İstanbul Romanlarının Çalışma Hayatındaki Kayıtdışı İstihdamı Üzerine Bir Alan Araştırması

Year 2022, Volume: 10 Issue: 20, 38 - 51, 23.06.2022

Zekiye Bedir Ahmet Armağan

Abstract

Geleneksel Roman meslekleri, kayıtdışı sektörlerde yürütülmektedir. Kayıtdışı istihdam ise, Romanların hem ekonomik ve sosyal hayattan soyutlanmasına hem de yaşadıkları toplum ile bir uyum problemi yaşamasına sebep olmaktadır. Bu çalışmada İstanbul ilinde yaşayan Romanların çalışma hayatında kayıtdışı istihdamı incelenmiştir. Romanlar, kapalı ve içe dönük bir etnik grup olduğu için görüşme yönteminin kullanıldığı çalışmada, farklı mesleklere sahip 30 Roman katılımcı ile yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, İstanbul’da çalışan Romanların meslekleri, öğrenim seviyelerinin düşüklüğü, gelir düzeyleri ve etnik kimlikleri gibi sebeplerden ötürü çalışma hayatında kayıtdışı çalıştıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte, Romanlar açısından esnek çalışma saatleri ve işveren emri altında olmama kayıtdışı istihdamın avantajları iken, emeklilik, sigorta, tazminat gibi temel işçilik haklarından yoksunluklar kayıtdışı istihdamın dezavantajları olarak saptanmıştır. Elde edilen bilgiler ışığında, emek piyasalarında kayıtdışı istihdam edilmelerinin hem bireysel tercihlerin ve özelliklerinden hem de emek piyasasındaki sorunlardan kaynakladığı saptanmıştır. Ayrıca saha çalışmasında, Romanların emek piyasasındaki sorunlarına yönelik olan sosyal politika çalışmaları süreçlerinde, Roman örgütleri veya temsilcilerinin görüşlerinin alınmadığı ve planlamaya dahil edilmedikleri tespit edilmiştir. Dolayısıyla, çalışma hayatı ile ilgili yürütülmüş olan sosyal politika çalışmaları Romanların emek piyasalarındaki sorunlarını çözememiştir.

Keywords

Romanlar, kayıtdışı istihdam, emek piyasası, Romanların meslekleri

References

• Akgül, A. (2006). Mimarlıkta Mobilite Kavramı:Göçebe Çingeneler ve Sirk Yaşamı Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Alpman, N. (2004). Trakya Çingeleri, Sınırda Yaşayanlar. İstanbu: Bileşim Yayınları.
• Altınöz, İ. (2007). XVI. Yüzyılda Osmanlı Devleti İçerisinde Çingeneler”,. S. Kolukırık içinde, Yeryüzünün Yabancıları: Çingeneler (s. 13-33). İstanbul: Simurg Yayınları.
• Arayıcı, A. (2008). Çingeneler: Avrupa’nın Vatansızları. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Gökbilgin, T. (1988). Roman Sancağı. Cilt 3.
• Karaman, Z. T. (2007). Siyasi ve İdari Yönüyle Romanlar. S. Kolukırık içinde, Yeryüzünün Yabancıları: Çingeneler (s. 33-43). İstanbul: Simurg Yayınları.
• Kenrick, D. (2006). Çingeneler Ganj'dan Thames'e. (B. Tırnakçı, Çev.) İstanbul: Homer Kitapevi.
• Kolukırık, S. (2007). Yeryüzünün Yabancıları Çingeneler. İstanbul: Simurg Yayıncılık.
• Kyuchukov, H. (2007). Bulgar ve Türk Müslüman Romanların Tarihi, Kültürü ve Dili., Yeryüzünün Yabancıları: Çingeneler. ( S. Kolukırık Çev.). İstanbul: Simurg Yayıncılık.
• Marsh, A., Danka, A., Uzpeder, E., Karlıdağ, M., Gökçen, S., & Öney, S. (2008). iz Buradayız!: Türkiye'deki Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi. İstanbul: Mart Matbaacılık Sanatları Tic. San. ve Ltd. Şti.
• Marushiakova, E., & Popov, V. (2006). Osmanlı İmparatorluğu'nda Çingeneler. (B. Tırnakcı, Çev.) İstanbul: Homer Yayınları.
• Özkan, A. R. (2000). Türkiye Çingeneleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Ünaldı, H. (2012). “Türkiye’de Yaşayan Kültürel Bir Farklılık: Çingeneler”. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi. 1(1): 615-626
• TÜİK. (2019). 2019 Yılı Türkiye Geneli Okuma Yazma Oranı. https://www.google.com.tr/search?q=t%C3%BCik+201+okuma++yazma+oran%C4%B1&sxsrf=ALeKk004HONtjl7jNvG_Xn50ZWgF-BOc1Q%3A1618952737018&source=hp&ei=IEJ_YPy1O46OrwSXy63IBA&iflsig=AINFCbYAAAAAYH9QMQzANAlwffwxpFRTg3Vu5tMZD9CF&oq=t%C3%BCik+201+okuma++yazma+oran%C4. Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2019.