi Öncesi Barsak Hazırlığı Talimatlarına Hastaların Uyumu ve Tolerans Düzeyi. Sakarya Tıp Dergisi, 2011, 1 (4), 135-39.
• 8. Rex, D.K, Imperiale, T.F, Latinovich, D, Bratcher, L.L. Impact of bowel preparation on efficiency and cost of colonoscopy. The American Journal of Gastroenterology, 2002, 97(7),1696-700.
• 9. Sherer, E.A, Imler, T.D, Imperiale, T.F. The effect of colonoscopy preparation quality on adenoma detection rates. Gastrointestinal Endoscopy, 2012, 75 (3), 545-53. https://doi.org/10.1016/j.gie.2011.09.022.
• 10. Chokshi, R.V, Hovis, C.E, Hollander, T, Early, D.S, Wang, J.S. Prevalence of missed adenomas in patients with ınadequate bowel preparation on screening colonoscopy. Gastrointestinal Endoscopy, 2012,75 (6), 1197-1203. https://doi.org/10.1016/j.gie.2012.01.005.
• 11. Hong, S.N, Sung, I.K, Kim, J.H, et al. The effect of the bowel preparation status on the risk of missing polyp and adenoma during screening colonoscopy: A Tandem Colonoscopic Study. Clinical Endoscopy, 2012 ,45 (4), 404-11. https://doi.org/10.5946/ce.2012.45.4.404
• 12. Lebwohl, B, Kastrinos, F, Glick, M, Rosenbaum, A.J, Wang, T, Neugut, A.I . The ımpact of suboptimal bowel preparation on adenoma miss rates and the factors associated with early repeat colonoscopy. Gastrointestinal Endoscopy, 2011,73 (6), 1207-14. https://doi.org/10.1016/j.gie.2011.01.051.
• 13. Harrison, N.M, Hjelkrem, M.C. Bowel cleansing before colonoscopy: Balancing efficacy, safety, cost and patient tolerance. World Journal of Gastrointestinal Endoscopy, 2016,8 (1), 4-12. https://doi.org/10.4253/wjge.v8.i1.4.
• 14. Kurlander, J.E, Sondhi, A.R, Waljee, A.K, Menees, S.B, Connell, C.M, Schoenfeld, P.S et al. How Efficacious Are Patient Education Interventions to Improve Bowel Preparation for Colonoscopy? A Systematic Review. Plos One, 2016,11 (10), e0164442. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0164442.
• 15. Yakut, M, Uysal, E, Beşik, G, Özkan, Y, Kirbaş, G, Özden, A. Türk insanı kolonoskopi işlemine nasıl bakıyor? Kolonoskopi hazırlık rejimine uyumu etkileyen faktörlerin irdelenmesi: Klinik prospektif çalışma. Endoskopi Dergisi, 2009,17 (2). https://doi.org/10.17940/ed.58708.
• 16. Cheng, C.H, Liu, N.J, Tang, et al. Predictors of Suboptimal Bowel Preparation Using 3-l of Polyethylene Glycol for an Outpatient Colonoscopy: A Prospective Observational Study. Digestive Diseases and Sciences, 2017,62 (2), 345-51. https://doi.org/10.1007/s10620-016-4343-7.
• 17. Ness, R.M, Manam, R, Hoen, H, Chalasani, N. Predictors of ınadequate bowel preparation for colonoscopy. The American Journal of Gastroenterology, 2001,96 (6), 1797-1802. https://doi.org/10.1111/j.1572-0241.2001.03874.x.
• 18. Çakır, T, Aslaner, A, Mayir, ve ark. Elektif Kolonoskopi öncesi uygulanan kolon hazırlığı talimatlarına hastaların uyumu; anket çalışması. Kocatepe Tıp Dergisi, 2016,17 (1). https://doi.org/10.18229/ktd.89643.
• 19. Gözüm, S, Aksayan, S. Öz-Etkililik-Yeterlik Ölçeği’nin Türkçe Formunun güvenilirlik ve geçerliliği. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 1999,2 (1). http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunihem/article/view/1025000042.
• 20. Bandura, A. Self-efficacy: The exercise of control. New York, NY, US: 1997.
• 21. Yıldırım, F, İlhan, İ.Ö. Genel Özyeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 2010,21 (4), 8.
• 22. Aksayan, S, Gözüm, S. Olumlu sağlık davranışlarının başlatılması ve sürdürülmesinde öz etkililik algısının önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1998,2 (1), 35-42.
• 23. Lai, E.J, Calderwood, A.H, Doros, G, Fix O.K, Jacobson, B.C. The Boston Bowel Preparation Scale: A valid and reliable ınstrument for colonoscopy-oriented research. Gastrointestinal Endoscopy, 2009, 69 (3), 620-25. https://doi.org/10.1016/j.gie.2008.05.057.
• 24. Van Weyenberg, S. Grading the quality of bowel preparation. Video Journal and Encyclopedia of GI Endoscopy, 2014,1 (3), 615-18. https://doi.org/10.1016/j.vjgien.2013.05.001.
• 25. Sherer, M, Maddux, J.E, Mercandante, B, Prentice-dunn, S, Jacobs, B, Rogers, R.W. The Self-efficacy scale: construction and validation. Psychological Reports, 1982,51 (2), 663-71. https://doi.org/10.2466/pr0.1982.51.2.663.
• 26. Kazarian, E.S, Carreira, F.S, Toribara, N.W, Denberg, T.D. Colonoscopy completion in a large safety net health care system. Clinical Gastroenterology and Hepatology: The Official Clinical Practice Journal of the American Gastroenterological Association, 2008,6 (4), 438-42. https://doi.org/10.1016/j.cgh.2007.12.003.
• 27. Allaire, J, Thompson, W.O, Cash, B.D, Galt, D.J. A Quality İmprovement project comparing two regimens of medication for colonoscopy preparation. Gastroenterology Nursing : The Official Journal of the Society of Gastroenterology Nurses and Associates, 2004,27 (1), 3-8. https://doi.org/10.1097/00001610-200401000-00002.
• 28. Menees, S.B, Kim, H.M, Wren, P, et al. Patient compliance and suboptimal bowel preparation with split-dose bowel regimen in average-risk screening colonoscopy. Gastrointestinal Endoscopy, 2014,79 (5), 811-820.e3. https://doi.org/10.1016/j.gie.2014.01.024.
• 29. Kilgore, T.W, Abdinoor, A.A, Szary, N.M, et al. Bowel preparation with split-dose polyethylene glycol before colonoscopy: a meta-analysis of randomized controlled trials. Gastrointestinal Endoscopy, 2011,73 (6), 1240-45. https://doi.org/10.1016/j.gie.2011.02.007.
• 30. Vatansever, Özge, Ünsar, S. Esansiyel hipertansiyonlu hastaların ilaç tedavisine uyum/öz etkililik düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 2014,5 (8), 66-74.
• 31. Gedik, S. Kırsal alanda yaşayan Tip 2 Diyabetli bireylerin hastalık yönetiminde öz-etkililik düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. http://acikerisim.selcuk.edu.tr:8080/xmlui//handle/123456789/5972. 2016.
• 32. Friedman, S, Cheifetz, A.S, Farraye, F.A, et al. High self-efficacy predicts adherence to surveillance colonoscopy in ınflammatory bowel disease. Inflammatory Bowel Diseases, 2014, 20 (9), 1602-10. https://doi.org/10.1097/MIB.0000000000000125.