OSMANLI DEVLETİ’NDE KADI VE ŞER’İ MAHKEMELER

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 15 - 23, 01.06.2015

Abdülkadir Erçin

Öz

Osmanlı Devleti’nde Kadı ve Şer’i Mahkemeler[1][1] Bu çalışma 2014 yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne sunulan ‘’1 Numaralı Sivrihisar Kadı Sicilinin 1-81.Sahifelerinin Transkripsiyon ve Tahlili’’ başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kadı,  Şer’i Mahkeme, Osmanlı Devleti

THE QADI AND THE SHARIAH COURT IN THE OTTOMAN EMPIRE

Öz

In this study, the legal and administrative role of the qadi in the Ottoman Empire are examined. From the establishment of the Ottoman Empire, constituted an administrative system for the benefits of central management in the captured areas. The qadis have an important role in this occured system. When the qadi worked in the area of administrative work, he was achieving justice at the head of the court.With the help of these, in this study the role of qadi in the management system of the Ottoman state and the base of the Shariah Court will be discussed.

Anahtar Kelimeler

The Qadi,  The Shariah Court,  The Ottoman Empire

Kaynakça

• Akgündüz, Ahmet. (1988). Şer’iyye Sicilleri 1: Mahiyeti, Toplu Kataloğu ve Seçme Hükümler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, Yayın No: 52, İstanbul.
• Anıl, Yaşar  Şahin. (1993).Osmanlı’da Kadılık, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Arık, Feda Şamil. (1997).‘‘Osmanlılarda Kadılık Müessesesi 1”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi (OTAM) Dergisi, sayı: 8, Ankara, s.1‐71
• Aslan, Nasi. (1999). İslam Yargılama Hukukunda  Şühûdü’l‐  hal Jüri Osmanlı Devri Uygulaması,  Beyan Yayınları, İstanbul.
• Atar, Fahrettin. (2001). ‘‘Kadı’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt: 24, İstanbul, s. 66‐69.
• Aydın, Mehmet Akif. (2003).‘‘Osmanlı Devleti’nde Mahkeme’’, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,  Cilt: 27, Ankara, s. 341‐344.
• Bayındır, Abdülaziz. (2002).“Örneklerle Osmanlı’da Ceza Yargılaması”, Türkler, Cilt: 10, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. s. 69‐82.
• Cin, Halil ve Akgündüz, Ahmet. (1990). Türk Hukuk Tarihi 1: Kamu Hukuku, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Ekinci,    Ekrem Buğra. (2005). ‘‘Osmanlı Devleti’nde Mahkemeler ve Kadılık Müessesesi Literatürü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt:3, sayı:5, İstanbul, s.417‐439.
• Erçin, Abdülkadir.(2014). 1 Numaralı Sivrihisar Kadı Sicilinin 1‐81. Sahifelerinin Transkripsiyon ve Tahlili, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış  Yüksek Lisans Tezi.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin. (1996). İslam ve Osmanlı Anayasa Hukukunda Yargı Bağımsızlığı, Anayasa Hukuku Tarihi Açısından Mukayeseli Bir İnceleme, Beyan Yayınları, İstanbul.
• __________,(1999).‘‘Osmanlı’da Kadılık Kurumu ve Yargının Bağımsızlığı’’, Osmanlı, Cilt: 6, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. s. 453‐469.
• Feyzioğlu, Hamiyet Sezer ve Kılıç, Selda. (2005). “Tanzimat Arifesinde Kadılık‐Naiplik Kurumu (Kadis und Stellvertretenvor der Tanzimat‐Ara), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih‐Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, XXIV/ 38, Ankara, s.31–55.
• Feyzioğlu, Hamiyet Sezer. (2010). Tanzimat Döneminde Kadılık Kurumu ve  Şer’i Mahkemelerde Düzenlemeler, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
• Hayta, Necdet ve Ünal, Uğur. (2010). Osmanlı Devleti’nde Yenileşme Hareketleri (XVII. Yüzyıl Başlarından Yıkılışa Kadar), Gazi Kitabevi, Ankara.    Karal, Enver. Ziya. (t.y.). Büyük Osmanlı Tarihi, Cilt: 2, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Mardin,  Ebü’l ulâ. (1977).‘‘Kadı’’, İslam Ansiklopedisi (MEB), Cilt: 6, İstanbul, s. 42‐46.
• Ortaylı,  İlber. (1994). Hukuk ve  İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletinde Kadı, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara.
• __________, (2006). Osmanlıyı Yeniden Keşfetmek, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Rumph, Chrıstian. (1999). ‘‘Osmanlı ve Türk Hukukunda Avrupalılaştırma Hareketleri’’, Osmanlı,  Cilt: 6, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. s. 481‐492.    Şafak, Ali. (1999). ‘‘Osmanlı Devleti’nde Dinin Yargı Üzerinde Etkisi’’, Osmanlı, Cilt: 6, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. s. 418‐425.
• Tanıdı, Duygu. (2013). R‐3 Numaralı Rusçuk Şer’iyye Sicilinin Çeviriyazısı ve Tahlili (H. 1093‐
• 1100/M. 1682‐1688), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. (1984).  Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu Yayınları,  Ankara