Hemşirelik Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimi ve Sosyal Medya Bağımlılığını Etkileyen Faktörler

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 15 - 30, 29.03.2019

Emre Yanıkkerem , Aslı Karakuş Selçuk

Öz

Amaç:
Manisa
Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde okuyan hemşirelik
öğrencilerin girişimcilik eğilimleri ve sosyal medya bağımlılığını etkileyen
faktörlerin incelenmesidir.

Gereç ve Yöntem: Araştırmanın
örneklemini Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Hemşirelik bölümünde öğrenim gören 804 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği (SASKAÖ), Sosyal Medya
Bağımlılığı Ölçeği (SMBÖ), Girişimcilik Eğilimine Etki
Eden Özellikleri Soru Formu (GEEEÖSF) ve Girişimcilik Eğilimine İlişkin İfadeleri içeren Soru Formu (GEİİİSF) kullanılmıştır, 12 öğrenci ile nitel görüşme yapılmıştır.

Bulgular: Bu çalışmada kadın
öğrenciler sosyal etkileşim-iletişim ve eğitim amaçlı, erkek öğrenciler tanıma
tanınma amaçlı sosyal medyayı daha fazla kullanmaktadır. SMBÖ’ne göre öğrencilerin %1,0’ı çok
yüksek, %4,5’i yüksek, %21,0’ı orta bağımlı, %40,2’si az bağımlıdır. SMBÖ puan ortalaması 24 yaş ve üzerinde
olan öğrencilerde düşük; annesi çalışan, akademik başarısı düşük ve sosyal ağ
siteleri kullananlarda yüksektir. GEEEÖSF’na
göre erkek
öğrencilerde risk alma ve
yaratıcılık, eleştiriye açıklık, dışa açıklık, duygusallık ve hayalcilik,
muhafazakarlık ve uysallık ve gerginlik ve kestirmecilik; 24 yaş ve üzerinde
olan öğrencilerde ve çalışanlarda, risk alma ve yaratıcılık ve eleştiriye
açıklık; girişimcilik ile ilgili ders alan öğrencilerde dışa açıklık; akademik
başarısı yüksek olanlarda güvenilirlik ve sorumluluk sahipliği ve dışa açıklık puan
ortalaması yüksektir.
Eleştiriye açıklık
puan ortalaması ailesinin gelir durumunun kötü olduğunu belirten, 5 ve üzerinde
kardeşi olan ve annesi okuma yazma bilmeyen öğrencilerde yüksek bulunmuştur.
Muhafazakarlık ve uysallık annesi ilkokul mezunu olanlarda yüksek, babası
üniversite mezunu olan düşüktür. GEİİİSF alt boyutlarından
kendi işini kurma fırsatı ve çalışma puan ortalaması 5 ve üzerinde kardeşe
sahip olan, annesi okuma yazma bilmeyen, 24 yaş ve üzerinde olan, erkek,
girişimcilikle ilgili ders alan, çalışan ve ailesinde kendi işini kuran birinci
derece yakını olan öğrencilerde yüksek saptanmıştır. Hümanizm ikinci sınıfta
okuyan, akademik başarısı yüksek olan; riskten kaçınma parçalanmış aileye
sahip, çalışmayan ve babası üniversite mezunu olan; azimli ve rekabetçi olma akademik
başarısı yüksek olan; yeni iş kurma güçlüğü en uzun köyde yaşayan; aile desteği
kadın, çalışmayan, ailesinin gelir durumunun iyi olduğunu belirten, iki kardeşi
olan, annesi ve babası lise mezunu olan öğrencilerde yüksektir. Yenilik yaratma
puan ortalaması 5 kardeş ve üzerinde olan, erkek, 24 yaş ve üzerinde olan,
ikinci sınıfta okuyan, akademik başarısı yüksek olan ve çalışan öğrencilerde
yüksektir.

Sonuç: Sosyal medya bağımlığı olan ve girişimcilik eğilimleri
düşük olan öğrencilerin bağımlılığının azaltılması ve girişimcilik
eğilimlerinin arttırılmasının oldukça önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya, girişimcilik, sosyal medya kullanım amaçları, sosyal medya bağımlılığı, girişimcilik eğilimi

Factors Affecting Entrepreneurship Tendency and Social Media Addiction of Nursing Students

Öz

Objective: The aim of the study
was to investigate the factors that affect the entrepreneurship tendencies and
social media addiction of nursing students from Manisa Celal Bayar University
Faculty of Health Sciences.

Methods: The sample of the study consisted
of 804 students having education in Manisa Celal Bayar University Faculty of
Health Sciences Nursing Department. In the research Aims of Use of Social
Network Sites Scale (AOUSNSS), Social Media Addiction Scale (SMAS),
Questionnaire of Characteristics Affecting Entrepreneurship Tendency (QCAET),
Questionnaire Including the Statements about Entrepreneurship Tendency (QISAET)
were used and qualitative interviews were conducted with 12 students.

Results: According to the findings of the
research while female students used social media for social
interaction-communication and education, male students used it for recognition
and publicity. According to SMAS 1.0% of the students were extremely high, 4.5%
of them were high, 21.0% were moderately and 40.2% of them were low grade
addicted. The point average of SMAS was low for the students 24 years old and
over, high for the ones who had working mothers, had lower academic success and
who used social network sites. According to QCAET; risk taking and creativity,
openness to criticism, extraversion, sentimentality and dreaminess,
conservatism and amenableness, nervousness and predictive for male students; risk
taking and creativity, openness to criticism for the students who were 24 age
and over and employed; extraversion for the students having lessons about
entrepreneurship, trustworthiness and assuming responsibility, extraversion
point averages the ones with higher academic success were higher. The point
average of openness to criticism was higher for the students who stated that
the income status of their families was bad, who had 5 or more siblings and who
had illiterate mothers. Conservatism and amenableness was high for the ones
whose mother was primary school graduate, low for the ones whose father was
university graduate. The point average of establishing and running their own
business which is a subscale of QISAET was found high for the students who had
5 or more siblings, who had illiterate mother, who were at the age of 24 and
over, male students, who had lesson about entrepreneurship, who were working
and had a first degree relative establishing his or her own business. Humanism
was high for the students with higher academic success; risk aversion was
higher for the ones with broken family, who was not working and whose father
was university graduate; purposefulness and competitiveness was higher for the
ones with higher academic success; difficulty in starting a new business was
higher for the students who had a longer village life; family support was
higher for the female students, who were not working, who stated a good family
income status, who had two siblings and whose parents were high school
graduate. The point average of creating innovation was high for the students
who had 5 or more siblings, male, students with 24 age and over, with higher
academic success and were working.

Conclusion: It is very important
that reducing tendencies of students with social media dependence and
increasing entrepreneurial tendencies on students. 

Anahtar Kelimeler

Social media, entrepreneurship, intended purposes of using social media, social media addiction, entrepreneurship tendency

Kaynakça

• 1. Başol, O, Dursun, S, Aytaç, S, Kişiliğin girişimcilik niyeti üzerine etkisi: üniversiteli gençler üzerine bir uygulama. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2011, 13(4), 7-22.
• 2. Akyüz, K.C, Gedik, T, Aydin, A, Yildirim, İ, Akyüz, İ, Orman Fakülteleri son sınıf öğrencilerinin meslek tercihleri ve girişimcilik yetenekleri. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 2009, 1(3), 139-158.
• 3. Dolu, İ, Dönmez, T.E, Arslan Ö.H, Hemşirelik öğrencilerinin girişimcilik düzeyleri ile bazı ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2016, 11(2), 293-315.
• 4. Arslan, H, Şener, D.K, Hemşirelikte yeni ve önemli bir kavram: Girişimcilik. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 2012, 20(2), 140-145.
• 5. Özsarı, A.G.D.İ, Karaduman, G.B, Eğitim Fakültesi öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve yalnızlıklarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2016, 41(5), 380-389.
• 6. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2017. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24862 (accessed 10.09.2018).
• 7. Altunbaş, F, Kul, M, Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımı alışkanlıklarının ölçümlenmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi örneği. Uluslar arası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, Akademik Bakış Dergisi, 2015, 51, 414-423.
• 8. Coşkun, Ö, Yeşil, Ç, Budakoğlu, İ, Tıp Fakültesi öğrencilerinin sosyal medyayı eğitim-öğrenim amaçlı kullanımı. Tıp Eğitimi Dünyası, 2016, 15(46), 35-40.
• 9. Işıktaş, S, Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin sosyal medya kullanımına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2016, 35(4), 565-575.
• 10. Vural, Z.B.A, Bat, M, Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 2010, 20(5), 3348-3382.
• 11. Kaya, H, Turan, N, Hasoğlu, Ö, Güre, Ö, Arslanova, E, Elmas, G. Hemşirelik fakültesi öğrencilerinin sosyal ağ sitelerini kullanma amacı ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 2015, 1(40), 16-31.
• 12. Andreassen, C.S, Online social network site addiction: A comprehensive review. Current Addiction Reports, 2015, 2(2), 175–184.
• 13. Demircioğlu, Z.I, Köse, A.G, Effects of attachment styles, dark triad, rejection sensitivity,and relationship satisfaction on social media addiction: A mediated model. Current Psychology, 2018, https://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2Fs12144-018-9956-x.pdf (accessed 27.09.2018).
• 14. Tutgun-Ünal, A, Deniz, L, Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığının incelenmesi. Route Educational and Social Science Journal Volume, 2016, 3(2), 155-181.
• 15. Aydın, İ.E, üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımları üzerine bir araştırma: Anadolu Üniversitesi örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2016, 35, 373-386.
• 16. Öztürk, M, Akgün, Ö.E, Üniversite öğrencilerinin sosyal paylaşım sitelerini kullanma amaçları ve bu sitelerin eğitimlerinde kullanılması ile ilgili görüşleri. Sakarya University Journal of Education, 2012, 2(3), 49-67.
• 17. Kılıç, Ö, Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi (Araklı Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Sivas, 2016.
• 18. Sandars, J, Schroter, S, Web 2.0 technologies for undergraduate and postgraduate medical education: an online survey. Postgraduate Medical Journal, 2007, 83(986), 759-762.
• 19. Hamat, A, Embi, M.A, Hassan, H, The use of social networking sites among Malaysian university students. International Education Studie, 2012, 5(3), 56-66.
• 20. Ness, G.L, Sheehan, A.H, Snyder, M.E, Jordan, J, Cunningham, J.E, Gettig, J.P, Graduating pharmacy students’ perspectives on e-professionalism and social media. American Journal of Pharmaceutical Education, 2013, 77(7), 146-156.
• 21. Maloney, S, Moss, A, Ilic, D, Social media in health professional education: a student perspective on user levels and prospective applications. Advances in Health Sciences Education. 2014, 19(5), 687-697.
• 22. Knight-McCord, J, Cleary, D, Grant, N, Herron, A, Lacey, T, Livingston, T, Emanuel, R, What social media sites do college students use most. Journal of Undergraduate Ethnic Minority Psychology, 2016, 2, 21-26.
• 23. Hay, B, Carr, P.J, Dawe, L, Clark-Burg, K, “iM Ready to Learn”: Undergraduate nursing students knowledge, preferences, and practice of mobile technology and social media. Computers Informatics Nursing, 2017, 35(1), 8-17.
• 24. Doğaner, M, Altunoğlu, A.E, Adnan Menderes Üniversitesi Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme bölümü öğrencilerinin girişimcilik eğilimleri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2010, 2(2), 103-110.
• 25. Soylu, A, Şenel, D, Kalfa, V.R, Kocaalan, M.L, Girişimcilik eğitimlerinin öğrencilerin girişimcilik eğilimlerine olan etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Pamukkale Üniversitesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2015, 7(3), 311-335.
• 26. Cevher, E, Yenilikçi girişimciliğin geliştirilmesinde girişimcilik eğitiminin önemi: Meslek yüksekokulu öğrencileri üzerine bir araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2016, 17(37), 1-17.
• 27. Karabekir, M, Tozlu, E, Şencan, M.N.M, Girişimci adayı üniversite öğrencilerinin girişimcilik özelliklerinin odak grup görüşmesi ile incelenmesi, 2015, 35(35), 203-216.
• 28. Karal, H, Kokoç, M, Üniversite öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2010, 1(3), 251-263.
• 29. Börü, D, Girişimcilik eğilimi: Marmara Üniversitesi işletme bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma. Marmara Üniversitesi Yayın No: 733. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayın No: 21, İstanbul, 2006; pp 83.
• 30. Doğan, N, Murat, S, Türkiye’de girişimcilik eğilimi: üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul, 2013.
• 31. Akyazı, E, Ünal, A.T, İletişim fakültesi öğrencilerinin amaç, benimseme, yalnızlık düzeyi ilişkisi bağlamında sosyal ağları kullanımı. Global Media Journal: Turkish Edition, 2013, 3(6), 1-24.
• 32. Filiz, O, Erol, O, Dönmez, F.İ, Kurt, A.A, BÖTE bölümü öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 2014, 3(2), 17-28.
• 33. Uslu, S, Hamarat, E. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal ağları kullanım amaçlarının belirlenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2016, 3(1), 26-35
• 34. Erdemli, H, Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin sosyal ağ kullanım amaçlarının incelenmesi. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2017, 2(1), 20-27.
• 35. Unal, A, Akyuz, H.I, Social networking purposes of pre-service teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2015, 186, 825-828.
• 36. Kaess, M, Durkee, T, Brunner, R, Carli, V, Parzer, P,Wasserman, C, Balint, M, Pathological internet use among European adolescents: Psychopathology and self-destructive behaviours. European Child and Adolescent Psychiatry, 2014, 23(11), 1093–1102.
• 37. Kuss, D. J, Griffiths, M. D, Binder, J. F, Internet addiction in students: Prevalence and risk factors. Computers in Human Behavior, 2013, 29(3), 959–966.
• 38. Kır, İ, Sulak, Ş, Eğitim fakültesi öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2014, 13(51), 150–167.
• 39. Deniz, L, Gürültü, E, Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları. Kastamonu Education Journal, 2018, 2(26), 355-367.
• 40. Seferoğlu, S.S, Yıldız, H, Dijital çağın çocukları: İlköğretim öğrencilerinin Facebook kullanımları ve internet bağımlı-lıkları üzerine bir araştırma. İletişim ve Diplomasi, 2013, 2, 31-48.
• 41. Tanrıverdi, H, Sağır, S, Lise öğrencilerinin sosyal ağ kullanım amaçlarının ve sosyal ağları benimseme düzeylerinin öğrenci başarısına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014, 7(18), 776-821.
• 42. Yılmaz, B.S, Günel, Ö.D, Üniversite eğitimi ve girişimcilik: Bireyleri girişimciliğe yönlendiren etkenler üzerine bir araştırma. Akademik Bakış Dergisi. 2011, 26, 1-20.
• 43. Bozkurt, Ö, Kalkan, A, Koyuncu, O, Alparslan, A.M, Türkiye'de girişimciliğin gelişimi: Girişimciler üzerinde nitel bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012, 15(1), 229-247.
• 44. Fafaliou, I, Students’ propensity to entrepreneurship: an exploratory study from Greece. International Journal of Innovative Research and Development, 2012, 4(3-4), 293-313.