Education in Antiquity in Anatolia from the Epigraphic Evidence

Year 2014, , 323 - 338, 01.06.2014

Emine Bilgiç

https://doi.org/10.13113/CEDRUS.201406466

Abstract

In this study through the scrutiny of epigraphic evidence the state of education, educa­tional institutions and practice of education in antiquity in Anatolia is evaluated. In particular, from Hellenistic inscriptions from Ionia and Caria on the west coast of Asia Minor there is record of the existence of an educational system. The terms “paido­nomos, paidagog­os, paidotribes and grammatikos” recorded in inscrip­tions, once or several times are associated with educa­tion, indicating the importance of education. However, in an inscription from the city of Xanthos the presence of a circular field of education ἐνκυκλίος is recorded, differing from the gymnasion, palaistra ve didaskaleon recorded in ancient sources. From in­scriptions it is learnt that teachers worked for a certain monthly or annual fee and as today, children partici­patated in competitions or festivals under the guid­ance of their teachers. The school system was defined through laws and the income and expenses of schools were supervised.

Keywords

Anatolia • Paidea • Paidonomos • Paidagogos • Educational Institutions

Epigrafik Veriler Işığında Antikçağ Anadolusu’nda Eğitim

Abstract

Bu çalışmada, antikçağ Anadolusu’nun eğitim anlayışı, eğitim kurumları ve işleyişi epigrafik veriler ışığında değerlendirilerek mercek altına alınmaktadır. Küçük Asya’nın özellikle batı kıyılarından elde edinilen yazıtlar vasıtasıyla Hellenistik Dönem’de Ionia ve Karia bölgelerinde bir eğitim sisteminin varlığından söz edilebilmektedir. Eğitimle birebir ilişkin olan terimler­den “paidonomos, paidagogos, paidotribes ve grammati­k­os” içerikli yazıtların sayı bakımından fazlalığı ise söz konusu dönemlerde çocuğun eğitimine verilen önemi göstermektedir. Bununla birlikte antik kaynaklarda gym­nasion, palaistra ve didaskaleon gibi eğitim kurum­ları arasında yer almayan dairesel bir eğitim alanının ἐνκυκλίος varlığını Ksanthos kentinden bir yazıtta bulmaktayız. Yazıtlar neticesinde öğretmenlerin aylık ya da yıllık olarak aldıkları belli bir ücret karşılığında çalıştıklarına; çocukların günümüzde olduğu gibi bay­ram­lara ya da yarışmalara öğretmenleri gözetiminde katıldıklarına; yasalar çerçevesinde bir okul sisteminin var olduğuna ve okul gelir-giderlerinin denetim altında tutulduğuna dair verilere ulaşılmak­tadır.

Keywords

Anadolu • Paidea • Paidonomos • Paidagogos • Eğitim Kurumları

References

• Arist. Pol. (= Aristoteles, Politica) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Politics. Ed. H. Rackham. London, New York 1967. Aristoteles, Politika. Çev.: M. Tuncay. İstanbul 19934
• Aristoph. Bul. (= Aristophanes Bulutlar) Kullanılan Çeviri: Bulutlar. Çev.: A. S. Delilbaşı. İstanbul 1994.
• Herod. (= Herodas, Mimoslar) Kullanılan Metin ve Çeviri: Mimoslar. Çev.: E. Alova. İstanbul 2007.
• Hdt. (= Herodotos, Historiae) Kullanılan Metin ve Çeviri: Herodotus. With an English Translation by A. D. Godley. I-IV. London, New York 1926 (The Loeb Classical Library).
• Hom. Il. (= Homeros, Iliada) Kullanılan Metin ve Çeviriler: Homer. The Iliad. Ed. A.T. Murray. Cambridge, London 1924. Homeros, İlyada. Çev. A. Erhat – A. Kadir. İstanbul 201224.
• Paus. (= Pausanias, Periegesis tes Hellados) Kullanılan Metin ve Çeviri: Description of Greece. Ed. W. H. Jones, vols. I, III-IV. W. H. Jones – H. A. Ormerod, vol. II. R. E. Wycherley, vol. V (Illustrations and Index). New York 1918-200410.
• Plat. Nom. (= Platon, Nomoi) Kullanılan Metin ve Çeviri: Laws. With an English Translation by T. Saunders. Harmondsworth 1970. Yasalar (I-XII. Kitaplar). Çev.: C. Şentuna - S. Babür. İstanbul 19982
• Plat. Protag. (= Platon, Protagoras) Kullanılan Çeviri: Protagoras. Çev.: N. Ş. Kösemihal. İstanbul 1997.
• Plin. Nat. (= Plinius Caecilius Secundus “Yaşlı”, Naturalis Historia) Kullanılan Metin ve Çeviri: Pliny Natural History. With an English Translation by H. R. Rackham, W. H. S. Jones, D. E. Eichholz. I-X Cambridge, Mass.-London 1938-1971 (The Loeb Classical Library).
• Plut. (= Plutarkhos, Bioi Paralleloi ) Rom. (=Romulus) Kullanılan Çeviri: Plutark: Ünlü Yunanlı ve Romalıların Yaşamları 1. Çev.: M. Mete. İstanbul 2005.
• AA Archäologischer Anzeiger. Berlin.
• ABSA The Annual of the British School at Athens. London.
• Aytaç 2012 K. Aytaç, Avrupa Eğitim Tarihi. Ankara 2012.
• BCH Bulletin de Correspondance Hellénique. Paris, Athènes Bean – Cook 1955 G. E. Bean – J. M. Cook, “The Halikarnassian Peninsula”. ABSA 50 (1955), 85-169.
• BE Bulletin Épigraphique.
• Blanck 1999 H. Blanck, Eski Yunan ve Roma’da Yaşam. Çev.: İ. Tanrıkut. İstanbul 1999.
• Blanck 2000 H. Blanck, Antikçağda Kitap. Çev.: Z. A. Yılmazer. Ankara 1999.
• Bonner 1977 S. Bonner, Education in Ancient Rome. London 1977.
• Boulogne 1951 R. Boulogne, De Plaats van de Paedagogus in de Romeinse Cultur. Djakarta 1951.
• Bradley 1991 K. Bradley, Discovering the Roman Family. Oxford 1991.
• CIG Corpus Inscriptionum Graecarum. Berlin 1825-1877. P. Dethier und I. H. Mordtmann=P. Dethier und I. H. Mordtmann, Epigraphik von Byzantion und Constantinopolis. Wien 1864.
• Cribiore 2001 R. Cribiore, Gymnastics of Mind: Greek Education in Hellenistic and Roman Egypt. Princeton 2001.
• Deighton 2012 H. J. Deighton, Eski Atina Yaşantısında Bir Gün. Çev.: H. K. Ersoy. İstanbul 2012.
• Dürüşken 1995 Ç. Dürüşken, Antik Çağda Doğan Bir Eğitim Sistemi Rhetorica. Roma’da Rhetorica Eğitimi. İstanbul 1995.
• EA Epigraphica Anatolica. Zeitschrift für Epigraphik und historische Geographie Anatoliens. Bonn.
• Finley 1981 M. I. Finley, Economy and Society in Ancient Greece. London, 1981.
• Fontenrose 1988 J. Fontenrose, Didyma: Apollo’s Oracle, Cult and Companions. California 1988.
• Gemoll 1997 W. Gemoll, Griechisch-Deutsches Schul- und Handwörterbuch. München 1997.
• George 1998 M. George, “Pedagogues on Roman Biographical Sarcophagi”. American Journal of Archaeology 102,2 (1998) 409-410.
• Hense – Leonard 1948 Hense – Leonard, Hellen-Latin Eskiçağ Bilgisi. Çev.: S. Y. Baydur. İstanbul 1948.
• Hermes Hermes: Zeitschrift für klassische Philologie. Wiesbaden.
• Hirschfeld 1875 G. Hirschfeld, “Inschrift von Teos”. Hermes 9 (1875), 501-3.
• IG Inscriptiones Graecae, consilio et auctoritate Aca demiae Litterarum Borussicae Borussicae ed. maior: vols. I-V. VII. IX. XI. XII. XIV. Berlin 1873- 1939.
• IvByzantion Die Inschriften von Byzantion. Ed. A. Lajtar. Bonn 2000 (IK 58).
• IvDidyma Didyma II: Die Inschriften. A. Rehm, Ed. R. Harder. Berlin 1958.
• IvIasos Die Inschriften von Iasos. Ed. W. Blümel. Bonn 1985.
• IvMilet Milet: Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen seit dem Jahr 1899. Hrsg von Th. Wiegand. I-III. Berlin 1906-1929.
• IvMylasa Die Inschriften von Mylasa. Ed. W. Blümel. Bonn, 1987, 1988.
• IvSmyrna Die Inschriften von Smyrna. Ed. G. Petzel et al., Bonn 1982, 1987, 1990 (IK 23 ve 24, 1-2). Jenkins 19933
• I. Jenkins, Yazılı Kaynaklar ve Arkeolojik Buluntular Işığında: Antik Devirde Çocuk Eğitimi. Çev.: H. Malay. İstanbul 1993.
• Joyal et al. 2008 M. Joyal, J. C. Yardley – I. McDougall, Greek and Roman Education: A Sourcebook. London 2008.
• JÖAI Jahreshefte des Österreichischen Archäologischen Institutes in Wien. Wien.
• Laes 2004 Chr. Laes, “Romeinse paedagogi tüssen minacting en waardering. Een voorbeeld van ‘differential equations’”. Handelingen van de Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taai-en Letterkunde en Geschiedenis 58 (2004), 161-180.
• Laes 2009 Chr. Laes, “Pedagogues in Greek Inschriften in Hellenistic and Roman Antiquity”. Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 171 (2009) 113- 122.
• Larson 1995 J. L. Larson, Greek Heroine Cults. London 1995.
• Leroux – Contenau1966 G. Leroux – G. Contenau, Eski Akdeniz ve Yakın Doğu Uygarlıkları. Çev.: N. Önol. İstanbul 1966.
• Liddle & Scott 1997 Liddle & Scott’s Greek-English Lexicon. Oxford 1997.
• Macridy 1912 Th. Macridy, “Antiquités de Notion II”. JÖAI 15 (1912) 54 n. 27.
• Magie 1950 D. Magie, Roman rule in Asia Minor to the end of the third century after Christ I-II. Princeton 1950.
• MDAI Mitteilungen Des Deutschen Archäologischen Institutes.
• Marek 1993 Chr. Marek, Stadt, Ära und Territorium in Pontus-Bithynia und NordGalatia. Tübingen 1993.
• Marrou 1948 H. I. Marrou, Histoire de l’éducation dans l’antiquité. 2 vol. Paris 1948. Miller 2004 S. G. Miller, Ancient Greek Athletics. Italy 2004.
• Morgan 1998 T. Morgan, Literate Education in the Hellenistic and Roman Worlds. Cambridge 1998.
• Oehler 1970 J. Oehler, “Gymnasiarkhos”. RE VII (1970) 1969-2004.
• Özbayoğlu 1989 E. Özbayoğlu, “Humanitas: İnsanlık, İnsancıllık, İnsancılık”. Ed.: N. Başgelen, Alkım Konferansları I Bildirileri. İstanbul (1989) 49-72.
• Quass 1993 F. Quass, Die Honoratiorenschicht in den Städten des griechischen Osten. Sttutgart. 1993.
• RE Paulys Real-Encyklopädie der classischen Altertum swissenschaft. Stuttgart (München).
• Riess 2001 W. Riess, “Stadtrömische Lehrer zwischen Anpassung und Nonkonformismus: Überlegungen zu einer epigraphischen Ambivalenz”. Eds. G. Alföldy – S. Panciera, Inschriftliche Denkmäler als Medien der Selbstdarstellung in der römischen Welt. Stuttgart (2001) 163-207.
• Robert 1940 L. Robert, Hellenica I: Recueil d’épigraphie de numismatique et d’ antiquités grecques. Paris 1940.
• Salowey 1995 C. A. Salowey, The Peloponnesian Heracles: Cult and Labor. Bryn Mawr College 1995.
• Schulze 1998 H. Schulze, Ammen und Pädagogen. Sklavinnen und Sklaven als Erzieher in der antiken Kunst und Gesellschaft. Mainz 1998.
• Schuppe 1942 E. Schuppe, “Paidagogos”. RE XVIII/2 (1942) 2375-2385.
• SyllAktualisierende Konkordanzen zu Dittenbergers Orientis Graeci Inscriptio-nes (OGIS) und zur dritten Auflage der von ihm begründeten Sylloge Inscriptionum Graecorum (Syll3 ). Ed. W. Gawantka
• SEG Supplementum Epigraphicum Graecum (1-25 Leiden 1923; 26-7 Alphen 1979-80; 28 vd. Amsterdam 1982-).
• Şahin 1987 S. Şahin, “Epigraphica Asiae Minoris Neglecta et Iacentia”. EA 9 (1987) 47-72.
• TAM Tituli Asiae Minoris. Vindobonae 1901-1989.
• Too 2001 Y. L. Too, Education in Greek and Roman Antiquity. Leiden – Boston – Köln 2001. Wycherley 19912
• R. E. Wycherley, Antikçağ’da Kentler Nasıl Kuruldu? Çev.: N. Nirven - N. Başgelen, İstanbul 19912
• Varkıvanç 2002 B. Varkıvanç, “Patara’da Bir Seramik İşliği”. Adalya V (2001-2002) 137- 152.
• Voutiras 1998 E. Voutiras, “Grabstele eines Paidagogos aus Byzanz”. EA 30 (1998) 145- 147.
• Yıldız 1993 N. Yıldız, Eski Çağ Kütüphaneleri. İstanbul 1993.
• Yıldız 2003 N. Yıldız, Kalıntılar ve Edebi Kaynaklar Işıǧında Antik Çaǧ Kütüphaneleri: Mimariler, İç Düzenleri, Çalışma Sistemleri, Kitapların Yazımı ve Çoğaltılması. İstanbul 2003.
• Zaccaria 2003 C. Zaccaria, “Paedagoga: un “optional extra”?. Eds. A. Buonopane – F. Cenerini, Donna e lavora nella documentazione epigrafica. Atti del I Seminario sulla condizione femminile nella documentazione epigrafica. Bologna, 21 novembre 2002. Faenza 2003.